vidu ankaŭ la klarigojn
inter⭑
I.
Prepozici⭑·o montr⭑·ant·a:
inter⭑
1.
La⭑ pozici¹·on de⭑ iu aŭ⭑ io en⭑ la⭑ spac⭑·o, kiu apart⭑·ig·as du⭑ aŭ⭑
plur⁴·ajn person⭑·ojn aŭ⭑ objekt⭑·ojn: sur⭑ la⭑ kamen⭑·o inter⭑ du⭑
pot⭑·oj star⭑·as fer⭑·a kaldron⭑·o ; pec⭑·on da⭑ cigar⭑·o […] li est⭑·is
ten⭑·int·a inter⭑ la⭑ fingr⭑·oj ; en⭑ la⭑ mez⭑·o inter⭑ la⭑ flor⭑·oj
star⭑·is graci⭑·a am⭑·ind·a fraŭl⭑-in⭑·o ; Nil⁽⁺⁾·o ĝis⭑ Memfis⁽⁺⁾·o flu⭑·as
inter⭑ du⭑ mont⭑·aj vic⭑·oj ; [li] en·ŝov⭑·is la⭑ pint⭑·on inter⭑ la⭑
blazon¹-ŝild⭑·o kaj⭑ la⭑ mur⭑·o ; li sid⭑·is kun⭑ la⭑ edz⭑·in·o kaj⭑ dek⭑
unu⭑ infan⭑·oj, tre⭑ komfort⭑·e inter⭑ si⭑·aj kvar⭑ mur⭑·oj ; romp⭑·u la⭑
mur⭑·ojn inter⭑ la⭑ popol⭑·oj ; viv⭑·i inter⭑ forn⭑·o hejt⭑·it·a kaj⭑
tabl⭑·o kovr⭑·it·a ; est⭑·i inter⭑ martel⭑·o kaj⭑ ambos⭑·o ; inter⭑ la⭑
man⭑·o ĝis⭑ la⭑ buŝ⭑·o oft⭑·e dis·verŝ⭑·iĝ·as sup⭑·o . {mez⭑·e de⭑}
Rim.: Pri⭑ uz⭑·o de⭑ _inter⭑_ kun⭑ akuzativ⭑·o, vd {al⭑ inter⭑,
inter⭑ ...-n} .
2.
La⭑ pozici¹·on de⭑ io en⭑ la⭑ temp⭑·o, kiu apart⭑·ig·as du⭑ aŭ⭑ plur⁴·ajn
moment⭑·ojn aŭ⭑ fakt¹·ojn: inter⭑ la⭑ du⭑·a kaj⭑ kvar⭑·a hor⭑·o ; inter⭑
la⭑ sub·ir⭑·o kaj⭑ la⭑ lev⭑·iĝ·o de⭑ l'⭑ sun⭑·o ; monat⭑·o […] est⭑·is
inter⭑ tiu ĉi⭑ nokt⭑·o kaj⭑ la⭑ re·ven⭑·o ; inter⭑ la⭑ lul⭑·il·o kaj⭑ la⭑
tomb⭑·o ; neniu tuŝ⭑·is la⭑ vetur⭑·il·on inter⭑ la⭑ re·ven⭑·o de⭑ la⭑
labor⭑·ej·estr·o kaj⭑ la⭑ temp⭑·o kiam⭑ li kaj⭑ Petr⭑·o for·ir⭑·is .
3.
La⭑ situaci⭑·on de⭑ iu aŭ⭑ io en⭑ ar⭑·o da⭑ person⭑·oj aŭ⭑ objekt⭑·oj;
t.e. en⭑ la⭑ mez⭑·o de⭑, en⭑ la⭑ nombr⭑·o de⭑: [ĉu⭑] inter⭑ tiu·j ĉi⭑
est⭑·os trov⭑·it·a unu⭑, kiu vol⭑·os pren⭑·i tiu·n ĉi⭑ labor⭑·on ; inter⭑
ali⭑·aj afer⭑·oj (vd {inter·ali⭑·e} ) tiu ĉi⭑ mal·feliĉ⭑·a infan⭑·o
dev⭑·is ĉerp⭑·i akv⭑·on ; ĉe⭑ tiu ĉi⭑ mal·san⭑·o unu⭑ hor⭑·o pov⭑·as
decid⭑·i inter⭑ viv⭑·o kaj⭑ mort⭑·o ; se⭑ vi pist⭑·os mal·saĝ⭑·ul·on en⭑
pist⭑·uj·o inter⭑ gri⭑·aĵ·o, li⭑·a mal·saĝ⭑·ec·o de⭑ li ne⭑ apart⭑·iĝ·os ;
est⭑·i honest⭑·a en⭑ tiu ĉi⭑ mond⭑·o signif⭑·as est⭑·i elekt⭑·it·a inter⭑
dek⭑ mil⭑ ; mi est⭑·is la⭑ plej⭑ envi⭑·ind·a patr⭑·o inter⭑ ĉiu·j
patr⭑·oj inter⭑ la⭑ hom⭑·oj ; mi est⭑·is ĉiu+tag⭑·e inter⭑ vi en⭑ la⭑
templ¹·o ; kial⭑ vi serĉ⭑·as la⭑ viv⭑·ant·on inter⭑ la⭑ mort⭑·int·oj ?
