vidu ankaŭ la klarigojn
konfid⭑·/·i
konfid⭑·i
1.
(x)
Plen⭑·e cert⭑·i pri⭑ ies⭑ honest⭑·ec·o kaj⭑ bon⭑·aj intenc⭑·oj: sen·lim⭑·e
konfid⭑·i al⭑ iu ; kiu ne⭑ konfid⭑·as, tiu ne⭑ bedaŭr⭑·as ; konfid⭑·u, sed⭑
vid⭑·u ; oni ne⭑ postul⭑·u de⭑ ili kalkul⭑·an raport⭑·on pri⭑ la⭑ mon⭑·o,
trans·don⭑·it·a en⭑ ili⭑·ajn man⭑·ojn, ĉar⭑ ili dev⭑·as labor⭑·i konfid⭑·at·e ;
mi konfid⭑·as al⭑ vi⭑·a kavalir⭑·ec·o ; {hav⭑·i konfid⭑·on} . {konfid⭑·at·o} ,
{fid⭑·i} .
Rim.: „Konfid⭑·i“ esprim⭑·as kred⭑·on, cert⭑·ec·on pri⭑ ies⭑ _moral¹·a
valor⭑·o_, dum⭑ „fid⭑·i“ en·ten⭑·as la⭑ ide⭑·on pri⭑ _kompetent⭑·o kaj⭑
kapabl⭑·o_. Tio evident¹·as en⭑ la⭑ deriv⁴·aĵ·oj „mem·fid⭑·a“, „fid⭑·ind·a
aparat¹·o“ ktp, kie ne⭑ tem⭑·as pri⭑ moral¹·o sed⭑ jes⭑ ja⭑ pri⭑ kapabl⭑·o
(real¹·a aŭ⭑ supoz⭑·at·a). En⭑ la⭑ sekv⭑·aj ekzempl⭑·oj „konfid⭑·i“ est⭑·as
mis·uz⭑·it·a anstataŭ⭑ „fid⭑·i“ aŭ⭑ „kred⭑·i“: ne⭑ konfid⭑·ant·e al⭑ tio [t.e.
ne⭑ kred⭑·ant·e tio·n], kio·n la⭑ praktik⭑·o montr⭑·as ; kiam⭑ ili komenc⭑·os
prezent⭑·i raport⭑·ojn, ne⭑ tro⭑ konfid⭑·u al⭑ la⭑ papirus²·o [t.e. ne⭑ tro⭑
fid⭑·u la⭑ papirus²·on], sed⭑ mem⭑ kontrol⭑·u tio·n aŭ⭑ ali⭑·on ; ne⭑ pens⭑·u,
ke⭑ mi ne⭑ konfid⭑·as [t.e. fid⭑·as] al⭑ vi⭑·a saĝ⭑·o ; ili tro⭑ konfid⭑·as al⭑
si⭑·a potenc⭑·o [t.e. ili tro⭑ fid⭑·as si⭑·an potenc⭑·on] .
2.
(tr)
{Al·fid⭑·i} , don⭑·i al⭑ iu por⭑ ke⭑ li gard⭑·u, pri·zorg⭑·u.
a)
Trans·don⭑·i al⭑ ties⭑ pri·zorg⭑·o kun⭑ plen⭑·a fid⭑·o, ke⭑ li plen⭑·um·os
la⭑ task¹·on honest⭑·e, kompetent⭑·e: la⭑ jun⭑·a sinjor⭑·in·o […]
konfid⭑·is al⭑ la⭑ edz⭑·o la⭑ administr⭑·ad·on de⭑ la⭑ hav⭑·o, kiu·n ŝi
ricev⭑·is kaj⭑ ricev⭑·os de⭑ la⭑ patr⭑·o ; vi la⭑ gajn⭑·on de⭑ la⭑ vet⭑·o
konfid⭑·is ne⭑ al⭑ tut⭑·e ĝust⭑·a man⭑·o ; konfid⭑·i komisi⭑·on al⭑ iu;
Mi ne⭑ est⭑·is [mal·bon⭑·a] administr⭑·ant·o de⭑ la⭑ hav⭑·o konfid⭑·it·a
al⭑ mi ; ili ŝi⭑~pir⭑·is al⭑ Antioĥi⁽⁺⁾·a, de⭑ kie ili est⭑·is
konfid⭑·it·aj al⭑ la⭑ grac⁽⁺⁾·o de⭑ Di⭑·o por⭑ la⭑ labor⭑·o, kiu·n ili
plen⭑·um·is ; ĉu⭑ oni intenc⭑·as konfid⭑·i al⭑ li pli⭑ alt⭑·an
posten⭑·on? ; mi loĝ⭑·as ĉe⭑ vi, al⭑ vi mi konfid⭑·is mi⭑·an
propr⭑·aĵ·on, kaj⭑ vi est⭑·as respond⭑·a pri⭑ ĝi ; konfid⭑·i al⭑ iu
re·gad⭑·on de⭑ provinc⭑·o; konfid⭑·i sem⭑·ojn al⭑ la⭑ ter⭑·o.
