kulp⭑·/·a

kulp⭑·a

   1.
          (iu) Intenc⭑·e aŭ⭑ konsci⭑·e plen⭑·um·int·a io·n riproĉ⭑·ind·an aŭ⭑ pun⭑·ind·an:
          ŝi⭑·a frat⭑·in·o en⭑ ĉio est⭑·as kulp⭑·a ; ver⭑·e ni est⭑·as kulp⭑·aj pro⭑ ni⭑·a
          frat⭑·o, ĉar⭑ ni vid⭑·is la⭑ sufer⭑·ad·on de⭑ li⭑·a anim⭑·o, […] sed⭑ ni ne⭑
          aŭskult⭑·is ; mi sci⭑·as,  , ke⭑ mi mult⭑·e est⭑·as kulp⭑·a antaŭ⭑
          vi ; ŝi nun⭑ opini⭑·is, ke⭑ la⭑ hom⭑·oj est⭑·as kulp⭑·aj pri⭑ ŝi⭑·a sen·lim⭑·a
          mizer⭑·o ; la⭑ pastr⭑·o sci⭑·iĝ·is pri⭑ la⭑ mal·aper⭑·o de⭑ la⭑ seb⭑·o kaj⭑ la⭑
          ĉap⭑·o [kaj⭑] li tuj⭑ diven⭑·is, kiu est⭑·is kulp⭑·a en⭑ tio ĉi⭑ ; [ili]
          est⭑·as ja⭑ kulp⭑·aj pri⭑ la⭑ krim⭑·o ; kio·n (pri⭑ kio) ni est⭑·as kulp⭑·aj ?
          mi, per⭑ Di⭑·o, ne⭑ est⭑·as kulp⭑·a, nek⭑ anim⭑·e, nek⭑ korp⭑·e ! je⭑ nenia
          perfid⭑·o kontraŭ⭑ li mi far⭑·as mi·n kulp⭑·a . {krim⭑·a^1} , {respons⁽⁺⁾·a}

   2.
          (io) {Kaŭz⭑·ant·a} iu·n mal·bon⭑·on, mal·feliĉ⭑·on: la⭑ bird⭑·et·oj en⭑ la⭑
          arb⭑·et·aĵ·oj tim⭑·ig·it·e lev⭑·iĝ·is en⭑ la⭑ aer⭑·on! pri⭑ tio mi⭑·a mal·bel⭑·ec·o
          est⭑·as kulp⭑·a, pens⭑·is la⭑ anas⭑·id·o ; en⭑ tiu ĉi⭑ „mal·feliĉ⭑·o“ est⭑·os
          kulp⭑·a ne⭑ la⭑ lingv⭑·o inter·naci⭑·a, sed⭑ la⭑ ali⭑·iĝ·int·aj konvink⭑·oj kaj⭑
          opini⭑·oj de⭑ la⭑ hom⭑·oj .

kulp⭑·i

   (x)

   1.
          (iu) Est⭑·i kulp⭑·a pri⭑ io riproĉ⭑·ind·a aŭ⭑ pun⭑·ind·a: kio·n kulp⭑·is
          kontraŭ⭑ vi la⭑ lacert⭑·oj? – demand⭑·is ŝi rid⭑·ant·e ; vi kulp⭑·as pri⭑
          ŝi⭑·a mort⭑·o ! mi sci⭑·as, mi kulp⭑·as, mi far⭑·is la⭑ erar⭑·on, sed⭑ neniu
          sci⭑·as, kiom⭑ kost⭑·as al⭑ mi ĉi⭑ tiu erar⭑·o ; ŝi abomen⭑·as mi·n pro⭑ mi⭑·a
          nigr⭑·a haŭt⭑·o, ĉu⭑ mi kulp⭑·as la⭑ haŭt⭑·on ? {krim⭑·i} , {pek⭑·i} ,
          {respons⁽⁺⁾·i} , {ŝuld⭑·i}

