jun⭑·/·a

jun⭑·a

   1.
          Kiu est⭑·as en⭑ la⭑ komenc⭑·a faz¹·o de⭑ si⭑·a viv⭑-period¹·o, ankoraŭ⭑
          kresk⭑·ant·a aŭ⭑ dis·volv⭑·iĝ·ant·a, ne⭑ tut⭑·e matur⭑·iĝ·int·a: la⭑ pli⭑ jun⭑·a
          fi·lin⭑·o . jun⭑·a vir⭑·in·o ; la⭑ jun⭑·a vidv⭑-in⭑·o far⭑·iĝ·is de·nov⭑·e fianĉ⭑·in·o ;
          salut⭑·ojn de⭑ la⭑ jun⭑·a generaci⭑·o ; jun⭑·a branĉ⭑·o ; tio ver⭑·e est⭑·as
          jun⭑·a piz⭑·o, kiu el·burĝon⭑·iĝ·is kun⭑ si⭑·aj verd⭑·aj foli⭑·et·oj ; oni met⭑·os
          sur⭑ Vi⭑·an altar⭑·on jun⭑·ajn bov⭑·ojn ; jun⭑·a leon⭑·o est⭑·as  ;
          jun⭑·a sen·fort⭑·a ankoraŭ⭑ esperant⭑·o ; lern⭑·u jun⭑·a, por⭑ est⭑·i saĝ⭑·a
          mal·jun⭑·a . {aĝ⭑·a} , {mal·jun⭑·a} , {matur⭑·a} {nov⭑·a^1}

          Rim.: La⭑ fraz¹·o mi gratul⭑·is […] la⭑ jun⭑·ajn ge·edz⭑·ojn est⭑·as dub⭑·ind·a:
          ĉu⭑ tem⭑·as pri⭑ la⭑ aĝ⭑·o de⭑ la⭑ ge·edz⭑·oj (kaj⭑ tiu+senc⭑·e ĝi est⭑·us tut⭑·e
          bon⭑·a: gratul⭑·i la⭑ jun⭑·ajn ge·edz⭑·ojn pri⭑ la⭑ nask⭑·iĝ·o de⭑ ili⭑·a unu⭑·a
          infan⭑·o), aŭ⭑ ebl⭑·e „la⭑ jun⭑·aj ge·edz⭑·oj“ est⭑·as tio, kio·n en⭑ la⭑
          modern¹·a Esperant⭑·o oni nom⭑·as {nov⭑~ge·edz⭑·oj} ?

   2.
          {Jun⭑·ec·a} : la⭑ frat⭑·in·oj mal·ĝoj⭑·is, kiel⭑ mal·ĝoj⭑·as jun⭑·aj kor⭑·oj ; el⭑
          intern⭑·e son⭑·is jun⭑·a voĉ⭑·o ; la⭑ tut⭑·a natur⭑·o re·jun⭑·iĝ·as ; se⭑ ŝi est⭑·us
          bel⭑·a, kiel⭑ ekzempl⭑·e  , vi mem⭑ re·jun⭑·iĝ·us ĉe⭑ ŝi ; ek⭑~de⭑ si⭑·a
          ses⭑+dek⭑·a jar⭑·o li […] obsed⁽⁺⁾·e klopod⭑·as rest⭑·i jun⭑·a ; li est⭑·as
          batal⭑·ist·o de·temp⭑·e de⭑ si⭑·aj plej⭑ jun⭑·aj jar⭑·oj .

   3.
          Antaŭ⭑ ne·long⭑·e far⭑·it·a kaj⭑ ankoraŭ⭑ ne⭑ matur⭑·a – ne⭑ akir⭑·int·a la⭑
          plen⭑·an fort⭑·on, la⭑ gust⭑·on ktp: jun⭑·a vin⭑·o, fromaĝ⭑·o; jun⭑·a bier⭑·o ;
          Uson⁹·o est⭑·as ankoraŭ⭑ tro⭑ jun⭑·a en⭑ ni⭑·a mov⭑·ad·o por⭑ far⭑·i Kongres⭑·on .
          {freŝ⭑·a} , {nov⭑·a^3}

jun⭑·e

          En⭑ jun⭑·a manier⭑·o: frap⭑-fraz¹·o de⭑ la⭑ aranĝ⭑·o est⭑·is „Inter·naci⭑·e, Jun⭑·e
          kaj⭑ Kun⭑·e!“ ; ni jun⭑·e nest⭑·is en⭑ matur⭑·a kamp⭑·o de⭑ tritik⭑·o .

jun⭑·ec·a

          Rilat⭑·a al⭑ jun⭑·ec·o; hav⭑·ant·a la⭑ trajt⭑·ojn de⭑ jun⭑·ec·o: vigl⭑·ec·on,
          ard³·on, freŝ⭑·ec·on ktp: jun⭑·ec·aj rev⭑·oj ; la⭑ mem·fid⭑·o de⭑ ŝi⭑·a jun⭑·ec·a
          spirit⭑·o, kiu for·don⭑·is si·n al⭑ ŝi⭑·aj fier⭑·aj rev⭑·oj ; tiu jun⭑·ec·a
          fervor⭑·o de⭑ la⭑ mal·jun⭑·a esperant⭑·ist·o.

