vidu ankaŭ la klarigojn
leg⭑·/·i
leg⭑·i
(tr)
1.
Sekv⭑·i per⭑ okul⭑·oj skrib⭑·it·an tekst⭑·on kaj⭑ ĝi·n dir⭑·i voĉ⭑·e aŭ⭑ mens³·e:
leg⭑·i leter⭑·on, libr⭑·on, manuskript¹·on, hieroglif²·ojn; infan⭑·o
lern⭑·ant·a leg⭑·i; sci⭑·ant·aj skrib⭑·i kaj⭑ leg⭑·i ; la⭑ instru⭑·it·ul·o el·ir⭑·is,
por⭑ trink⭑·i kaf⭑·on kaj⭑ leg⭑·i gazet⭑·ojn ; ni leg⭑·as en⭑ gazet⭑·oj, ke⭑...;
la⭑ last⭑·an verk⭑·on mi leg⭑·is kun⭑ grand⭑·a interes⭑·o; mi trov⭑·as ĝi·n
bon⭑·eg·a ; tiu·n kontrakt⭑·on mi leg⭑·is mem⭑ en⭑ arĥiv³·oj de⭑ famili⭑·o
; de⭑ leg⭑·ad·o sen⭑ atent⭑·o ne⭑ riĉ⭑·iĝ·as la⭑ prudent⭑·o ;
apart⭑·a ekzerc⭑·it·ec·o est⭑·as neces⭑·a, por⭑ leg⭑·i la⭑ amerik⁸·ajn adres⭑·ojn
; leg⭑·i per⭑ la⭑ fingr⭑·oj (pri⭑ blind⭑·ul·oj).
2.
Trov⭑·i senc⭑·on de⭑ io laŭ⭑ ĝi⭑·a ekster⭑·a aspekt¹·o.
a)
Diven⭑·i ies⭑ pens⭑·on laŭ⭑ la⭑ ŝajn⭑·o: en⭑ li⭑·a fizionomi¹·o oni
leg⭑·is serioz⭑·ec·on ; leg⭑·i la⭑ kuraĝ⭑·on sur⭑ ies⭑ vizaĝ⭑·o.
{deĉifr⭑·i} , {konjekt⭑·i} , {perfid⭑·i} .
b)
Trov⭑·i en⭑ ia·j aper⭑·aĵ·oj antaŭ·sign⭑·ojn: mi leg⭑·is el⭑ la⭑ ost⭑·oj,
ke⭑ ĉio glat⭑·os .
3.
Kopi⭑·i datum⁽⁺⁾·on el⭑ mal·pli⭑ alt⭑·a (periferi⁽⁺⁾·a) nivel⭑·o de⭑ la⭑
memor⭑-hierarki³·o al⭑ pli⭑ alt⭑·a (pli⭑ proksim⭑·en al⭑ la⭑ ĉef·procesor⁽⁺⁾·o):
leg⭑·i dosier⁽⁺⁾·uj·on el⭑ periferi⁽⁺⁾·a memor⭑·o en⭑ la⭑ ĉef·memor⭑·on; leg⭑·i la⭑
valor⭑·on de⭑ nombr⭑·il·o en⭑ la⭑ aritmetik¹·il·on. {ŝarg⭑·i} {skrib⭑·i}
4.
Ig⭑·i komput⁹·il·on prezent⭑·i intern⭑·an datum⁽⁺⁾·on en⭑ form⭑·o facil⭑·e
percept¹·ebl·a de⭑ hom⭑·o (hom⭑·e leg⭑·ebl·a): mi ne⭑ sukces⭑·is leg⭑·i vi⭑·an
son⭑-dosier⁽⁺⁾·on; la⭑ nun⭑·a Kindlo ne⭑ pov⭑·as leg⭑·i -dosier⁽⁺⁾·on, eĉ⭑
ne⭑ per⭑ la⭑ konvert⭑·o-serv⭑·o ; ĉiu·j poŝ⭑-leg⭑·il·oj pov⭑·as leg⭑·i
-dosier⁽⁺⁾·ojn, sed⭑ foj⭑+foj⭑·e kun⭑ mank⭑·oj .
leg⭑·o
1.
