vidu ankaŭ la klarigojn
kontraŭ

   I.

kontraŭ

          Prepozici·o montr·ant·a:

        1.
                Io·n antaŭ iu person·o  objekt·o, de ĝi apart·ig·it·a per
                liber·a inter·spac·o: la urb-dom·o star·as kontraŭ la katedral²·o;
                la du mimik¹·ist·oj sid·iĝ·is unu kontraŭ la du·a ; li
                dis·tranĉ·is ili·n laŭ la mez·o kaj met·is tiu·jn part·ojn unu
                kontraŭ la ali·a ; vilaĝ·oj kuŝ·as sur la dekstr·a kaj
                mal·dekstr·a bord·o, unu kontraŭ la ali·a. {kontraŭ·flank·e al}
                , {kontraŭ·vizaĝ·e al} , {rigard·e al} , {vid-al·vid·e al}

        2.
                Person·on  objekt·on, kun kiu oni kompar·as ali·an: super·ec·o
                de hom·o kontraŭ brut·o ne ekzist·as ; mult·ig·u vi·n mil·obl·e
                kontraŭ vi·a nun·a nombr·o ; tiu·j popol·oj viv·as sub re·gad·o,
                kontraŭ kiu ili prefer·us la Turk·an.

        3.
                Objekt·on, por kiu oni ŝanĝ·as io·n: Arab⁸·uj·o […] komerc·is kun
                vi, don·ant·e al vi ŝaf-id·ojn […] kontraŭ vi·aj komerc·aĵ·oj ;
                du kamarad·oj aĉet·is de li la bird·on kontraŭ kelk·e da
                spes⁽⁺⁾-dek·oj ; kontraŭ dek svis⁽⁺⁾·aj frank·oj mi send·as seri·on da
                aŭstr⁽⁺⁾·aj poŝt-mark·oj; ŝanĝ·i var⁴·ojn kontraŭ var⁴·oj {pro ^2}
                {anstataŭ} , {por}

        4.
                Person·on  objekt·on, al kiu est·as direkt·at·a ag·o  sent·o:
                ŝi el·tir·as si·ajn blank·ajn man·ojn kontraŭ la ŝip·o ; frap·i
                si·n kontraŭ mur·on; lev·i la vizaĝ·on kontraŭ la plafon·on ;
                ŝi lev·is kontraŭ la jun·an vir·in·on si·ajn okul·ojn ; vi est·as
                tro bon·a kontraŭ mi; ankaŭ ŝi ne est·as indiferent·a kontraŭ
                li; kontraŭ neniu oni dev·as est·i mal·just·a; est·i favor·e
                agord·it·a kontraŭ iu; kiel li ag·is kontraŭ mi, tiel mi ag·os
                kontraŭ li ; se iu ŝtop·as si·an orel·on kontraŭ kri·ad·o de
                mal·riĉ·ul·o, li ankaŭ vok·os kaj ne est·os aŭskult·at·a ;
                mal·obe·em·aj vi est·is kontraŭ la Etern·ul·o .

        5.
                Objekt·on, kies natur·an pozici¹·on, direkt·on  tendenc¹·on oni
                invers⁴·ig·as: kares·i kontraŭ la har·oj ; frot·et·i [la kat·on]
                kontraŭ la har·oj ; naĝ·i kontraŭ la flu·o; ag·i kontraŭ la
                kutim·oj, la leĝ·on; parol·i kontraŭ si·a pens·o, konscienc·o.

        6.
                Objekt·on  person·on, al kiu est·as direkt·at·a mal·amik·a,
                mal·util·a, mal·favor·a  mal·help·a ag·o: kurac·il·o kontraŭ
                febr·o; pan·on vi don·is al ili kontraŭ ili·a mal·sat·o ;
                kontraŭ mal·feliĉ·o bar·oj ne ekzist·as; dub·o gard·as kontraŭ
                risk·o ; li sav·is Daniel⁽⁺⁾·on kontraŭ leon·oj ; kio·n vi vol·as,
                ke mi far·u kontraŭ tio? diskut¹·i pri la por kaj la kontraŭ;
                el·paŝ·i kontraŭ iu·n ; milit·i, ribel·i, konspir·i, komplot²·i,
                ir·i, marŝ·i, batal·i, ek·paf·i kontraŭ iu(n); kontraŭ tut·a
                kohort⁽⁺⁾·o  Herkul⁽⁺⁾·o est·as mal·fort·a ; ŝi lev·as la baston·on
                kontraŭ li·n ; kiu ne est·as kontraŭ vi, est·as kun vi; la
                komitat·o nenio·n hav·os (riproĉ·os) kontraŭ Svis⁽⁺⁾·uj·o ; li·a
                ag·ad·o indign·ig·is ĉiu·jn kontraŭ li; gard·u mi·n Di·o kontraŭ
                mi·aj amik·oj, kontraŭ mi·aj mal·amik·oj mi gard·os mi·n mem;
                kontraŭ mi·n mem si·n turn·is mi·a ruz·o ; mi lev·os kontraŭ vi·n
                naci·on, kiu prem·os vi·n ; Kaino lev·iĝ·is kontraŭ si·an frat·on
                kaj mort·ig·is li·n ; kontraŭ ĉi tiu·n leĝ·on protest¹·as la
                labor·ist·ar·o; mi hav·as nenia·n plend·on kontraŭ li .

