konstern⭑·/·i

konstern⭑·i

   (tr)

          Sup⭑-riz⭑·i aŭ⭑ tim⭑·ig·i iu·n tiel⭑, ke⭑ li moment⭑·e ne⭑ pov⭑·as ag⭑·i, parol⭑·i,
          pri·pens⭑·i: mi vid⭑·is sonĝ⭑·on, kiu terur⭑·is mi·n, kaj⭑ la⭑ medit⭑·ad·o sur⭑
          mi⭑·a lit⭑·o kaj⭑ la⭑ vizi⁶·oj de⭑ mi⭑·a kap⭑·o mi·n konstern⭑·is ; tiu klar⭑·ig·o
          konstern⭑·is mi·n, la⭑ ver⭑·o ne⭑ ĉiam⭑ est⭑·as agrabl⭑·a ; ni⭑·aj templ¹·oj
          est⭑·as plen⭑·aj de⭑ mister⭑·oj, kiu·j konstern⭑·as eĉ⭑ saĝ⭑·ul·ojn kaj⭑
          pulvor⭑·ig·as la⭑ anim⭑·on de⭑ la⭑ popol⭑·aĉ·o ; ĉu⭑ vi aŭd⭑·as? kial⭑ ĝi vi·n
          konstern⭑·is? kial⭑ vi star⭑·as kun⭑ tia embaras⭑·a mien⭑·o? la⭑ just⭑·ec·o
          propon⭑·as al⭑ vi liber⭑·ec·on, kaj⭑ vi ja⭑ efektiv⭑·e est⭑·as jam⭑ ĝi⭑·aj
          kapt⭑·it·oj ; kio li·n konstern⭑·is ĉe⭑ la⭑ en·ir⭑·o […est⭑·is] la⭑ deviz⭑·o:
          „mem·kritik⭑·o, sen·de·pend⭑·e al⭑ la⭑ posten⭑·oj!“ ; [ŝi] halt⭑·is ĉe⭑ la⭑
          pord⭑·o, tiel⭑ konstern⭑·is ŝi·n la⭑ flam⭑·ant·a kaj⭑ sam⭑+temp⭑·e mort⭑·a vizaĝ⭑·o
          kun⭑ la⭑ mal·klar⭑·aj okul⭑·oj, fiks¹·it·aj sur⭑ ŝi ; tiu·j ide⭑·oj, tut⭑·e
          nov⭑·aj al⭑ Karl⁽⁺⁾·o, konstern⭑·is li·n ; mi·n konstern⭑·is la⭑ ne·kompren⭑·em·o
          ; la⭑ akuz³·o mi·n konstern⭑·is ; mi·n konstern⭑·is la⭑ sen·kor⭑·a cinik²·ism·o
          ; tiu superlativ¹·o de⭑ la⭑ stult²·o mi·n tiom⭑ konstern⭑·is, ke⭑ dum⭑
          kelk⭑·aj moment⭑·oj mi ne⭑ pov⭑·is respond⭑·i ; kial⭑ ili ir⭑·as sen·vest⭑·e?
          kia·j obscen⁽⁺⁾·aj frenez⭑·aĵ·oj[…] ig⭑·as ili·n konstern⭑·i la⭑ publik⭑·an
          pudor⁽⁺⁾·on? .

          Rim.: Se⭑ iu est⭑·as {konfuz⭑·it·a} , li kutim⭑·e hav⭑·as konkurenc³·ajn
          mal·klar⭑·ajn sent⭑·ojn mal·ebl⭑·ig·ant·aj klar⭑·an decid⭑·on, tro⭑ mult⭑·e da⭑
          sam⭑~bon⭑·aj aŭ⭑ sam⭑~mal·bon⭑·aj ebl⭑·ec·oj. Se⭑ iu konstern⭑·iĝ·is pro⭑ tre⭑
          fort⭑·a impres⭑·o, li kutim⭑·e ne⭑ plu⭑ sent⭑·as io·n, li est⭑·as {stupor⁽⁺⁾·a} ,
          la⭑ situaci⭑·o est⭑·as tut⭑·e nov⭑·a aŭ⭑ surpriz⭑·a, tiel⭑ ke⭑ li tut⭑·e ne⭑
          vid⭑·as ebl⭑·ec·on por⭑ re·ag⭑·o.

   {embaras⭑·i} , {fascin⁽⁺⁾·i} , {hipnot⁴·ig·i} , {perpleks⁽⁺⁾·a} , {ŝok⁹·i} , {stupor⁽⁺⁾·i}
   , {terur⭑·ig·i}