Tio kio est⭑·as legat²·a: li dev⭑·as tuj⭑ post⭑ leg⭑·o de⭑ la⭑ skrib⭑·o […] la⭑
al·por·tint⭑·ojn de⭑ l’ dir⭑·it·a skrib⭑·o mort⭑·ig·i plej⭑ rapid⭑·e ; nur⭑ post⭑
leg⭑·o de⭑ la⭑ verk⭑·o en⭑ Esperant⭑·o, mi vag⭑·is ret⭑·en trov⭑·i angl⭑·an
original¹·on ; registr⭑·i la⭑ leg⭑·ojn de⭑ la⭑ sent⭑·il·oj.
2.
Interpret¹·o de⭑ tekst⭑·a fragment⭑·o en⭑ manuskript¹·o aŭ⭑ {redakci⭑·o} : en⭑
la⭑ unu⭑·a leg⭑·o ( {versi⁹·o^2} , {el·don⭑·o} ) est⭑·is inter·konsent⭑·it·a de⭑
ĉiu·j la⭑ larĝ⭑·a pli·mult⭑·o de⭑ la⭑ artikol⭑·ar·o ; ĉi⭑ tie la⭑ papirus²·o
liver⭑·as pli⭑ bon⭑·an leg⭑·on .
leg⭑·aĵ·o
Io por⭑ leg⭑·i: leter⭑·o, libr⭑·o, gazet⭑·o ktp.: leg⭑·aĵ·o en⭑ ĵurnal⭑·o
atent⭑·ig·is li·n ; ne⭑ sol⭑·e la⭑ infan⭑·oj leg⭑·as kun⭑ plezur⭑·o la⭑
'ajn fabel⭑·ojn, ankaŭ⭑ la⭑ matur⭑·aj hom⭑·oj ŝat⭑·as ili·n […] kiel⭑
simpl⭑·an, facil⭑·an leg⭑·aĵ·on ; la⭑ anonc⭑·o promes⭑·as plur⁴+tavol⭑·an
leg⭑·aĵ·on, kiu·n oni pov⭑·as mal·ĉifr³·i divers⭑+manier⭑·e ; specimen¹·aj
leg⭑·aĵ·oj kaj⭑ el·tir⭑·aĵ·oj el⭑ la⭑ literatur⭑·o .
leg⭑·il·o
1.
Aparat¹·o por⭑ en·ig⭑·i datum⁽⁺⁾·ojn en⭑ komput⁹·il·on: strek⭑+kod⁹·a leg⭑·il·o;
leg⭑·il·o de⭑ tru⭑-kart⭑·oj; skan⁹·il·o est⭑·as spec⭑·o de⭑ leg⭑·il·o; prov⭑·u
[…] sufiĉ⭑·as hav⭑·i ĝi·n en⭑ la⭑ KD-leg⭑·il·o, kiam⭑ la⭑
komput⁹·il·o start⁸·as ; -leg⭑·il·o .
2.
