vidu ankaŭ la klarigojn
kuir⭑·/·i
kuir⭑·i
(tr)
{Prepar⭑·i} nutr⭑·aĵ·on, el·met⭑·ant·e ĝi·n al⭑ varm⭑·eg·o por⭑ ig⭑·i ĝi·n
manĝ⭑·ebl·a: la⭑ gvid⭑·ant·o kuir⭑·as por⭑ li pilaf⁽⁺⁾·on […] el⭑ kok⭑·in·a viand⭑·o
kaj⭑ riz⭑·o ; ŝi en·por·tig⁸·is la⭑ te⭑-maŝin⭑·on, por⭑ kuir⭑·i por⭑ li bon⭑·an
tas⭑·on da⭑ sambuk⭑·a te⭑·o ; li pulvor⭑·ig·is pag⭑·it·ajn honor⭑·ajn vers⭑·ojn
kaj⭑ mensog⭑·ajn super·tomb⭑·ajn parol⭑·ojn […] kaj⭑ kuir⭑·is ili·n en⭑
larm⭑·oj, kiu·jn plor⭑·is la⭑ envi⭑·o ; la⭑ sorĉ⭑·ist·in·o met⭑·is la⭑
kaldron⭑·on, por⭑ kuir⭑·i la⭑ sorĉ⭑·an trink⭑·aĵ·on ; la⭑ mal·jun⭑·a poet¹·o […]
kuir⭑·is por⭑ li dolĉ⭑·an vin⭑·on ; kuir⭑·is kuir⭑·aĵ·on ; par⭑·on da⭑
bov⭑·oj [li] buĉ⭑·is ili·n, kaj⭑ […] kuir⭑·is la⭑ viand⭑·on kaj⭑ don⭑·is al⭑ la⭑
hom⭑·oj ; star⭑·ig·u la⭑ grand⭑·an kaldron⭑·on kaj⭑ kuir⭑·u sup⭑·on ; liber⭑·e mi
pov⭑·as kuir⭑·i al⭑ mi ĉiu·jn mi⭑·ajn teatr⭑·aĵ·ojn ; li frap⭑·et·as la⭑ ŝel⭑·on
de⭑ mol⭑·e kuir⭑·it·a ov⭑·o ; kurs¹·o de⭑ ĉin⁹·a kuir⭑·ad·o ; kiu kaĉ⭑·on kuir⭑·is,
tiu ĝi·n manĝ⭑·u ; plej⭑ kuir⭑·it·a (kultur¹·it·a, eduk⭑·it·a) kamp⭑·ul·o ĉiam⭑
rest⭑·os krud⭑·ul·o . {bak⭑·i^1.a} , {bol⭑-kuir⭑·i} , {frit¹·i} , {rost⭑·i}
kuir⭑·aĵ·o
1.
{Manĝ⭑·aĵ·o} , kiu·n oni kuir⭑·as; {plad⭑·o^3} : don⭑·is al⭑
pan⭑·on kaj⭑ kuir⭑·aĵ·on el⭑ lent⭑·oj ; plad⭑·oj kun⭑ rost⭑·aĵ·oj kaj⭑ kuir⭑·aĵ·oj
; avid⭑·ant·a bon⭑+gust⭑·an hejm⭑·an kuir⭑·aĵ·on ; [ŝi] ordon⭑·is, ke⭑ la⭑
serv⭑·ist·in·o prepar⭑·u la⭑ kuir⭑·aĵ·on prefer⭑·it·an de⭑ ŝi⭑·a iam⭑·a am⭑·ant·o .
2.
{Konsist⭑·aĵ·o} uz⭑·at·a en⭑ kuir⭑·ad·o; {ingredienc⁶·o} : mi klar⭑·ig·is
mal·long⭑·e, kiel⭑ oni en·met⭑·as la⭑ divers⭑·ajn kuir⭑·aĵ·ojn […]: se⭑ oni
vol⭑·as kuir⭑·i riz⭑-puding¹·on, oni […] .