b)
Sci⭑·ig·i kun⭑ plen⭑·a fid⭑·o pri⭑ ties⭑ diskret¹·ec·o: konfid⭑·i al⭑ iu
si⭑·an mal·ĝoj⭑·on, si⭑·ajn tim⭑·ojn, esper⭑·ojn, projekt⭑·ojn; ŝi al⭑
neniu pov⭑·is konfid⭑·i si⭑·an mal·ĝoj⭑·on ; mi est⭑·as nur⭑ la⭑
kron⭑-princ⭑·o kaj⭑ ne⭑ ĉiu·jn sekret⭑·ojn oni pov⭑·as konfid⭑·i al⭑ mi
; konfid⭑·u al⭑ mi, ke⭑ ĉi⭑ tiu traktat¹·o est⭑·as tre⭑ profit⭑·a .
{konfidenc³·i} , {si·n konfid⭑·i}
si·n konfid⭑·i
{Konfid⭑·i ^2.b} si⭑·ajn intim⭑·ajn pens⭑·ojn, zorg⭑·ojn k.s.: ho⭑, se⭑
est⭑·us permes⭑·it·e al⭑ ŝi si·n konfid⭑·i al⭑ [la⭑ bel⭑·a reĝ⭑·o], konfes⭑·i al⭑
li si⭑·an sufer⭑·ad·on! .
Rim.: La⭑ nov⭑+testament⭑·a ekzempl⭑·o Jesu³·o ne⭑ konfid⭑·is si·n al⭑ ili
supoz⭑·ebl·e hav⭑·as ali⭑·an senc⭑·on. Ĝi pov⭑·as est⭑·i interpret¹·at·a per⭑ la⭑
senc⭑·o ^2.a („trans·don⭑·i si·n fid⭑·ant·e“), sed⭑ plur⁴·aj naci⭑+lingv⭑·aj
versi⁹·oj traduk⭑·as per⭑ simpl⭑·a „Jesu³·o ne⭑ konfid⭑·is al⭑ ili“.
konfid⭑·o
Sent⭑·o de⭑ tiu, kiu {konfid⭑·as^1} : akir⭑·i, ĝu⭑·i, perd⭑·i ies⭑ konfid⭑·on;
la⭑ mond⭑·o perd⭑·us la⭑ tut⭑·an konfid⭑·on al⭑ la⭑ inter·naci⭑-lingv⭑·a ide⭑·o ;
ne⭑ pri·pens⭑·u mal·bon⭑·on kontraŭ⭑ vi⭑·a proksim⭑·ul·o, kiam⭑ li kun⭑ konfid⭑·o
loĝ⭑·as ĉe⭑ vi ; konfid⭑·o nask⭑·as konfid⭑·on ; tro⭑ da⭑ konfid⭑·o konduk⭑·as
al⭑ perfid⭑·o ; kun⭑ konfid⭑·o neniam⭑ rapid⭑·u .
konfid⭑·a
Montr⭑·ant·a konfid⭑·on: sinjor⭑·in·o [vid⭑·is] si⭑·an edz⭑·on kaj⭑
’n en⭑ viv⭑·a kaj⭑ konfid⭑·a inter·parol⭑·ad·o ; al⭑ [tiu vir⭑·o] mi
komisi⭑·is konfid⭑·an misi⭑·on ; la⭑ best⭑·oj ne⭑ atak⭑·is ili·n, kontraŭ⭑·e
ili proksim⭑·iĝ·is konfid⭑·e .
