vidu ankaŭ la klarigojn
moral¹·/·o

moral¹·o

   1.
          Part^⭑·o de^⭑ la^⭑ {filozofi¹·o} esplor^⭑·ant·a la^⭑ {princip^⭑·o} jn de^⭑ hom^⭑·a
          kondut^⭑·o kaj^⭑ instru^⭑·ant·a pri^⭑ la^⭑ cel^⭑·ind·a bon^⭑·o kaj^⭑ pri^⭑ la^⭑ dev^⭑·oj;
          {etik¹·o} : [ili tri^⭑] kelk^⭑+foj^⭑·e disput^⭑·is pri^⭑ metafizik¹·o kaj^⭑ moral¹·o
          ; leg^⭑·u [pri^⭑ la^⭑] grand^⭑·aj ide^⭑·oj en^⭑ la^⭑ region^⭑·o de^⭑ moral¹·o, filozofi¹·o
          kaj^⭑ scienc^⭑·o ; la^⭑ moral¹·o de^⭑ Demokrit⁽⁺⁾·o, aŭ^⭑ de^⭑ Heraklito ne^⭑ est^⭑·as
          ident¹·a al^⭑ tiu de^⭑ Pitagor⁽⁺⁾·o aŭ^⭑ Empedoklo ; li iĝ^⭑·os universitat^⭑·a
          profesor¹·o pri^⭑ moral¹·o .

   2.
          Tut^⭑·o de^⭑ la^⭑ regul^⭑·oj montr^⭑·ant·aj al^⭑ la^⭑ hom^⭑·o li^⭑·ajn dev^⭑·ojn en^⭑ soci³·a
          aŭ^⭑ privat^⭑·a kondut^⭑·o: laŭ^⭑ la^⭑ leĝ^⭑·oj de^⭑ la^⭑ ver^⭑·a moral¹·o ĉiu·j hom^⭑·oj
          hav^⭑·as egal^⭑·ajn rajt^⭑·ojn ; en^⭑ mi^⭑·a land^⭑·o tia kutim^⭑·o tut^⭑·e ne^⭑ pov^⭑·as
          akord¹·iĝ·i kun^⭑ la^⭑ moral¹·o ! ni hav^⭑·is tia·jn rendevu¹·ojn, kiam^⭑ la^⭑
          knab^⭑·in·oj for·don^⭑·as si·n la^⭑ tut^⭑·ajn, forges^⭑·ant·e pri^⭑ la^⭑ moral¹·o, pri^⭑
          post·sekv^⭑·oj, pri^⭑ hont^⭑·o ; tio ankaŭ^⭑ implic⁽⁺⁾·as la^⭑ koncern^⭑·an seks^⭑·an
          moral¹·on: unu^⭑+flank^⭑·e al^⭑ la^⭑ vir^⭑·oj oni permes^⭑·is […] cert^⭑·an seks^⭑·an
          liber^⭑·ec·on ĉe^⭑ vizit^⭑·ad·o de^⭑ bordel¹·oj, ali^⭑+flank^⭑·e cert^⭑·e al^⭑ la^⭑ vir^⭑·in·oj
          oni ne^⭑ mult^⭑·e las^⭑·is da^⭑ liber^⭑·ec·o ; en^⭑ Ĉini⁽⁺⁾·o kresk^⭑·is soci³·o, kiu
          perd^⭑·is si^⭑·an kompas¹·on por^⭑ moral¹·o . {konvenci²·o} , {norm²·o^2} ,
          {natur^⭑·a jur^⭑·o}

