komut⁽⁺⁾·/·i

komut⁽⁺⁾·i

   (tr)

   1.
          Ali⭑~direkt⭑·i {transmisi⁽⁺⁾·o} n per⭑ tiu+cel⭑·a (part⭑·o de⭑) aparat¹·o: ni
          vetur⭑·is preskaŭ⭑ silent⭑·e […], Andre⁽⁺⁾·o nervoz⁸·e komut⁽⁺⁾·is la⭑
          transmisi⁽⁺⁾·on .

        a)
                ( {kurent⁸·on} ) Direkt⭑·i en⭑ unu⭑ cirkvit⁸·on aŭ⭑ en⭑ ali⭑·an:

        b)
                ( {vagon⭑·ar·on} ) Direkt⭑·i sur⭑ ali⭑·an {rel⭑-voj⭑·on} :
                rel⭑+komut⁽⁺⁾·ist·o est⭑·as dung⭑·it·o de⭑ fer⭑+voj⭑·a kompani¹·o, respond⭑·ec·a
                por⭑ […] la⭑ komut⁽⁺⁾·ad·o de⭑ la⭑ trak⁽⁺⁾-fork⭑·oj .

          {konekt⁹·i} , {kupl⁽⁺⁾·i} , {ŝalt⁹·i} , {munt⁴·i}

   2.
          (argument⭑·ojn de⭑ operaci¹·o) Inter·ŝanĝ⭑·i ili⭑·an lok⭑·on: ebl⭑·as komut⁽⁺⁾·i
          la⭑ term⁽⁺⁾·ojn de⭑ adici²·o sen⭑ ŝanĝ⭑·i ĝi⭑·an rezult²·on. {permut⁽⁺⁾·i.}

komut⁽⁺⁾·o

          Ag⭑·o komut⁽⁺⁾·i.

komut⁽⁺⁾·a

          {komut⁽⁺⁾·ec·a ^1}

komut⁽⁺⁾·ebl·a

   1.
          Kiu·n ebl⭑·as komut⁽⁺⁾·i.

   2.
          (p.p. du⭑ element¹·oj  rilat⭑·e al⭑ {operaci¹·o} en⭑  )
          {Komut⁽⁺⁾·iĝ·ant·aj} .

komut⁽⁺⁾·ec·a

        a)
                (p.p. {operaci¹·o} ) Tia, ke⭑ rilat⭑·e al⭑ ĝi ĉiu·j element¹·oj
                {komut⁽⁺⁾·iĝ·as} : la⭑ aritmetik¹·aj operaci¹·oj adici²·o kaj⭑
                multiplik⁸·o est⭑·as komut⁽⁺⁾·ec·aj, subtrah⁸·o kaj⭑ divid⭑·o ne⭑ est⭑·as;
                demonstr⁽⁺⁾·u la⭑ komut⁽⁺⁾·ec·on de⭑ polinom⁽⁺⁾·a multiplik⁸·o.

        b)
                (p.p. unu⭑+operaci¹·a {grupoid⁽⁺⁾·o} ) Tia, ke⭑ ĝi⭑·a operaci¹·o est⭑·as
                komut⁽⁺⁾·ec·a ^1.a: komut⁽⁺⁾·ec·a grup⭑·o. {abel⭑·a.}

        c)
                (p.p. {ring⭑·o} aŭ⭑ {korp⭑·o} ) Tia, ke⭑ ĝi⭑·a du⭑·a operaci¹·o est⭑·as
                komut⁽⁺⁾·ec·a ^1.a: la⭑ diagonal¹·aj matric⁹·oj form⭑·as komut⁽⁺⁾·ec·an
                sub·ring⭑·on en⭑ la⭑ ne·komut⁽⁺⁾·ec·a ring⭑·o de⭑ {(n,n)-matric⁹·oj } .

