vidu ankaŭ la klarigojn
kur⭑·/·i
kur⭑·i
(ntr)
1.
Ir⭑·i per⭑ mov⭑·oj pli⭑ rapid⭑·aj ol⭑ marŝ⭑·o: ŝi tuj⭑ kur⭑·is bat⭑·i ŝi·n ; kur⭑·i
post⭑ iu, al⭑ iu; la⭑ mus⭑·o kur⭑·is sub⭑ la⭑ lit⭑·on ; kur⭑·ad·i kiel⭑
venen⭑·it·a mus⭑·o (rapid⭑·e kaj⭑ ĉie·n) ; kur⭑·i en⭑ danĝer⭑·on . {galop¹·i} .
2.
Rapid⭑·e mov⭑·iĝ·i de⭑ iu lok⭑·o al⭑ ali⭑·a: la⭑ sun⭑·aj radi⭑·oj venk⭑·e kur⭑·is
tra⭑ la⭑ spac⭑·o; nub⭑·oj kur⭑·as en⭑ la⭑ ĉiel⭑·o; ŝtip⭑·oj, sur⭑ kies⭑ ŝel⭑·o
kur⭑·as pal⭑·a flam⭑·et·o; mon⭑·o kur⭑·as al⭑ mon⭑·o ; trem⭑·oj kur⭑·as sur⭑ mi⭑·a
dors⭑·o ; la⭑ dorm⭑·o kur⭑·is for⭑ de⭑ mi⭑·aj okul⭑·oj ; sci⭑·iĝ·o kur⭑·is tra⭑ la⭑
urb⭑·o; larm⭑·oj el·kur⭑·is al⭑ li sur⭑ la⭑ vang⭑·ojn .
3.
Daŭr⭑·i; ir⭑·i sen·inter·romp⭑·e: akv⭑·o kur⭑·a (kur⭑·ant·a), akv⭑·o pur⭑·a ; la⭑
voj⭑·o kur⭑·as sur⭑ varm⭑·aj val⭑·oj; ruĝ⭑·a faden⭑·o kur⭑·as tra⭑ la⭑ ŝtof⭑·o; la⭑
procent⭑·oj kur⭑·as jam⭑ de⭑ unu⭑ jar⭑·o.
Rim.: Vd ankaŭ⭑ la⭑ ekzempl⭑·ojn ĉe⭑ {kur⭑·ant·a} .
kur⭑·ant·a
La⭑ regul⭑·a particip⭑·o de⭑ la⭑ verb⭑·o {kur⭑·i} , inter⭑ kies⭑ special⭑·aj
krom·signif⭑·oj apart⭑·e menci³·ind·as la⭑ deriv⁴·aĵ·oj de⭑ la⭑ senc⭑·o {kur⭑·i^3} ,
karakteriz¹·ant·an afer⭑·ojn daŭr⭑·ajn, komenc⭑·it·ajn kaj⭑ ne⭑ fin⭑·it·ajn:
1.
Rilat⭑·a al⭑ la⭑ nun⭑·a, ĉi⭑ tiu, aŭ⭑ situaci⭑·a moment⭑·o: la⭑ verk⭑·oj est⭑·u
send⭑·it·aj (...) antaŭ⭑ la⭑ fin⭑·o de⭑ la⭑ kur⭑·ant·a jar⭑·o 2003 ; la⭑
mon⭑-rimed⭑·oj de⭑ la⭑ Asoci¹·o ne⭑ uz⭑·it·aj en⭑ la⭑ kur⭑·ant·a jar⭑·o (iu ajn⭑
hipotez¹·a, situaci⭑·a jar⭑·o) rest⭑·as je⭑ ĝi⭑·a dispon⭑·o kaj⭑ en·iĝ⭑·as en⭑ la⭑
financ¹·an plan⭑·on de⭑ la⭑ ven⭑·ont·a jar⭑·o kiel⭑ la⭑ pas⭑·ant·a rest⭑·aĵ·o ; ni
dev⭑·as la⭑ nombr⭑·on de⭑ ĉiu·j tiu·j ĉi⭑ super·flu⭑·aj tag⭑·oj, kiu·j si·n
trov⭑·as en⭑ la⭑ inter·temp⭑·o inter⭑ la⭑ kur⭑·ant·a jar⭑·o kaj⭑ la⭑ serĉ⭑·at·a,
divid⭑·i je⭑ sep⭑ ; kio en·hav⭑·is en⭑ si ĉarm⭑·on por⭑ ĉiu kur⭑·ant·a moment⭑·o
kaj⭑ trankvil⭑·ec·on por⭑ ĉiu morgaŭ⭑·a tag⭑·o ; mard⭑·e mi kun·ven⭑·as kun⭑
kelk⭑·aj esperant⭑·ist·oj, por⭑ laŭt⭑~leg⭑·i leter⭑·ojn kaj⭑ novel¹·ojn (...)
