vidu ankaŭ la klarigojn
kom⭑·/·o
kom⭑·o
1.
{Interpunkci⭑·a} {sign⭑·o} (,) indik³·ant·a, ke⭑ oni dev⭑·as apart⭑·ig·i
part⭑·ojn de⭑ propozici²·o aŭ⭑ propozici²·ojn unu⭑ de⭑ la⭑ ali⭑·a,
inter·met⭑·ant·e tre⭑ mal·long⭑·an paŭz⭑·on: ankaŭ⭑ la⭑ parol⭑·ad·o hav⭑·as si⭑·ajn
kom⭑·ojn, punkt⭑·ojn, du⭑-punkt⭑·ojn, cit⭑·il·ojn, punkt⭑·o-kom⭑·ojn,
demand⭑·o-sign⭑·ojn, interjekci⭑·ojn, strek⭑·et·ojn! kom⭑·on oni form⭑·as per⭑
mal·grand⭑·a paŭz⭑·et·o ; –
perfekt⭑·e kaj⭑ sen⭑ kom⭑·o ; ha⭑, li re·mal·kovr⭑·is kom⭑·ojn kaj⭑ punkt⭑·ojn,
sed⭑ ankoraŭ⭑ ne⭑ la⭑ majuskl⁹·on ; mi ebl⭑·e ŝanĝ⭑·as kom⭑·on ie kaj⭑ tie ;
kuraĝ⭑·a ĵurnal⭑·ist·o, kiu ne⭑ hezit³·is atak⭑·i kom⭑·ojn potenc⭑·ajn, se⭑ li⭑·a
konscienc⭑·o tio·n dikt⭑·is ; kom⭑·oj divid⭑·as long⭑·an fraz¹·on en⭑
super·vid⭑·ebl·ajn propozici²·ojn kaj⭑, tiel⭑ montr⭑·ant·e tuj⭑ la⭑
struktur¹·on de⭑ la⭑ tut⭑·o, facil⭑·ig·as la⭑ leg⭑·ad·on ;
2.
Tia sign⭑·o uz⭑·at·a kiel⭑ {onkomo} : la⭑ cifer⭑·oj post⭑ la⭑ kom⭑·o en⭑
daŭr⭑·as sen·fin⭑·e ; la⭑ angl⭑·an influ⭑·on oni rimark⭑·as en⭑ la⭑ uz⭑·ad·o de⭑
punkt⭑·oj anstataŭ⭑ decimal²·aj kom⭑·oj kaj⭑ en⭑ inter·pozici¹·o de⭑ cit⭑·il·oj
kaj⭑ kom⭑·oj .
Rim.: Kom⭑·on oni uz⭑·as: 1°) post⭑ vort⭑·oj de⭑ al·parol⭑·o: Di⭑·o, help⭑·u mi·n!; 2°)
antaŭ⭑ kaj⭑ post⭑ apozici²·o: Pariz⭑·o, la⭑ urb⭑·o de⭑ la⭑ lum⭑·o, est⭑·is mal·lum⭑·a; 3°)
por⭑ apart⭑·ig·i sam⭑+spec⭑·ajn fraz¹-element¹·ojn ne⭑ lig⭑·it·ajn per⭑ konjunkci⭑·o:
Petr⭑·o, Paŭl⭑·o kaj⭑ Karl⁽⁺⁾·o est⭑·as amik⭑·oj; 4°) post⭑ antaŭ·met⭑·it·aj
particip⭑·--adverb⭑·oj: Trov⭑·int·e pom⭑·on, mi ĝi·n manĝ⭑·is; 5°) post⭑ adjektiv⭑·aj
predikativ⁽⁺⁾·oj antaŭ·met⭑·it·aj: plen⭑~plen⭑·a de⭑ hom⭑·oj, la⭑ salon⭑·o hav⭑·is sufok⭑·an
aer⭑·on; 6°) antaŭ⭑ post·met⭑·it·aj particip⭑·--adjektiv⭑·oj, kiam⭑ ili hav⭑·as
