vidu ankaŭ la klarigojn
kurb·/·a

kurb·a

   1.
          Hav·ant·a form·on nek {rekt·an} , nek konsist·ant·an el rekt·aj part·oj:
          rekt·a voj·o est·as pli mal·long·a, ol kurb·a ; mal·vast·a kurb·a strat·o
          ; [li] supr·en~ir·is laŭ la mal·larĝ·a ruin·iĝ·int·a ŝtup·ar·o ĝis
          mal·grand·a kurb·a ĉambr·et·o sub la tegment·o ; la paraŝit⁽⁺⁾·o pren·is
          kurb·an metal-faden·on met·is ĝi·n en la naz·on de l' mort·int·o kaj
          komenc·is el·tir·i la cerb·on ; li hav·is kurb·an glav·on ĉe la man·o ;
          mur·oj kurb·aj de mal·jun·ec·o ; la boat·o pri·skrib·is kurb·an lini·on
          kaj tuj post·e ĝi vel·is tra du gvid-mark·il·oj kaj si·n trov·is ekster
          la voj·o, kiu·n mi dev·us sekv·i ; mi rest·is sid·ant·a kun
          supr~en·tir·it·aj krur·oj, kun kurb·a dors·o ; la kurb·a rid·et·o de li·aj
          lip·oj ŝajn·is en tiu minut·o tiel malic·a […] ; kurb·a est·as la
          lign·o, sed rekt·e ĝi brul·as . {rond·a} , {oval·a} , {ark+form·a} ,
          {serpent·a}

   2.
          Ne evident¹·e, klar·e, sincer·e  {rekt·e} ir·ant·a al si·a cel·o: per
          kia·j kurb·aj voj·oj kompren·on li evit·is ; la hom·oj mal·facil·ig·as
          [la viv·on, ĉar ili] ŝat·as kurb·ajn voj·ojn kaj kurb·ajn ver·ojn ;
          kurb·ig·it·an oni ne pov·as re·rekt·ig·i, kaj mank·ant·an oni ne pov·as
          kalkul·i .

kurb·o

   1.
          Net+uj·a, ne·akut²·a ŝanĝ·o de la direkt·o: [Nil⁽⁺⁾·o hav·as] aspekt¹·on de
          serpent·o, kiu en potenc·aj kurb·oj rapid·as tra la dezert·o al
          Mediterane⁸·o ; la kurb·o de ond·eg·o supr·en~lev·iĝ·is kvazaŭ mont·et·o ;
          li okul·e kares·is […] la plaĉ·ajn kurb·ojn de ŝi·aj koks·o kaj brust·o
          ; li·aj gigant¹·aj projekt·oj ĉiam font·is el simpl·aj desegn·aĵ·oj kun
          graci·aj kurb·oj ; avanc⁽⁺⁾·u ni la kurb·on de la voj·o . {ark·o^1}

   2.
          {Lini·o} , precip·e kiam ne tem·as pri rekt·o: eben·a kurb·o
          (inkluzivata de eben·o); ne·eben·a kurb·o; polus·a, kartezi⁽⁺⁾·a
          {ekvaci²·o} de kurb·o; algebr¹·a, transcend⁽⁺⁾·a kurb·o (kies kartezi⁽⁺⁾·a
          ekvaci²·o est·as algebr¹·a, transcend⁽⁺⁾·a);  -a-grada eben·a kurb·o
          (kies kartezi⁽⁺⁾·a ekvaci²·o esprim·iĝ·as per  -a-grada polinom⁽⁺⁾·a
          funkci¹·o de la koordinat⁽⁺⁾·oj). {geometri¹·a figur·o,} {form·o^1;}
          Specif⁹·aj eben·aj kurb·oj: {arĥimed⁽⁺⁾·a spiral¹·o} , {cikloid⁽⁺⁾·o} ,
          {cirkl⁸·o} , {cisoid⁽⁺⁾·o} , {elips¹·o} , {epicikloid⁽⁺⁾·o} , {epitroĥoid⁽⁺⁾·o}
          , {gaŭs⁽⁺⁾·a kurb·o} , {hiperbol⁽⁺⁾·a spiral¹·o} , {hiperbol⁽⁺⁾·o} ,
          {hipocikloid⁽⁺⁾·o} , {hipotroĥoid⁽⁺⁾·o} , {kardioid⁽⁺⁾·o} , {kartezi⁽⁺⁾·a foli·o}
          , {kartezi⁽⁺⁾·a oval·o} , {katen·o} , {konik⁽⁺⁾·o} , {lemniskat⁽⁺⁾·o} ,
          {romp·it·a lini·o} , {logaritm²·a spiral¹·o} , {parabol²·o} , {paskal⁽⁺⁾·a
          limak·o} , {strofoid⁽⁺⁾·o} , {traktori⁽⁺⁾·o} , {troĥoid⁽⁺⁾·o} ; Specif⁹·a
          ne·eben·a kurb·o: {helic⁴·o} ; Karakteriz¹·aĵ·oj de eben·a kurb·o:
          {kurb·ec·o} , {kurb·ec·o-centr·o} , {kurb·ec·o-cirkl⁸·o} , {kurb·ec·o-radius⁽⁺⁾·o}
          ; Deriv⁴·it·aj kurb·oj: {el·volv·ant·o} , {el·volv·at·o} , {en·volv·aĵ·o} ,
          {konĥoid⁽⁺⁾·o} , {podajr⁽⁺⁾·o} .

