kutim⭑·/·i

kutim⭑·i

   (x)

   1.
          Fort⭑·e inklin⭑·i al⭑ ia⭑ ag⭑·o, pro⭑ oft⭑·a ripet⭑·ad·o: ĉe⭑ tiu fest⭑·o la⭑
          provinc⭑·estr·o kutim⭑·is liber⭑·ig·i al⭑ la⭑ hom⭑-amas⭑·o unu⭑ mal·liber⭑·ul·on,
          kiu·n ili dezir⭑·is ;  eĉ⭑ unu⭑ foj⭑·on ne⭑ eksplod⭑·is de⭑ rid⭑·o,
          kiel⭑ li kutim⭑·is ordinar⭑·e ; en⭑ la⭑ pastr⭑·a lern⭑·ej·o li kutim⭑·is
          (kutim⭑·iĝ·is) reg⭑·i si·n mem⭑ ; la⭑ Asiri⁽⁺⁾·an·o […] kutim⭑·is al⭑ la⭑ orient⭑·a
          mal·rapid⭑·ec·o en⭑ la⭑ vojaĝ⭑·oj kaj⭑ afer⭑·oj ; post⭑ du⭑ jar⭑·oj li jam⭑
          kutim⭑·as al⭑ la⭑ glav⭑·o kaj⭑ lanc¹·o ; vi kutim⭑·is rilat⭑·i kun⭑ estim⭑·o nur⭑
          al⭑ tia·j argument⭑·oj, kiu·j est⭑·as plen⭑·ig·it·aj per⭑ mult⭑·o da⭑ cit⭑·at·oj ;
          ŝi ne⭑ kutim⭑·is far⭑·i kalkul⭑·on pri⭑ la⭑ spirit⭑·aj proviz⭑·oj, kiu·jn ŝi
          posed⭑·as ; kiu kutim⭑·is ĉio·n juĝ⭑·i, nenie pov⭑·as rifuĝ⭑·i .

   2.
          Toler⭑·e akcept⭑·i io·n pro⭑ oft⭑·a spert⭑·ad·o: oni kutim⭑·is est⭑·i brul⭑·ig·at·a
          de⭑ la⭑ sun⭑·o ; ŝi ne⭑ hav⭑·is ankoraŭ⭑ sufiĉ⭑·e da⭑ temp⭑·o por⭑ kutim⭑·i al⭑
          la⭑ nov⭑·aj impres⭑·oj ; la⭑ knab⭑·in·oj jam⭑ kutim⭑·is al⭑ li⭑·a ne·dank⭑·em·o ;
          son⭑·is murmur⭑·oj kaj⭑ tint⭑·oj, kia·jn ne⭑ kutim⭑·is aŭd⭑·i la⭑ hom⭑·a orel⭑·o ;
          ŝi ne⭑ kutim⭑·is vid⭑·i hom⭑·ojn, kiu·j […] pel⭑·as si·n pro⭑ pec⭑·o da⭑ pan⭑·o ;
          la⭑ loĝ⭑·ant·oj de⭑  kutim⭑·is tra·vetur⭑·ad·ojn de⭑ la⭑
          milit⭑·ist·oj .

          Rim.: Tiu·n senc⭑·on oni pov⭑·as ankaŭ⭑ konsider⭑·i kiel⭑ kutim⭑·i^1 kun⭑
          sub·kompren⭑·it·a ag⭑·o „spert⭑·i“, „toler⭑·i“, „el·ten⭑·i“, „el·met⭑·iĝ·i“ ks.

kutim⭑·a

   1.
          (io) Baz¹·it·a sur⭑ kutim⭑·o; {ordinar⭑·a} : ŝi⭑·aj velur⭑·aj okul⭑·oj re⭑·e
          rigard⭑·is kun⭑ la⭑ kutim⭑·a dolĉ⭑·a melankoli³·o ; vesper⭑·e en⭑ la⭑ kutim⭑·a
          hor⭑·o li kuŝ⭑·iĝ·is ;  est⭑·is pend⭑·ig·at·a, kvankam⭑ tio est⭑·is
          ne⭑ kutim⭑·a ; prezent⭑·ant·e la⭑ kutim⭑·an raport⭑·on ; laŭ⭑ la⭑ kutim⭑·a
          manier⭑·o ; sur⭑ ŝi⭑·a kutim⭑·a lok⭑·o sid⭑·is sinjor⭑·in·o ; defend⭑·u mi·n per⭑
          ci⭑·aj kutim⭑·aj talent⭑·o kaj⭑ elokvent⭑·ec·o . {banal²·a} , {ĉiu+tag⭑·a} ,
          {normal¹·a^1} , {trivial⭑·a} , {vulgar¹·a^2}

   2.
          (iu) Al·kutim⭑·it·a: mi ne⭑ est⭑·as kutim⭑·a je⭑ tio ; la⭑ labor⭑·ist·oj dev⭑·as
          est⭑·i kutim⭑·aj al⭑ ĉia veter⭑·o ; kial⭑ vi mal·trankvil⭑·iĝ·as […]? la⭑
          infan⭑·oj est⭑·as kutim⭑·aj !