   2.
          (io) {Kaŭz⭑·i} io·n mal·bon⭑·an, mal·feliĉ⭑·an: verd⭑+ir⭑·e kulp⭑·as en⭑ tio la⭑
          sen·konsci⭑·a lig⭑·it·ec·o al⭑ la⭑ naci⭑·a ge·patr⭑·a lingv⭑·o ; damn⁽⁺⁾·o al⭑ vi,
          kulp⭑·as ne⭑ la⭑ orkestr¹·o sed⭑ vi⭑·a furz⁹·a muzik⭑·aĉ·o ! la⭑ tro⭑·a fervor⭑·o
          de⭑ la⭑ klub⭑·an·oj […] kulp⭑·is pri⭑ ar⭑·o da⭑ […] serioz⭑·aj disput⭑·oj ;
          atend⭑·u la⭑ toksologi⁽⁺⁾·an raport⭑·on, jes⭑, ver⭑+ŝajn⭑·e kulp⭑·as tiu
          substanc²·o . {de·ven⭑·i^3}

kulp⭑·o

   1.
          Tio, pri⭑ kio oni est⭑·as kulp⭑·a: kia est⭑·as mi⭑·a kulp⭑·o, kia est⭑·as mi⭑·a
          pek⭑·o, ke⭑ vi persekut⭑·as mi·n? ; pardon⭑·i al⭑ la⭑ mal·amik⭑·o li⭑·an kulp⭑·on
          ; konfes⭑·i si⭑·an kulp⭑·on ; Krist⭑·o [est⭑·is] kruc⭑·um·it·a pro⭑ la⭑ kulp⭑·oj
          hom⭑·aj ; ili⭑·a tut⭑·a kulp⭑·o konsist⭑·is nur⭑ en⭑ tio, ke⭑ [ili] al·paŝ⭑·ad·is
          al⭑ la⭑ pri·juĝ⭑·ad·o kun⭑ antaŭ⭑·e jam⭑ pret⭑·a konvink⭑·o ; serv⭑·ant·in·o: tio
          ĉi⭑ ja⭑ est⭑·as ne⭑ mi⭑·a kulp⭑·o! tiu ĉi⭑ mal·pur⭑·aĵ·o jam⭑ est⭑·is ; tio
          okaz⭑·is ne⭑ per⭑ ŝi⭑·a kulp⭑·o ; fraz¹·o […] ne⭑ klar⭑·e kompren⭑·ebl·a, […]
          est⭑·as plej⭑ oft⭑·e ne⭑ la⭑ kulp⭑·o de⭑ la⭑ traduk⭑·a lingv⭑·o, sed⭑ la⭑ kulp⭑·o
          de⭑ la⭑ aŭtor⭑·o mem⭑ . vizaĝ⭑·o sen⭑ kulp⭑·o, sed⭑ kor⭑·o de⭑ vulp⭑·o ;
          sen·demand⭑·a ek·protest¹·o est⭑·as oft⭑·e kulp⭑~atest⭑·o; de⭑ kiu la⭑ kulp⭑·o,
          por⭑ tiu la⭑ pun⭑·o (ĉiu dev⭑·as pri·respond⭑·i pri⭑ si⭑·aj kulp⭑·oj).
          {delikt⁽⁺⁾·o} , {krim⭑·o} , {pek⭑·o} , {ŝuld⭑·o}

   2.
          La⭑ {kaŭz⭑·o} de⭑ io mal·feliĉ⭑·a aŭ⭑ mal·bon⭑·a: tiu ĉi⭑ mal·feliĉ⭑·a ring⭑·o
          est⭑·as la⭑ kulp⭑·o de⭑ ĉio, dir⭑·is  ; ha⭑, ŝi est⭑·is la⭑ kulp⭑·o, ke⭑
          ili ne⭑ pov⭑·is flug⭑·i sufiĉ⭑·e rapid⭑·e ! kie est⭑·as do⭑ la⭑ kulp⭑·o, ke⭑ en⭑
          Sovet⁽⁺⁾-uni⁹·o Esperant⭑·o-mov⭑·ad·o velk⭑·is kaj⭑ mort⭑·is ?

kulp⭑·ig·i

   (tr)

