vidu ankaŭ la klarigojn
mem

   I.

mem

          (adverb·o)

        1.
                Ne ali·a, la {sam·a} , ja la koncern·at·aj person·o  afer·o:
                mi  mem uz·as tiu·jn vort·ojn ; las·i la akcept·ad·on […] al
                la decid·o de la esperant·ist·oj mem ; fizik·o est·as la nom·o
                de la scienc·o mem ; tio ĉi est·as jam tut·e ali·a demand·o,
                kiu la lingv·on mem tut·e ne tuŝ·as: ĝi est·as ne demand·o de
                lingv·o, sed nur demand·o de oportun·ec·o de la skrib·ad·o ; mi
                parol·as ne pri la ag·o de la ek·okup·o mem, sed pri la stat·o,
                en kiu mi trov·iĝ·as ; tio·n ĉi garanti·as al ni […] la
                karakter·o mem de ili·a land·o ; mi dezir·as parol·i al li mem;
                li am·as si·n mem ; mi vi·n am·as, kiel mi·n mem ; akcept·u li·n
                tiel sam·e, kiel mi·n mem ; la komitat·o […] ne risk·os pren·i
                sur si·n mem la kre·ad·on de tut·e nov·a lingv·o ; pren·u (sk:
                vi) mem akv·on, se vi vol·as trink·i ; ĉiu·n demand·u, sed (sk:
                vi) mem al vi komand·u ; kiu kritik·as kuraĝ·e, (sk: tiu) mem
                ag·as mal·saĝ·e .

                Rim.: Oni kutim·e met·as la tiu+senc·an vort·onmemsen·per·e
                post la vort·o, kiu·n oni vol·as emfaz³·i.

        2.
                Nur per si, sen help·o  iniciat·o de iu ali·a; far·e kaj
                vol·e de si sen·de·pend·e de iu ali·a; spontane³·e, propr·a+mov·e
                kaj pro·pra-fort·e: mal·saĝ·ul·oj kresk·as mem, sen plug·o kaj
                sem·' ; kio mem ne ven·as, li per la dent·oj ĝi·n pren·as ; ne
                ven·as rat·o mem al kat·o ; ĉiu el vi post kelk·a medit·ad·o
                facil·e mem trov·os la respond·ojn ; tio por ĉiu est·is
                kompren·ebl·a per si mem ; la viv·o mem jam long·e solv·is tiu·n
                ĉi demand·on .

   II.

mem-

          Prefiks·o uz·at·a sam+senc·e

        1.
                kiel mem^2: mem·mov·a; {mem·star·a} ; {mem·vol·a} ;
                {mem·instru·it·o} ; mem·lern·int·o; mem·far·it·a hom·o ; {mem·estim·o}
                ; {mem·disciplin²·o} ; mem·elekt·it·a rol¹·o ; mem·sem·iĝ·int·a gren·o
                ; {mem·kompren·ebl·a} ; mem·evident¹·a; mem·sekv·a

        2.
                Signif·ant·akoncern·e si·n memkaj uz·at·a sam+senc·e kiel
                mem^1 por insist¹·i pri la ne·ali·ec·o kaj ident¹·ec·o de la
                koncern·at·a person·o en la apart·aj okaz·oj, kie la sam·a
                person·o est·as sam+temp·e far·ant·o (subjekt·o) kaj sufer·ant·o
                (komplement²·o) de la ag·o: {mem·am·o} ; {mem·konserv·o} ;
                mem·defend·o; {mem·mort·ig·o} ; mem·kon·o; {mem·kontent·a} ; [tio]
                ne est·as aŭtor·a {mem·fid·o} ; mem·fid·em·a ; li re·akir·is la
                {mem·re·gad·o} n ; ne perd·i la mem·reg·ec·on .