   II.
          Vort·er·o sam+signif·a:

kontraŭ·a

        1.
                Est·ant·a kontraŭ iu  io; mal·a, mal·favor·a, mal·amik·a,
                mal·help·a: kontraŭ·a direkt·o; kontraŭ·a signif·o; kontraŭ·a
                flank·o; kontraŭ·a propon·o; ni est·as kontraŭ·aj al vi·a
                projekt·o; al li ŝajn·is, ke de l' kontraŭ·a balkon¹·o ven·as
                mir·ind·a bril·o ; se tio ĉi don·us io·n nov·an, kontraŭ·an al la
                ĝis~nun·aj kutim·oj, ni dev·us tio·n ĉi evit·i ; ili·aj parol·oj
                est·as kontraŭ·aj al ili·aj propr·aj sent·oj ; hom·oj, ir·ant·aj
                en la kontraŭ·a direkt·o, komenc·is bar·i al ŝi la voj·on .
                {antagonism⁽⁺⁾·o} , {bar·o} , {kontraŭ·dir·i} , {mal·help·o} ,
                {kontrast¹·o} , {mal·ec·o} , {opozici²·o} , {kontraŭ·star·i}

        2.

              a)
                      (p.p. du {du·on-rekt·oj} ) Kies origin¹·o est·as ili·a nur·a
                      komun·a punkt·o, kaj inkluzivataj de unu komun·a rekt·o;
                      ali+dir·e: ili·a kun·aĵ·o est·as rekt·o: du kontraŭ·aj
                      du·on-rekt·oj form·as {streĉ·it·an} angul·on.

              b)
                      (p.p. {later⁴·o} kaj {vertic⁸·o} en {tri-angul·o} ) Tia·j,
                      ke la vertic⁸·o ne aparten·as al la later⁴·o: strek·i tra
                      vertic⁸·o ort⁸·ant·on al la kontraŭ·a later⁴·o; later⁴·o
                      kontraŭ·a je (: al) vertic⁸·o; ĉiu mez-ort⁸·ant·o de
                      regul·a tri-angul·o du-sekc·as la kontraŭ·an angul·on (la
                      angul·on, kies vertic⁸·o est·as kontraŭ·a al la
                      konsider·at·a later⁴·o).

              c)
                      (p.p. {later⁴·oj} en {kvar-later⁴·o} ) Sen komun·a
                      vertic⁸·o: la kontraŭ·aj later⁴·oj de paralelogram²·o est·as
                      paralel·aj.

              d)
                      (p.p. {fac⁸·o} kaj {vertic⁸·o} en {kvar-edr⁽⁺⁾·o} ) Tia·j, ke
                      la vertic⁸·o ne aparten·as al la fac⁸·o: strek·i tra
                      vertic⁸·o ort⁸·ant·on al la kontraŭ·a fac⁸·o.

kontraŭ·e

        1.
                Ali+flank·e, en invers⁴·a pozici¹·o: la preĝ·ej·o star·as ĉe la
                plac·o, kaj la urb-dom·o star·as kontraŭ·e; la pord·o kontraŭ·e
                est·is ankaŭ mal·ferm·at·a je l' vesper·o .

        2.
                Mal·e, en invers⁴·a direkt·o, senc·o  intenc·o: la vent·o
                blov·is kontraŭ·en; mi tre bon·e fart·as, ŝi kontraŭ·e est·as
                ĉiam mal·san·a; parol·i kontraŭ·e de si·a konscienc·o; la lingv·o
                ne sol·e ne dis·divid·iĝ·is, sed kontraŭ·e, ĝi ĉiam pli
                unu+form·iĝ·is ; al li kontraŭ·e respond·is Aĥil⁽⁺⁾·o pied·o-rapid·a .

kontraŭ·e al

          (prepozici·aĵ·o)