          Rigard⭑·i iu·n kiel⭑ kulp⭑·an; deklar¹·i ies⭑ kulp⭑·ec·on: kulp⭑·ig·i ŝi·n pri⭑
          mal·ŝpar⭑·em·ec·o neniu pov⭑·us ; li kulp⭑·ig·is mi·n antaŭ⭑ vi kaj⭑ kaŭz⭑·is
          al⭑ mi tia·n hont⭑·on ! mi vol⭑·as vid⭑·i la⭑ kulp⭑·ig·it·ajn pri⭑ la⭑ atak⭑·o
          kontraŭ⭑ mi⭑·a dom⭑·o ; nun⭑ kiu·n prav⭑·ig·i kaj⭑ kiu·n kulp⭑·ig·i, mi cert⭑·e
          kaj⭑ tut⭑·e ne⭑ pov⭑·us klar⭑·ig·i ; oni mi·n kapt⭑·is, juĝ⭑·e kulp⭑·ig·is mi·n,
          far⭑·is al⭑ mi turment⭑·an proces⭑·on ; vi ne⭑ dev⭑·as kulp⭑·ig·i mi·n pro⭑
          tio, ke⭑ mi ne⭑ plen⭑·um·is vi⭑·an dezir⭑·on ; kiu tro⭑ si·n prav⭑·ig·as, tiu
          mem⭑ si·n kulp⭑·ig·as . {akuz³·i} {denunc⭑·i} , {kalumni⭑·i}

kulp⭑·ul·o

          Tiu, kiu kulp⭑·as aŭ⭑ est⭑·as kulp⭑·ig·at·a: la⭑ kompat⭑·ind·a lepor⭑·o pov⭑·is
          respond⭑·i nenio·n kaj⭑ ĝi rest⭑·is la⭑ kulp⭑·ul·o ; oni eĉ⭑ nom⭑·is la⭑
          kulp⭑·ul·ojn ; lum⭑·o far⭑·iĝ·os, kulp⭑·ul·o trov⭑·iĝ·os ; pag⭑·as ne⭑ riĉ⭑·ul·o,
          pag⭑·as kulp⭑·ul·o . {akuz³·it·o}

sen·kulp⭑·a

   1.
          Ne⭑ kulp⭑·a: mi tamen⭑ kred⭑·as, ke⭑ li est⭑·as sen·kulp⭑·a ; kovr⭑·i
          sen·kulp⭑·ajn persekut⭑·at·ojn ; verŝ⭑·i sen·kulp⭑·an sang⭑·on .

   2.
          Sen⭑ ĉia kulp⭑·o, neniam⭑ kulp⭑·int·a, moral¹·e sen·difekt⭑·a: io ek·pik⭑·is la⭑
          kor⭑·on de⭑ Dorote⁽⁺⁾·o, kvazaŭ⭑ la⭑ rigard⭑·o de⭑ la⭑ sen·kulp⭑·a infan⭑·o
          tra·brul⭑·ig·us li·n ; tiu sen·kulp⭑·a ĝoj⭑·o ! ŝi per⭑ si⭑·a sen·kulp⭑·a kaj⭑
          tuŝ⭑·ant·a voĉ⭑·o ek·kri⭑·is ; sen·kulp⭑·a am⭑·o perd⭑·as si⭑·an roz⭑·on ; ĝi est⭑·is
          afer⭑·o tut⭑·e sen·kulp⭑·a, ĉar⭑ ĝi prezent⭑·is nur⭑ konsil⭑·on . {naiv⭑·a} ,
          {nobl⭑·a^1} , {sen·pek⭑·a}

sen·kulp⭑·ec·o

          For·est⭑·o de⭑ kulp⭑·o: li […] aranĝ⭑·os, ke⭑ oni liber⭑·ig·u mi·n, ĉar⭑ li
          kon⭑·is mi⭑·an sen·kulp⭑·ec·on ; se⭑ ili pruv⭑·os si⭑·an sen·kulp⭑·ec·on, mi
          re·don⭑·os al⭑ ili mi⭑·an favor⭑·on, en⭑ la⭑ kontraŭ⭑·a okaz⭑·o ; sen·kulp⭑·ec·o
          kaj⭑ just⭑·ec·o defend⭑·u mi·n ; en⭑ sen·kulp⭑·ec·o de⭑ mi⭑·a kor⭑·o kaj⭑ en⭑
          pur⭑·ec·o de⭑ mi⭑·aj man⭑·oj mi far⭑·is tio·n ; la⭑ unu⭑·a ministr¹·o de⭑ la⭑
          kort⭑·eg·o gratul⭑·is mi·n per⭑ suker⭑-dolĉ⭑·aj vort⭑·oj pro⭑ la⭑ el·trov⭑·o de⭑
          mi⭑·a sen·kulp⭑·ec·o ; ho⭑ ĉiel⭑·o, aŭd⭑·u la⭑ voĉ⭑·on de⭑ la⭑ sen·kulp⭑·ec·o !