Rimed⭑·o por⭑ prezent⭑·i al⭑ hom⭑·o komput⁹·il·ajn aŭ⭑ elektronik⁸·ajn
inform¹·on: nov⭑·aĵ-leg⭑·il·o; tiu servil⁽⁺⁾·o dispon⭑·ig·as la⭑ mesaĝ⁹·ojn al⭑ la⭑
ret⭑-poŝ⭑-tol⭑·eg·il·o de⭑ la⭑ adres⭑·it·o ; la⭑ en⭑·e munt⁴·it·a TTT-leg⭑·il·o ne⭑
ĉiam⭑ taŭg⭑·as por⭑ mal·ferm⭑·i ret⭑-paĝ⭑·on ; la⭑ firma⁽⁺⁾·o fond⭑·iĝ·is en⭑ la⭑
jar⭑·o 2000 kaj⭑ komenc⭑·is dis·vast⭑·ig·i si⭑·an libr⭑·o-leg⭑·il·on ; la⭑ poŝ⭑-leg⭑·il·o ; esplor⭑·ist·oj dis·don⭑·is al⭑
infan⭑·oj kun⭑ mal·alt⭑·aj lern⭑·o-ating⭑·oj la⭑ ret⭑+libr⭑·an leg⭑·il·on
; linuks⁽⁺⁾·ul·oj ver⭑+ŝajn⭑·e jam⭑ posed⭑·as , aŭ⭑ ali⭑·an
-leg⭑·il·on . {el·ig⭑·il·o}
antaŭ·leg⭑·i
(tr)
{Voĉ⭑-leg⭑·i} , por⭑ ke⭑ aŭd⭑·u ĉe·est⭑·ant·o: antaŭ·leg⭑·u ĉi⭑ tiu·n instru⭑·on
antaŭ⭑ la⭑ tut⭑·a , antaŭ⭑ ili⭑·aj orel⭑·oj ; [la⭑ nov⭑·ajn
libr⭑·ojn] mi antaŭ·leg⭑·os al⭑ vi ; ŝi aŭd⭑·is, kiel⭑ ŝi⭑·a mastr⭑·o laŭt⭑·e
antaŭ·leg⭑·as, kaj⭑ ŝi pov⭑·is sen·ĝen⭑·e li·n aŭskult⭑·i .
tra·leg⭑·i
(tr)
Leg⭑·i de⭑ la⭑ komenc⭑·o ĝis⭑ la⭑ fin⭑·o: ĉiu, antaŭ⭑ ol⭑ komenc⭑·i la⭑ leg⭑·ad·on
de⭑ la⭑ esperant⭑·a literatur⭑·o, tra·leg⭑·u atent⭑·e la⭑ Fundament⭑·an
Krestomati²·on ; kiam⭑ la⭑ reĝ⭑·o de⭑ tra·leg⭑·is la⭑ leter⭑·on, li
dis·ŝir⭑·is si⭑·ajn vest⭑·ojn ; ili ne⭑ pov⭑·is tra·leg⭑·i la⭑ sur·skrib⭑·on, nek⭑
klar⭑·ig·i al⭑ la⭑ reĝ⭑·o ĝi⭑·an signif⭑·on ; jen⭑ mi tra·leg⭑·os al⭑ vi
leter⭑·on, kiu·n mi ricev⭑·is ; mi tre⭑ dank⭑·as ili·n kaj⭑ tut⭑·e apart⭑·e la⭑
plej⭑ akr⭑·e~vid⭑·an erar⭑+ĉas⭑·ist·on, s-ron , kiu
tra·leg⭑·is la⭑ tut⭑·an tekst⭑·on .
fin⭑-leg⭑·i
(tr)
Leg⭑·i ĝis⭑ la⭑ fin⭑·o, fin⭑·i la⭑ leg⭑·ad·on: la⭑ 13-jar⭑·a fi·lin⭑·o dev⭑·ig·it·e
fin⭑-leg⭑·is ĝi·n, la⭑ 10-jar⭑·a rezign³·is post⭑ paĝ⭑·o 5 ; post⭑ la⭑ ek·leg⭑·o
oni pens⭑·as: „ho⭑, kiom⭑ interes⭑·a tem⭑·o!“, sed⭑ jam⭑ mez⭑·e oni ver⭑+ŝajn⭑·e
tra·foli⭑·um·as la⭑ rest⭑·on, sen⭑ esper⭑·i fin⭑-leg⭑·i ; fin⭑+leg⭑·e oni
post·las⭑·iĝ·as plur⁴+facet⭑·e en·pens⭑·iĝ·int·a .
laŭt⭑~leg⭑·i
(tr)
1.
Laŭt⭑·e {voĉ⭑-leg⭑·i} : kaj⭑ li pren⭑·is la⭑ libr⭑·on de⭑ la⭑ inter·lig⭑·o kaj⭑
laŭt⭑~leg⭑·is ĝi·n al⭑ la⭑ popol⭑·o .