kutim⭑·o

   1.
          Inklin⭑·o far⭑·i ia·n ag⭑·on, akir⭑·it·a pro⭑ oft⭑·a ripet⭑·ad·o de⭑ tiu ag⭑·o: laŭ⭑
          si⭑·a kutim⭑·o li en·ir⭑·is en⭑ la⭑ sinagog²·on en⭑ la⭑ sabat⭑·a tag⭑·o ; li⭑·aj
          fil⭑·oj hav⭑·is la⭑ kutim⭑·on farad⁽⁺⁾·i festen⭑·on […] ĉiu en⭑ si⭑·a tag⭑·o ; ŝi
          babil⭑·is sufiĉ⭑·e laŭt⭑·e, kaj⭑ vi hav⭑·as la⭑ kutim⭑·on sub·aŭskult⭑·i ; ne⭑
          est⭑·is li⭑·a kutim⭑·o parol⭑·i tiel⭑ mult⭑·e ; la⭑ hom⭑·o est⭑·as sklav⭑·o de⭑ la⭑
          kutim⭑·o ; la⭑ mastr⭑·o far⭑·is al⭑ si kutim⭑·on ne⭑ don⭑·i kandel⭑·ojn ; li
          serĉ⭑·is en⭑ la⭑ ar⭑·o da⭑ skrib⭑·aĵ·oj kun⭑ tiu rapid⭑+mov⭑·ec·o, kiu·n nur⭑
          grand⭑·a kutim⭑·o (kp {spert⭑·o} , {praktik⭑·o} ) pov⭑·as don⭑·i ; kutim⭑·o
          est⭑·as du⭑·a natur⭑·o ; kia·j koleg⭑·oj, tia·j kutim⭑·oj . {rutin¹·o}

   2.
          Ag⭑-manier⭑·o, star⭑·ig·it·a de⭑ long⭑·a uz⭑·ad·o ĉe⭑ iu popol⭑·o: [ili] pik⭑·is
          si·n laŭ⭑ si⭑·a kutim⭑·o per⭑ glav⭑·oj kaj⭑ lanc¹·oj, ĝis⭑ sang⭑·o verŝ⭑·iĝ·is ;
          laŭ⭑ la⭑ soveti⁽⁺⁾·a kutim⭑·o, tost³·o sekv⭑·is tost³·on ; en⭑ Tibet⁽⁺⁾·o vir⭑·in·o
          hav⭑·as rajt⭑·on hav⭑·i pli⭑ ol⭑ unu⭑ edz⭑·on, […] – kiel⭑ mal·feliĉ⭑·a mi
          est⭑·as, ŝi pens⭑·is unu⭑·e, tial⭑ ke⭑ en⭑ mi⭑·a land⭑·o tia kutim⭑·o tut⭑·e ne⭑
          pov⭑·as akord¹·iĝ·i kun⭑ la⭑ moral¹·o ! la⭑ tut⭑·a kanajl⭑·ar·o salut⭑·is li·n,
          kiel⭑ est⭑·as kutim⭑·o, kiam⭑ eminent⭑·a person⭑·o en·ir⭑·as en⭑ la⭑ galer¹·on,
          dir⭑·ant·e: hu⁽⁺⁾, hu⁽⁺⁾, hu⁽⁺⁾, tri⭑ foj⭑·ojn ; la⭑ amerik⁸·an·o ekzempl⭑·e hav⭑·as la⭑
          kutim⭑·on met⭑·i tuj⭑ sub⭑ la⭑ nom⭑·o de⭑ la⭑ adres⭑·at·o la⭑ strat⭑·on kaj⭑
          numer⭑·on ; la⭑ viking⁽⁺⁾-edz⭑·in·o konform⭑·e al⭑ la⭑ temp⭑·o kaj⭑ kutim⭑·oj hav⭑·is
          firm⭑·an vol⭑·on kaj⭑ fort⭑·an karakter⭑·on ; uz⭑·ant·e la⭑ dialekt¹·an kutim⭑·on
          infinitiv²·i post⭑ ia⭑ ajn⭑ prepozici⭑·o ; popol⭑·a kutim⭑·o hav⭑·as valor⭑·on
          de⭑ leĝ⭑·o . {mor⭑·o} , {tradici¹·o} , {uzanc⁽⁺⁾·o}

kutim⭑·ig·i

   (tr)