sen·kulp⭑·ig·i

   (tr)

   1.
          Rigard⭑·i iu·n kiel⭑ ne·kulp⭑·an pri⭑ io; deklar¹·i ies⭑ ne·kulp⭑·ec·on:
          sen·kulp⭑·ig·i antaŭ⭑ la⭑ tribunal¹·o ; antaŭ⭑ atest⭑·ant·oj // Konfes⭑·o mi⭑·a
          sen·kulp⭑·ig·u mi·n ; ili ten⭑·is ŝi·n en⭑ am⭑·a re·memor⭑·o, farad⁽⁺⁾·is al⭑ ŝi
          nenia·jn riproĉ⭑·ojn kaj⭑ trov⭑·ad·is sen·kulp⭑·ig·ojn por⭑ ŝi . {absolv⁽⁺⁾·i} ,
          {mal·kondamn⭑·i} , {rehabilit⁽⁺⁾·i^1}

   2.
          Pet⭑·i pardon⭑·on, por⭑ si aŭ⭑ ali⭑·a, prezent⭑·ant·e kial⭑·on aŭ⭑ pretekst⭑·on;
          {ekskuz⁽⁺⁾·i} : [li] dev⭑·is kant⭑·i, sed⭑ […] sen·kulp⭑·ig·is si·n per⭑
          mal·varm⭑·um·o ; ver⭑·e mi ne⭑ vid⭑·is! si·n sen·kulp⭑·ig·is  ,
          frap⭑·ant·e si⭑·an brust⭑·on ; fraŭl⭑-in⭑·o pet⭑·eg·as de⭑ ŝi⭑·a markiz¹+in⭑·a Moŝt⭑·o,
          ke⭑ ŝi bon⭑~vol⭑·u ŝi·n sen·kulp⭑·ig·i, se⭑ ŝi ne⭑ montr⭑·iĝ·as por⭑ la⭑ tag⭑-manĝ⭑·o
          . {pardon⭑-pet⭑·i} , {pretekst⭑·i}

sen·kulp⭑·ul·o

   1.
          Tiu, kiu ne⭑ kulp⭑·as: sufer⭑·is sen·kulp⭑·ul·oj ; [ĉu⭑] kuraĝ⭑·us mi
          sub·prem⭑·i, nigr⭑·ig·i sen·kulp⭑·ul·on ?

   2.
          Iu sen⭑ ĉia kulp⭑·o, neniam⭑ kulp⭑·a (kia infan⭑·o, sankt⭑·ul·o kc), moral¹·e
          sen·difekt⭑·a: sen·kulp⭑·ul·on kaj⭑ virt⭑·ul·on ne⭑ mort⭑·ig·u ; li star⭑·os tie
          ĉi⭑, la⭑ kompat⭑·ind·a sen·kulp⭑·ul·et·o, por⭑ mi·n dev⭑·ig·i al⭑ la⭑ daŭr⭑·ad·o de⭑
          la⭑ viv⭑·o, por⭑ mi·n am⭑·i, mi·n sub·ten⭑·i, kaj⭑ mi·n konsol⭑·i . {naiv⭑·ul·o} ,
          {nobl⭑·ul·o}

kulp⭑·e de⭑

   (prepozici⭑·aĵ·o)

          Pro⭑ kulp⭑·o de⭑: mal·san⭑·iĝ·is 300 000 ĉin⁹·aj infan⭑·oj pro⭑ mel⭑-amin⁽⁺⁾·o en⭑
          sek⭑·ig·it·a lakt⭑·o, kulp⭑·e de⭑ fabrik⭑·ist·oj, kiu·j dezir⭑·is rapid⭑·e riĉ⭑·iĝ·i
          .

   [artikol⭑-versi⁹·o: 1.36 2023/12/03 09:59:03 ]
     __________________________________________________________________