oni komenc⭑·is babil⭑·i inter⭑ la⭑ kamp⭑·ar·an·oj pri⭑ la⭑ mal·just⭑·ec·o
; divid⭑·i la⭑ grand⭑·eg·an labor⭑·on inter⭑ ĉiu·j komitat⭑·an·oj ;
elekt⭑·i inter⭑ tiu·j, kiu·j aspekt¹·is plej⭑ mal·feliĉ⭑·aj ; inter⭑
lup⭑·oj kri⭑·u lup⭑·e ; eĉ⭑ inter⭑ pi⭑·ul·oj ne⭑ mank⭑·as pek⭑·ul·oj .
{kun⭑} , {el⭑^4}
4.
La⭑ rilat⭑·ec·on, kiu kun·ig⭑·as du⭑ aŭ⭑ plur⁴·ajn person⭑·ojn
akord¹·iĝ·ant·aj aŭ⭑ mal·akord¹·iĝ·ant·aj: batal⭑·i, korespond⭑·i inter⭑
si ; ne⭑ pov⭑·as ĉiam⭑ viv⭑·i inter⭑ si en⭑ pac⭑·o ; ni konsent⭑·is
inter⭑ ni neniam⭑ tuŝ⭑·i plu⭑ tiu·n ĉi⭑ objekt⭑·on ; la⭑ diferenc⭑·o
inter⭑ lingv⭑·o natur⭑·a kaj⭑ lingv⭑·o art⭑·e~far⭑·it·a konsist⭑·as en⭑
tio, ke⭑ […] ; la⭑ akuzativ⭑·o kaj⭑ prepozici⭑·o montr⭑·as tut⭑·e
klar⭑·e la⭑ rilat⭑·on inter⭑ la⭑ ambaŭ⭑ komplement²·oj ; la⭑ lot⭑·o
ĉes⭑·ig·as disput⭑·ojn kaj⭑ decid⭑·as inter⭑ potenc⭑·ul·oj ; [ŝi],
inter⭑ ni dir⭑·ant·e (vi ne⭑ dev⭑·as tio·n dir⭑·i al⭑ ali⭑·aj), ted⭑·as
mi·n jam⭑ almenaŭ⭑ sam⭑·e, kiel⭑ mi ŝi·n ; liber⭑·e komunik⭑·iĝ·ad·i
inter⭑ si ; mensog⭑·oj kaj⭑ kalumni⭑·oj art⭑·e kre⭑·as mal·am⭑·on inter⭑
unu·j gent⭑·oj kaj⭑ ali⭑·aj .
al⭑ inter⭑, inter⭑ ...-n
{Al⭑} lok⭑·o situ⁸·ant·a inter⭑ {^1} aŭ⭑ {^3} : tiu voj⭑·o […] ir⭑·is
en⭑ la⭑ mond⭑·on, inter⭑ la⭑ mister⭑·ajn alt⭑·aĵ·ojn kaj⭑ ne·kon⭑·at·ajn
spac⭑·ojn, inter⭑ la⭑ bar⭑·ojn kaj⭑ danĝer⭑·ojn ; en·ŝov⭑·int·e la⭑
kap⭑·on inter⭑ la⭑ arb⭑·et·ojn [...] ; vi ne⭑ pov⭑·os el·ir⭑·i inter⭑
ili·n ; la⭑ rilat⭑·o eŭro/dolaro kresk⭑·os de·nov⭑·e al⭑ inter⭑ 1,10
kaj⭑ 1,15 .