kaj⭑ ĝeneral¹·e diskut¹·i kur⭑·ant·ajn afer⭑·ojn en⭑ tiu lingv⭑·o ; la⭑
kur⭑·ant·a valor⭑·o de⭑ variabl⁽⁺⁾·o (je⭑ iu supoz⭑·at·a moment⭑·o).
2.
Ripet⭑·e, regul⭑·e okaz⭑·ant·a; kutim⭑·a, ordinar⭑·a: kiel⭑ vi pag⭑·as la⭑
kur⭑·ant·ajn el·spez⭑·ojn? kur⭑·ant·a kont³·o (bank¹·a {kont³·o^1} por⭑ far⭑·i
kur⭑·ant·ajn, kutim⭑·ajn operaci¹·ojn); de·ŝir⭑·it·a de⭑ la⭑ kur⭑·ant·a sort⭑·' de⭑
mi⭑·a dom⭑·o .
kur⭑·o
Ag⭑·o kur⭑·i: premi⭑·o est⭑·is destin¹·it·a […] pro⭑ plej⭑ rapid⭑·a kur⭑·ad·o, ne⭑
pro⭑ unu⭑+foj⭑·a kur⭑·o, sed⭑ pro⭑ egal⭑+mezur⭑·a rapid⭑·ec·o de⭑ kur⭑·ad·o en⭑ la⭑
daŭr⭑·o de⭑ tut⭑·a jar⭑·o ; vol⭑·ant·a krur⭑·o ne⭑ lac⭑·iĝ·as de⭑ kur⭑·o ; al⭑ la⭑
mal·amik⭑·' en⭑ kur⭑·o far⭑·u pont⭑·on kun⭑ plezur⭑·o ; don⭑·i liber⭑·an kur⭑·on al⭑
la⭑ halt⭑·int·a mon⭑·o ; las⭑·i liber⭑·an kur⭑·on al⭑ si⭑·aj larm⭑·oj ; mi paf⭑·is
sag⭑·on en⭑ la⭑ aer⭑·on [… ĝi] for·flug⭑·ant·a tiel⭑ rapid⭑·is, ke⭑ mi la⭑
kur⭑·on ( {kurs¹·on} ) tut⭑·e ne⭑ vid⭑·is .
kur⭑·eg·i
(ntr)
Rapid⭑·eg·e, sen·brid⭑·e, tut⭑~fort⭑·e kur⭑·i: Sed⭑ ankaŭ⭑ post⭑·e li oft⭑·e
kur⭑·eg·is en⭑ la⭑ bomb²+ŝirm⭑·ej·on ; Mi kur⭑·eg·is al⭑ mi⭑·a koleg⭑·o kun⭑ la⭑
ampol⁸·o en⭑ mi⭑·a man⭑·o, asert¹·ant·e, ke⭑ ne⭑ mi ĝi·n inter·ŝanĝ⭑·is .
kur⭑·ej·o
1.
