kirl³·/·i

kirl³·i

   (tr)

          Komunik⭑·i al⭑ likv⁸·aĵ·o rapid⭑·an turn⭑·iĝ·an mov⭑·on, kiu foj⭑·e nask⭑·as
          ŝaŭm⭑·on; komunik⭑·i simil⭑·an mov⭑·on al⭑ gas⭑·o aŭ⭑ pulvor⭑·a substanc²·o: ĉu⭑
          vi pov⭑·as el·tir⭑·i levjatan⁽⁺⁾·on per⭑ fiŝ⭑-hok⭑·o […] ‐ kiel⭑ kaldron⭑·on ĝi
          ond⭑·ig·as la⭑ profund⭑·on, la⭑ mar⭑·on ĝi kirl³·as kiel⭑ ŝmir⭑·aĵ·on ; mi
          dev⭑·as baldaŭ⭑ ir⭑·i mal·supr⭑·en, por⭑ iom⭑ kirl³·i en⭑ la⭑ pot⭑·oj kaj⭑
          gust⭑·um·i ; oni kuir⭑·is en⭑ vitr⭑·aj glas⭑·oj, oni kirl³·is kaj⭑ distil⭑·is,
          en⭑ pist⭑·uj·oj oni pist⭑·is spic⭑·ojn ; hom⭑·aj svarm¹·oj est⭑·is la⭑ strat⭑·oj,
          unu·j puŝ⭑·is ĉi⭑ tie·n, ali⭑·aj tie·n, est⭑·is ver⭑·a kirl³·ig·o de⭑ urb⭑·an·oj
          kaj⭑ vilaĝ⭑·an·oj, monaĥ⭑·oj kaj⭑ soldat⭑·oj ; kirl³·it·a krem⭑·o; la⭑ uragan¹·o
          kirl³·is la⭑ ond⭑·eg·ojn de⭑ la⭑ mar⭑·o; polv⭑-kirl³·it·a gren⭑-plank⭑·o ; per⭑ la⭑
          man⭑·o mi fort⭑·e kirl³·is la⭑ bilet³-bul⭑·ojn per⭑ vigl⭑·a turn⭑·ad·o tiel⭑, ke⭑
          neniu pov⭑·os dub⭑·i, ke⭑ ili est⭑·as bon⭑·e miks⭑·it·aj ; „trankvil⭑·on! ne⭑
          panik²·u!“ […] tuj⭑ tiu admon⭑·o […] re·don⭑·as pac⭑·on kaj⭑ klar⭑·ec·on al⭑ la⭑
          mens³·o ĵus⭑ kirl³·it·a ; gaj⭑·aj kaj⭑ ĝoj⭑·aj hom⭑·oj petol⭑·is kaj⭑ kirl³·ad·is
          la⭑ atmosfer¹·on . {miks⭑·i} , {vip⭑·i}

kirl³·o

   1.
          Rapid⭑·a rond⭑-ir⭑·ad·o de⭑ likv⁸·aĵ·o ks: akv⭑·o-kirl³·o, vent⭑·o-kirl³·o ;
          kirl³·o-vent⭑·eg·o ( {ciklon²·o} ); ĉi⭑-jar⭑·e tut⭑+mond⭑·e est⭑·is apart⭑·e mult⭑·aj
          […] tajfun⁽⁺⁾·oj, ciklon²·oj kaj⭑ tornad⁽⁺⁾·oj, do⭑ kirl³·o-ŝtorm⁹·oj ; 
          kiel⭑ kirl³·o-vent⭑·o kur⭑·is al⭑ la⭑ ŝrank⭑·o . {vortic⁽⁺⁾·o}