Rim.: Pri⭑ la⭑ prepozici⭑·aj kun·aĵ⭑·oj kun⭑ _al⭑_, vid⭑·u rimark⭑·on
sub⭑ {al⭑ ĉe⭑} .
de⭑ inter⭑
{De⭑} ^1,^2 lok⭑·o situ⁸·ant·a {inter⭑} : ne⭑ for·pren⭑·iĝ·os sceptr⭑·o
de⭑ , nek⭑ reg⭑-baston⭑·o de⭑ inter⭑ li⭑·aj pied⭑·oj . la⭑
ali⭑·aj lud⭑·ant·oj dev⭑·as trov⭑·i […] respond⭑·on de⭑ inter⭑ si⭑·a
kart⭑·ar·o ; ĉe·est⭑·is aŭskult⭑·ant·ar·o de⭑ inter⭑ 100 kaj⭑ 200
kongres⭑·an·oj .
el⭑ inter⭑, el⭑~inter⭑
Pren⭑·ant·e, elekt⭑·ant·e, disting⭑·ant·e inter⭑: el⭑ inter⭑ si⭑·aj
frat⭑·oj li pren⭑·is kvin⭑ hom⭑·ojn ; Di⭑·o re·kolekt⭑·os vi·n el⭑ inter⭑
ĉiu·j popol⭑·oj, inter⭑ kiu·jn dis·ĵet⭑·is vi·n la⭑ Etern⭑·ul·o ; ambaŭ⭑
tre⭑ bon⭑·e re·kon⭑·is vi⭑·an fot⁹·on el⭑ inter⭑ dek⭑·o da⭑ vizaĝ⭑·oj
simil⭑·aj ; mi salt⭑·is el⭑~inter⭑ la⭑ brid⭑·oj ; Li al·vok⭑·as el⭑~inter⭑
pagan⁽⁺⁾·oj Abraham⁽⁺⁾·on, pli·larĝ⭑·ig·as li⭑·an nom⭑·on, ig⭑·as li·n patr⭑·o
de⭑ la⭑ kred⭑·ant·oj, akompan⭑·as li·n dum⭑ li⭑·a voj⭑·o .
II.
Vort⭑·er·o kun⭑ la⭑ senc⭑·oj ^1, ^2 kaj⭑ ^3 de⭑ la⭑ prepozici⭑·o.
inter⭑·a
Tia, ke⭑ ĝi est⭑·as est⭑·as inter⭑ plur⁴·aj afer⭑·oj: inter⭑·a mur⭑·o ;
ni ne⭑ hav⭑·as land⭑·on, tra⭑ kiu konduk⭑·i li·n en⭑ Hispan⭑·uj·on, ĉar⭑
la⭑ mar⭑·o kuŝ⭑·as inter⭑·e ; kvazaŭ⭑ ĉio ĉi⭑ subit⭑·e far⭑·iĝ·us viv⭑·a
real¹·o, kvazaŭ⭑ la⭑ inter⭑·aj jar⭑·oj est⭑·us nur⭑ rev⭑·o sen⭑ signif⭑·o
; sekv⭑·is kelk⭑+temp⭑·a labor⭑·o jen⭑ tie, jen⭑ tie, kun⭑ long⭑·aj
inter⭑·aj period¹·oj de⭑ sen·labor⭑·ec·o .
inter·aĵ⭑·o
Io, kio est⭑·as inter⭑ plur⁴·aj afer⭑·oj: […] vest⭑·as si·n
[…] en⭑ ia+spec⭑·an inter·aĵ⭑·on: ĝi jam⭑ ne⭑ est⭑·as nokt⭑-ĉemiz⭑·o, sed⭑
ankoraŭ⭑ ne⭑ est⭑·as rob²·o ; la⭑ dekstr⭑·a kaj⭑ mal·dekstr⭑·a part⭑·oj
de⭑ la⭑ aparat¹·o est⭑·as kompren⭑·ebl·aj, sed⭑ la⭑ inter·aĵ⭑·o est⭑·as
tre⭑ strang⭑·a .
inter·ul⭑·o
Iu, kiu per⭑·as inter⭑ plur⁴·aj parti⭑·oj; {per⭑·ant·o} : ekzist⭑·as
unu⭑ Di⭑·o, kaj⭑ unu⭑ inter·ul⭑·o inter⭑ Di⭑·o kaj⭑ hom⭑·oj, hom⭑·o,
Krist⭑·o Jesu³·o ; li est⭑·as inter·ul⭑·o de⭑ nov⭑·a testament⭑·o ;
tiu·j, pli⭑ potenc⭑·aj ol⭑ iam⭑ ajn⭑, mal·pli⭑ bezon⭑·as inter·ul⭑·ojn
por⭑ trud⭑·i si⭑·ajn interes⭑·ojn . {arbitraci³·ant·o} ,
{mediaci⁽⁺⁾·ist·o} , {mediator⁽⁺⁾·o^1} , {medium²·o} , {ombud⁽⁺⁾·o} ,
{ŝaman⁽⁺⁾·o}
III.