konstern⭑·a

          Kiu konstern⭑·as, mir⭑·ig·as, ig⭑·as sen·help⭑·a; {anim⭑+sku⭑·a} : io
          konstern⭑·a kaj⭑ terur⭑·a far⭑·iĝ·is en⭑ la⭑ land⭑·o: la⭑ profet⭑·oj profet⭑·as
          mal·ver⭑·aĵ·on, kaj⭑ la⭑ pastr⭑·oj reg⭑·as per⭑ ili ; vi ambaŭ⭑ hav⭑·as la⭑
          sam⭑·an patr⭑·on […], en⭑ la⭑ post⭑·a maten⭑·o, […] Ajn⭑·a demand⭑·is la⭑
          av⭑·in·on pri⭑ tiu·j nov⭑·aj konstern⭑·aj afer⭑·oj ; mi ven⭑·is por⭑ avert⭑·i
          vi·n pri⭑ danĝer⭑·oj minac⭑·ant·aj vi·n […] sed⭑ mi hav⭑·as por⭑ vi ankoraŭ⭑
          pli⭑ terur⭑·an nov⭑·aĵ·on […] ne⭑ mult⭑·e pli⭑ ol⭑ unu⭑ tag⭑·o pas⭑·is, de⭑ kiam⭑
           al·port⭑·is al⭑ li tiu·n konstern⭑·an nov⭑·aĵ·on kaj⭑ tamen⭑, li
          hav⭑·is la⭑ sent⭑·on, kvazaŭ⭑ li tra·viv⭑·is jar⭑·ojn en⭑ anim⭑+dolor⭑·eg·oj ;
          laŭ⭑ tiu rezon¹·ad·o li ag⭑·is, ne⭑ ĉes⭑·ant·e antaŭ⭑ ol⭑ li est⭑·is
          mort⭑·ig·int·a ĉiu·jn mal·amik⭑·ojn de⭑ si⭑·a patr⭑·o, kvankam⭑ tia ag⭑·ad·o
          est⭑·is ĉiel⭑ konstern⭑·a .

konstern⭑·o, konstern⭑·iĝ·o

          Stat⭑·o de⭑ iu konstern⭑·it·a: ili⭑·aj reĝ⭑·oj ek·trem⭑·is, kaj⭑ konstern⭑·o
          est⭑·as sur⭑ ili⭑·a vizaĝ⭑·o ; mi ek·vid⭑·is vi·n sen·vest⭑·ig·it·a, tut⭑·e nud⭑·a:
          tio est⭑·is plej⭑ alt⭑·a grad⭑·o da⭑ abomen⭑·o, da⭑ konstern⭑·o, da⭑ dolor⭑·o,
          da⭑ mal·esper⭑·o ; mi ek·rigard⭑·is la⭑ adres⭑·on kaj⭑ mi […] preskaŭ⭑
          sven⭑·is de⭑ konstern⭑·iĝ·o ; la⭑ ost⭑·ec·a vizaĝ⭑·o ek·hav⭑·is esprim⭑·on de⭑
          grand⭑·eg·a konstern⭑·iĝ·o, la⭑ man⭑·oj ek·trem⭑·is kiel⭑ en⭑ konvulsi⭑·o ; ili·n
          mir⭑·ig·is la⭑ tumult⭑·a agit²·ad·o, […] la⭑ konstern⭑·o pentr⭑·it·a sur⭑ ĉiu·j
          vizaĝ⭑·oj ; terur⭑·a katastrof¹·o ek·ĵet⭑·is la⭑ konstern⭑·on en⭑ la⭑
          loĝ⭑·ant·ar·on de⭑ normand⁽⁺⁾·aj mar⭑-bord⭑·oj .

          Rim.: Plej⭑~oft⭑·e la⭑ subjekt⭑·o de⭑ la⭑ verb⭑·o _konfuz⭑·i_ est⭑·as person⭑·o,
          kaj⭑ la⭑ subjekt⭑·o de⭑ _konstern⭑·i_ est⭑·as afer⭑·o.

konstern⭑·iĝ·i

          Iĝ⭑·i frap⭑·it·a de⭑ konstern⭑·o, sen·help⭑·a pro⭑ ne·atend⭑·it·a okaz⭑·aĵ·o: la⭑
          Benjamen⁽⁺⁾·id·oj terur⭑·e konstern⭑·iĝ·is, ĉar⭑ ili vid⭑·is, ke⭑ mal·feliĉ⭑·o
          ili·n traf⭑·is ; konstern⭑·iĝ·is ili⭑·aj kor⭑·oj, kaj⭑ kun⭑ trem⭑·o ili dir⭑·is
          unu·j al⭑ la⭑ ali⭑·aj: kial⭑ Di⭑·o far⭑·is tio·n al⭑ ni? ; ŝi konstern⭑·iĝ·is,
          kiam⭑ ŝi rigard⭑·is li⭑·an vizaĝ⭑·on, est⭑·is spur⁸·oj de⭑ larm⭑·oj en⭑ la⭑
          okul⭑·oj [sed⭑ ili] fort⭑·e bril⭑·is, kaj⭑ la⭑ buŝ⭑·o est⭑·is du⭑·on·e
          mal·ferm⭑·it·a, kvazaŭ⭑ li vid⭑·us io·n rav⭑·e bel⭑·an ; ili⭑·aj mien⭑·oj iel⭑
          konstern⭑·iĝ·is, kaj⭑ ili rigard⭑·is unu⭑ la⭑ ali⭑·an kvazaŭ⭑ en⭑ silent⭑·a
          reciprok⭑·a ek·kompren⭑·o ; mi konstern⭑·iĝ·is pro⭑ la⭑ aŭdac⁸·o, ke⭑ li
          pov⭑·as sen·konscienc⭑·e kaj⭑ cinik²·e kalumni⭑·i ni⭑·an soci³·on per⭑ la⭑
          kulp⭑·oj de⭑ ili⭑·a soci³·o ; unu⭑ el⭑ la⭑ jorubaj himn¹·oj, kiu·jn mi am⭑·is
          dum⭑ mi kresk⭑·is en⭑ la⭑ vilaĝ⭑·o, est⭑·as ‚  ‘,
          esperant⭑·e: ‚La⭑ Sankt⭑·ul·oj neniam⭑ Konstern⭑·iĝ·u‘ .

   [artikol⭑-versi⁹·o: 1.26 2023/12/03 09:58:56 ]
     __________________________________________________________________