vidu ankaŭ la klarigojn
koordinat⁽⁺⁾·/·o
koordinat⁽⁺⁾·o
1.
Ĉiu el⭑ la⭑ nombr⭑·oj, kiu·j est⭑·as neces⭑·aj por⭑ difin⭑·i la⭑ situ⁸·on de⭑
punkt⭑·o en⭑ {afin⁽⁺⁾·a spac⭑·o} : koordinat⁽⁺⁾·a opo ( {opo} el⭑
koordinat⁽⁺⁾·oj). {kartezi⁽⁺⁾·a koordinat⁽⁺⁾·o} , {pez⭑·o-centr⭑·a koordinat⁽⁺⁾·o} ,
{polus⭑·a koordinat⁽⁺⁾·o} , {cilindr¹·a koordinat⁽⁺⁾·o} , {sfer¹·a koordinat⁽⁺⁾·o}
.
2.
{Longitud⁸·o} aŭ⭑ {latitud⁸·o} : ĉe⭑ la⭑ river⭑-nom⭑·oj, la⭑ koordinat⁽⁺⁾·oj
difin⭑·as la⭑ situ⁸·on de⭑ la⭑ en·flu⭑·ej·o .
koordinat⁽⁺⁾-sistem⭑·o
Manier⭑·o kalkul⭑·i la⭑ {koordinat⁽⁺⁾·ojn} ; tut⭑·o de⭑ la⭑ matematik¹·aj
objekt⭑·oj, kiu·j difin⭑·as tiu·n manier⭑·on: kartezi⁽⁺⁾·a, polus⭑·a, sfer¹·a,
cilindr¹·a koordinat⁽⁺⁾-sistem⭑·oj; ort⁸·a (kaj⭑ eventual¹·e unu⭑+norm²·a)
koordinat⁽⁺⁾-sistem⭑·o (kartezi⁽⁺⁾·a koordinat⁽⁺⁾-sistem⭑·o laŭ⭑ {ort⁸·a} kaj⭑
{unu⭑+norm²·a} baz¹·o); kalkul⭑·i la⭑ koordinat⁽⁺⁾·ojn de⭑ la⭑ punkt⭑·o en⭑ ali⭑·a
kartezi⁽⁺⁾·a koordinat⁽⁺⁾-sistem⭑·o (t.e. rilat⭑·e al⭑ ali⭑·a origin¹·o, laŭ⭑ ali⭑·a
baz¹·o).
cilindr¹·a koordinat⁽⁺⁾·o
(de⭑ punkt⭑·o en⭑ tri⭑+dimensi⁴·a reel⁽⁺⁾·a eŭklid⁽⁺⁾·a {afin⁽⁺⁾·a spac⭑·o}
pro·vizit⭑·a per⭑ ort⁸·a unu⭑+norm²·a koordinat⁽⁺⁾-sistem⭑·o )
Ĉiu el⭑ la⭑ tri⭑ reel⁽⁺⁾·oj , kie est⭑·as la⭑
{polus⭑·aj koordinat⁽⁺⁾·oj} de⭑ la⭑ ort⁸·a projekci¹·aĵ·o de⭑ sur⭑ la⭑ eben⭑·o
difin⭑·it·a de⭑ , kaj⭑ est⭑·as la⭑ {z-koordinato} de⭑
. {koordinat⁽⁺⁾·o.}
kartezi⁽⁺⁾·a koordinat⁽⁺⁾·o
(de⭑ punkt⭑·o en⭑ {afin⁽⁺⁾·a spac⭑·o} rilat⭑·e al⭑ {origin¹·o} laŭ⭑
{baz¹·o} ) Ĉiu el⭑ la⭑ {kompon¹·ant·oj} de⭑ vektor⁽⁺⁾·o (t.e.
) laŭ⭑ : en⭑ la⭑ tri⭑+dimensi⁴·a reel⁽⁺⁾·a afin⁽⁺⁾·a spac⭑·o, kiu figur⭑·as la⭑
fizik⭑·an spac⭑·on, oni oft⭑·e sign⭑·as la⭑ kartezi⁽⁺⁾·ajn koordinat⁽⁺⁾·ojn de⭑
punkt⭑·o per⭑ la⭑ tri⭑·op·o kaj⭑ la⭑ {koordinat⁽⁺⁾-sistem⭑·on} mem⭑
per⭑ kvar⭑·op·o ; x-koordinato ( {abscis⁽⁺⁾·o} );
y-koordinato ( {ordinat⁽⁺⁾·o} ); z-koordinato. {koordinat⁽⁺⁾·o} ,
{Kartezi⁽⁺⁾·o} .