{Sport¹·ej·o} aranĝ⭑·it·a por⭑ kur⭑·ad·o aŭ⭑ vetur⭑·ad·o: al⭑ ni,
lern⭑·ej·o-knab⭑·oj, ŝajn⭑·is kvazaŭ⭑ aŭtobus⁸·o risk⭑·is sur⭑ kur⭑·ej·o kontraŭ⭑
kur⭑·--aŭt⁸·o ; li trov⭑·is anonc⭑·on pri⭑ la⭑ sabat⭑·aj ĉeval⭑·aj vet⭑-kur⭑·oj, do⭑
ni kun⭑·e ir⭑·is al⭑ la⭑ kur⭑·ej·o .
2.
Eben⭑·a lok⭑·o sur⭑ kiu flug⭑-aparat¹·oj ek·ir⭑·as aŭ⭑ sur·ter⭑·iĝ·as: neniam⭑
est⭑·u tro⭑ da⭑ aviad⁵·il·oj, ĉu⭑ sur⭑ la⭑ kur⭑·ej·oj, ĉu⭑ en⭑ la⭑ ĉirkaŭ⭑·a
aer⭑-spac⭑·o ; la⭑ helikopter⁸·o al·ter⭑·iĝ·is mez⭑·e de⭑ la⭑ kur⭑·ej·o .
kur⭑·ig·i
(tr)
Ig⭑·i iu·n aŭ⭑ io·n kur⭑·i: li kur⭑·ig·is ĉiu·jn si⭑·ajn serv⭑·ist·ojn por⭑
plen⭑·um·i plej⭑ mal·grand⭑·an dezir⭑·on; Li kur⭑·ig·is tra⭑ la⭑ ĉiel⭑·o vent⭑·on
orient⭑·an ; kiel⭑ pov⭑·us unu⭑ persekut⭑·i mil⭑·on kaj⭑ du⭑ for·kur⭑·ig·i dek⭑
mil⭑·ojn ; vi dis·kur⭑·ig·is mi⭑·ajn ŝaf⭑·ojn kaj⭑ dis·pel⭑·is ili·n ; kur⭑·ig·i
mal·bon⭑·an fam⭑·on pri⭑ iu .
kur⭑·ist·o
(ntr)
1.
{Sport¹·ist·o} kies⭑ fak⭑·o est⭑·as kur⭑·ad·o: kur⭑·ist·o long⭑+distanc¹·a,
mez⭑+distanc¹·a, mal·long⭑+distanc¹·a ; kur⭑·ist·oj ating⭑·as la⭑ cel⭑·on kaj⭑
ricev⭑·as la⭑ premi⭑·ojn kaj⭑ kron⭑·on .
2.
{Serv⭑·ist·o} aŭ⭑ sklav⭑·o sur·pied⭑·e akompan⭑·ant·a si⭑·an mastr⭑·on: la⭑
strat⭑·o svarm¹·is de⭑ hom⭑·oj, sed⭑ du⭑ kur⭑·ist·oj, vest⭑·it·aj per⭑ flav⭑·aj
tunik²·oj, dis·puŝ⭑·ad·is per⭑ long⭑·aj kan⭑·oj la⭑ amas⭑·on, kri⭑·ant·e kaj⭑
far⭑·ant·e lok⭑·on por⭑ luks⭑·a port⭑·il·o ; vesper⭑·e la⭑ nobl⭑·a
en·ir⭑·is en⭑ ses⭑+sklav⭑·an port⭑·il·on, antaŭ·ir⭑·is du⭑ kur⭑·ist·oj kun⭑
baston⭑·oj kaj⭑ du⭑ kun⭑ torĉ⭑·oj .
3.
{kurier⭑·o}
al·kur⭑·i
(ntr)
Kur⭑·i al⭑, {impet⁸·i} : la⭑ hom⭑-amas⭑·o, vid⭑·ant·e li·n, fort⭑·e mir⭑·is, kaj⭑
al·kur⭑·is, kaj⭑ salut⭑·is li·n ; la⭑ popol⭑·o el⭑ la⭑ urb⭑·o rapid⭑·e al·kur⭑·as,
por⭑ vid⭑·i, kiel⭑ oni li·n pend⭑·ig·os ; oft⭑·e al·kur⭑·ad·is lepor⭑·o kaj⭑
salt⭑·ad·is plu⭑·en ĝust⭑·e trans⭑ la⭑ arb⭑·et·on ; la⭑ hund⭑·oj al·kur⭑·is kaj⭑
vol⭑·is el·tir⭑·i la⭑ lepor⭑·on .