plur⁴·ajn komplement²·ojn; se⭑ ili est⭑·as inter·met⭑·it·aj, oni met⭑·as ili·n inter⭑
du⭑ kom⭑·ojn: la⭑ kastel⭑·on, for·brul⭑·ig·it·an de⭑ la⭑ turk⭑·oj, oni re·konstru⭑·is;
7°) inter⭑ plur⁴·ajn fraz¹-element¹·ojn star⭑·ant·ajn inter⭑ la⭑ subjekt⭑·o kaj⭑ la⭑
predikat⭑·o: fin⭑·e, mi⭑·a amik⭑·o, ne⭑ sen⭑ grand⭑·aj mal·facil⭑·aĵ·oj, fin⭑·is si⭑·an
task¹·on; 8°) inter⭑ kun·ord⭑·it·aj propozici²·oj: mi vok⭑·is li·n, sed⭑ li ne⭑
ven⭑·is; 9°) por⭑ apart⭑·ig·i sub·ord⭑·it·ajn propozici²·ojn dis⭑~de⭑ la⭑
ĉef·propozici²·o: mi vid⭑·is, ke⭑ li ven⭑·as; mi·n ĝen⭑·as la⭑ bru⭑·o, kiu·n vi far⭑·as;
10°) en⭑ la⭑ matematik¹·o, por⭑ apart⭑·ig·i la⭑ entjer⁽⁺⁾·ojn dis⭑~de⭑ la⭑ decimal²·aj
frakci¹·oj: 3,14 (tri⭑ kom⭑·o unu⭑ kvar⭑).
punkt⭑·o-kom⭑·o
{Interpunkci⭑·a} {sign⭑·o} (;) indik³·ant·a iom⭑ pli⭑ long⭑·an paŭz⭑·on ol⭑
kom⭑·o inter⭑ part⭑·oj de⭑ fraz¹·o: vi lud⭑·as; mi vi·n pet⭑·as, bat⭑·u fort⭑·e;
⫽ Mi tim⭑·as, ke⭑ vi far⭑·as kun⭑ mi ŝerc⭑·ojn ; [parol⭑·ant·e] la⭑
punkt⭑·o-kom⭑·on oni form⭑·as per⭑ paŭz⭑·et·o, kiu est⭑·as iom⭑ pli⭑ mal·long⭑·a
ol⭑ tiu de⭑ la⭑ punkt⭑·o, krom⭑·e, la⭑ voĉ⭑·o ne⭑ mal·lev⭑·iĝ·as, kiel⭑ ĉe⭑ la⭑
punkt⭑·o, sed⭑ ĝi indik³·as, ke⭑ la⭑ tut⭑·a fraz¹·o ankoraŭ⭑ ne⭑ fin⭑·iĝ·is ; ĉe⭑
mi⭑·a brit⁹·a klav⭑·ar·o la⭑ punkt⭑·o-kom⭑·o est⭑·as sub⭑ mi⭑·a dekstr⭑·a et⭑~fingr⭑·o,
do⭑ mi ne⭑ dev⭑·as mov⭑·i la⭑ man⭑·on .
Rim.: Ceter⭑·e la⭑ uz⭑·o de⭑ punkt⭑·o-kom⭑·o ne⭑ est⭑·as strikt⁽⁺⁾·e fiks¹·ebl·a. Ĝi
de·pend⭑·as de⭑ la⭑ okaz⭑·a neces⭑·o evident¹·ig·i pli⭑ klar⭑·e la⭑ konstru⭑·on de⭑
la⭑ fraz¹·o; kaj⭑ eĉ⭑ de⭑ individu¹·aj kutim⭑·oj.
[artikol⭑-versi⁹·o: 1.34 2023/12/03 09:58:54 ]
__________________________________________________________________