vidu ankaŭ la klarigojn
memor·/·i

memor·i

          (x)
          Ten·i en la mens³·o antaŭ·e ricev·it·ajn percept¹·ojn  ide·ojn: tiu·n ĉi
          tre grav·an princip·on la esperant·ist·oj vol·u ĉiam bon·e memor·i ;
          neniu plu ili·n memor·as ; memor·u bon·e la lecion·on ; memor·i pri
          mezur·o en labor·o kaj plezur·o ; mi bon·e memor·as tiu·n grandioz¹·an
          vid·aĵ·on; kiu vol·as mensog·i, dev·as bon·e memor·i {gravur·i 2} .

memor·o

   1.
          {Memor-pov·o} , unu kapabl·o de la {mens³·o} :  la vizaĝ·o mem de
          ŝi·a voj·a koleg·o komenc·is iel mal·lum·iĝ·i en ŝi·a memor·o ;
          mensog·ant·o dev·as hav·i bon·an memor·on; la poet¹·o hav·as […] bon·an
          spirit·an memor·on, li pov·o-sci·as konserv·i la ide·ojn kaj sent·ojn,
          ĝis ili klar·e kaj preciz·e ricev·as la form·on de vort·oj ; ankoraŭ
          bru·as la sang·o ĉirkaŭ mi·a orel·o, sur kiu·n vi don·is al mi
          vang-frap·on antaŭ kelk·a nombr·o da jar·ojho, mi hav·as bon·an
          memor·on ; mi hav·as mal·bon·an memor·on por nom·oj ; not·i al si en la
          memor·o ; en·skrib·i , en·bat·i , re·vok·i en si·an memor·on; mi uz·as la
          okaz·on por re·vok·i en vi·an memor·on la nom·on de […] .

   2.
          {Memor·ad·o} : hav·i, ten·i, gard·i la memor·on de, pri io, iu;
          desegn·i portret·on el la memor·o; tiu bril·o ne mal·aper·as el la
          memor·o ; ni trink·u glas·on pro la memor·o pri 
          ; histori·aj memor·oj ; akcept·u mi·ajn bon~memor·ojn.

   3.
          Organ¹·o de komput⁹·il·o destin¹·it·a por ricev·o, konserv·ad·o kaj re·send·o
          de datum⁽⁺⁾·oj: ambaŭ for·mov·iĝ·as de procesor⁽⁺⁾·oj liver·it·aj sur
          kart·et·oj, sur kiu·j est·as la stapl⁽⁺⁾·o-memor·o, kaj kiu·j konekt⁹·iĝ·as al
          la ĉef·kart·o per kart·a konekt⁹·il·o ; la prez·o de memor·o mult·e
          mal·alt·iĝ·is kaj ne plu tiom influ·as la prez·on de komput⁹·il·o .
          {aparat¹·ar·o} {dat·um~port·il·o}

memor·e

          Memor·ig·ant·e: neĝ-hom·o diskut¹·is […] kial modest·i en ombr·o de mur·'
          […] cert·e, li prav·is, ‐ […] oni li·n ŝov·is ĝis sun·a teras·'... kaj
          post tri tag·oj nur kot·aj fragment·oj rest·is memor·e pri pomp²·a
          neĝ-mas·' ; la ĉef·o de la parlament¹·a opozici²·o […] part·o-pren·is
          ceremoni¹·on en Gali⁽⁺⁾-pol·o, Turki⁽⁺⁾·o, memor·e al la 85a dat-re·ven·o de
          tie·a batal·o de la unu·a mond·o-milit·o ; koncentr⁸·ej·o
           , kiu nun serv·as kiel muze¹·o memor·e al la
          murd⁴·it·oj .

   {parker·e}

memor·ad·o

          Konserv·ad·o  de·nov·a prezent·ad·o al la konsci·o je ia antaŭ·a
          percept¹·o  ide·o; {memor·o^2} : […] tiel long·e, ĝis mi·a kap·o
          perd·os la kapabl·on de ĉia memor·ad·o .

