vidu ankaŭ la klarigojn
instru⭑·/·i
instru⭑·i
(x)
1.
Trans·don⭑·i al⭑ iu scienc⭑·ajn metod¹·ajn kon⭑·ojn aŭ⭑ util⭑·ajn preciz⭑·ajn
sci⭑·ojn: oni instru⭑·is gramatik⭑·on, dialektik²·on kaj⭑ retorik¹·on ; ili
intenc⭑·is mi·n instru⭑·i pri⭑ si⭑·a lingv⭑·o ; la⭑ Etern⭑·ul·o ordon⭑·is
instru⭑·i al⭑ vi la⭑ leĝ⭑·ojn ; instru⭑·i disting⭑·i inter⭑ sankt⭑·aĵ·o kaj⭑
ne·sankt⭑·aĵ·o ; kiu·jn do⭑ objekt⭑·ojn vi pov⭑·as kaj⭑ dezir⭑·as instru⭑·i ?
mi vol⭑·us instru⭑·i la⭑ komenc⭑·ojn de⭑ histori⭑·o, de⭑ geografi⭑·o, de⭑ la⭑
histori⭑·o de⭑ ni⭑·a literatur⭑·o ; por⭑ ke⭑ la⭑ instru⭑·it·aj lingv⭑·ist·oj
pov⭑·u tuj⭑ kompren⭑·i la⭑ tekst⭑·on ; la⭑ instru⭑·it·a mond⭑·o ; tre⭑ alt⭑·e
instru⭑·it·a hom⭑·o ; tia·j instru⭑·it·aj (de⭑ instru⭑·it·ul·o) parol⭑·oj tre⭑
impon¹·as . {eduk⭑·i} , {lern⭑·ig·i}
2.
Metod¹·e {ekzerc⭑·i} iu·n en⭑ iu art⭑·o, okup⭑·o kc: li instru⭑·as mi⭑·ajn
brak⭑·ojn streĉ⭑·i paf⭑-ark⭑·on ; li instru⭑·is al⭑ ili la⭑ ĉas⭑·ad·on ; nun⭑ vi
instru⭑·is al⭑ mi la⭑ art⭑·on, kiel⭑ mi dev⭑·as vi·n turment⭑·i ; vir⭑·in·oj
instru⭑·is al⭑ mi saĝ⭑·on kaj⭑ prudent⭑·on ; al⭑ la⭑ fiŝ⭑·o ne⭑ instru⭑·u
naĝ⭑-art⭑·on . {trejn⁸·i}
3.
{Montr⭑·i} al⭑ iu preciz⭑·e kiel⭑ ag⭑·i, kondut⭑·i: mi instru⭑·os vi·n, kio·n
vi dev⭑·as parol⭑·i ; mi al⭑ ili ĉiu·j instru⭑·is disciplin²·on ; se⭑ vi
kontraŭ·parol⭑·os al⭑ mi, mi vi·n instru⭑·os, kio est⭑·as mok⭑·i ni·n .
{mentor²·i}
4.
(p.p. okaz⭑·aĵ·oj) {Montr⭑·i} al⭑ iu la⭑ laŭ·cel⭑·an kondut⭑·on: tio
instru⭑·os al⭑ vi sin⁸+gard⭑·em·on ; mi instru⭑·os al⭑ vi, kio est⭑·as tim⭑·o ;
instru⭑·as mizer⭑·o manĝ⭑·i pan⭑·on sen⭑ buter⭑·o ; ni·n instru⭑·as erar⭑·o,
kiu·n far⭑·as najbar⭑·o ; eĉ⭑ mal·saĝ⭑·ul·on spert⭑·o instru⭑·os .
{instrukci⭑·i}
instru⭑·a
1.
Instru⭑·ant·a, plen⭑·a je⭑ instru⭑·oj: instru⭑·a verk⭑·o ; oni pet⭑·as mi·n
dis·pel⭑·i la⭑ enu⭑·on […] per⭑ instru⭑·a histori⭑·o ; vi est⭑·os terur⭑·il·o,
instru⭑·a ekzempl⭑·o kaj⭑ mok⭑·at·aĵ·o ; labirint¹·o da⭑ instru⭑·aj montr⭑·oj
kaj⭑ fakt¹·oj tut⭑·e ne⭑ kon⭑·at·aj ; mi⭑·a edz⭑·iĝ·o est⭑·as instru⭑·a lecion⭑·o
por⭑ ĉiu·j kamp⭑·ul·oj, kiu·j vol⭑·as lev⭑·iĝ·i super⭑ si⭑·an stat⭑·on .
