vidu ankaŭ la klarigojn
kanal¹·/·o

kanal¹·o

   1.
          Art·e~far·it·a, plej~oft·e sub·ĉiel·a akv·o-voj·o:

        a)
                Art·a akv·o-voj·o uz·at·a por nav¹·ig·ad·o kaj trans·port·ad·o:
                konstru·i, el·fos·i kanal¹·on; el·ĉerp·iĝ·os kaj sek·iĝ·os la
                kanal¹·oj de Egipt⁽⁺⁾·uj·o ; en la kanal¹·o kuŝ·is la ŝip·oj,
                en·glaci·ig·it·aj, for·las·it·aj de la ŝip·an·ar·o ; ĉu vi aŭd·is io·n
                [...] pri la kanal¹·o, kun·ig·ont·a Mediterane⁸·on kun Ruĝ·a mar·o?
                ; Suez-a Kanal¹·o.

        b)
                Art·a akv·o-voj·o uz·at·a kiel konduk·il·o de pur·a  mal·pur·a
                akv·o: li met·is la skrap·it·ajn baston·ojn antaŭ la ŝaf·oj en
                la akv·o-trink·ig·ajn kanal¹·ojn, al kiu·j la ŝaf·oj ven·ad·is por
                trink·i ; urb·aj kanal¹·oj por mal·pur·aĵ·oj .

   2.
          Tradici¹·a nom·o de iu·j {mar-kol·oj} : la kanal¹·o de Mozambik⁽⁺⁾·o; la
          Kanal¹·o (t.e. {Manik⁽⁺⁾·o} ); tra la kanal¹·a tunel¹·o (tra la tunel¹·o sub
          Manik⁽⁺⁾·o) oni vetur·as [de Angl·uj·o] al Franc·uj·o .

   3.
          Organ¹·a tub·o: la infan·o hav·as brul·um·on de la spir·a kanal¹·o, tiel
          nom·at·an bronkit²·on ; sindrom⁽⁺⁾·o de la karp·a kanal¹·o; buŝ-kanal¹·o
          (for·mit¹·a de la mal·ferm·it·a buŝ·o kaj ĝi·n sekv·ant·a spir-kanal¹·o).

   4.
          Komunik·a voj·o, ekz. gazet·o, radi·o-  televid⁸+staci·a frekvenc⁽⁺⁾·o:
          kon·ig·i si·an opini·on per la kanal¹·o de la revu²·o; ŝild·o tiu+tag·e
          indik³·is, en kiu kanal¹·o oni pov·as aŭskult·i kiu·n lingv·on ; ĉef·aj
          televid⁸-kanal¹·oj plen·as je ŝtat·a propagand¹·o .

   5.
          Aparat¹·ar·o real¹·ig·ant·a sen·de·pend·ajn dat·um~trans·met·ojn de send·il·o al
          ricev·il·o per fizik·a {line⁽⁺⁾·o} (unu line⁽⁺⁾·o pov·as pri·serv·i mult·ajn
          kanal¹·ojn): unu+direkt·a kanal¹·o; ambaŭ·direkt·a kanal¹·o.

          Rim.: Unu·op·a kanal¹·o est·as ordinar·e real¹·ig·it·a per difin·it·a
          frekvenc⁽⁺⁾·o (frekvenc⁽⁺⁾-bend⁸·o) de la inform¹-port·ant·a signal·o, t.e.
          frekvenc⁽⁺⁾·o de elektr¹·aj ond·oj en drat⁸·o, lum-kolor·o en vitr·o-fibr·o,
          elektromagnet⁽⁺⁾+ond·a frekvenc⁽⁺⁾·o ĉe radi·a trans·send·o.

kanal¹·ig·i

   1.
          Trans·form·i river·on en kanal¹·on, fortik·ig·ant·e la bord·ojn,
          rekt·ig·ant·e la flu·on ktp.: la reĝ·o send·is al Rennes milit·an
          inĝenier·on [kiu] projekt·is kanal¹·ig·i la river·on Vil·a+in·e .
          {kanaliz⁽⁺⁾·i}

   2.
          {En·kanal¹·ig·i ^2} : la Parti·o de la Labor·ist·oj (PT) daŭr·e politik¹·e
          kanal¹·ig·as la grand·an soci³·an fort·on akumul⁽⁺⁾·it·an de la mal·dekstr·o
          dum du×dek jar·oj ; la Ministeri⁸·o de Kultur¹·o […] klopod·os kanal¹·ig·i
          kaj ord·ig·i la iniciat·ojn pri tiu art·o ; ebl·as kanal¹·ig·i la
          reklam¹·ojn, kaj la produkt·ojn al la taŭg·aj klient¹·oj .

en·kanal¹·ig·i

   1.
          (flu·aĵ·ojn) Konduk·i ili·n en kanal¹·on.

   2.
          (fort·ojn, emoci³·ojn, dezir·ojn ks) Ili·n ar·ig·i, disciplin²·i,
          organiz¹·i, kontrol·i: la ĉin⁹·a reg·ist·ar·o pli kaj pli mal·facil·e
          en·kanal¹·ig·as la naci·ism·an sent·on de popol·o tre dezir·ant·a vid·i
          Japani⁽⁺⁾·on venk·ot·a (en pied+pilk·a matĉ⁽⁺⁾·o) . {kanal¹·ig·i ^2}

          Rim.: Oni ĉi-senc·e ne uz·u " {kanaliz⁽⁺⁾·i} ".

nutr·o-kanal¹·o

          Tut·o de la organ¹·oj, tra kiu·j ir·as la nutr·aĵ·oj en la korp·o:
          [anus⁹·o est·as] mal·ferm·aĵ·o, kiu trov·iĝ·as ĉe la fin·o de la
          nutr·o-kanal¹·o ; blank+vang·a gibon⁽⁺⁾·o en Ĉini⁽⁺⁾·o est·as tre sen·tem·a al
          mal·san·oj, precip·e mal·san·oj de spir- kaj nutr·o-kanal¹·oj, kaj tio
          kaŭz·as abort¹·on .

strat+kanal¹·et·o

          Ne·profund·a dekliv·aĵ·o far·it·a sur {strat·o} , funkci¹·ant·a kiel
          {de·flu·il·o} por pluv-akv·o: viv·o est·as la ek·trov·o de mon·er·et·o en la
          strat+kanal¹·et·o .

   [artikol-versi⁹·o: 1.42 2023/12/03 08:00:21 ]
     __________________________________________________________________