                Rim.: En ĉi tiu uz·ad·o oni oft·e anstataŭ·ig·as _mem-_ per
                _si·n-_, kiu pli klar·e esprim·as refleksiv⁽⁺⁾·ec·on: „la ag·o
                far·at·a special·e al si“ („li si·n mort·ig·is“), ne la pli
                ĝeneral¹·ala ag·o far·at·a sen ies help·o“ („li mem mort·ig·is
                [iu·n]“); ekz‑e sin⁸-am·o , sin⁸-help·i, sin⁸-reg·i, sin⁸+mort·ig·o,
                sin⁸-defend·o, sin⁸-forges·ad·o , sin⁸+don·a , sin⁸+don·ec·o , sin⁸+gard·a
                . Vid·u {jen·an klar·ig·on} .

   III.
          Vort·er·o sam+signif·a kiel mem^1:

mem·a

        1.
                Individu¹·a, original¹·a, karakteriz¹·a por ies mem·o: ankaŭ ĉe
                Mal·li·a leg·ebl·as poem¹·oj esperant·ism·aj kunal·ir·o tro patos¹·a
                kaj mal·tro original¹·a kaj mem·a“, laŭ la vort·oj de 
                en la en·konduk·o .

        2.
                La {sam·a} , pri kiu tem·as  kiu·n koncern·as la afer·o;
                {ident¹·a^2} .

                Rim.: Tia·n uz·on oni efektiv·e trov·as en la Ret·o, sed mi ne
                kon·as ĝi·n ĉe la bon·aj aŭtor·oj. Ĝi ŝajn·as al mi evit·ind·a
                franc·aĵ·o, kiu ne rilat·as logik¹·e al la senc·o de la
                partikul⁽⁺⁾·o mem. En PIV2 ĝi ne aper·as.

mem·o

                Subjekt·o, port·ant·o de propr·a mens³·o kaj person·ec·o,
                individu¹·a  kolektiv³·a.

              a)
                      Individu¹·o: io, li·a pli bon·a mem·o, instig·is li·n,
                      kontraŭ·e, parol·i pri la mal·trankvil·ig·aj afer·oj .

              b)
                      Kolektiv³·o: dum jar-cent·oj ĉi tiu popol·o batal·is por
                      konserv·i si·an naci·an mem·on; la literatur·o ·is
                      lig·il·o por mil·oj da esperant·ist·oj kaj rimark·ind·e
                      kontribu³·is al la form·iĝ·o de ni·averd·amem·o en ĉi
                      mond·o sku·at·a kaj kruel·e dis·ŝir·at·a per milit·oj,
                      naci·aj mal·am·oj, ras¹·aj konflikt²·oj kaj lingv·aj bar·oj .

mem·ec·o

                {Person·ec·o} , {ident¹·ec·o^2} : neniu dub·as pri la mem·ec·o de
                la knab·o, ĉiu·j li·n kon·as tro bon·e .

mem·ism·o

                Grand·a interes·iĝ·o pri si·a mem·o, pri si·aj person·aj ec·oj kaj
                inklin·oj: sen·brid·a mem·ism·o kaj avid·o ; ven·is suicid⁽⁺⁾·ism·o,
                nom·at·a ankaŭ mem·ism·o . {egoism¹·o} , {narcis·ism·o}

en·mem·iĝ·i

                Si·n turn·i al intern·a pens·o, forges·ant·e la ĉirkaŭ·an mond·on
                kaj cirkonstanc·ojn: ankaŭ mi morgaŭ post·tag-mez·e en·mem·iĝ·os
                en preĝ·ad·o ; foli·um·ad·o de la paĝ·oj ebl·ig·as pli facil·e al
                hom·oj en·mem·iĝ·i en rol¹·oj, en·cerb·ig·i inform¹·ojn, kompren·i
                detal·ojn de la tekst·o . {absorb³·iĝ·i} , {en·pens·iĝ·i} ,
                {medit·i}

   [artikol-versi⁹·o: 1.114 2024/01/25 20:10:36 ]
     __________________________________________________________________