konfid⭑·at·o, konfid⭑·at·in·o
Person⭑·o, al⭑ kiu oni {konfid⭑·as^1} : eĉ⭑ mi⭑·a konfid⭑·at·o, kiu·n mi
fid⭑·is, kiu manĝ⭑·is mi⭑·an pan⭑·on, lev⭑·is kontraŭ⭑ mi·n la⭑ pied⭑·on ; al⭑
la⭑ ankoraŭ⭑ antaŭ⭑~ne·long⭑·a konfid⭑·at·in·o de⭑ vi⭑·aj jun⭑·ec·aj rev⭑·oj vi
dev⭑·as dir⭑·i, kia·mani¹·er·e vi venk⭑·is tiu·n fatal¹·ism·on ; la⭑ ministr¹·o
en⭑ Peterburg⁽⁺⁾·o trov⭑·is neces⭑·a send⭑·i konfid⭑·at·on kun⭑ la⭑ komisi⭑·o
esplor⭑·i ĉio·n en⭑ la⭑ urb⭑·o mem⭑ .
konfid⭑·ebl·a
Al⭑ kiu ebl⭑·as {konfid⭑·i^1} : eksterm⭑·is la⭑ pirat¹·ojn
[…] kaj⭑ al⭑ ili⭑·aj insul⭑·oj lok⭑·ig·is ali⭑·ajn, konfid⭑·ebl·ajn,
produkt⭑·em·ajn gent⭑·ojn, kiu·j ne⭑ mal·pli⭑·ig·is, sed⭑ pli⭑·ig·is la⭑ jar⭑·an
impost¹·on .
konfid⭑·em·a
Kiu volont⭑·e {konfid⭑·as^1} : la⭑ bird⭑·oj est⭑·is tiel⭑ konfid⭑·em·aj, ke⭑
ili preskaŭ⭑ sid⭑·iĝ·ad·is sur⭑ la⭑ ŝultr⭑·oj de⭑ Eliz⁽⁺⁾·o ; la⭑ manier⭑·o, kiel⭑
ili sid⭑·is unu⭑ apud⭑ la⭑ ali⭑·a, esprim⭑·is konfid⭑·em·an proksim⭑·iĝ·on ;
[...] rifuz⭑·is nek⭑ al⭑ li, nek⭑ al⭑ si la⭑ sen·pek⭑·an plezur⭑·on
de⭑ du⭑·on+hont⭑·em·a, du⭑·on+konfid⭑·em·a amik⭑·ec·o .
konfid⭑·ig·i
Ig⭑·i {konfid⭑·i^1} , vek⭑·i konfid⭑·on: [li⭑·a vizaĝ⭑·o] est⭑·is sever⭑·a, sed⭑
tamen⭑ konfid⭑·ig·a ; mi eĉ⭑ dev⭑·is tim⭑·i en⭑ mi⭑·aj re·vad³·oj, ke⭑ mi⭑·a
imag⭑·o, kiu·n mi⭑·aj mal·feliĉ⭑·oj mal·konfid⭑·ig·is, fin⭑·e turn⭑·os
tiu+flank⭑·en si⭑·an aktiv⭑·ec·on .
konfid⭑·ind·a
Ind⭑·a je⭑ konfid⭑·o: send⭑·is en⭑ la⭑ strat⭑·on de⭑ l'⭑ Tomb⭑·oj
konfid⭑·ind·an hom⭑·on, ordon⭑·ant·e al⭑ li atent⭑·e observ⭑·i ; mi liver⭑·is
pruv⭑·on, ke⭑ al⭑ atest⭑·ant·oj por⭑ ni agrabl⭑·aj ni kred⭑·as ne⭑
kontrol⭑·ant·e ili⭑·an konfid⭑·ind·ec·on ; dum⭑ 25 jar⭑·oj ili sur·ir⭑·ad·is
ĉiu·jn brak⭑·ojn de⭑ la⭑ Nev⭑·a kun⭑·e kun⭑ la⭑ kanal¹·oj de⭑ Peterburg⁽⁺⁾·o [...]