Rim.: Ĉi⭑ tiu uz⭑·o est⭑·as unik³·a en⭑ Bibli¹·o, dum⭑ „voĉ⭑-leg⭑·i“ est⭑·as oft⭑·a
kaj⭑ kutim⭑·a ĉe⭑ Zamenhof. Se⭑ oni vol⭑·as indik³·i laŭt⭑·ec·on, pli⭑
bon⭑+stil⭑·a est⭑·us „laŭt⭑·e voĉ⭑-leg⭑·i“.
2.
{Voĉ⭑-leg⭑·i} : trejn⁸·u vi·n pri⭑ laŭt⭑~leg⭑·ad·o de⭑ numeral⁽⁺⁾·oj ; la⭑ libr⭑·et·o
taŭg⭑·as por⭑ sufiĉ⭑·e jun⭑·aj infan⭑·oj por⭑ laŭt⭑~leg⭑·i kaj⭑ por⭑ iom⭑ pli⭑
aĝ⭑·aj, kiu·j jam⭑ bon⭑·e mem·star⭑·e leg⭑·as .
Rim.: Tiu uz⭑·o est⭑·as evit⭑·ind·a, ĉar⭑ voĉ⭑-leg⭑·ad·o pov⭑·as est⭑·i laŭt⭑·a aŭ⭑
mal·laŭt⭑·a ‐ laŭt⭑·ec·o ne⭑ est⭑·as traf⭑·a karakteriz¹·il·o. Tial⭑ Zamenhof
klar⭑·e prefer⭑·as la⭑ vort⭑·on „voĉ⭑-leg⭑·i“.
prov⭑-leg⭑·i
(tr)
Leg⭑·i, por⭑ kontrol⭑·i la⭑ taŭg⭑·ec·on kaj⭑ la⭑ kvalit¹·on de⭑ la⭑ tekst⭑·o: se⭑
perfekt⭑·a rezult²·o est⭑·as bezon⭑·at·a, neces⭑·as prov⭑-leg⭑·i la⭑ tut⭑·an
tekst⭑·on ; la⭑ libr⭑·et·o bon⭑·e aspekt¹·as, en·hav⭑·as mult⭑·ajn util⭑·ajn
ilustr¹·aĵ·ojn […], est⭑·as klar⭑·e pres⭑·it·a kaj⭑ zorg⭑·e prov⭑-leg⭑·it·a ; ĉu⭑
ne⭑ sufiĉ⭑·e da⭑ temp⭑·o por⭑ prov⭑+leg⭑·ig·i antaŭ⭑ la⭑ el·don⭑·ad·o ; du⭑-dek⭑·o da⭑
prov⭑-leg⭑·ant·oj est⭑·is atent⭑·eg·e kontrol⭑·int·aj la⭑ tekst⭑·on, kaj⭑ ĉiu
liter⭑·o kaj⭑ kom⭑·o en⭑ ĝi est⭑·is perfekt⭑·e lok⭑·it·aj .
tut⭑~leg⭑·i
{Tra·leg⭑·i} , {fin⭑-leg⭑·i} : ŝi nur⭑ sukces⭑·is tut⭑~leg⭑·i ĝi·n dum⭑ long⭑·aj
45 minut⭑·oj .
voĉ⭑-leg⭑·i
(tr)
Leg⭑·i {voĉ⭑·e} , el·parol⭑·ant·e la⭑ legat²·an: ŝi en·verŝ⭑·is la⭑ te⭑·on, mem⭑
prezent⭑·is al⭑ li tas⭑·on da⭑ ĝi kaj⭑ post⭑·e pren⭑·is libr⭑·on kaj⭑ laŭt⭑·e
voĉ⭑-leg⭑·is ; la⭑ vort⭑·oj el·salt⭑·as de⭑ sur⭑ la⭑ paĝ⭑·oj, tiel⭑ ke⭑ oni pov⭑·as
ĝoj⭑·e ne⭑ nur⭑ leg⭑·i sed⭑ ankaŭ⭑ voĉ⭑-leg⭑·i ili·n ; kaj⭑ oni voĉ⭑-leg⭑·is antaŭ⭑
ili ĉiu·jn vort⭑·ojn de⭑ la⭑ libr⭑·o de⭑ inter·lig⭑·o, kiu est⭑·is trov⭑·it·a en⭑
la⭑ dom⭑·o de⭑ la⭑ Etern⭑·ul·o .
