-ist/

-ist

   (sufiks⭑·o)

   1.
          {Person⭑·o} , kiu profesi⭑·e, daŭr⭑·e, prefer⭑·e aŭ⭑ oft⭑·e si·n okup⭑·as pri⭑
          la⭑ koncern⭑·a afer⭑·o: {dent⭑·ist·o} (kurac⭑·ist·o pri⭑ dent⭑·oj); {art⭑·ist·o}
          (hom⭑·o okup⭑·at·a pri⭑ art⭑·o); {ĝarden⭑·ist·o} , {leter⭑·ist·o} , {poŝt⭑·ist·o}
          , {politik¹·ist·o} , {fals⭑·ist·o} , {kudrist(in)o} , {hejt⭑·ist·o} ,
          {serv⭑·ist·o} , {makler⭑·ist·o} , {mar⭑·ist·o} , {ŝtel⭑·ist·o} ;
          {komerc⭑·ist·o} , komerc⭑·ist·ar·o; {paf⭑·ist·a} societ⭑·o; {verk⭑·ist·o}
          verk⭑·as libr⭑·ojn kaj⭑ {skrib⭑·ist·o} simpl⭑·e trans·skrib⭑·as paper⭑·on ; li
          est⭑·as mensog⭑·ist·o kaj⭑ mal·nobl⭑·ul·o ; grand⭑·a {parol⭑·ist·o} est⭑·as dub⭑·a
          {far⭑·ist·o}

          Rim.: Ekzist⭑·as mult⭑·aj simpl⭑·aj vort⭑·oj por⭑ profesi⭑·ul·oj ks. Al⭑ tia
          vort⭑·o, kiu jam⭑ per⭑ si mem⭑ montr⭑·as person⭑·on, oni ne⭑ al·don⭑·u -ist/:
          kirurg⁸·o, astronom¹·o, ekolog⁽⁺⁾·o, diplomat⭑·o, gimnast⁽⁺⁾·o, ŝofor⁸·o,
          barbir⭑·o, student⭑·o, kelner⭑·o, aktor¹·o, mim⁽⁺⁾·o, general⭑·o, soldat⭑·o,
          kurator⭑·o, profesor¹·o ktp . Oni do⭑ nepr⭑·e ne⭑ dir⭑·u: *kirurg⁸·ist·o*,
          *astronom¹·ist·o*, *ekolog⁽⁺⁾·ist·o* ktp . Sed⭑ en⭑ mult⭑·aj okaz⭑·oj oni
          pov⭑·as tamen⭑ per⭑ la⭑ sufiks⭑·o -ist/ kre⭑·i paralel⭑·an vort⭑·on por⭑ tia
          person⭑·o, se⭑ ekzist⭑·as apart⭑·a vort⭑·o por⭑ tio, pri⭑ kio li okup⭑·iĝ·as:
          kirurgi⁸·o → kirurgi⁸·ist·o = kirurg⁸·o; astronomi¹·o → {astronomi¹·ist·o} =
          astronom¹·o; ekologi⁹·o → {ekologi⁹·ist·o} = ekolog⁽⁺⁾·o; diplomati⭑·o →
          {diplomati⭑·ist·o} = diplomat⭑·o Pro⭑ la⭑ long⭑·ec·o de⭑ tia·j vort⭑·oj, kaj⭑
          pro⭑ la⭑ mal·agrabl⭑·a du⭑·obl·a “i”, oni normal¹·e prefer⭑·as sen·sufiks⭑·an
          vort⭑·on, kiam⭑ tia ekzist⭑·as .

   2.
          Adept¹·o aŭ⭑ sub·ten⭑·ant·o de⭑ iu teori⭑·o, skol³·o, doktrin¹·o (ismano):
          {buda⁽⁺⁾·ist·o} , {esperant⭑·ist·o} , {utopi¹·ist·o} .

          Rim. 1: Laŭ⭑ ĉi⭑ tiu last⭑·a senc⭑·o „-ist“ est⭑·as sam⭑+senc⭑·a kiel⭑ „
          {-an} “ kaj⭑ al⭑ ĉiu ism-vorto respond⭑·as ist-vorto, eĉ⭑ kiam⭑ _-ism_
          est⭑·as ne⭑ sufiks⭑·o sed⭑ fin⭑-part⭑·o de⭑ radik⭑·o: turism²·o, turist¹·o;
          monoteism²·o, monoteist⁽⁺⁾·o; ŝovinism¹·o, ŝovinist¹·o.

          Rim. 2: Tamen⭑ kiam⭑ ambaŭ⭑ form⭑·oj ekzist⭑·as, la⭑ ist-formo pov⭑·as
          esprim⭑·i pli⭑ aktiv⭑·an, doktrin¹·ec·an, milit⭑·ant·an nuanc⭑·on; kp
          {islam⁽⁺⁾·an·o} ― {islam⁽⁺⁾·ist·o} ; {naci⭑·an·o} ― {naci⭑·ist·o} ;
          {respublik¹·an·o} ― {respublik¹·ist·o} .

   {-an^1} , {-ant} , {-ism} , {-int} , {-ont} , {-ul}

   [artikol⭑-versi⁹·o: 1.29 2022/04/30 08:42:42 ]
     __________________________________________________________________