   2.
          Rapid⭑·a turn⭑·iĝ·o percept¹·at·a ĉirkaŭ⭑ aŭ⭑ en⭑ si: est⭑·is kirl³·o en⭑ li⭑·a
          kap⭑·o, kaj⭑ li est⭑·is proksim⭑·a al⭑ sven⭑·o ; la⭑ boat⭑·et·o en·iĝ⭑·as kirl³·on
          de⭑ l’ karnaval⭑·o ; ĵet⭑·at·aj en⭑ la⭑ kirl³·on de⭑ sen·brid⭑·a fervor⭑·o ;
          don⭑·ant·o en⭑ la⭑ kirl³·o de⭑ famili⭑·aj kverel⁴·oj eĉ⭑ ek·sent⭑·as kulp⭑·on ;
          dum⭑ vi danc⭑·os inter⭑ ĉampan⭑·aj ŝaŭm⭑·--bobel⁽⁺⁾·oj, vi sent⭑·os la⭑ kirl³·on
          de⭑ pli⭑ nigr⭑·aj kurent⁸·oj sub·surfac⁸·aj .

   3.
          (de⭑ {kamp⭑·o}  , al·pren⭑·ant·a valor⭑·ojn en⭑ reel⁽⁺⁾·a tri⭑+dimensi⁴·a
          vektor⁽⁺⁾·a spac⭑·o) Vektor⁽⁺⁾·a kamp⭑·o kun⭑ valor⭑·oj en⭑ la⭑ sam⭑·a spac⭑·o, kies⭑
          kompon¹·ant·oj ĉe⭑ ĉiu punkt⭑·o egal⭑·as al⭑  , kie 
          sign⭑·as la⭑  -an kompon¹·ant·on de⭑  : la⭑ kirl³·on de⭑  oni
          kutim⭑·e sign⭑·as per⭑  ,  aŭ⭑  .

kirl³·aĵ·o

          Io mov⭑·it·a, miks⭑·it·a per⭑ kirl³·ad·o: kirl³·aĵ·oj el⭑ flam⭑·o kaj⭑ cindr⭑·o
          kovr⭑·as la⭑ strat⭑·ojn ; prepar⭑·i varm⭑·an trink⭑·aĵ·on aŭ⭑ eĉ⭑ frost⭑·an
          kirl³·aĵ·on .

kirl³·iĝ·i

   (ntr)

   1.
          (likv⁸·aĵ·o) Rapid⭑·e {turn⭑·iĝ·i} , oft⭑·e kun⭑ ŝaŭm⭑·o: la⭑ mar⭑·o kirl³·iĝ·is
          sub⭑ la⭑ vent⭑·o; vent⭑·o kirl³·iĝ·is kaj⭑ el⭑ la⭑ facil⭑·a polv⭑·o de⭑ la⭑
          alt⭑+mont⭑·a aer⭑·o el·volv⭑·iĝ·is aŭt⁸·o ; kun⭑ obtuz³·a tondr⭑·o ĝi fal⭑·is en⭑ la⭑
          neĝ⭑·on, kiu kirl³·iĝ·is supr⭑·en, kiel⭑ fum⭑·o de⭑ bomb²-traf⭑·o .

   2.
          Percept¹·iĝ·i kiel⭑ rapid⭑·e turn⭑·iĝ·ant·a: sent⭑·oj kaj⭑ bild¹·oj kirl³·iĝ·is en⭑
          ŝi⭑·a intern⭑·o, kvazaŭ⭑ dum⭑ febr⭑·o-sonĝ⭑·o ; mal·supr⭑·e dom⭑·ar·eg·o, park⭑·oj,
          ĝarden⭑·oj, strat⭑·oj kirl³·iĝ·is […] kaj⭑ ni preskaŭ⭑ glu⭑·iĝ·is al⭑ la⭑
          sid⭑-lok⭑·oj pro⭑ la⭑ centrifug⁽⁺⁾·a fort⭑·o ; mi⭑·a kap⭑·o turn⭑·iĝ·is, ĉirkaŭ⭑ mi
          kirl³·iĝ·is la⭑ mond⭑·o ; mi⭑·a stomak⭑·o kirl³·iĝ·is ĉe⭑ aŭd⭑·o de⭑ tiu lam⭑·a
          banal²·aĵ·o ; kirl³·iĝ·o de⭑ emoci³·oj ; pens⭑·oj kelk⭑+foj⭑·e kirl³·iĝ·as ŝajn⭑·e
          sen·faden⭑·e ; kur⭑·e de⭑ la⭑ libr⭑·o la⭑ rakont⭑·a flu⭑·o pli⭑ kaj⭑ pli⭑
          kirl³·iĝ·as, kvazaŭ⭑ rapid⭑·iĝ·ant·a akv⭑·o sur·voj⭑·e al⭑ fal⭑·eg·o . {agit²·iĝ·i}
          , {emoci³·iĝ·i} , {sku⭑·iĝ·i}