leg⭑·o-pov⭑·a, legi⭑+pov⭑·a
Kapabl⭑·a leg⭑·i: oni ne⭑ uz⭑·u la⭑ vort⭑·on „alfabet⭑·ig·ad·o“ en⭑ la⭑ ĝeneral¹·a
senc⭑·o de⭑ leg⭑·o-pov⭑·ig·o, ĉar⭑ mult⭑·aj popol⭑·oj est⭑·as leg⭑·o-pov⭑·aj sen⭑
alfabet⭑·a skrib⭑-sistem⭑·o kaj⭑ ne⭑ dezir⭑·as „alfabet⭑·ig·on“! ; ŝi est⭑·as
kaj⭑ saĝ⭑·a kaj⭑ ĉarm⭑·a, kaj⭑ krom⭑·e iom⭑ leg⭑·o-pov⭑·a ; „Semajn⭑·a Resum⁽⁺⁾·o“
el·star⭑·ig·as, ke⭑ „leg⭑·ad·o kaj⭑ skrib⭑·ad·o est⭑·as ne·mal·hav⭑·ebl·aj por⭑
inklud⁽⁺⁾·o de⭑ individu¹·o en⭑ la⭑ legi⭑+pov⭑·an soci³·on“ .
leg⭑·o-pov⭑·o, legi⭑-pov⭑·o
Kapabl⭑·o leg⭑·i: li mult⭑·e kuraĝ⭑·ig·is leg⭑·o-pov⭑·on […] ; en⭑ indiĝen⁴·aj
komun⭑·um·oj de⭑ meksik⁸·o, du⭑+lingv⭑·aj instru⭑·ist·oj not⭑·as, ke⭑ lern⭑·ant·oj
kiu·j komenc⭑·as la⭑ element¹·an lern⭑-ej⭑·ad·on en⭑ la⭑ ge·patr⭑·a lingv⭑·o
akir⭑·as legi⭑-pov⭑·on pli⭑ rapid⭑·e .
leg⭑·o-pov⭑·ig·o
Ag⭑·o instru⭑·i al⭑ iu leg⭑·i (kaj⭑, kutim⭑·e, ankaŭ⭑ skrib⭑·i): [...]
postul⭑·is ke⭑ oni mobiliz¹·u por⭑ leg⭑·o-pov⭑·ig·o [...] .
ne·leg⭑·o-pov⭑·a, ne·legi⭑+pov⭑·a
Kiu ne⭑ pov⭑·as leg⭑·i, ne⭑ kon⭑·as liter⭑·ojn; {analfabet⁽⁺⁾·a} : la⭑
ne·leg⭑·o-pov⭑·a popol⭑·o […] blind⭑·e obe⭑·is al⭑ lok⭑·aj ofic⭑·ist·oj kaj⭑
bien⭑-posed⭑·ant·oj ; bezon⭑·as ili ne⭑ komfort⭑·ig·an brak⭑·on, sed⭑ plat⭑·on
da⭑ manĝ⭑·aĵ·o kaj⭑ akv⭑-imun⁴·ajn ŝu⭑·ojn tiel⭑ ke⭑ ili pov⭑·as frekvent⁽⁺⁾·i
lern⭑·ej·on; mult⭑·aj est⭑·as ne·legi⭑+pov⭑·aj kaj⭑ ankaŭ⭑ si⭑·ajn infan⭑·ojn ne⭑
pov⭑·os send⭑·i al⭑ lern⭑·ej·o .
[artikol⭑-versi⁹·o: 1.154 2024/01/15 16:14:09 ]
__________________________________________________________________