ĉirkaŭ·kur⭑·i
(tr)
1.
Kur⭑·i ĉirkaŭ⭑: la⭑ arb⭑·o est⭑·is jam⭑ tiel⭑ alt⭑·a, ke⭑ la⭑ lepor⭑·o dev⭑·is
ĉirkaŭ·kur⭑·i ĝi·n .
2.
Kur⭑·i ĉiu+flank⭑·en: [la⭑ mung⁽⁺⁾·o] ĉirkaŭ·kur⭑·is sur⭑ la⭑ tabl⭑·o ; la⭑
serv⭑·ist·oj jam⭑ komenc⭑·is ĉirkaŭ·kur⭑·ad·i en⭑ la⭑ koridor¹·oj ; tia pens⭑·o
ĉirkaŭ·kur⭑·is en⭑ mi sen·ĉes⭑·e .
de·kur⭑·i
(ntr)
Mal·proksim⭑·iĝ·i de⭑ io kur⭑·ant·e: li de·kur⭑·is de⭑ la⭑ katedr¹·o kaj⭑ per⭑
si⭑·aj tut⭑·aj fort⭑·oj li ĵet⭑·eg·is la⭑ seĝ⭑·on sur⭑ la⭑ plank⭑·on ; la⭑
kron⭑-princ⭑·o de·kur⭑·is de⭑ la⭑ mont⭑·et·o kaj⭑ sid⭑·iĝ·is sur⭑ ĉeval⭑·on .
dis·kur⭑·i
(ntr)
Kur⭑·i en⭑ divers⭑·aj direkt⭑·oj: ili en·ir⭑·is en⭑ la⭑ tend⭑·ar·on dum⭑ la⭑
maten⭑·a gard⭑·o-temp⭑·o, kaj⭑ venk⭑·o-bat⭑·is la⭑ Amonidojn […] la⭑ rest⭑·int·oj
dis·kur⭑·is tiel⭑, ke⭑ ne⭑ rest⭑·is eĉ⭑ du⭑ kun⭑·e ; li⭑·a tut⭑·a milit⭑·ist·ar·o
dis·kur⭑·is for⭑ de⭑ li ; paŝt⭑·ist·o esplor⭑·as si⭑·an ŝaf⭑·ar·on, kiam⭑ li
al·ven⭑·as al⭑ si⭑·aj dis·kur⭑·int·aj ŝaf⭑·oj ; hom⭑·oj dis·kur⭑·is por⭑ serĉ⭑·i la⭑
ŝtel⭑·int·on ; kelk⭑·e da⭑ rajd⭑·ist·oj dis·kur⭑·is en⭑ divers⭑·ajn direkt⭑·ojn .
for·kur⭑·i
(ntr)
Kur⭑·i for⭑ de⭑ iu aŭ⭑ io por⭑ li·n aŭ⭑ ĝi·n evit⭑·i: li for·kur⭑·is de⭑ si⭑·a
kreditor⁴·o, tuj⭑ kiam⭑ li ek·vid⭑·is li·n; mal·liber⭑·ej·o, el⭑ kiu li lert⭑·e
for·kur⭑·is kaj⭑ mal·aper⭑·is, oni ne⭑ sci⭑·as kie·n ; la⭑ mal·lum⭑·o for·kur⭑·is
(ĉes⭑·is, fin⭑·iĝ·is); la⭑ tro⭑ rapid⭑·a for·kur⭑·o de⭑ la⭑ temp⭑·o; sonĝ⭑·o
terur⭑·as, sonĝ⭑·o for·kur⭑·as ; Di⭑·o […] kun⭑·e kun⭑ la⭑ tent⭑·o ankaŭ⭑ far⭑·os
la⭑ for·kur⭑·ej·on, por⭑ ke⭑ vi pov⭑·u ĝi·n el·port⭑·i {fuĝ⁸·i} .