kuir⭑·ej·o
Part⭑·o de⭑ dom⭑·o aŭ⭑ de⭑ restoraci⭑·o destin¹·it·a por⭑ kuir⭑·i la⭑ manĝ⭑·aĵ·ojn:
ŝi dev⭑·ig·is ŝi·n manĝ⭑·i en⭑ la⭑ kuir⭑·ej·o kaj⭑ labor⭑·ad·i sen·ĉes⭑·e ; li⭑·a
kuir⭑·ej·o kaj⭑ kel⭑·o est⭑·as bon⭑·e pro·vizit⭑·aj ; la⭑ kort⭑·eg·a kuir⭑·ej·o
dev⭑·as en·glut⭑·i ekster·ordinar⭑·ajn sum⭑·ojn ; Klar⭑·o al·port⭑·is el⭑ la⭑
kuir⭑·ej·o kelk⭑·e da⭑ pir⭑·oj sur⭑ teler⭑·o ; per⭑ la⭑ krak⭑·ad·o de⭑ la⭑ teler⭑·oj
kaj⭑ plad⭑·oj, la⭑ muĝ⭑·ad·o de⭑ la⭑ pat⭑·oj, la⭑ sku⭑·iĝ·ad·o de⭑ la⭑ kaserol⭑·oj,
la⭑ monoton⁶·a bru⭑·ad·o de⭑ la⭑ rost⭑+ponard⭑·a rad⭑·o kaj⭑ per⭑ la⭑ ali⭑·aj
prepar⭑·ad·oj en⭑ la⭑ kuir⭑·ej·o al⭑ ili⭑·a tag⭑-manĝ⭑·o ne⭑ tra·penetr⭑·is eĉ⭑ unu⭑
vort⭑·et·o .
kuir⭑·estr·o
Profesi⭑·ul·o direkt⭑·ant·a kuir⭑·ej·on, ekzempl⭑·e en⭑ restoraci⭑·o: gust⭑·um·u
la⭑ fromaĝ⭑·o-kuk⭑·ojn […] ili est⭑·as la⭑ fier⭑·o de⭑ la⭑ kuir⭑·estr·o ; al⭑ la⭑
kuir⭑·estr·o est⭑·as egal⭑·e, kiu trov⭑·iĝ·as kun⭑ li, se⭑ nur⭑ la⭑ neces⭑·a
nombr⭑·o da⭑ help⭑·ant·oj ven⭑·as labor⭑·i .
kuir⭑·iĝ·i
Iĝ⭑·i kuir⭑·it·a: fajr⭑·o, ĉe⭑ kiu kuir⭑·iĝ·is manĝ⭑·aĵ·o ; ŝaf⭑·aĵ·on […] bol⭑·ig·u
bon⭑·e, ke⭑ ankaŭ⭑ la⭑ ost⭑·oj kuir⭑·iĝ·u ; el·don⭑·ist·oj, propagand¹·ist·oj,
instru⭑·ist·oj plu⭑ kontent⭑·e kuir⭑·iĝ·as en⭑ la⭑ propr⭑·a suk⭑·o ; desert¹·o,
kiu prepar⭑·iĝ·as el⭑ ov⭑·o-flav⭑·aĵ·oj, lakt⭑·o kaj⭑ suker⭑·o kaj⭑ kuir⭑·iĝ·as en⭑
bol⭑-ban⭑·o ; ni pov⭑·os las⭑·i la⭑ manĝ⭑·on, kaj⭑ dum⭑ ĝi kuir⭑·iĝ·os, mi pov⭑·os
help⭑·i al⭑ vi kolport⭑·i .
kuir⭑·il·o
Aparat¹·o aŭ⭑ il⭑·o uz⭑·at·a por⭑ kuir⭑·ad·o: mi fand⭑·is la⭑ gras⭑·on en⭑ la⭑
kuir⭑·il·o kaj⭑ komenc⭑·is rost⭑·i kok⭑·id·on ; en⭑ unu⭑ kuir⭑·il·o pov⭑·is est⭑·i
kuir⭑·at·a komplet²·a manĝ⭑·o el⭑ viand⭑·o, legom⭑·oj kaj⭑ desert¹·o ; [ili]
lakt⭑·on, vin⭑·on […] ⫽ Verŝ⭑·as en⭑ kaserol⭑·ojn, pot⭑·ojn, kuir⭑·il·ojn .