{instru⭑-plen⭑·a}
2.
Rilat⭑·a al⭑ instru⭑·ad·o: instru⭑·a seĝ⭑·o (posten⭑·o) de⭑ praktik⭑·a filozof¹·o
; la⭑ libr⭑·oj […] konsist⭑·ig·as la⭑ instru⭑·an material⭑·on ; al⭑ la⭑ bord⭑·o
de⭑ si·n apog⭑·is instru⭑·a ŝip⭑·o . {pri·instru⭑·a}
instru⭑·o
1.
Tio, kio·n oni instru⭑·as; {Instru⭑·aĵ·o} : laŭ⭑ la⭑ instru⭑·o, kiu·n ili
don⭑·os al⭑ vi, kaj⭑ laŭ⭑ la⭑ decid⭑·o, kiu·n ili dir⭑·os al⭑ vi, ag⭑·u ; li
trans·skrib⭑·u al⭑ si kopi⭑·on de⭑ ĉi⭑ tiu instru⭑·o en⭑ libr⭑·on ; el⭑ la⭑
temp⭑·o pas⭑·int·a ni ĉerp⭑·u instru⭑·on por⭑ la⭑ temp⭑·o ven⭑·ont·a ; la⭑
hilel⁽⁺⁾·ism·o est⭑·as instru⭑·o, kiu […] don⭑·as al⭑ li la⭑ ebl⭑·on evit⭑·i ĉia·n
mal·ver⭑·ec·on ; da⭑ scienc⭑·oj li en·kapt⭑·is sen·mezur⭑·an amas⭑·eg·on, sed⭑ li
el·met⭑·as instru⭑·ojn kun⭑ tia flam⭑·ec·o, ke⭑ li perd⭑·as la⭑ kap⭑·on ; pren⭑·u
tio·n ĉi⭑ kiel⭑ instru⭑·o, por⭑ en⭑ est⭑·ont·ec·o rigard⭑·i la⭑ afer⭑·ojn kun⭑
pli⭑ kompat⭑·a kaj⭑ pli⭑ saĝ⭑·a okul⭑·o ; kan⭑·o (bat⭑·ad·o) kaj⭑ instru⭑·o don⭑·as
saĝ⭑·on ; la⭑ buŝ⭑·o de⭑ saĝ⭑·ul·oj sem⭑·as instru⭑·on ; aŭskult⭑·i la⭑
instru⭑·ojn de⭑ la⭑ viv⭑·o , de⭑ la⭑ histori⭑·o; tiu ĉi⭑ terur⭑·a ekzempl⭑·o
serv⭑·u al⭑ vi kiel⭑ instru⭑·o . {instrukci⭑·o^1} , {lecion⭑·o^1.a} ,
{apolog¹·o} , {dogm⭑·o} , {epifonem⁽⁺⁾·o} , {predik⭑·o}
2.
{Instru⭑·ad·o} : mi sci⭑·as la⭑ pentr⭑·ad·on tiom⭑, ke⭑ mi pov⭑·us don⭑·i
instru⭑·on pri⭑ ĝi⭑·aj plej⭑ element¹·aj regul⭑·oj ; la⭑ viv⭑·o mem⭑ don⭑·os al⭑
ili la⭑ neces⭑·an instru⭑·on ; lingv⭑·o-instru⭑·o […] por⭑ student⭑·oj de⭑
ĉiu·j fakultat¹·oj ; religi⭑·a instru⭑·o instig⭑·as al⭑ religi⭑·a mal·toler⭑·o
; laŭ·leĝ⭑·e est⭑·as permes⭑·it·a nur⭑ ne·dev⭑·ig·a instru⭑·o .