laŭ·kur⭑·i
(tr)
Kur⭑·ant·e sekv⭑·i la⭑ rand⭑·on de⭑ objekt⭑·o: [ŝi⭑·a rigard⭑·o] laŭ·kur⭑·is de⭑ la⭑
pied⭑·oj ĝis⭑ la⭑ kap⭑·o la⭑ [...] figur⭑·on de⭑ la⭑ nov⭑·a instru⭑·ist·in·o .
post·kur⭑·i
(tr)
{Persekut⭑·i} kur⭑·ant·e: la⭑ Egipt⁽⁺⁾·oj post·kur⭑·is vi⭑·ajn patr⭑·ojn per⭑
ĉar²·oj kaj⭑ rajd⭑·ant·oj ĝis⭑ la⭑ Ruĝ⭑·a Mar⭑·o ; pret⭑·a post·kur⭑·i, se⭑ iu
met⭑·us ia·n libr⭑·on en⭑ la⭑ poŝ⭑·on ; la⭑ post·kur⭑·ant·oj serĉ⭑·is sur⭑ la⭑
tut⭑·a voj⭑·o, kaj⭑ ne⭑ trov⭑·is . {ĉas⭑-kur⭑·i}
tra·kur⭑·i
(tr)
Tra·ir⭑·i kur⭑·ant·e: tra·kur⭑·i kamp⭑·on; li tra·kur⭑·is per⭑ la⭑ okul⭑·oj la⭑
unu⭑·an paĝ⭑·on ; du⭑ ek·bril⭑·oj de⭑ fulm⭑·o tra·kur⭑·is tra⭑ la⭑ mal·lum⭑·a ĉiel⭑·o
; tiu pens⭑·o tra·kur⭑·is mi⭑·an anim⭑·on kiel⭑ fulm⭑·o; fam⭑·o tra·kur⭑·as la⭑
urb⭑·on; ond⭑·o da⭑ entuziasm⭑·o tra·kur⭑·is ĉies⭑ kor⭑·ojn. {ir⭑·i} , {flu⭑·i} ,
{flug⭑·i} .
trans·kur⭑·i
(tr)
1.
Tra·ir⭑·i rapid⭑·e kaj⭑ post⭑·e for·las⭑·i: ni trans·kur⭑·u al⭑ ali⭑·a tem⭑·o; sur⭑
ŝi⭑·a vizaĝ⭑·o trans·kur⭑·is dum⭑ unu⭑ minut⭑·o mil⭑·o da⭑ […] mal·estim⭑·aj
rid⭑·et·oj ; ŝi rapid⭑·is trans·kur⭑·i la⭑ strat⭑·on, kiam⭑ du⭑ kaleŝ⭑·oj kun⭑
furioz⭑·a rapid⭑·ec·o preter·galop¹·is .
2.
Trans·ir⭑·i kaj⭑ sub·met⭑·iĝ·i al⭑ la⭑ ordon⭑·o de⭑ la⭑ mal·amik⭑·o: mi tim⭑·as la⭑
Jud³·ojn, kiu·j trans·kur⭑·is al⭑ la⭑ Ĥalde⁽⁺⁾·oj, ke⭑ oni ne⭑ trans·don⭑·u mi·n
en⭑ ili⭑·ajn man⭑·ojn .
aŭt⁸·o-kur⭑·ej·o, aŭt⁸·o-vet⭑-kur⭑·ej·o
Lok⭑·o aranĝ⭑·it·a por⭑ vet⭑-kur⭑·oj de⭑ sport¹-aŭt⁸·oj: ‚Kore⁽⁺⁾·a Inter·naci⭑·a
Kur⭑·ej·o‘ est⭑·as aŭt⁸·o-kur⭑·ej·o por⭑ konkurs⭑·oj de⭑ Formul¹·o 1 en⭑
; la⭑ scen⭑·ar·o por⭑ tiu spektakl¹·o est⭑·is la⭑ -kur⭑·ej·o, la⭑ unu⭑·a
aŭt⁸·o-vet⭑-kur⭑·ej·o de⭑ Germani⁽⁺⁾·o .