          Rim.: Kurb·ojn oni stud¹·as ĉef·e sur·baz¹·e de la analitik⁽⁺⁾·aj ec·oj de
          ili·aj ekvaci²·oj  de ili·aj parametr⁽⁺⁾·aj prezent·oj.

   3.
          {Grafik⁹·aĵ·o} , uz·at·a por prezent·i la evolu²·on de iu fenomen¹·o:
          kloŝ+form·a kurb·o; kurb·o de el·spez·oj de entrepren·o laŭ la jar·oj;
          la kurb·o de la korp·a temperatur¹·o indik³·as, ĉu la ovol⁽⁺⁾-salt·o jam
          okaz·is ; oni pov·as kompar·i la antaŭ·taks·an verd·an kurb·on kaj la
          efektiv·an ruĝ·an kaj vid·i ke la al·iĝ·int·oj pli·iĝ·as proksim·e de la
          period¹·aj lim-dat·oj .

kurb·ec·o

   1.
          Ec·o de io kurb·a: la kurb·ec·o de la ter·o (la fakt¹·o, ke ĝi ne est·as
          eben·a); se la ĝib·o ne est·as natur·a, normal¹·a el·star·aĵ·o sur la
          dors·o   brust·o, kaŭz·as ĝi·n kurb·ec·o de la spin·o  de la
          brust-ost·o ; la du·a rond·a kramp·o permes·as disting·i la subtil¹·an
          kurb·ec·on de l’ unu·a .

   2.
          (de eben·a {kurb·o} , ĉe punkt·o  de ĝi) La {invers⁴·o} de ĝi·a
          {kurb·ec·o-radius⁽⁺⁾·o} : la kurb·ec·o de {rekt·o} est·as nul·a.

kurb·iĝ·i, kurb·i

          Al·pren·i kurb·an ten·iĝ·on: li·a buŝ·o kurb·iĝ·is ; ŝi kurb·iĝ·is super
          si·a labor·o ; mi kurb·is pro mal·varm·o en mi·a kort·o ; al la kafejen·ir·as oni rekt·e, sen·balanc·e, sed el·ven·ant·e oni […] kurb·as ĉe la
          plac·o-rand·o, al strat-kanal¹·o flu·as mult·a brand·o ; kurb·iĝ·i antaŭ iu
          ( {riverenc·i} , {klin·iĝ·i} ); kurb·iĝ·u hok·o laŭ postul·oj de l'
          lok·o ; kurb·iĝ·ad·i (sku·iĝ·i, barakt·i) kiel diabl·o en akv·o ben·it·a .

kurb·ig·i

          Far·i io·n moment·e  definitiv¹·e kurb·a: [li] kurb·ig·is si·an kap·on
          sub la mut·a riproĉ·o ; la farm·ist·o si·n kurb·ig·as por evit·i la
          bat·on ; [li] kurb·ig·as la ver·on ; mi pen·ad·is kurb·ig·i, venk·i tiu·jn
          pasi·ojn ; la gravit⁽⁺⁾·o de la inter·ven·ant·a stel·o iom kurb·ig·as la
          lum-radi·ojn de la origin¹·a stel·o . {fleks·i}

kurb·iĝ·o

          Kurb·a part·o de io: kurb·iĝ·o de voj·o, de river·o; la voj·et·o grimp³·is
          per mult·aj kurb·iĝ·oj ĝis la supr·o de la mont·o; li sekv·is la voj·on
          tra la roz-ĝarden·o laŭ mild²·aj kurb·iĝ·oj ; en la mez·o de la vast·a
          kurb·iĝ·o de l' river·o vetur·is la grand·eg·a ŝip·o ; kurb·iĝ·u hok·o laŭ
          postul·oj de l' lok·o . {turn·iĝ·o} , {ond·o-lini·o}

gaŭs⁽⁺⁾·a kurb·o, kloŝ+form·a kurb·o

          Eben·a {kurb·o} kloŝ+form·a: la kartezi⁽⁺⁾·a ekvaci²·o de kurb·o est·as de
          la tip¹·o  ; la normal¹·a distribu⁸·o,
          ankaŭ nom·at·a kiel Gaŭs⁽⁺⁾·a distribu⁸·o  Gaŭs⁽⁺⁾·--kurb·o, est·as eg·e grav·a
          probabl³·o-distribu⁸·o en mult·aj kamp·oj .

   [artikol-versi⁹·o: 1.57 2024/02/08 21:19:47 ]
     __________________________________________________________________