jun⭑·ec·o

          Temp⭑·o de⭑ la⭑ viv⭑·o inter⭑ la⭑ infan⭑·ec·o kaj⭑ matur⭑·a aĝ⭑·o: vi est⭑·as
          ankoraŭ⭑ en⭑ freŝ⭑·a jun⭑·ec·o […], vi rigard⭑·u kuraĝ⭑·e al⭑ la⭑ est⭑·ont·ec·o ;
          la⭑ jun⭑·ec·on mi […] met⭑·is mem⭑ sur⭑ la⭑ altar⭑·on de⭑ la⭑ dev⭑·o ; en⭑ flor⭑·o
          de⭑ jun⭑·ec·o kaj⭑ bel⭑·ec·o ; la⭑ jun⭑·ec·o rapid⭑·e for·pas⭑·as; tio est⭑·is
          ankoraŭ⭑ la⭑ jun⭑·ec·o de⭑ la⭑ mond⭑·o.

jun⭑·ul·o

          Jun⭑·a hom⭑·o, precip⭑·e tia, kiu jam⭑ est⭑·as seks⭑-matur⭑·a, sed⭑ ankoraŭ⭑ ne⭑
          plen⭑+kresk⭑·a: kaj⭑ el⭑ la⭑ knab⭑·o far⭑·iĝ·is jun⭑·ul·o, kaj⭑ li dev⭑·is
          for·vetur⭑·i en⭑ la⭑ mal·proksim⭑·an mond⭑·on ; kaj⭑ ili eksterm⭑·is per⭑
          glav⭑·o ĉio·n, kio est⭑·is en⭑ la⭑ urb⭑·o, la⭑ vir⭑·ojn kaj⭑ vir⭑·in·ojn,
          jun⭑·ul·ojn kaj⭑ mal·jun⭑·ul·ojn ; jun⭑·ul·oj est⭑·u dec⭑·e silent⭑·aj apud⭑
          pli⭑+aĝ⭑·ul·oj, kaj⭑ sid⭑·ig·u ili·n kaj⭑ star⭑·iĝ·u por⭑ ili, kaj⭑ pri·zorg⭑·u
          si⭑·ajn ge·patr⭑·ojn .  est⭑·as hav⭑·ind·a kart⭑·o, kiu·n pov⭑·as
          ricev⭑·i ge·jun⭑·ul·oj en⭑ la⭑ aĝ⭑·o 14–26 jar⭑·oj sen·de·pend⭑·e de⭑ si⭑·a status⁽⁺⁾·o
          ; plej⭑~last⭑·e, la⭑ 18an de⭑ juni⁽⁺⁾·o 2003, la⭑ „  “ furor³·is
          de·nov⭑·e en⭑ Vien⁽⁺⁾·o, frenez⭑·ig·ant·e 54000 jun⭑·ul·ojn kaj⭑ plen⭑+kresk⭑·ul·ojn
          ; la⭑ jun⭑·ul·o al·iĝ⭑·is al⭑ ni⭑·a milit⭑·ist·ar·o ; jun⭑·ul·aj jar⭑·oj ; la⭑ reĝ⭑·o
          aranĝ⭑·is festen⭑·on kaj⭑ invit⭑·is ĉiu·jn bel⭑·ajn jun⭑·ul·in·ojn de⭑ la⭑ tut⭑·a
          land⭑·o ; jun⭑·a → jun⭑·ul·o = person⭑·o karakteriz¹·at·a de⭑ jun⭑·ec·o .
          {adolesk⁽⁺⁾·ant·o} , {pubert⁽⁺⁾·ul·o}

   Rim.: Mi opini⭑·as, ke⭑ est⭑·as diferenc⭑·o inter⭑ „jun⭑·ul·o“ kaj⭑ „jun⭑·a vir⭑·o“.
   Laŭ⭑ mi, „jun⭑·ul·o“ est⭑·as iu ankoraŭ⭑ ne⭑ tut⭑·e matur⭑·a soci³+ekonomi¹·e aŭ⭑ jur⭑·e,
   krom⭑ ke⭑ li ne⭑ est⭑·as plen⭑+kresk⭑·ul·o biologi¹·e; tial⭑ vir⭑+seks⭑·ul·o aĝ⭑·ant·a
   mal·pli⭑ ol⭑ 19 jar⭑·ojn est⭑·as jun⭑·ul·o; inter⭑ 20 kaj⭑ 22 jar⭑·oj oni pov⭑·as nom⭑·i
   li·n, de·pend⭑·e je⭑ kun·tekst⭑·o kaj⭑ cirkonstanc⭑·oj, „jun⭑·ul·o“ aŭ⭑ „jun⭑·a vir⭑·o“;
   post⭑ 23 jar⭑·oj ĝis⭑ proksim⭑·um·e 27 jar⭑·oj, „jun⭑·a vir⭑·o“. Evident¹·e, la⭑
   jar⭑-lim⭑·oj est⭑·as proksim⭑·um·aj kaj⭑ vari³·as laŭ⭑ la⭑ klimat⭑·oj, civiliz⭑·oj kaj⭑
   person⭑·aj apart⭑·aĵ·oj.

