vidu ankaŭ la klarigojn
karakteriz¹·/·i
karakteriz¹·i
(tr)
1.
Prezent⭑·i, {pri·skrib⭑·i} la⭑ karakter⭑·on de⭑ io aŭ⭑ iu: de·long⭑·e
establ⁴·iĝ·is la⭑ kutim⭑·o karakteriz¹·i divers⭑·ajn grup⭑·ojn da⭑ verk⭑·ist·oj
per⭑ la⭑ esprim⭑·o „skol³·o“ ; la⭑ rol¹·o de⭑ […] de⭑ tiu temp⭑·o
aparten⭑·is jam⭑ al⭑ histori⭑·o, jam⭑ kiel⭑ histori⭑·ist·oj ni dev⭑·as
karakteriz¹·i Zamenhof⭑·on […] mal·akcept⭑·ant·e […] la⭑ tut⭑·an
politik¹·e-filozofi¹·an ide⭑·ar·on ; ne⭑ ekzist⭑·as tie eĉ⭑ unu⭑ epitet¹·o,
kiu karakteriz¹·us la⭑ buŝ⭑·on de⭑ Helen⁽⁺⁾·o . {atribu¹·i^3} , {emfaz³·i^3} ,
{skiz⭑·i} , {specif⁹·i}
2.
{Konsist⭑·ig·i} , est⭑·ig·i la⭑ karakter⭑·on, tip¹·an ec⭑·on, de⭑ io: la⭑
paleozoik⁽⁺⁾·on, ĝis⭑ antaŭ⭑ ĉ. 170 jar⭑-milion⭑·oj, karakteriz¹·as
sen·vertebr⭑·ul·oj, fiŝ⭑·oj kaj⭑ amfibi⭑·oj ; kun⭑ obstin⭑·o, kiu
karakteriz¹·as la⭑ mal·jun⭑·ul·ojn ; la⭑ nun⭑·an tumult⭑·on karakteriz¹·is
flam⭑·a, minac⭑·a indign⭑·o . {disting⭑·i} , {mark⭑·i} , {sign⭑·i} ,
{stamp⭑·i}
karakteriz¹·a
Karakteriz¹·ant·a: ĉiu·j vort⭑·oj de⭑ la⭑ „inter·rilat⭑·a tabel⭑·o“ konsist⭑·as
el⭑ du⭑ part⭑·oj: a) radik⭑·o, b) karakteriz¹·a fin⭑·iĝ·o (ekzempl⭑·e ki-al,
ki-o, neni-u, neni-a ktp ; tio est⭑·as ankaŭ⭑ karakteriz¹·a trajt⭑·o
pri⭑ li⭑·a raci¹·em·o: konsent⭑·i sufer⭑·i aŭ⭑ mort⭑·i pro⭑ ide⭑·oj, tio ja⭑
sign⭑·as ia·n religi⭑·em·an spirit⭑·o-stat⭑·on ; ni⭑·a simil⭑·ec·o est⭑·is tiel⭑
traf⭑·a kaj⭑ karakteriz¹·a, ke⭑ tio ne⭑ pov⭑·us est⭑·i hazard²·a cirkonstanc⭑·o
; la⭑ naz⭑-tru⭑·oj pli·larĝ⭑·iĝ·is moment⭑·on kaj⭑ tuj⭑ post⭑·e kun·tir⭑·iĝ·is,
don⭑·ant·e al⭑ la⭑ naz⭑·o la⭑ karakteriz¹·an pint⭑·an form⭑·on, kiu est⭑·as la⭑
antaŭ·sign⭑·o de⭑ la⭑ mort⭑·o ; karakteriz¹·a anekdot¹·o […] la⭑ romi⁽⁺⁾·a
imperi⭑·estr·o Tiberi⁽⁺⁾·o .
Rim.: En⭑ mal·nov⭑·a verk⭑·o aper⭑·as sam⭑+senc⭑·e la⭑ form⭑·o
_karakteristik⁽⁺⁾·a_: la⭑ karakteristik⁽⁺⁾·aj diferenc⭑·oj inter⭑ la⭑ hom⭑·oj .
karakteriz¹·o, karakteriz¹·aĵ·o
{Ec⭑·o} , kiu karakteriz¹·as; part⭑·o de⭑ {karakter⭑·o} : en⭑ tipologi⁽⁺⁾·a
klasifik³·o oni prov⭑·as grup⭑·ig·i lingv⭑·ojn laŭ⭑ ili⭑·aj struktur¹·aj
karakteriz¹·oj ; „ĉu⭑ vi aŭd⭑·is“, mi demand⭑·is, „kiom⭑ da⭑ bon⭑·aj
karakteriz¹·aĵ·oj la⭑ viv⭑·o de⭑ mal·bon⭑·ul·o hav⭑·as?“ ; nun⭑ ĉes⭑·is
toler⭑·i liber⭑·an evolu²·on de⭑ lingv⭑·oj kaj⭑ naci⭑·oj dum⭑ la⭑ trans·ir⭑·a
period¹·o, forĝ⭑·ant·e la⭑ karakteriz¹·aĵ·ojn de⭑ tut⭑+sovet⁽⁺⁾·a patriotism¹·o ;
Esperant⭑·o jam⭑ de⭑ si⭑·a ek·nask⭑·o cel⭑·is al⭑ adekvat⁽⁺⁾·a prezent⭑·o de⭑
literatur⭑·o kaj⭑ poezi¹·o, karakteriz¹·aĵ·o, kiu disting⭑·as ĝi·n de⭑ iu
kaj⭑ iu ali⭑·a plan⭑-lingv⭑·o . {apart⭑·aĵ·o^2} , {diferenc⭑·ig·il·o} ,
{disting⭑·il·o} , {specif⁹·aĵ·o^2} , {trajt⭑·o}
karakteriz¹·il·o
Io per⭑ kies⭑ help⭑·o oni karakteriz¹·as io·n ali⭑·an: laŭ⭑ la⭑
terminologi⁽⁺⁾·o de⭑ Plen⭑·a Gramatik⭑·o, tiu substantiv⭑·o konsist⭑·ig·as la⭑
kern⭑·o-vort⭑·on, dum⭑ la⭑ ceter⭑·aj karakteriz¹·il·oj pov⭑·as est⭑·i artikol⭑·o,
demonstrativ²·o, numeral⁽⁺⁾·o, epitet¹·o, aŭ⭑ suplement⁸·o de⭑ tiu .
[artikol⭑-versi⁹·o: 1.32 2023/12/03 08:00:23 ]
__________________________________________________________________