memor·aĵ·o

   1.
          Memor·ig·a {afer·o} , objekt·o, donac·o: tiu tag·o est·u por vi
          memor·aĵ·o kaj fest·u ĝi·n kiel fest·on de la Etern·ul·o en vi·aj
          generaci·oj ; antaŭ la fenestr·o trov·iĝ·as ankoraŭ re·memor·aĵ·o el
          tiu temp·o, la kol·o de botel·o ; „jen ĉi tio·n pren·u, kiel
          memor·aĵ·on de ni·a hodiaŭ·a inter·parol·ad·o“, li el·tir·is el sub la
          vest·o or·an medal·on, kovr·it·an de mister·aj sign·oj ; memor·aĵ·o- kaj
          libr·o-vend·ej·o ; sur la mur·oj est·is ĉie memor·aĵ·oj de l'
          kongres·oj, Bulonj·o, Kembriĝ⁽⁺⁾·o . {suvenir⁽⁺⁾·o}

   2.
          {Memor-libr·o} : Kristofor⁽⁺⁾·o Kolumb⁽⁺⁾·o en si·aj memor·aĵ·oj las·is
          detal·an sci·ig·on, en kia manier·o la hom·oj kon·at·iĝ·is kun tiu ĉi
          kresk·aĵ·o ; oni trov·is en Aĥ+met·a […] unu skrib+rul·aĵ·on, en kiu
          est·is skrib·it·a la sekv·ant·a por·memor·aĵ·o ; kie ajn est·os predikat·a
          la evangeli¹·o en la tut·a mond·o, tio ankaŭ, kio·n ŝi far·is, est·os
          […] por memor·aĵ·o de ŝi .

memor·ig·i

   1.
          Ig·i memor·i, daŭr·ig·i kaj pli·firm·ig·i memor·on pri io: [bon·a
          esperant·ist·o] bon·e el·lern·u kaj per oft·a en·rigard·ad·o konstant·e
          memor·ig·ad·u al si, kio en ni·a lingv·o est·as oficial·a kaj ne·tuŝ·ebl·a
          ; ĉiu son·o de ili·a parol·o memor·ig·as ni·n, ke ili est·as fremd·aj
          por ni ; est·us ne·ebl·e por nun·temp·aj lern·ej·an·oj memor·ig·i la
          kronologi²·on de la ĉin⁹·a histori·o sen help·o .

   2.
          {Re·memor·ig·i} : ili pov·as memor·ig·i (pro simil·ec·o) pri rakont·oj de
           (1809 - 1849), kvankam kun ali·a ton·o ; nur la portret·o
          rest·is por memor·ig·i al mi, ke tio, [kio] okaz·is ne est·as sonĝ·o .

memor·ig·aĵ·o

          Ĉio, kio serv·as por instig·i al memor·o pri io  iu (monument·o,
          statu¹·o, verk·o...): tia·mani¹·er·e vi hav·os hejm·e memor·ig·aĵ·on pri ni
          ; ĉi tiu·j ŝton·oj est·os memor·ig·aĵ·o por la Izrael-id·oj etern·e ; tio
          est·u ĉe vi kiel sign·o sur vi·a man·o kaj kiel memor·ig·aĵ·o inter
          vi·aj okul·oj ; Mose⁽⁺⁾·o kaj la pastr·o  pren·is la or·on de la
          mil·estr·oj kaj cent·estr·oj, kaj al·port·is ĝi·n en la tabernakl⁽⁺⁾·on de
          kun·ven·o, kiel memor·ig·aĵ·on de la Izrael-id·oj antaŭ la Etern·ul·o ;
          la monument·o est·is gard·at·a de taĉment·o de norveg⁸·aj trup¹·oj, ĉar
          iu tent·is damaĝ⁽⁺⁾·i ĝi·n per grenad·oj [sed] Alban⁸·oj dev·as mem gard·i
          tiu·n memor·ig·aĵ·on, ĉar tio spegul·as ili·an pas·int·an glor·ec·on .
          {memor-sign·o}

memor·ig·il·o

   1.
          Io, kio memor·ig·as; {memor·ig·aĵ·o} : la konstru·aĵ·o ne est·as
          re·nov·ig·it·a kaj nun star·as kiel memor·ig·il·o pri absurd¹·a, sen·senc·a
          atak·o ; la kompani¹·o akcept·is la propon·on kaj decid·is ekspozici·i
          tiu·n rust·iĝ·int·an motorcikl⁽⁺⁾·on kiel re·memor·ig·il·on de la katastrof¹·o
          en si·a muze¹·o .