sen⭑ pli⭑ ol⭑ unu⭑ mal·feliĉ⭑·aĵ·o: bon⭑·a pruv⭑·o de⭑ l’ taŭg⭑·ec·o kaj⭑
konfid⭑·ind·ec·o de⭑ l’ finn¹⁰·a gent⭑·o .
konfid⭑·it·aĵ·o
Aĵ⭑·o, kiu·n oni al⭑ iu konfid⭑·is ^2.a: mi kon⭑·as tiu·n, al⭑ kiu mi
kred⭑·is, kaj⭑ mi konvink⭑·iĝ·is, ke⭑ li hav⭑·as la⭑ pov⭑·on gard⭑·i mi⭑·an
konfid⭑·it·aĵ·on ĝis⭑ tiu tag⭑·o .
konfid⭑·ul·o, konfid⭑·ul·in·o
{Konfid⭑·at·o, konfid⭑·at·in·o} ; al⭑ kiu oni pov⭑·as konfid⭑·i: , oficir⭑·o husar⭑·a, est⭑·is la⭑ fianĉ⭑·o de⭑ , kaj⭑
pro⭑ tio li est⭑·is ankaŭ⭑ la⭑ konfid⭑·ul·o de⭑ la⭑ du⭑ amik⭑-in⭑·oj .
mal·konfid⭑·i
(tr)
Cert⭑·i pri⭑ mal·honest⭑·ec·o, mal·kapabl⭑·o, mal·valor⭑·o de⭑ iu: en⭑ mal·nov⭑·a
tur⭑·o [...] loĝ⭑·is gard⭑·ist·o kaj⭑ strig⭑·o: mi mal·konfid⭑·is al⭑ ili
ambaŭ⭑, precip⭑·e al⭑ la⭑ strig⭑·o . {konfid⭑·i ^1}
mal·konfid⭑·o
Sent⭑·o de⭑ tiu, kiu mal·konfid⭑·as: la⭑ sam⭑+temp⭑·ul·oj renkont⭑·as [nov⭑·ajn
ide⭑·ojn] ne⭑ sol⭑·e kun⭑ rimark⭑·ind·e obstin⭑·a mal·konfid⭑·o, sed⭑ eĉ⭑ kun⭑ ia⭑
ne·klar⭑·ig·ebl·a mal·amik⭑·ec·o ; parlament¹·a komitat⭑·o decid⭑·is […]
prepar⭑·i voĉ⭑-don⭑·on pri⭑ mal·konfid⭑·o al⭑ la⭑ reg⭑·ist·ar·o .
mal·konfid⭑·em·a
Kiu em⭑·as mal·konfid⭑·i: Tiberi⁽⁺⁾·o […] daŭr⭑·e rest⭑·is viv⭑·ant·a kiel⭑
privat⭑·a civit³·an·o, tim⭑·em·a kaj⭑ mal·konfid⭑·em·a, evit⭑·ant·e ricev⭑·i
vizit⭑·ojn en⭑ la⭑ insul⭑·o .
mem·konfid⭑·o
{Mem·fid⭑·o} : tia mem·konfid⭑·o est⭑·is leg⭑·ebl·a sur⭑ ili⭑·a vizaĝ⭑·o, kvazaŭ⭑
ĉiu el⭑ ili posed⭑·us je⭑ si⭑·a dispon⭑·o ne·venk⭑·ebl·ajn regiment⭑·ojn de⭑
spirit⭑·oj .
hav⭑·i konfid⭑·on
{Konfid⭑·i ^1} : Johan⭑·o [...] hav⭑·is plen⭑·an konfid⭑·on, ke⭑ la⭑ bon⭑·a
Di⭑·o al⭑ li help⭑·os ; ni parol⭑·is [...] pri⭑ vir⭑·oj, al⭑ kiu·j oni pov⭑·us
hav⭑·i konfid⭑·on ; li hav⭑·is konfid⭑·on al⭑ neniu, fin⭑·e li eĉ⭑ al⭑ si mem⭑
ne⭑ konfid⭑·is, kaj⭑ tio est⭑·as grand⭑·a mal·feliĉ⭑·o .
[artikol⭑-versi⁹·o: 1.33 2023/12/03 09:58:55 ]
__________________________________________________________________