Prefiks⭑·o kun⭑ senc⭑·oj ^1, ^2 kaj⭑ ^4 de⭑ la⭑ prepozici⭑·o (sed⭑ oni dev⭑·as
disting⭑·i du⭑ kaz⭑·ojn, laŭ⭑ tio ĉu⭑ la⭑ radik⭑·o, kiu sekv⭑·as
_inter⭑_ en⭑ la⭑ kun·met⭑·it·aĵ·o, est⭑·as ties⭑ komplement²·o aŭ⭑ ne⭑).
1:
a)
{inter·etaĝ⭑·o} ; {inter·fac⁸·o} ; {inter·krut⭑·ej·o} ,
{inter·mont⭑·o} (tra·ir⭑·ej·o inter⭑ du⭑ mont⭑·oj); la⭑ sun⭑·o
el·aper⭑·is trans⭑ la⭑ mont⭑·ar·aj inter·pint⭑·oj .
b)
{inter·spac⭑·o} , {inter·titol⭑·o} ; {inter·met⭑·i} ,
{inter·ven⭑·i} .
2:
a)
{inter·akt¹·o} (temp⭑·o inter⭑ du⭑ akt¹·oj); {inter·sezon⭑·o} .
b)
inter·temp⭑·o (temp⭑·o inter⭑ du⭑ okaz⭑·oj), {inter·temp⭑·e} ;
{inter·romp⭑·i} (romp⭑·i ia·n daŭr⭑·on inter⭑ du⭑ moment⭑·oj);
{inter·okaz⭑·aĵ·o} ; koler⭑·aj inter·dir⭑·oj ek·son⭑·is ; la⭑
patr⭑·in·o inter·ŝov⭑·is plor⭑+voĉ⭑·e: […] .
4:
a)
en⭑ 1914 ekzist⭑·is social²·ist·a Inter·naci⭑·o .
b)
{inter·ag⭑·i} , {inter·trakt⭑·i} , {inter·komunik⭑·i} ,
{inter·konform⭑·ig·i} ; {inter·parol⭑·o} , {inter·konsent⭑·o}
, {inter·vid⭑·iĝ·o} (parol⭑·o, konsent⭑·o, vid⭑·iĝ·o inter⭑ du⭑
aŭ⭑ plur⁴·aj person⭑·oj); {inter·lig⭑·o} , {inter·akord¹·o} ,
{inter·flu⭑·o} ; {inter·konfuz⭑·i} , {inter·miks⭑·i} ,
{inter·ŝanĝ⭑·i} .
Rim.: Ia+foj⭑·e vort⭑·o fal⭑·as en⭑ ambaŭ⭑ kategori¹·ojn:
{inter·ret⭑·o} (t.e. ret⭑·o inter⭑ ret⭑·oj)
c)
Per⭑ pli⭑+ampleks⭑·ig·o de⭑ tiu ĉi⭑ senc⭑·o, _inter⭑_ est⭑·as
uz⭑·at·a apart⭑·e por⭑ montr⭑·i reciprok⭑·ec·on: si·n
{inter·salut⭑·i} , {inter·tuŝ⭑·i} , {inter·kis⭑·i} ;
{inter·bat⭑·iĝ·o} , {inter·frap⭑·iĝ·i} , {inter·frat⭑·iĝ·i} ;
{inter·kompren⭑·iĝ·i} , {inter·kon⭑·at·iĝ·i} ,
{inter·rilat⭑·iĝ·i} ; {inter·plekt⭑·i} , {inter·prem⭑·i} ;
flu⭑·oj de⭑ la⭑ lum⭑·o inter·kruc⭑·iĝ·as en⭑ la⭑ aer⭑·o ;
inter·kroĉ⭑·iĝ·is la⭑ dent⭑-rad⭑·oj de⭑ mir⭑·ind·a mekanism⁸·o ; la⭑
du⭑ famili⭑·oj […] si·n inter·vizit⭑·is .
Rim.: Disting⭑·end·a de⭑ prefiks⭑·a uz⭑·o est⭑·as la⭑ kun·deriv⁴·ad·o de⭑
prepozitivo al⭑ adjektiv⭑·o aŭ⭑ adverb⭑·o: ŝi pren⭑·is inter·dom⭑·an,
sol⭑·ec·an voj⭑·et·on ; {inter·naci⭑·a} , inter·region⭑·a kun·labor⭑·o ;
inter·civit³·an·a milit⭑·o ; kun⭑ tranĉ⭑·il·o inter·dent⭑·e ; kling²·o
pas⭑·is tra⭑ la⭑ spac⭑·o inter·rip⭑·a .
[artikol⭑-versi⁹·o: 1.122 2023/11/19 10:22:14 ]
__________________________________________________________________