          Far⭑·i, ke⭑ iu akir⭑·u kutim⭑·on: la⭑ mizer⭑·o kutim⭑·ig·is li·n lev⭑·i si·n el⭑
          la⭑ lit⭑·o tre⭑ fru⭑·e ; oni de⭑ infan⭑·ec·o kutim⭑·ig·as sklav⭑·on al⭑ [obe⭑·ad·o]
          ; li ne⭑ al·kutim⭑·ig·is si⭑·an kor⭑·on al⭑ serĉ⭑·ad·o de⭑ la⭑ Etern⭑·ul·o ;
          du⭑·on-mal·ferm⭑·ant·e mal·rapid⭑·e la⭑ palpebr⭑·ojn por⭑ kutim⭑·ig·i si⭑·ajn
          okul⭑·ojn al⭑ la⭑ hel⭑·ec·o de⭑ la⭑ sun⭑·o ; spit⭑·e la⭑ du⭑+senc⭑·aj kaj⭑ ne⭑
          preciz⭑·aj fraz¹·oj uz⭑·it·aj por⭑ li·n mal·rapid⭑·e kutim⭑·ig·i al⭑ la⭑ ebl⭑·ec·o
          de⭑ tia katastrof¹·o, tuj⭑ kiam⭑ Leopold⁽⁺⁾·o ek·sci⭑·is, ke⭑ li⭑·a am⭑·eg·at·in·o
          ne⭑ ekzist⭑·as plu⭑, […] la⭑ febr⭑·o, kiu jam⭑ li·n manĝ⭑·eg·is, subit⭑·e
          pli·grand⭑·iĝ·is ; al·kutim⭑·ig·is li si·n, ke⭑ pent⭑·o pri⭑ la⭑ far⭑·it·a est⭑·as
          sen·util⭑·a . {akomod⁽⁺⁾·i}

kutim⭑·iĝ·i

   (ntr)

          Akir⭑·i kutim⭑·on: al⭑ ag⭑·oj mal·bon⭑·aj vi ja⭑ al·kutim⭑·iĝ·is ; ŝi
          al·kutim⭑·iĝ·is al⭑ la⭑ mal·ĉast⭑·ad·o kaj⭑ ne⭑ pov⭑·as ĉes⭑·i ; se⭑ li est⭑·us nur⭑
          mal·bel⭑·a, mi pov⭑·us kutim⭑·iĝ·i ; ili tiel⭑ kutim⭑·iĝ·is vid⭑·i ĉirkaŭ⭑ si
          ĉiam⭑ nur⭑ sam⭑~gent⭑·an·ojn, aŭd⭑·i nur⭑ unu⭑ lingv⭑·on […] ; ŝi ankaŭ⭑ ne⭑
          pov⭑·is al·kutim⭑·iĝ·i al⭑ la⭑ pens⭑·o, ke⭑ ŝi⭑·a infan⭑·o ĉes⭑·os manĝ⭑·i viand⭑·on
          .

kutim⭑·ul·o

          Tiu, kiu aper⭑·as kutim⭑·a al⭑ ali⭑·aj, normal¹·a en⭑ si⭑·a kondut⭑·o: li ne⭑
          tuj⭑ klasifik³·is mi·n al⭑ strang⭑·ul·oj, ebl⭑·e al⭑ ne·kutim⭑·ul·oj ;
          kutim⭑·ul·oj, kiu·j sent⭑·as si·n bon⭑+fart⭑·aj, kaj⭑ kiu·j ŝajn⭑·as al⭑ si⭑·a
          ĉirkaŭ⭑·ul·ar·o normal¹·aj, en⭑ tiu grup⭑·o ag⭑·as ne·raci¹·e ; la⭑ kutim⭑·ul·oj
          de⭑ la⭑ hotel⭑·o . {frekvent⁽⁺⁾·ul·o} , {normal¹·ul·o} , {rutin¹·ul·o} ,
          {simpl⭑·ul·o}

de·kutim⭑·ig·i, mal·kutim⭑·ig·i

   (tr)

          Sen·ig⭑·i je⭑ iu kutim⭑·o, {mal·instru⭑·i} : li jam⭑ de·kutim⭑·ig·is ŝi·n de⭑
          simil⭑·aj eksplod⭑·oj, kaj⭑ li kun·prem⭑·is la⭑ dent⭑·ojn ; mi de·kutim⭑·ig·is
          li·n, ke⭑ li plu⭑ ne⭑ ard³·u sur⭑ mi·n kaj⭑ ne⭑ rigard⭑·aĉ·u mi·n ! 
          vol⭑·as li·n de·kutim⭑·ig·i de⭑ la⭑ mam⭑-nutr⭑·ad·o ; vi de·kutim⭑·ig·is al⭑ mi la⭑
          lek⭑·ad·on de⭑ tranĉ⭑·il·oj, el⭑ tio mi far⭑·os poem¹·on

de·kutim⭑·iĝ·i, mal·kutim⭑·iĝ·i

          Perd⭑·i kutim⭑·on: mi tut⭑·e de·kutim⭑·iĝ·is de⭑ fum⭑·ad·o ; Jam⭑ de⭑ tre⭑ long⭑·e
          la⭑ milit⭑·ist·ar·o ⫽ De·kutim⭑·iĝ·is de⭑ l’ ofer⭑·oj sang⭑·aj ; de⭑
          [di⭑-serv⭑·oj], ŝajn⭑·us, la⭑ Franc⭑·oj est⭑·as jam⭑ long⭑·e de·kutim⭑·iĝ·int·aj .

   [artikol⭑-versi⁹·o: 1.116 2023/12/03 09:59:04 ]
     __________________________________________________________________