kuir⭑·ist·o
Hom⭑·o, kiu profesi⭑·e prepar⭑·as manĝ⭑·aĵ·on: ni hav⭑·as divers⭑·ajn
serv⭑·ant·ojn: kuir⭑·ist·on, ĉambr⭑·ist·in·on, infan⭑·ist·in·on ; la⭑ kuir⭑·ist·o
prezent⭑·is femur⭑·on […]: jen⭑ est⭑·as, kio rest⭑·is, met⭑·u ĝi·n antaŭ⭑ vi·n
kaj⭑ manĝ⭑·u ; sur⭑ la⭑ mar⭑·o la⭑ kuir⭑·ist·o dev⭑·as pov⭑·o-sci⭑·i help⭑·i al⭑ si,
sed⭑ est⭑·as facil⭑·e help⭑·i al⭑ si, kiam⭑ ĉie est⭑·as plen⭑·e de⭑ lard⭑·o, de⭑
barel⭑·oj da⭑ pekl⭑·it·a viand⭑·o, kaj⭑ de⭑ ŝim⭑·a farun⭑·o ; mi est⭑·as nur⭑
ordinar⭑·a mar⭑·ist·o, kial⭑ do⭑ mi est⭑·us kuir⭑·ist·o?– ĉar⭑ vi ĉiam⭑ kuir⭑·as
piz⭑·ojn –, ŝi dir⭑·is ; tro⭑ da⭑ kuir⭑·ist·oj kaĉ⭑·on difekt⭑·as .
bol⭑-kuir⭑·i
(tr)
{Kuir⭑·i} manĝ⭑·aĵ·on en⭑ bol⭑·ant·a akv⭑·o: saŭc⭑·o aŭ⭑ spic⭑·aĵ·o [uz⭑·at·a] en⭑
bol⭑-kuir⭑·ad·o . {frit¹·i}
fuŝ⭑+kuir⭑·ist·o
Mal·lert⭑·a kuir⭑·ist·o.
mar⭑+kuir⭑·ist·o, ŝip⭑+kuir⭑·ist·o
Kuir⭑·ist·o kuir⭑·ant·a por⭑ la⭑ ŝip⭑·an·oj: al⭑ la⭑ fi·fam⭑·aj invent⁸·aĵ·oj de⭑
tiu·j mar⭑+kuir⭑·ist·oj aparten⭑·as „ “, la⭑ kun·kuir⭑·ad·o de⭑
la⭑ manĝ⭑-rest⭑·oj el⭑ plur⁴·aj tag⭑·oj, de⭑ la⭑ fiŝ⭑-vost⭑·o ĝis⭑ la⭑ jam⭑
pri·ronĝ⁹·it·aj ost⭑·oj .
ŝel⭑-kuir⭑·i
(tr)
{Kuir⭑·i} en⭑ la⭑ natur⭑·a, ne·for⭑·ig·it·a ŝel⭑·o: ŝel⭑-kuir⭑·it·aj ter⭑-pom⭑·oj .
sub·kuir⭑·ist·o
Help⭑·ant·o en⭑ kuir⭑·ej·o, plen⭑·um·ant·a simpl⭑·ajn task¹·ojn: ĉu⭑ vi ankaŭ⭑ ne⭑
memor⭑·as vi⭑·an jun⭑·an sub·kuir⭑·ist·on ?
tra·kuir⭑·it·a
Plen⭑·e kuir⭑·at·a, pret⭑·a por⭑ manĝ⭑·i; {mal·krud⭑·a} : la⭑ grand⭑·a
viand⭑·o-pec⭑·o kiu·n mi turn⭑·ad·is odor⭑·is bon⭑·eg·e, kiam⭑ ĝi est⭑·is
tra·kuir⭑·it·a, Fortunat⁽⁺⁾·o for·pren⭑·is ĝi·n de⭑ la⭑ stang⭑·o, divid⭑·is ĝi·n en⭑
mal·dik⭑·ajn tranĉ⭑·aĵ·ojn kiu·jn li zorg⭑·e aranĝ⭑·is sur⭑ plur⁴·aj grand⭑·aj
teler⭑·oj .
vapor⭑-kuir⭑·i
Kuir⭑·i en⭑ vapor⭑·o: puding¹·o […] vapor⭑-kuir⭑·it·a ; ŝi⭑·a nov⭑·a ĉambr⭑·o
est⭑·as ekip²·it·a per⭑ vapor⭑-kuir⭑·il·o (vd {vapor⭑·um·il·o} ) por⭑ mol⭑·ig·i
manĝ⭑·aĵ·ojn . {stuf⁽⁺⁾·i}
[artikol⭑-versi⁹·o: 1.133 2023/12/12 19:24:45 ]
__________________________________________________________________