                {Kontraŭ^2} , {kontraŭ^6} : fos·ojn fos·is al mi la
                fier·ul·oj, kontraŭ·e al Vi·aj leĝ·oj ; kontraŭ·e al tio, kio·n
                opini·as la plen+kresk·ul·oj, la tem·oj famili·o, ge·edz·iĝ·o,
                seks·a viv·o kaj drog·o okup·as tre mal·grand·an rol¹·on en la
                jun·ul·ar·a viv·o . {kontrast¹·e al}

kontraŭ·i

          (x)

        1.
                Est·i kontraŭ·a al: mi aŭd·is Filon⁽⁺⁾·on kaj Or-est·on parol·i […]
                ili absolut·e kontraŭ·as ĉio·n, kio·n Paŭl·o far·as

        2.
                Ag·i kontraŭ, mal·help·i al, bar·i: mi pens·is, ke tiu instru·o
                kontraŭ·as feliĉ·on .

        3.
                Kontraŭ·dir·i al: ne! kontraŭ·is la av·in·o .

kontraŭ·aĵ·o

                Kontraŭ·a cirkonstanc·o, kiu kontrast¹·as kun ali·a  kiu
                mal·help·as ia·n plan·on: est·as mult·aj kontraŭ·aĵ·oj en li·a
                kondut·o; kiom da kontraŭ·aĵ·oj kaj ĉagren·oj pov·us est·i
                evit·at·aj, se en la turism²·o est·us en·konduk·at·a inter·naci·a
                lingv·o; la prefiks·omalsignif·as rekt·an kontraŭ·aĵ·on de
                la ide·o ;  est·is rekt·e la kontraŭ·aĵ·o de si·a amik·o
                ; li tra·vojaĝ·is la tut·an mond·on, por trov·i [ver·an
                reĝ·id·in·on], sed ĉie trov·iĝ·is ia kontraŭ·aĵ·o .

kontraŭ·ec·o

                Kontrast¹·o, grand·a diferenc·o, mal·akord¹·o: akr·a kaj profund·a
                kontraŭ·ec·o; pozici¹·o […] en plen·a kontraŭ·ec·o kun la hom·a
                anatomi¹·o kaj kun la leĝ·oj de la egal~pez·o ; venk·i
                kontraŭ·ec·on por trov·i harmoni¹·on reciprok·an ; konfesi⁽⁺⁾·a
                kontraŭ·ec·o al la universal·aj super·ec·o kaj sen·erar·ec·o, kiu·n
                la pap·o atribu¹·as al si . {abism¹·o} , {antipod¹·o}

kontraŭ·iĝ·i

          (ntr)

                Ek·ag·i, re·ag·i mal·favor·e  mal·help·e al...: ne kontraŭ·iĝ·u al
                ni·a feliĉ·o!

kontraŭ·ul·o

                Tiu, kiu kontraŭ·e star·as, kontraŭ·e opini·as, kontraŭ·e ag·as,
                en proces·o, sport¹·o, lukt²·o...: [li] ĉe la plej mal·grand·a
                rimark·o de la kontraŭ·ul·oj ek·star·as sen·help·e kaj ne sci·as,
                kio·n respond·i ; kontraŭ·ul·o de fum·ad·o de tabak·o ; glav·oj de
                potenc·aj kontraŭ·ul·oj ; tiu·j ni·aj princip·aj kontraŭ·ul·oj,
                kiu·j antaŭ ne long·e mal·ŝat·e rigard·is ni·n de alt·e, nun jam
                kri·as alarm¹·on ; neniel tim·ig·it·aj de la kontraŭ·ul·oj ;
                konsent·u rapid·e kun vi·a kontraŭ·ul·o, dum vi est·as kun li
                sur la voj·o, por ke la kontraŭ·ul·o ne trans·don·u vi·n al la
                juĝ·ist·o .

ne·kontraŭ·ebl·a

                Kiu·n oni ne pov·as kontraŭ·i, ne·kontraŭ·star·ebl·a,
                {ne·rezist⁴·ebl·a} : la argument·o de la frat·o est·is por mi
                ne·kontraŭ·ebl·a .

   III.

        Prefiks·o kun la senc·oj de {kontraŭ^5} kaj {kontraŭ^6} :
                [ĉu] per la kontraŭ·star·o ili·n fin·i ? {kontraŭ·batal·i} ,
                {kontraŭ·met·i} , {kontraŭ·parol·i} , {kontraŭ·star·i} ,
                {kontraŭ·venen·o} , {kontraŭ·ver·a} , {kontraŭ·vol·a}

   [artikol-versi⁹·o: 1.126 2023/12/03 09:58:57 ]
     __________________________________________________________________