   3.
          Tut^⭑·o de^⭑ la^⭑ kondut^⭑+reg^⭑·ul·oj kaj^⭑ {mor^⭑·o} j de^⭑ iu apart^⭑·a soci³·o: ĉiu
          religi^⭑·o hav^⭑·as si^⭑·an propr^⭑·an moral¹·on ; mi·n katen^⭑·as la^⭑ kurac^⭑·ist·a
          moral¹·o ; en^⭑ tiu divers^⭑·ec·o kaj^⭑ vari³·ec·o, kia dev^⭑·us est^⭑·i la^⭑ moral¹·o
          de^⭑ la^⭑ orator¹·o? […] el^⭑ vid^⭑-punkt^⭑·o de^⭑ retorik¹·o ne^⭑ ekzist^⭑·as, nek^⭑
          pov^⭑·as ekzist^⭑·i tiu+rilat^⭑·aj regul^⭑·oj ; orator¹·o, do^⭑, hav^⭑·as si^⭑·an
          propr^⭑·an mond^⭑-rigard^⭑·on, si^⭑·an koncept²·on pri^⭑ bon^⭑·o kaj^⭑ mal·bon^⭑·o, si^⭑·an
          propr^⭑·an moral¹·on . {kodeks⁹·o^2} , {kultur¹·o^2} , {kutim^⭑·o^2} ,
          {tradici¹·o} , {uzanc⁽⁺⁾·o}

moral¹·a

   1.
          Koncern^⭑·ant·a la^⭑ moral¹·on: supr^⭑·e de^⭑ pord^⭑·oj kaj^⭑ de^⭑ fenestr^⭑·oj leg^⭑·iĝ·is
          moral¹·aj sentenc^⭑·oj ; kiel^⭑ ebl^⭑·as direkt^⭑·i […] intelekt⁴·on de^⭑ la^⭑ hom^⭑·o
          sen^⭑ ia^⭑ instru^⭑·o de^⭑ moral¹·aj regul^⭑·oj .

   2.
          Moral¹·e bon^⭑·a, konform^⭑·a al^⭑ la^⭑ dev^⭑·o kaj^⭑ virt^⭑·o.

   3.
          {spirit^⭑·a} , ne·korp^⭑·a, ne·materi¹·a: mezur^⭑·i la^⭑ moral¹·ajn merit^⭑·ojn de^⭑
          ĉiu apart^⭑·a membr^⭑·o est^⭑·as ja^⭑ tut^⭑·e ne·ebl^⭑·e ; la^⭑ urb^⭑·estr·ar·o de^⭑
          Antverpen⁽⁺⁾·o […] afabl^⭑·e don^⭑·is al^⭑ ni si^⭑·an help^⭑·on kaj^⭑ moral¹·an apog^⭑·on
          ; ili dev^⭑·us rigard^⭑·i mi·n kiel^⭑ si^⭑·an moral¹·an ĉef^⭑·on ; se^⭑ ni^⭑·aj
          inter·konsil^⭑·iĝ·oj […] ne^⭑ hav^⭑·os moral¹·an valor^⭑·on por^⭑ la^⭑
          esperant^⭑·ist·oj, ni simil^⭑·os organism¹·on sen^⭑ kap^⭑·o kaj^⭑ sen^⭑ man^⭑·oj ;
          moral¹·e [tia konkur^⭑·ad·o] est^⭑·us nur^⭑ pek^⭑·o kontraŭ^⭑ la^⭑ inter·naci^⭑-lingv^⭑·a
          ide^⭑·o kaj^⭑ praktik^⭑·e ĝi […] konduk^⭑·us nur^⭑ al^⭑ fiask¹·o .

moral¹·aĵ·o

   1.
          Ag^⭑·o, far^⭑·o, princip^⭑·o, stat^⭑·o konform^⭑·a al^⭑ moral¹·o: Menzio […]
          resum⁽⁺⁾·is moral¹·aĵ·ojn en^⭑ 4 norm²·ojn kiu·j est^⭑·as bon^⭑+kor^⭑·ec·o, just^⭑·ec·o,
          etiket³·ec·o kaj^⭑ prudent^⭑·ec·o .