instru⭑·ad·o
Ag⭑·o, {art⭑·o} de⭑ tiu, kiu instru⭑·as: la⭑ hom⭑-amas⭑·oj mir⭑·eg·is pri⭑ li⭑·a
instru⭑·ad·o ; li admon⭑·is ili·n si·n gard⭑·i […] kontraŭ⭑ la⭑ instru⭑·ad·o
de⭑ la⭑ Farise⁽⁺⁾·oj kaj⭑ Saduke⁽⁺⁾·oj. ; instru⭑·ad·o de⭑ retorik¹·o kiel⭑ art⭑·o ;
est⭑·is ne·mult⭑·e da⭑ met⭑·o-dik⭑·o en⭑ li⭑·a instru⭑·ad·o, sed⭑ la⭑ lern⭑·ant·oj
ĝu⭑·is ; li aŭd⭑·is en⭑ Ostriano la⭑ instru⭑·ad·on kaj⭑ rakont⭑·on de⭑ la⭑
apostol¹·o ; „kio est⭑·as al⭑ vi mal·agrabl⭑·a, tio·n ne⭑ far⭑·u al⭑
ceter⭑·aj“, tiel⭑ li resum⁽⁺⁾·is la⭑ tut⭑·an instru⭑·ad·on ; la⭑ ministr¹·o de⭑
la⭑ publik⭑·a instru⭑·ad·o .
instru⭑·aĵ·o
Kon⭑·o, sci⭑·o, material⭑·o por⭑ instru⭑·i: ebl⭑·is lern⭑·i […] dis·divid⭑·i
instru⭑·aĵ·ojn laŭ⭑ teori⭑·oj de⭑ la⭑ kogn⁽⁺⁾·a scienc⭑·o kaj⭑ aranĝ⭑·i bon⭑·an
kaf⭑·o-paŭz⭑·on ; ili⭑·aj instru⭑·aĵ·oj tut⭑·e ne⭑ plu⭑ kongru⁽⁺⁾·as kun⭑ ili⭑·a
bibli¹·o ; Andre⁽⁺⁾·o lig⭑·is ĉiu·n instru⭑·aĵ·on al⭑ agrabl⭑·a, amuz⭑·a
tra·viv⭑·aĵ·o ; la⭑ baz¹·a Esperant⭑·o-sci⭑·o akir⭑·at·a per⭑ tiu ĉi⭑ metod¹·o
est⭑·as tre⭑ konven⭑·a kiel⭑ instru⭑·aĵ·o minimum³·a ; tio est⭑·as teologi¹·a
vid⭑-punkt⭑·o li⭑·a, ne⭑ neces⭑·e instru⭑·aĵ·o de⭑ la⭑ eklezi¹·o . {admon⭑·o} ,
{lecion⭑·o} , {predik⭑·o}
instru⭑·ej·o
{Lern⭑·ej·o} ; salon⭑·o ekip²·it·a por⭑ instru⭑·ad·o: instru⭑·ej·o, kongres⭑·ej·o
mal·ferm⭑·os si⭑·ajn pord⭑·ojn ; la⭑ Eŭrop⭑·aj Lern⭑·ej·oj est⭑·as specif⁹·aj
instru⭑·ej·oj, fond⭑·it·aj antaŭ⭑ pli⭑ ol⭑ 60 jar⭑·oj por⭑ don⭑·i eduk⭑·on al⭑ la⭑
et⭑·ul·oj de⭑ eŭrop⭑·aj funkci¹·ul·oj ; ĉiu·j kolekt⭑·iĝ·is silent⭑·e en⭑ la⭑
grand⭑·a instru⭑·ej·o ; ĉiu instru⭑·ej·o, ĉu⭑ unu⭑+grad⭑·a, ĉu⭑ du⭑·a+grad⭑·a,
dispon⭑·as pri⭑ ar⭑·oj da⭑ plej⭑ modern¹·aj elektronik⁸·aj ekip²·aĵ·oj ; dum⭑
40 jar⭑·oj en⭑ divers⭑·aj instru⭑·ej·oj mi kutim⭑·is – ĉu⭑ bon⭑·e, ĉu⭑ mal·bon⭑·e
– suveren⁽⁺⁾·i . {aŭditori²·o} , {klas⭑-ĉambr⭑·o} , {preleg⁸·ej·o}
instru⭑·iĝ·i
(ntr)
Iĝ⭑·i instru⭑·it·a: mult⭑·aj ĉe·est⭑·as parol⭑·ad·on, ĉar⭑ ili dezir⭑·as
instru⭑·iĝ·i kaj⭑ ĝu⭑·i la⭑ orator¹·aĵ·on ; ili baldaŭ⭑ lern⭑·is far⭑·i
ĉiuspecojn da⭑ objekt⭑·oj el⭑ kan⭑·o […], ili ĉio·n far⭑·is lert⭑·e, post⭑
kiam⭑ instru⭑·iĝ·is ; instru⭑·iĝ·u, juĝ⭑·ist·oj de⭑ la⭑ ter⭑·o ! tradici¹·e
knab⭑·in·oj ne⭑ tiom⭑ bon⭑·e instru⭑·iĝ·is kiom⭑ knab⭑·oj kaj⭑ do⭑ mal·mult⭑·as
vir⭑·in·oj ekzempl⭑·e en⭑ ofic⭑·aj kaj⭑ reg⭑·ist·ar·aj posten⭑·oj .