bicikl¹·o-kur⭑·ej·o
Lok⭑·o aranĝ⭑·it·a por⭑ bicikl¹·aj vet⭑-kur⭑·oj, ordinar⭑·e kun⭑ ring⭑·a aŭ⭑
elips¹·a kur⭑·ej·o: el·ir⭑·is el⭑ la⭑ bicikl¹·o-kur⭑·ej·o en⭑ la⭑ flav⭑·a
ĉemiz⭑·o de⭑ venk⭑·int·o .
ĉas⭑-kur⭑·i
(tr)
{Post·kur⭑·i} por⭑ kapt⭑·i; {ĉas⭑·i} : ĉas⭑-kur⭑·i lepor⭑·on; la⭑ ĉas⭑-kur⭑·o por⭑
la⭑ plej⭑ grand⭑·aj eksplod⭑·oj en⭑ la⭑ univers⭑·o .
ĉeval⭑-kur⭑·ej·o, ĉe·valv⁽⁺⁾·et+kur⭑·ej·o
Lok⭑·o aranĝ⭑·it·a por⭑ vet⭑-kur⭑·oj de⭑ ĉeval⭑·oj aŭ⭑ rajd⭑·aj ekzerc⭑·oj;
{hipodrom²·o} : en⭑ Lepsik⁽⁺⁾·o sur⭑ la⭑ ĉeval⭑-kur⭑·ej·o li ricev⭑·is sen·kost⭑·e
– pro⭑ bon⭑·aj rilat⭑·oj al⭑ influ⭑·aj person⭑·oj – kurs¹·on por⭑ rajd⭑·ist·oj ;
kun⭑ nov⭑·a kazin²·o, pli·bel⭑·ig·it·a ĉe·valv⁽⁺⁾·et+kur⭑·ej·o, ripar¹·it·a kaj⭑
adapt³·it·a haven⭑·o kaj⭑ mard⭑·ig·o kun⭑ apartament³·ar·o anstataŭ⭑ luks⭑·aj
hotel⭑·oj, est⭑·as nun⭑ modern¹·a ban⭑-urb⭑·o .
glit⭑+kur⭑·ej·o
Lok⭑·o glac⁽⁺⁾·i-kovr⭑·it·a, taŭg⭑·a por⭑ {glit⭑-kur⭑·o} : kie vintr⭑·e jam⭑ de⭑ 100
jar⭑·oj star⭑·as glit⭑+kur⭑·ej·o sur⭑ art⭑·e~far⭑·it·a glaci⭑·o, nun⭑ somer⭑·e oni
lud⭑·os futbal⁽⁺⁾·on .
vet⭑-kur⭑·o
Kur⭑·o inter⭑ sport¹·aj konkur⭑·ant·oj: jen⭑ la⭑ botel⭑·o mobiliz¹·as / kaj⭑
vi⭑·a glas⭑·o improviz¹·as / vet⭑-kur⭑·on al⭑ najbar⭑·a glas⭑·' ; pli⭑ rapid⭑·e,
ol⭑ la⭑ plej⭑ bon⭑·a vet⭑+kur⭑·ist·o ; li trov⭑·is anonc⭑·on pri⭑ la⭑ sabat⭑·aj
ĉeval⭑·aj vet⭑-kur⭑·oj, do⭑ ni kun⭑·e ir⭑·is al⭑ la⭑ kur⭑·ej·o ; subit⭑·e ar⭑·eg·o da⭑
vir⭑·in·oj inter·romp⭑·as prezent⭑·ot·an ĉar²-vet⭑-kur⭑·on per⭑ si⭑·a propr⭑·a
ĉirkaŭ·kur⭑·ad·o en⭑ la⭑ cirk¹·ej·o, tiel⭑ mal·ebl⭑·ig·ant·e la⭑ prezent⭑·aĵ·on .
[artikol⭑-versi⁹·o: 1.136 2024/01/15 09:27:52 ]
__________________________________________________________________