jun⭑·ul·ar·o

          Ĉiu·j jun⭑·aj hom⭑·oj: pli⭑ bon⭑·e est⭑·os, se⭑ tio·n far⭑·os  ,
          kiel⭑ kler⭑·ig·ant·o de⭑ la⭑ jun⭑·ul·ar·o .

jun⭑·ul·in·o

          Jun⭑·a vir⭑·in·o, seks⭑-matur⭑·e sed⭑ ne⭑ jam⭑ plen⭑+kresk⭑·a: la⭑ jun⭑·ul·in·o est⭑·is
          tre⭑ bel⭑+aspekt¹·a, virg⭑·ul·in·o, kiu·n ankoraŭ⭑ ne⭑ ek·kon⭑·is vir⭑·o ; jun⭑·a
          bel⭑·a vir⭑·o kaj⭑ ĉarm⭑·e bel⭑·a jun⭑·ul·in·o sid⭑·is tie unu⭑ apud⭑ la⭑ ali⭑·a kaj⭑
          dezir⭑·is, ke⭑ ili por⭑ ĉiam⭑ pov⭑·u rest⭑·i tiel⭑ kun⭑·e ; tiu·n bru⭑-kri⭑·ad·on
          far⭑·is du⭑ jun⭑·ul·in·oj, tut⭑·e nud⭑·aj, kiu·j kvazaŭ⭑ flug⭑·et·ant·e kur⭑·is ĉe⭑
          la⭑ rand⭑·o de⭑ la⭑ herb⭑·ej·o . {fraŭl⭑-in⭑·o} , {midinet⁽⁺⁾·o} , {pucel⁽⁺⁾·o}

mal·jun⭑·a

          Ating⭑·it·a si⭑·an mal·jun⭑·ec·on: mal·jun⭑·a av⭑·o, amik⭑·o, vin⭑·o, amik⭑·ec·o,
          hund⭑·o, arb⭑·o; la⭑ ĉagren⭑·oj mal·jun⭑·ig·as; aspekt¹·i kiel⭑ mal·jun⭑·a pom⭑·o .

          Rim.: La⭑ fraz¹·o tiu ĉi⭑ patr⭑·in·o varm⭑·eg·e am⭑·is si⭑·an pli⭑ mal·jun⭑·an
          fi·lin⭑·on ne⭑ est⭑·as imit⭑·ind·a ‐ en⭑ la⭑ matur⭑·a Esperant⭑·o oni dir⭑·as
          „pli⭑ {aĝ⭑·a} fi·lin⭑·o“.
          {arĥaik³·a} , {kaduk⭑·a} , {mal·nov⭑·a} , {ruin⭑·a}

mal·jun⭑·ec·o

          Viv⭑-period¹·o post⭑ la⭑ matur⭑·a aĝ⭑·o, kiam⭑ okaz⭑·as iompostioma velk⭑·ad·o,
          mal·fort⭑·iĝ·o de⭑ la⭑ viv⭑-funkci¹·oj de⭑ la⭑ organism¹·o: ĝis⭑ la⭑ mal·jun⭑·ec·o
          kaj⭑ griz⭑·ec·o ne⭑ for·las⭑·u mi·n ; jun⭑·ec·o ne⭑ sci⭑·as, mal·jun⭑·ec·o ne⭑ pov⭑·as
          .

mal·jun⭑·iĝ·i

   (ntr)

          Laŭ⭑ la⭑ temp⭑·o iĝ⭑·i mal·jun⭑·a: kiam⭑ vi mal·jun⭑·iĝ·os, vi etend⭑·os vi⭑·ajn
          man⭑·ojn, kaj⭑ ali⭑·a vi·n zon⭑·os ; la⭑ naci⭑·oj mal·jun⭑·iĝ·as kiel⭑ hom⭑·oj.
          {kaduk⭑·iĝ·i}

mal·jun⭑·ul·o

          Mal·jun⭑·a hom⭑·o: tiu ĉi⭑ mal·jun⭑·ul·o tut⭑·e mal·saĝ⭑·iĝ·is kaj⭑ infan⭑·iĝ·is ;
           kaj⭑  est⭑·is mal·jun⭑·ul·oj de⭑ profund⭑·a aĝ⭑·o ; sur⭑ [ŝi⭑·a
          vizaĝ⭑·o] aper⭑·is mult⭑·aj mal·jun⭑·ul·aj sulk⭑·oj ; la⭑ mal·jun⭑·ul·in·o star⭑·is
          antaŭ⭑ la⭑ pord⭑·o .

   [artikol⭑-versi⁹·o: 1.135 2024/01/28 18:23:36 ]
     __________________________________________________________________