instru⭑·ist·o
Hom⭑·o, kiu profesi⭑·e instru⭑·as: disĉipl³·o ne⭑ est⭑·as super⭑ si⭑·a
instru⭑·ist·o, sed⭑ perfekt⭑·ig·it·e, ĉiu est⭑·os kiel⭑ li⭑·a instru⭑·ist·o ; la⭑
fil⭑·o de⭑ la⭑ pastr⭑·o est⭑·is dom⭑·a instru⭑·ist·o en⭑ la⭑ kastel⭑·o ; la⭑
instru⭑·ist·o rimark⭑·is, ke⭑ ŝi sekv⭑·as la⭑ instru⭑·ad·on kun⭑ tia atent⭑·o,
kiel⭑ preskaŭ⭑ neniu el⭑ la⭑ ali⭑·aj knab⭑·in·oj ; la⭑ instru⭑·ist·o pren⭑·is
krajon⭑·on kaj⭑ sur⭑ la⭑ alabastr¹·a mur⭑·o komenc⭑·is skrib⭑·i la⭑ alfabet⭑·on
; la⭑ patr⭑·o, instru⭑·ist·o de⭑ vilaĝ⭑·a lern⭑·ej·o .
instru⭑·it·ec·o
Tut⭑·o de⭑ la⭑ akir⭑·it·aj kon⭑·oj, sci⭑·oj; stat⭑·o de⭑ instru⭑·it·a hom⭑·o: li ne⭑
posed⭑·is tiel⭑ sam⭑·an mir⭑·eg·ind·an instru⭑·it·ec·on kiel⭑ la⭑ du⭑ ali⭑·aj ;
Klar⭑·o ĉiam⭑ sent⭑·is li⭑·an super·ec⭑·on en⭑ la⭑ instru⭑·it·ec·o ; mi ne⭑
pens⭑·as, ke⭑ mi⭑·a talent⭑·o por⭑ pentr⭑·ad·o est⭑·as grand⭑·a, kaj⭑ la⭑
instru⭑·it·ec·o, kiu·n mi hav⭑·as en⭑ ĝi, tut⭑·e ne⭑ pov⭑·as est⭑·i nom⭑·at·a alt⭑·a
; malgraŭ⭑ li⭑·a bon⭑·eg·a instru⭑·it·ec·o, li⭑·aj lert⭑·ec·o kaj⭑ sprit⭑·ec·o, li⭑·a
filozofi¹·o est⭑·as la⭑ filozofi¹·o de⭑ papili⭑·o .
instru⭑·it·ul·o
{Kler⭑·ul·o} : instru⭑·it·ul·o entrepren⭑·is grav⭑·an scienc⭑·an labor⭑·on, sed⭑
ne⭑ hav⭑·is la⭑ rimed⭑·ojn por⭑ ĝi·n efektiv⭑·ig·i ; la⭑ instru⭑·it·ul·o el·ir⭑·is
sur⭑ la⭑ balkon¹·on, […] kaj⭑ apenaŭ⭑ la⭑ stel⭑·oj ek·el·lum⭑·is el⭑ la⭑ klar⭑·a
eter⭑·o, li ek·sent⭑·is nov⭑·an viv⭑·on ; kiel⭑ la⭑ instru⭑·it·ul·oj sci⭑·iĝ·is
pri⭑ la⭑ nom⭑·o de⭑ ĉiu stel⭑·o — tio·n ĉi⭑ mi jam⭑ neniel⭑ pov⭑·as kompren⭑·i
; la⭑ hom⭑·oj, kiu·j okup⭑·as si·n je⭑ ĉia plej⭑ sen·cel⭑·a kaj⭑ sen·util⭑·a
sen·senc⭑·aĵ·o, se⭑ ĝi nur⭑ est⭑·as en⭑ mod⭑·o kaj⭑ konform⭑·a al⭑ la⭑ rutin¹·aj
ide⭑·oj de⭑ la⭑ amas⭑·o, ĝu⭑·as [...] la⭑ honor⭑·an nom⭑·on de⭑ instru⭑·it·ul·oj .
