vidu ankaŭ la klarigojn
maten·/·o

maten·o

          La unu·a part·o de la {tag·o} , kiu sekv·as la nokt·on: dorm·i ĝis la
          maten·o ; kiam ek·lum·is la maten·o, oni for·send·is la hom·ojn ; Bon·an
          maten·on ! kiam far·iĝ·is maten·o kaj la infan·oj lev·iĝ·is ; la ruĝ·o
          de la maten·o ricev·ad·is ĉiam pli brul·ant·an kolor·on ; la sekv·ant·an
          maten·on Johan·o kaj li·a voj-kamarad·o dir·is adiaŭ al ĉiu·j ; est·is
          Pask·a maten·o, la sonor·il·oj sonor·is ; en la Krist+nask·a maten·o […]
          la vent·eg·o kviet·iĝ·is ; la rest·on de la maten·o la detektiv⁹·o
          pas·ig·is serĉ·ant·e konfirm·on de fakt¹·oj ; la lekci³·oj okaz·is en la
          maten·oj kaj la praktik·aj ekzerc·oj post·tag-mez·e ; mi pas·ig·as la
          maten·on en mi·a ĉambr·o, leg·as kaj lern·as iom·et·e ; la tut·an
          maten·on ambaŭ gast·oj labor·is en la legom-ĝarden·o help·ant·e la
          mastr·on ; pel·i tag·ojn sen afer·o de maten·o al vesper·o ; vesper·o
          lac·ig·as, maten·o freŝ·ig·as .

          Rim.: Atent·u, ke laŭ kultur¹·o kaj geografi·a situ⁸·o, maten·o pov·as
          hav·i tre divers·ajn lim·ojn. En kelk·aj kultur¹·oj ĝi est·as la tut·a
          temp·o inter nokt·o-mez·o kaj tag-mez·o. En ali·aj kultur¹·oj ĝi est·as la
          temp·o inter sun+lev·iĝ·o kaj tag-mez·o, kio evident¹·e ne funkci¹·as
          proksim·e de la polus·oj. Ali+lok·e ĝi komenc·iĝ·as, kiam kutim·e hom·oj
          ĉes·as dorm·i kaj fin·iĝ·as kiam ili komenc·as si·an tag·an labor·on, do
          la temp·o inter nokt·o kaj antaŭ·tag-mez·o.
          {vesper·o} {antaŭ·tag-mez·o} , {krepusk·o} {maten-manĝ·o}

maten·i

   (ntr)

          Est·i maten·a temp·o: maten·as, vesper·askaj tag·o mal·aper·as .

maten·iĝ·i

          Ek·est·i maten·o; {komenc·iĝ·i} (pri hel·a tag·o): maten·iĝ·is, trumpet·is
          lign·a korn·o de la paŝt·ist·o ; kiam maten·iĝ·is, li est·is vek·it·a de
          mal·laŭt·a ronkado ; kiam maten·iĝ·is, li·a mal·fort·ec·o est·is tia, ke
          li fal·is sur apog-seĝ·on ; jam maten·iĝ·is, kiam la el·ĉerp·iĝ·o de mi·a
          fort·o mi·n dron·ig·is en dorm·on .

maten·iĝ·o

          Temp·o, kiam est·iĝ·as maten·o, temp·o de maten·a {krepusk·o} : antaŭ
          la maten·iĝ·o ni li·n mort·ig·os ; la lamp·o rest·is ne·esting·it·a ĝis la
          maten·iĝ·o ; long·aj soci³·aj nokt·oj ĝis preskaŭ maten·iĝ·o .

maten-ruĝ·o

          Maten·a temp·o, kiam la sun·o ruĝ·ig·as la ĉiel·on; {aŭror⁽⁺⁾·o} : baldaŭ
          la maten-ruĝ·o verŝ·os si·an kolor·on sur la mar·on ; ili for·liber·ig·is
          ŝi·n, kiam lev·iĝ·is la maten-ruĝ·o ; jam mi ek·vid·as maten-ruĝ·on, la
          tag·iĝ·on de nov·a glor·a epok·o ; Fernand⁽⁺⁾·o [est·is] re·far·iĝ·int·a tia,
          kia li est·is en la maten-ruĝ·o de ili·aj am-rilat·oj . {sun+lev·iĝ·o}

   [artikol-versi⁹·o: 1.113 2024/01/25 20:10:35 ]
     __________________________________________________________________