vidu ankaŭ la klarigojn
lun⭑·/·o
lun⭑·o
1.
{Astr¹·o} , kiu est⭑·as {satelit⁹·o} de⭑ la⭑ {Ter⭑·o} kaj⭑ rond⭑-ir⭑·as ĉirkaŭ⭑
ĝi: la⭑ kvar⭑ faz¹·oj de⭑ la⭑ lun⭑·o est⭑·as: nov⭑~lun⭑·o, kresk⭑·a lun⭑·o,
plen⭑~lun⭑·o, mal·kresk⭑·a lun⭑·o; lun⭑-kvar⭑·on·o; lev⭑·int·e vi⭑·ajn okul⭑·ojn al⭑
la⭑ ĉiel⭑·o kaj⭑ vid⭑·int·e la⭑ sun⭑·on kaj⭑ la⭑ lun⭑·on kaj⭑ la⭑ stel⭑·ojn ; ŝi
aspekt¹·as […] bel⭑·a kiel⭑ la⭑ lun⭑·o ; la⭑ lun⭑·o far⭑·iĝ·os sang⭑·a ; la⭑ tut⭑·a
lun⭑·o far⭑·iĝ·is kiel⭑ sang⭑·o ; la⭑ lun⭑·o est⭑·is grand⭑·eg·a nokt⭑·a lamp⭑·o,
alt⭑·e supr⭑·e en⭑ la⭑ blu⭑·a aer⭑·o ; la⭑ lun⭑·o ne⭑ aŭskult⭑·as, kiam⭑ hund⭑·o
ĝi·n insult⭑·as ; se⭑ for·est⭑·as la⭑ sun⭑·o, sufiĉ⭑·as la⭑ lun⭑·o ; la⭑ lun⭑·o
influ⭑·as la⭑ {tajd⁽⁺⁾·o} jn, tir⭑·ant·e akv⭑·on trans⭑ ocean¹·ojn ; la⭑ lun⭑·o
ĉirkaŭ·ir⭑·as la⭑ mond⭑·on en⭑ daŭr⭑·o de⭑ 25 hor⭑·oj ; prezid⭑·ant·o
favor⭑·is uson⁹·an lun⭑-program¹·on, tiel⭑ ke⭑ spac⭑+organiz¹·aĵ·o nas⁴·a dev⭑·is
du⭑·on·ig·i si⭑·an buĝet⁸·on por⭑ ISS .
2.
Natur⭑·a {satelit⁹·o} de⭑ planed⭑·o: la⭑ lun⭑·oj de⭑ Jupiter⁽⁺⁾·o; [la⭑]
inter·planed⭑·a sond³·il·o […] sur·lun⭑·iĝ·is sur⭑ Titan¹·o, la⭑
plej⭑ grand⭑·a el⭑ la⭑ mult⭑·aj lun⭑·oj de⭑ Saturn⁽⁺⁾·o .
lun⭑·a
Rilat⭑·a al⭑ lun⭑·o: lun⭑·a nokt⭑·o ; lun⭑·a lum⭑·o, en⭑ kiu dis·flu⭑·is nigr⭑·aj
ombr⭑·oj ; lun⭑·aj radi⭑·oj, penetr⭑·ant·aj tra⭑ la⭑ fenestr⭑·o ; la⭑ ĉin⁹·oj
fest⭑·as nov⭑~jar⭑·on laŭ⭑ la⭑ mal·nov⭑·a lun⭑·a kalendar¹·o ; haŭt⭑·o lun⭑·a .
du⭑·on-lun⭑·o
Form⭑·o de⭑ la⭑ lun⭑·o, kiam⭑ vid⭑·ebl·as proksim⭑·um·e de⭑ kvar⭑·on·o ĝis⭑ du⭑·on·o
de⭑ ĝi⭑·a surfac⁸·o: du⭑·on-lun⭑·o lev⭑·iĝ·os super⭑ la⭑ horizont¹·on nur⭑ post⭑
unu⭑ aŭ⭑ du⭑ hor⭑·oj ; la⭑ sankt⭑·aj sign⭑·oj de⭑ kruc⭑·o kaj⭑ du⭑·on-lun⭑·o .
{lun⭑-ark⭑·o}
kresk⭑·a lun⭑·o, kresk⭑·ant·a lun⭑·o
Faz¹·o kaj⭑ aspekt¹·o de⭑ la⭑ lun⭑·o, kiam⭑ ĝi⭑·a lum⭑·a part⭑·o de⭑ tag⭑·o al⭑ tag⭑·o
grand⭑·iĝ·as: si⭑+kul⭑·a flag⭑·o est⭑·as blu⭑·a kun⭑ ok⭑+radi⭑·a sun⭑·o […] kaj⭑
kresk⭑·ant·a lun⭑·o . {krescent⁽⁺⁾·o}
Rim.: La⭑ ĝib⭑·a part⭑·o vid⭑·iĝ·as tiam⭑ dekstr⭑·a en⭑ la⭑ nord⭑·a du⭑·on-glob⭑·o
de⭑ la⭑ ter⭑·o, mal·dekstr⭑·a en⭑ la⭑ sud⭑·a du⭑·on-glob⭑·o.