mal·instru⭑·i
(x)
Sen·ig⭑·i je⭑ antaŭ⭑·e ricev⭑·it·a ide⭑·o, kutim⭑·o, ag⭑-manier⭑·o, forges⭑·ig·i,
{de·kutim⭑·ig·i} : al⭑ tiu knab⭑·et·o oni mal·instru⭑·os emoci³·on kaj⭑
plor⭑·ad·on .
pri·instru⭑·a
Koncern⭑·ant·a instru⭑·ad·on, {didaktik²·a} , {pedagogi⁴·a} : pri·instru⭑·a
metod¹·o, program¹·o; pri·instru⭑·a seĝ⭑·o (katedr¹·o pri⭑ pedagogi⁴·o); li⭑·aj
publik⭑·aĵ·oj pri⭑ kultur¹·aj, lok⭑+histori⭑·aj kaj⭑ pri·instru⭑·aj problem¹·oj
aper⭑·is en⭑ [plur⁴·aj revu²·oj] . {instru⭑·a^2}
mem·instru⭑·it·o
{Mem·lern⭑·int·o} : ŝi est⭑·is mal·jun⭑·a kaj⭑ mem·instru⭑·it·a .
moral¹-instru⭑·o
Instru⭑·o pri⭑ la⭑ moral¹·aj dev⭑·oj, pri⭑ la⭑ kondut⭑·o: li far⭑·is al⭑ li
solid²·an moral¹-instru⭑·on, klar⭑·ig·is al⭑ li, kia·n terur⭑·an mal·nobl⭑·aĵ·on
li far⭑·is, kia mal·bon⭑·a hom⭑·o li est⭑·as kaj⭑ kiel⭑ fort⭑·e li merit⭑·as
pun⭑·on ; sed⭑ ili ne⭑ aŭskult⭑·is kaj⭑ ne⭑ al·klin⭑·is si⭑·an orel⭑·on, sed⭑
obstin⭑·ig·is si⭑·an nuk⭑·on, por⭑ ne⭑ aŭskult⭑·i kaj⭑ por⭑ ne⭑ akcept⭑·i
moral¹-instru⭑·on ; kaj⭑ kio·n dir⭑·as la⭑ moral¹-instru⭑·o? ― est⭑·as pli⭑ bon⭑·e
kok⭑·o-kri⭑·i, ol⭑ est⭑·i super·sat⭑·ig·it·a kaj⭑ de·romp⭑·iĝ·i . {moral¹·aĵ·o^2}
{admon⭑·o} , {lecion⭑·o^1.a} de⭑ mor⭑·oj, {predik⭑·o}
instru⭑-plen⭑·a, instru⭑·o-plen⭑·a
{Instru⭑·a ^1} : li trov⭑·is vi⭑·an konversaci³·on tre⭑ interes⭑·a, agrabl⭑·a
kaj⭑ instru⭑·o-plen⭑·a ; tre⭑ instru⭑-plen⭑·a enciklopedi²·et·o pri⭑ la⭑ event⁸·oj
en⭑ la⭑ iam⭑·a Ĉeĥoslovaki⁽⁺⁾·o ; […] est⭑·is antaŭ·diluv⁴·a
patriark⁽⁺⁾·o, laŭ⭑ la⭑ instru⭑-plen⭑·a legend⭑·o de⭑ la⭑ bibli¹·a Genez⁽⁺⁾·o,
pra·av⭑·o de⭑ Noao .
[artikol⭑-versi⁹·o: 1.141 2023/12/12 19:24:43 ]
__________________________________________________________________