Rim.: Est⭑·as strang⭑·e, ke⭑ neniu registr⭑·is specif⁹·an nom⭑·on por⭑
-koordinat⁽⁺⁾·o. La⭑ form⭑·o „aplik³·at·o“ est⭑·us sufiĉ⭑·e inter·naci⭑·a, sed⭑
ebl⭑·e ĝen⭑·as la⭑ kolizi⁴·o kun⭑ verb⭑·o „aplik³·i“, tamen⭑ ne⭑ mult⭑·e pli⭑ ol⭑
de⭑ „ordinat⁽⁺⁾·o“ kun⭑ „ord⭑-in⭑·i“.
pez⭑·o-centr⭑·a koordinat⁽⁺⁾·o
(de⭑ punkt⭑·o en⭑ -dimensi⁴·a {afin⁽⁺⁾·a spac⭑·o} rilat⭑·e al⭑
punkt⭑·oj ne⭑ aparten⭑·ant·aj al⭑ la⭑ sam⭑·a hipereben⁽⁺⁾·o)
Ĉiu el⭑ la⭑ term⁽⁺⁾·oj de⭑ iu ajn⭑ tia -opo , ke⭑
est⭑·as la⭑ {pez⭑·o-centr⭑·o} de⭑ la⭑ punkt⭑·oj kun⭑ la⭑
koeficient¹·oj . {koordinat⁽⁺⁾·o.}
Rim.: Tiu·j koordinat⁽⁺⁾·oj est⭑·as {homogen⁽⁺⁾·aj} . Trov⭑·iĝ·as ali⭑·aj
difin⭑·oj, kiu·j „mal·homogen⁽⁺⁾·e~ig⭑·as“ ili·n, postul⭑·ant·e ekzempl⭑·e, ke⭑
.
polus⭑·a koordinat⁽⁺⁾·o
(de⭑ punkt⭑·o en⭑ reel⁽⁺⁾·a eŭklid⁽⁺⁾·a {afin⁽⁺⁾·a eben⭑·o} rilat⭑·e al⭑ {polus⭑·a
aks⭑·o} ) Ĉiu el⭑ la⭑ du⭑ reel⁽⁺⁾·oj {polus⭑·a distanc¹·o} kaj⭑ {polus⭑·a
angul⭑·o} : oni oft⭑·e sign⭑·as la⭑ polus⭑·ajn koordinat⁽⁺⁾·ojn de⭑ punkt⭑·o per⭑
la⭑ par⭑·o . {koordinat⁽⁺⁾·o.}
Rim.: La⭑ koncern⭑·an eben⭑·on oni sam⭑+temp⭑·e proviz⭑·as per⭑ ort⁸·a kaj⭑
unu⭑+norm²·a koordinat⁽⁺⁾-sistem⭑·o , kie est⭑·as la⭑ origin¹·o
de⭑ la⭑ polus⭑·a aks⭑·o kaj⭑ ĝi⭑·a unu⭑+norm²·a direkt⭑·ant·a vektor⁽⁺⁾·o.
sfer¹·a koordinat⁽⁺⁾·o
(de⭑ punkt⭑·o en⭑ tri⭑+dimensi⁴·a reel⁽⁺⁾·a eŭklid⁽⁺⁾·a {afin⁽⁺⁾·a spac⭑·o}
pro·vizit⭑·a per⭑ ort⁸·a unu⭑+norm²·a koordinat⁽⁺⁾-sistem⭑·o )
Ĉiu el⭑ la⭑ tri⭑ reel⁽⁺⁾·oj {polus⭑·a distanc¹·o} , {longitud⁸·o} kaj⭑
{latitud⁸·o} : oni oft⭑·e sign⭑·as la⭑ sfer¹·ajn koordinat⁽⁺⁾·ojn de⭑ punkt⭑·o
per⭑ la⭑ tri⭑·op·o . {koordinat⁽⁺⁾·o.}
[artikol⭑-versi⁹·o: 1.36 2023/12/03 09:58:58 ]
__________________________________________________________________