kirl³·il·o

   1.
          Aparat¹·o por⭑ kirl³·i ov⭑·ojn, krem⭑·on ktp: tie mi ekspon⁽⁺⁾·is ov⭑·o-kirl³·il·on
          kaj⭑ en·spez⭑·is sufiĉ⭑·e por⭑ viv⭑-ten⭑·i mi·n ; est⭑·as uz⭑·at·a elektr¹·a
          kirl³·il·o por⭑ ten⭑·i ĝi·n mal·ferm⭑·it·a, la⭑ ŝat⭑·ant·oj de⭑ vintr⭑·a ban⭑·ad·o
          ven⭑·as al⭑ si⭑·a glaci⭑-tru⭑·o ĉiu+tag⭑·e ; la⭑ krem⭑·o dev⭑·as est⭑·i leĝer⁽⁺⁾·e
          bat⭑·it·a per⭑ ŝaŭm⭑·ig·il·o aŭ⭑ kirl³·il·o .

   2.
          Aparat¹·o por⭑ kirl³·i divers⭑·ajn material⭑·ojn, ekz. sabl⭑·on kun⭑ cement⭑·o
          kaj⭑ akv⭑·o (por⭑ ricev⭑·i beton⁹·on), gren⭑·ojn ktp. {beton⁹-miks⭑·il·o}

   {miks⭑·il·o}

sen·kirl³·a

   1.
          Ne⭑ hav⭑·ant·a kirl³·ojn: la⭑ orgen⭑·o ricev⭑·as por⭑ la⭑ lud⭑·ad·o de⭑ mal·nov⭑·a
          muzik⭑·o la⭑ prefer⭑·at·an viv⭑·an kaj⭑ trankvil⭑·an (sen·kirl³·an)
          orgen⭑-vent⭑·on .

   2.
          (p.p. vektor⁽⁺⁾·a {kamp⭑·o} ) Kies⭑ {kirl³·o ^3} egal⭑·as al⭑ nul⭑·o: ĉiu
          sen·kirl³·a vektor⁽⁺⁾·a kamp⭑·o pov⭑·as est⭑·i esprim⭑·it·a kiel⭑ gradient⁽⁺⁾·o de⭑ iu
          skalar⁽⁺⁾·a kamp⭑·o . {potencial⁽⁺⁾+hav⭑·a.}

akv⭑·o-kirl³·o

          Lok⭑·o de⭑ akv⭑·ej·o, kie akv⭑·o rapid⭑·e {vortic⁽⁺⁾·e} rond⭑-ir⭑·as kun⭑ en·suĉ⭑·a
          fort⭑·o; {akv⭑·ot-urn⭑·o} : ili sukces⭑·is tra·ir⭑·i sen·damaĝ⁽⁺⁾·e la⭑ kapt⭑·il·on
          […] kaj⭑ el⭑ la⭑ terur⭑·a akv⭑·o-kirl³·o ; mult⭑·aj serĉ⭑·ant·oj fal⭑-traf⭑·as en⭑
          la⭑ akv⭑·o-kirl³·iĝ·on de⭑ spiritual⁽⁺⁾·a material⭑·ism·o kaj⭑ psiĥ⁽⁺⁾·ism·o, precip⭑·e
          kiam⭑ la⭑ sol⭑·a pro·vil⭑·o est⭑·as ili⭑·a propr⭑·a „sent⭑·o“ .

   [artikol⭑-versi⁹·o: 1.49 2023/12/03 09:58:49 ]
     __________________________________________________________________