   2.
          {Moral¹-instru^⭑·o} : el^⭑ la^⭑ rakont^⭑·o - laŭ^⭑ la^⭑ aŭtor^⭑·o - sekv^⭑·as tia
          moral¹·aĵ·o, ke^⭑ ne^⭑ ind^⭑·as tro^⭑ fru^⭑·e nom^⭑·i et^⭑·ajn infan^⭑·ojn stult²·aj .

moral¹·ec·o

          Konform^⭑·ec·o al^⭑ la^⭑ princip^⭑·oj de^⭑ moral¹·o: sub·ten^⭑·u vi·n per^⭑ alt^⭑·a
          moral¹·ec·o, apog^⭑·u vi·n sur^⭑ la^⭑ perfekt^⭑·a virt^⭑·o .

moral¹·ist·o

          Hom^⭑·o stud¹·ant·a, esplor^⭑·ant·a, instru^⭑·ant·a moral¹·on: est^⭑·is la^⭑ unu^⭑·a
          foj^⭑·o, ke^⭑ mi vid^⭑·is tiu·n moral¹·ist·on ruĝ^⭑·iĝ·i .

mal·moral¹·a

          Kontraŭ^⭑·a al^⭑ la^⭑ moral¹·o, dev^⭑·o, virt^⭑·o: mal·moral¹·a hom^⭑·o; mal·moral¹·a
          ag^⭑·o.

mal·moral¹·aĵ·o

          Ag^⭑·o, far^⭑·o, princip^⭑·o, stat^⭑·o kontraŭ^⭑·a al^⭑ moral¹·o: kiam^⭑ mi demand^⭑·is
          de^⭑ ŝi ĉu^⭑ ŝi pov^⭑·as rekomend^⭑·i tia·jn fot⁹·ojn kaj^⭑ mal·moral¹·aĵ·ojn al^⭑
          si^⭑·aj infan^⭑·oj, ŝi respond^⭑·is jes^⭑·e kaj^⭑ dir^⭑·is ke^⭑ ili est^⭑·as toler^⭑·em·aj
          kiel^⭑ ŝi est^⭑·as .

mal·moral¹·ec·o

          Mal·konform^⭑·ec·o al^⭑ la^⭑ princip^⭑·oj de^⭑ moral¹·o: kiam^⭑ oni atak^⭑·as
          „mal·moral¹·ec·on“ en^⭑ literatur^⭑·o, oni preskaŭ^⭑ ĉiam^⭑ cel^⭑·as nur^⭑ la^⭑
          realism³·an pri·skrib^⭑·on de^⭑ seks^⭑·aj afer^⭑·oj .

sen·moral¹·ig·i

   (tr)

          De·turn^⭑·i iu·n de^⭑ la^⭑ dev^⭑·o kaj^⭑ virt^⭑·o, {korupt³·i^2} , {de·log^⭑·i} : nur^⭑
          tio mank^⭑·as, ke^⭑ li, per^⭑ fi^⭑·a sen·moral¹·ig·o venen^⭑·u la^⭑ san^⭑·an soci³·on
          kaj^⭑ renvers^⭑·u la^⭑ ord^⭑·on !

du^⭑·obl·a moral¹·o

          Aplik³·o de^⭑ pli^⭑ sever^⭑·a moral¹·o al^⭑ ali^⭑·aj ol^⭑ al^⭑ la^⭑ si^⭑·aj: kial^⭑ Eŭrop^⭑·a
          Uni⁹·o kaj^⭑ Uson⁹·o ne^⭑ protest¹·e kondamn^⭑·is tiu·jn […], mi karakteriz¹·us
          tio·n kiel^⭑ du^⭑·obl·an moral¹·on, aplik³·ad·on de^⭑ divers^⭑·aj mezur^⭑·il·oj kaj^⭑
          kiel^⭑ {hipokrit^⭑·ec·o} n .

profesi^⭑·a moral¹·o

          Moral¹·o pri^⭑ la^⭑ propr^⭑·aj cirkonstanc^⭑·oj kaj^⭑ ag^⭑·oj de^⭑ iu·j profesi^⭑·an·oj:
          s-ro  , neniom^⭑ kalkul^⭑·ant·e si^⭑·an profesi^⭑·an moral¹·on
          kiel^⭑ ĵurnal^⭑·ist·o, […] help^⭑·is la^⭑ kandidat¹·on de^⭑ reg^⭑-parti^⭑·o
          kontraŭ·leĝ^⭑·e . {uzanc⁽⁺⁾·o}

   [artikol^⭑-versi⁹·o: 1.26 2024/02/04 21:17:48 ]
     __________________________________________________________________