   2.
          Kajer·o, libr·et·o, kie oni en·skrib·as tio·n, kio·n oni dezir·as
          memor·i.

   3.
          Skrib·aĵ·o, not·o por memor·ig·i io·n al iu; memor-not·o.

memor·ind·a

          Tiom {grav·a}  impres·a, ke oni vol·as ĝi·n post·e memor·i: tiu ĉi
          grav·a tag·o rest·os por mi ĉiam memor·ind·a ; memor·ind·aj Li far·is
          Si·ajn mirakl¹·ojn ; memor·ind·as, ke en neniu eŭrop·a ŝtat·o ekzist·as
          leĝ·o mal·permes·ant·a difin·it·an politik¹·an parti·on ; inter ali·aj
          memor·ind·aj dir·aĵ·oj de Pejno est·asMi·a land·o est·as la mond·o kaj
          mi·a religi·o est·as far·i bon·on” ; cert·e ankaŭ vi ne forges·is la
          memor·ind·an vesper·on antaŭ jam pli ol ses jar·oj, kiam ni, tiam
          ankoraŭ preskaŭ infan·oj, solen·a etos⁹·o verk·is kaj sub·skrib·is
          kontrakt·on .

en·memor·ig·i

   (tr)

   1.
          {Lern·i} konsci·e kaj detal·e, ne nepr·e kun kompren·o: ŝi
          en·memor·ig·is la serur-kod⁹·on de la dom·o ; ni klopod·is en·memor·ig·i la
          form·on de la glaci-mont·oj apud ni·a voj·o ; gajn·is premi·on tiu, kiu
          kapabl·is en·memor·ig·i kiel ebl·e plej mult·e da decimal²·oj post la
          kom·o . {memor-fiks¹·i} , {parker·ig·i}

   2.
          Met·i en elektronik⁸·an memor·on: al·ĝust·ig·ojn […] oni pov·as
          en·memor·ig·i en la satelit⁹·an ricev·il·on ; kiel ali·aj pli modern¹·aj
          foli·um·il·oj nun ankaŭ  kapabl·as en·memor·ig·i plur⁴·ajn
          paĝ·ojn sam+temp·e . {konserv·i^3}

memor-fiks¹·i

   (tr)

          Met·i en la memor·on, en la mens³·on, {en·memor·ig·i^1} : mi ne pov·is
          memor-fiks¹·i tiom mult·ajn idiot¹·ajn sen·senc·aĵ·ojn ; dum tiu unu·a
          jar·o la ge·knab·oj ek·sci·as kaj memor-fiks¹·as la baz¹·ajn element¹·ojn de
          Esperant·o . {not·i}

mal·memor·i

          {Forges·i^1} : la infan·o mir·e rigard·is la inter·parol·ant·ojn, kiu·j
          ŝajn·e mal·memor·is li·an ĉe·est·on .

ne·memor·ebl·a

   1.
          Ne plu memor·at·a de la hom·oj: de~post temp·o ne·memor·ebl·a ; pilon⁽⁺⁾·oj,
          kiu·j ekzist·as de ne·memor·ebl·a temp·o, potenc·aj kiel la estr·o, kiu
          konstru·is ili·n ; la granit·aj surfac⁸·oj, kiu·jn akv·o est·is
          polur·int·a de~post temp·o ne·memor·ebl·a, est·is glat·aj kaj oni gard·is
          si·n ne fal·i .

   2.
          Mal·facil·e konserv·ebl·a en la memor·o: mal·simpl·a ne·memor·ebl·a
          regul·o.

re·memor·i, ek·memor·i

          Re·ven·ig·i, vek·i en si·a spirit·o la memor·on pri iu  io: la
          vin·ist·estr·o ne re·memor·is Jozef·on, sed forges·is li·n ; Se la hom·oj
          vol·as far·i al vi mal·bon·on, tiam re·memor·u la histori·on pri
           ; La mal·jun·ul·in·o tim·is, ke ĉe la vid·o de la roz·oj
           re·memor·us si·ajn propr·ajn, re·memor·us la mal·grand·an 
          on kaj for·kur·us Sed mi pet·as vi·n, re·memor·u tiu·n vesper·on de bal·o
          ; oni dir·as, ke se hom·o komenc·as re·memor·i si·an tut·an
          tra·viv·it·aĵ·on, tio ĉi est·as sign·o de li·a proksim·a mort·o ;
          re·memor·i vort·on ; la faraon⁽⁺⁾·o ek·memor·is ankaŭ ĉi tiu·n ofend·on .