          Rim.: Ni ne⭑ vid⭑·is grav⭑·an kial⭑·on por⭑ sekv⭑·i aŭ⭑ , kiu·j prefer⭑·as la⭑
          form⭑·on „komut⁽⁺⁾·a“. Ceter⭑·e, la⭑ form⭑·o de⭑  simil⭑·as al⭑
          „asoci¹·ec·a“, akcept⭑·at·a de⭑ ĉiu·j.

komut⁽⁺⁾·iĝ·i

   (ntr)

          (p.p. du⭑ element¹·oj  rilat⭑·e al⭑ {operaci¹·o}  en⭑  )
          Est⭑·i tia·j, ke⭑  : laŭ·difin⭑·e {neŭtr²·a element¹·o} 
          komut⁽⁺⁾·iĝ·as kun⭑ ĉiu ali⭑·a (ali⭑+dir⭑·e:  kaj⭑  komut⁽⁺⁾·iĝ·as, kiu ajn⭑
          est⭑·u  ); element¹·o  komut⁽⁺⁾·iĝ·ant·a kun⭑ element¹·o  ; oni
          nom⭑·as centr⭑·o de⭑ grup⭑·o la⭑ sub·ar⭑·on, kies⭑ element¹·oj komut⁽⁺⁾·iĝ·as kun⭑
          ĉiu·j element¹·oj de⭑ la⭑ {grup⭑·o} .

          Rim.: En⭑ trov⭑·ebl·as „komut⁽⁺⁾·i“ kun⭑ ĉi⭑ tiu senc⭑·o. Laŭ⭑ ni la⭑
          transitiv²·ec·o de⭑ la⭑ verb⭑·o ne⭑ ebl⭑·ig·as tio·n.

komut⁽⁺⁾·il·o

          Elektr¹·a aparat¹·o kun⭑ du⭑·op·a aŭ⭑ mul⭑+top⁽⁺⁾·a kontakt¹·o, kiu ebl⭑·ig·as
          komut⁽⁺⁾·i kurent⁸·ojn: la⭑ komplet²·a telefon¹·o hav⭑·is ankaŭ⭑ elektr¹·an
          tint⭑·il·on, krank⁽⁺⁾-indukt³·il·on kaj⭑ komut⁽⁺⁾·il·on, la⭑ last⭑·a nom⭑·iĝ·as ankaŭ⭑
          fork⭑·o pro⭑ la⭑ komenc⭑·a form⭑·o ; ŝi al·proksim⭑·ig·is si⭑·an montr⭑·o-fingr⭑·on
          al⭑ la⭑ komut⁽⁺⁾·il·o por⭑ inter·romp⭑·i la⭑ al·vok⭑·ojn .

komut⁽⁺⁾·il·ar·o

          Plat⭑·o aŭ⭑ tabul⭑·o, sur⭑ kiu est⭑·as fiks¹·it·aj ĉiu·j komut⁽⁺⁾·il·oj,
          inter·romp⭑·il·oj kaj⭑ mezur⭑·il·oj de⭑ elektr¹·a konduk⭑·il·ar·o.

rel⭑-komut⁽⁺⁾·il·o

          Pint⭑·a mov⭑·ebl·a du⭑-rel⭑·o trov⭑·iĝ·ant·a ĉe⭑ fiks¹·a punkt⭑·o de⭑ {trak⁽⁺⁾-fork⭑·o}
          kaj⭑ kiu ebl⭑·ig·as direkt⭑·i vagon⭑·ar·on de⭑ unu⭑ rel⭑-voj⭑·o sur⭑ ali⭑·an: kiam⭑
          la⭑ drezin⁽⁺⁾·o sku⭑·et·iĝ·is sur⭑ rel⭑-komut⁽⁺⁾·il·o, ŝi kroĉ⭑·iĝ·is al⭑ la⭑ knab⭑·o ;
          [tiu afer⭑·o] lud⭑·is rol¹·on de⭑ rel⭑-komut⁽⁺⁾·il·o por⭑ la⭑ ŝtat⭑·a politik¹·o
          ĝeneral¹·e .

   [artikol⭑-versi⁹·o: 1.51 2023/12/03 09:58:54 ]
     __________________________________________________________________