mal·kresk⭑·a lun⭑·o, mal·kresk⭑·ant·a lun⭑·o
Faz¹·o kaj⭑ aspekt¹·o de⭑ la⭑ lun⭑·o, kiam⭑ ĝi⭑·a lum⭑·a part⭑·o de⭑ tag⭑·o al⭑ tag⭑·o
mal·grand⭑·iĝ·as: la⭑ mal·kresk⭑·ant·a lun⭑·o mal·aper⭑·is mal·antaŭ⭑ la⭑ nub⭑·oj,
kaj⭑ est⭑·is mal·facil⭑·e vid⭑·i la⭑ voj⭑·on ; ven⭑·is la⭑ mal·kresk⭑·a lun⭑·o
flav⭑·a-vang⭑·a .
Rim.: La⭑ ĝib⭑·a part⭑·o vid⭑·iĝ·as tiam⭑ mal·dekstr⭑·a en⭑ la⭑ nord⭑·a
du⭑·on-glob⭑·o de⭑ la⭑ ter⭑·o, dekstr⭑·a en⭑ la⭑ sud⭑·a du⭑·on-glob⭑·o.
miel⭑-lun⭑·o
{Miel⭑-monat⭑·o} : „en⭑ bon⭑·aj famili⭑·oj la⭑ nov⭑·aj ge·edz⭑·oj ne⭑ pas⭑·ig·as la⭑
unu⭑·an nokt⭑·on sub⭑ la⭑ kontrol⭑·o de⭑ la⭑ najbar⭑·oj, kaj⭑“ – tio·n ŝi
al·don⭑·is pli⭑ facil⭑+ton⭑·e – „tial⭑ oni ja⭑ invent⁸·is la⭑ miel⭑+lun⭑·an
vojaĝ⭑·on“ .
nov⭑~lun⭑·o, nov⭑·a lun⭑·o, mal·plen⭑·a lun⭑·o
Faz¹·o, aspekt¹·o de⭑ la⭑ lun⭑·o, fin⭑·e de⭑ cikl²·o, komenc⭑·e de⭑ nov⭑·a cikl²·o,
kiam⭑ vid⭑·ebl·as ankoraŭ⭑ et⭑·a part⭑·o de⭑ ĝi⭑·a surfac⁸·o aŭ⭑ tut⭑·e nenio: la⭑
nov⭑~lun⭑·o star⭑·is sur⭑ la⭑ ĉiel⭑·o ; nov⭑+lun⭑·a nokt⭑·o ; li for·ĵet⭑·is ĉio·n
kontraŭ⭑ kelk⭑·aj gut⭑·aĉ·oj da⭑ vin⭑·o, kiu·j est⭑·os for⭑ antaŭ⭑ la⭑ ven⭑·ont·a
nov⭑~lun⭑·o ; arĝent⭑·a sonĝ⭑·o-herb⭑·ar·o / kovr⭑·as la⭑ mal·plen⭑·an lun⭑·on .
plen⭑~lun⭑·o, plen⭑·a lun⭑·o
Faz¹·o, aspekt¹·o de⭑ la⭑ lun⭑·o, kiam⭑ vid⭑·ebl·as la⭑ plen⭑·a disk¹·o de⭑ ĝi⭑·a
surfac⁸·o: muzik⭑·u per⭑ korn⭑·o en⭑ nov⭑~monat⭑·o, je⭑ la⭑ plen⭑~lun⭑·o, en⭑ la⭑
tag⭑·o de⭑ ni⭑·a fest⭑·o ; li re·ven⭑·os hejm⭑·en je⭑ la⭑ plen⭑~lun⭑·o ; la⭑
plen⭑~lun⭑·o dis·vast⭑·ig·is lum⭑·on preskaŭ⭑ tag⭑·an ; la⭑ plen⭑~lun⭑·o lev⭑·iĝ·is,
rond⭑·a kaj⭑ grand⭑·a, klar⭑·a kaj⭑ bel⭑·a en⭑ la⭑ blu⭑·a aer⭑·o ; la⭑ plen⭑·a lun⭑·o
hav⭑·as grand⭑·an influ⭑·on ankaŭ⭑ al⭑ ni .
lun⭑-daŭr⭑·o, lun⭑-period¹·o
Temp⭑·o de⭑ tut⭑·a cikl²·o de⭑ la⭑ lun⭑·aj faz¹·oj, proksim⭑·um·e 29,5 tag⭑·oj: en⭑
la⭑ region⭑·oj, kie la⭑ sezon⭑·oj est⭑·as mal·mult⭑·e mark⭑·it·aj, la⭑ lun⭑-daŭr⭑·o
rest⭑·is, post⭑ la⭑ tag⭑·o, la⭑ fundament⭑·a temp⭑-unu⭑·o ; unu⭑ foj⭑·on en⭑ ĉiu
lun⭑-period¹·o . {monat⭑·o}
[artikol⭑-versi⁹·o: 1.124 2024/01/15 19:32:09 ]
__________________________________________________________________