vidu ankaŭ la klarigojn
metal⭑·/·o
metal⭑·o
1.
{Substanc²·o} aŭ⭑ objekt⭑·o konsist⭑·ant·a precip⭑·e el⭑ unu⭑ aŭ⭑ plur⁴·aj
element¹·aj metal⭑·oj^2 (vd {aloj⁽⁺⁾·o} ): ĵet⭑·u en⭑ la⭑ polv⭑·on la⭑
mult⭑·e~kost⭑·an metal⭑·on ; ia⭑ strang⭑·a objekt⭑·o […] el·ŝov⭑·iĝ·is sur⭑ la⭑
supr⭑·aĵ·on, kaj⭑ kiam⭑ Ib ĝi·n lev⭑·is, li rimark⭑·is, ke⭑ ĝi est⭑·as el⭑
metal⭑·o ; fand⭑·it·a el⭑ metal⭑·o ; la⭑ metal⭑·o bril⭑·is ard³·e en⭑ la⭑ ruĝ⭑·aj
radi⭑·oj ; la⭑ du⭑ metal⭑·oj inter·frap⭑·iĝ·int·e don⭑·is son⭑·on pur⭑·an kaj⭑
daŭr⭑·an ; li re·vend⭑·is metal⭑+mon⭑·e tio·n, kio·n li est⭑·is aĉet⭑·int·a
paper⭑+mon⭑·e ; ver⭑+ŝajn⭑·e ili est⭑·is metal⭑+labor⭑·ist·oj, ili aspekt¹·is
tia·j . {arĝent⭑·o} , {bronz⭑·o} , {or⭑·o} , {ŝtal⭑·o}
2.
Nom⭑·o de⭑ divers⭑·aj ĥemi⭑·aj element¹·oj facil⭑·e konduk⭑·ant·aj varm⭑·on kaj⭑
elektr¹·on kaj⭑ produkt⭑·ant·aj baz¹·ojn per⭑ si⭑·a kombin⭑·iĝ·o kun⭑ oksigen⭑·o,
ekzempl⭑·e: {alumini⁴·o} , {fer⭑·o} , {kupr⭑·o} , {zink⭑·o} , {or⭑·o} :
metal⭑-faden⭑·o ; la⭑ kapabl⭑·on lum⭑·i la⭑ diamant⭑·oj ricev⭑·as per⭑ frot⭑·ad·o
sur⭑ metal⭑·oj ; du⭑·on-metal⭑·o ( {metaloid⁽⁺⁾·o} ); mal·mult⭑·aj meteorit⁽⁺⁾·oj
konsist⭑·as el⭑ metal⭑·oj, precip⭑·e el⭑ fer⭑·o, kun⭑ iom⭑ da⭑ nikel¹·o ; se⭑
oni hav⭑·as mon⭑·er·on far⭑·it·an el⭑ nobl⭑·aj metal⭑·oj – or⭑·o kaj⭑ arĝent⭑·o –
tre⭑ evident¹·a artifik⭑·o est⭑·as fand⭑·i la⭑ aŭtentik¹·an mon⭑·er·on kaj⭑
al·don⭑·i baz¹·an metal⭑·on, kiel⭑ kupr⭑·o aŭ⭑ plumb⭑·o ; por⭑ preciz⭑·eg·e
mezur⭑·i la⭑ temp⭑·on neces⭑·as mult⭑·e pli⭑ regul⭑·a procez⁽⁺⁾·o, kia est⭑·as
cert⭑·a vibr¹·ad·o de⭑ la⭑ atom¹·oj de⭑ la⭑ metal⭑·o cezi⁽⁺⁾·o .
Rim.: Ceter⭑·e astr¹·o-fizik⭑·ist·oj nom⭑·as ĉiu·n element¹·on krom⭑ hidrogen⭑·o
kaj⭑ helium⁽⁺⁾·o „metal⭑·o“.
{metalurgi⁸·o}
metal⭑·a
1.
El⭑ metal⭑·o: metal⭑·aj kramp⭑·oj, metal⭑·a ŝrank⭑·o ; metal⭑·a sign⭑·o […] sur⭑
la⭑ ĉap⭑·o .
2.
Rilat⭑·a al⭑ metal⭑·o, karakteriz¹·at·a de⭑ metal⭑·o: la⭑ metal⭑·a bru⭑·o de⭑
sonor⭑·il·o ; aŭd⭑·iĝ·as koler⭑·a metal⭑·a frap⭑·ad·o per⭑ manĝ⭑·il·ar·o ; se⭑ iel⭑
ebl⭑·e, oni parol⭑·u rekt⭑·e, sen⭑ laŭt⭑~parol⭑·il·oj, ili ĉiam⭑ iel⭑
metal⭑·ig·as la⭑ voĉ⭑·on .
ter⭑+alkal⁽⁺⁾·a metal⭑·o
Ĉiu element¹·o de⭑ la⭑ period¹·a tabel⭑·o el⭑ grup⭑·o 2 laŭ⭑ la⭑
IUPAC-sistemo, nom⭑·e: {berili⁽⁺⁾·o} , {magnezi⁽⁺⁾·o} , {kalci⁹·o} ,
{stronci⁽⁺⁾·o} , {bari⁽⁺⁾·o} , {radium⁽⁺⁾·o}
[artikol⭑-versi⁹·o: 1.107 2024/01/25 20:10:36 ]
__________________________________________________________________