          Rim.: Est·as nur nuanc·a diferenc·o inter "memor·i" kaj "re·memor·i".
          Oni pov·as hav·i memor·on daŭr·e en la kap·o. Tiam oni dir·as
          "memor·i". Se la memor·o tamen est·as dum iom da temp·o
          flank-en·ŝov·it·a, kvazaŭ ne plu konsci·a, kaj ĝi post·e re·aper·as en
          la konsci·o, tiam taŭg·as "re·memor·i". .

          Rim.: Mi fort·e mal·konsent·as kun la not·o de B.W. „Memor·iest·as
          daŭr-verb·o (_ten·i, hav·i_ en memor·o), dummemor-fiks¹·ikajre·memor·iest·as rezult²-verb·oj (resp. _met·i_ en memor·on, _pren·i_
          el memor·o). Inter _ten·i_ kaj _pren·i_ est·as pli ol nuanc·a
          diferenc·o.

re·memor·o

          De·nov·a prezent·ad·o en la konsci·o de antaŭ·a percept¹·o  ide·o: li
          ne hav·is ia·n re·memor·on pri tio ; ĉe la mal·ĝoj·a re·memor·o ek·flu·is
          ŝi·aj larm·oj ; kiel kar·a est·as por mi la re·memor·o pri tiu temp·o,
          kiu·n mi pas·ig·is kun vi .

re·memor·ig·i

   (tr)

          Ig·i re·memor·i, re·ven·ig·i en ies spirit·on la memor·on pri: sek·iĝ·int·a
          kverk·a foli·o en la libr·o re·memor·ig·as pri amik·o ; vi ven·is al mi,
          por re·memor·ig·i pri mi·aj pek·oj ; mi ĉiam est·os pret·a re·memor·ig·i
          vi·n pri tiu·j afer·oj, kvankam vi ili·n sci·as ; mi re·memor·ig·os al
          vi ĉi tio·n! ; re·memor·ig·i iu·n pri li·a dev·o; mi ĉio·n neni·ig·os, kio
          pov·as re·memor·ig·i al mi ; la ŝton·eg·oj re·memor·ig·is per la form·o
          ruin·ojn de citadel¹·o .

kar+memor·a

          Kies memor·o est·as kar·a: en la jar·o 1905 mi·a kar+memor·a patr·o
          komenc·is la publik·ig·ad·on de kvar+lingv·a frazeologi⁽⁺⁾·o-proverb·ar·o,
          super kiu li labor·is kun am·o ; unu el la plej kar·aj leg·aĵ·oj de
          mi·aj infan·aj jar·oj: mi·a pa·nj·o kar+memor·a leg·is ĝi·n al mi kaj mi·a
          frat·o ; pret·iĝ·is la unu·a funkci¹·ant·a prototip²·o, kiu don·as ebl·on
          al la re·nask·iĝ·o de la kar+memor·a, sed iam grand·a hungar⁸·a
          aŭt⁸·o-industri·o .

memor-pov·o

          {Kapabl·o} por memor·i, por konserv·i ĝust·an ide·on de pas·int·aĵ·o;
          {memor·o^1} : Grekso kompren·ebl·e est·is antaŭ mi, kaj mi dev·is
          fid·i li·an memor-pov·on; de temp·o al temp·o li paŭz·is kaj
          ĉirkaŭ·rigard·is, kaj mi sci·is, ke li dub·as pri la voj·o .

memor-sign·o

          {Memor·ig·aĵ·o} :  pren·is ŝton·on kaj star·ig·is ĝi·n kiel
          memor-sign·on ; la muze¹·o-labor·ant·oj laŭ form·o kaj kolor·o imit·os
          antikv·ajn argil·ajn hom-figur·ojn kaj best·ojn por fabrik·i
          memor-sign·ojn por vend·i al vizit·ant·oj .

memor·e pri, memor·e al

   (prepozici·aĵ·o)

          Por memor·ig·o pri: memor·e pri tiu event⁸·o la 14-an de septembr⁽⁺⁾·o
          ĉiu+jar·e est·as celebr⁽⁺⁾·at·a kruc·a procesi¹·o .

   [artikol-versi⁹·o: 1.140 2024/01/25 20:10:36 ]
     __________________________________________________________________