vidu ankaŭ la klarigojn
-obl/
I.
-obl
Sufiks⭑·o signif⭑·ant·a, ke⭑ la⭑ pri·parol⭑·at·a objekt⭑·o en·hav⭑·as
ĝust⭑·e ia·n kvant⭑·on tiom⭑+foj⭑·e, kiom⭑ montr⭑·as la⭑ radik⭑·o: du⭑×dek⭑
est⭑·as la⭑ kvar⭑·obl·o de⭑ kvin⭑; sep⭑·obl·e tri⭑ est⭑·as du⭑×dek⭑ unu⭑;
ili kolekt⭑·is du⭑·obl·e da⭑ pan⭑·o; du⭑·obl·e pli⭑ ol⭑ ĉio, kio·n li
hav⭑·is antaŭ⭑·e; li hav⭑·is en⭑ tiu jar⭑·o cent⭑·obl·e~mezur⭑·an
rikolt⭑·on; en⭑ la⭑ spac⭑·o naĝ⭑·is mil⭑·obl·aj flu⭑·oj da⭑ hom⭑·aj
pens⭑·oj; mi⭑·a labor⭑·o valor⭑·as kelk⭑+obl⭑·e pli⭑, ol⭑ kiom⭑ vi don⭑·as
al⭑ mi por⭑ ĝi; la⭑ posed⭑·o de⭑ Bibli¹·o est⭑·as por⭑ ni⭑·a literatur⭑·o
pli⭑ grav⭑·a akir⭑·o, ol⭑ la⭑ posed⭑·o de⭑ mult⭑+obl⭑·e pli⭑ grand⭑·a
kvant⭑·o da⭑ ali⭑·aj verk⭑·oj; dum⭑ la⭑ 19a jar⭑-cent⭑·o la⭑
ter⭑-loĝ⭑·ant·ar·o du⭑·obl·iĝ·is.
mult⭑+obl⭑·a
1.
Mult⭑·eg·a: hav⭑·i mult⭑+obl⭑·an fort⭑·on^{Z}.
2.
Est⭑·ant·aj mult⭑·aj el⭑ la⭑ sam⭑·a spec⭑·o: la⭑ mult⭑+obl⭑·aj efik⭑·oj de⭑
la⭑ elektr¹·o.
3.
{plur⁴+obl⭑·a.}
mult⭑+obl⭑·ig·i
1.
{Mult⭑·ig·i} : mult⭑+obl⭑·ig·i la⭑ eksperiment¹·ojn, la⭑ prov⭑·ojn; ĉio
est⭑·as pro⭑ vi, por⭑ ke⭑ la⭑ grac⁽⁺⁾·o, mult⭑~obl⭑·ig·it·a per⭑ mult⭑·aj,
abund³·ig·u la⭑ dank⭑·on al⭑ la⭑ glor⭑·o de⭑ Di⭑·o ; neces⭑·as nul⭑·ig·i
kelk⭑·ajn fest⭑·ojn anstataŭ⭑ mult⭑+obl⭑·ig·i ili·n, ĉar⭑ dum⭑ ĉi⭑ tiu
fest⭑·o nur⭑ 10 % de⭑ la⭑ loĝ⭑·ant·oj fest⭑·as, kaj⭑ la⭑ ali⭑·aj rest⭑·as
hejm⭑·e, sen⭑ far⭑·i io·n ; hodiaŭ⭑ oni parol⭑·as ankaŭ⭑ pri⭑ la⭑
„Inter·ret⭑·o de⭑ Objekt⭑·oj”, kiam⭑ la⭑ nombr⭑·o de⭑ „objekt⭑·oj”
konekt⁹·it·aj al⭑ Inter·ret⭑·o – frid⁽⁺⁾~uj⭑·oj, pan⭑-rost⭑·il·oj, unu⭑·op·aj
lum⭑·oj, ... – vast⭑·e super⭑·os la⭑ nombr⭑·on de⭑ hom⭑·oj, evident¹·e
ankaŭ⭑ tio pov⭑·us mult⭑+obl⭑·ig·i la⭑ dispon⭑·at·ajn daten⁽⁺⁾·ojn .
2.
Mult⭑·ig·i pli⭑ kaj⭑ pli⭑ sam⭑+spec⭑·ajn est⭑·aĵ·ojn, ig⭑·ant·e ili·n
{nask⭑·i} ĝi unu⭑ de⭑ ali⭑·aj: Di⭑·o promes⭑·is, ke⭑ li mult⭑+obl⭑·ig·os
ili⭑·an ras¹·on kiel⭑ la⭑ stel⭑·oj de⭑ la⭑ ĉiel⭑·o; oni pov⭑·as sufiĉ⭑·e
bred⁸·i kunikl⭑·ojn, sed⭑ mon⭑·on mult⭑+obl⭑·ig·i ja⭑ ne⭑ est⭑·as ebl⭑·e ;
mult⭑+obl⭑·ig·i veget⭑·aĵ·on per⭑ branĉ⭑-plant⭑·ad·o; mult⭑~obl⭑·iĝ·em·a ras¹·o.
3.
{Multiplik⁸·i} nombr⭑·on per⭑ entjer⁽⁺⁾·o: la⭑ verk⭑·ant·o, bezon⭑·ant·e
esprim⭑·i ekzempl⭑·e „mult⭑+obl⭑·ig·i“, „divid⭑·at·o“ aŭ⭑ „tri⭑-angul⭑·o“,
kre⭑·os tiu·jn vort⭑·ojn facil⭑·e el⭑ la⭑ vort⭑·oj jam⭑ ekzist⭑·ant·aj en⭑
la⭑ vort⭑·ar·o ;
plur⁴+obl⭑·a
(p.p. punkt⭑·o aŭ⭑ polinom⁽⁺⁾·a radik⭑·o) Tia, ke⭑ ĝi⭑·a {obl⭑·ec·o}
super⭑·as unu⭑.
Rim.: Oni trov⭑·as ankaŭ⭑ „mult⭑+obl⭑·a“ ĉi⭑-senc⭑·e, ver⭑+ŝajn⭑·e pro⭑
imit⭑·o de⭑ naci⭑+lingv⭑·aj form⭑·oj. Tiu ne·logik¹·a uz⭑·o de⭑ „mult“
anstataŭ⭑ „plur“ trov⭑·iĝ·as ankaŭ⭑ ĉe⭑ Bricard : mult⭑~later⁴·o,
mult⭑~edr⁽⁺⁾·o...
II.
Vort⭑·er·o sam⭑+signif⭑·a:
obl⭑·o
{Produt⁽⁺⁾·o} de⭑ don⭑·it·a entjer⁽⁺⁾·o, multiplik⁸·it·a per⭑ ali⭑·a
entjer⁽⁺⁾·o: la⭑ par⭑·aj nombr⭑·oj est⭑·as obl⭑·oj de⭑ . {divizor⁽⁺⁾·o}
Rim.: Malgraŭ⭑ ĝi⭑·a de·ven⭑·o la⭑ noci⁽⁺⁾·o est⭑·as vast⭑·ig·ebl·a al⭑ ĉia
multiplik⁸·o, sam⭑·e kiel⭑ okaz⭑·as por⭑ „divizor⁽⁺⁾·o“.
obl⭑·ig·i
{Multiplik⁸·i} nombr⭑·on per⭑ entjer⁽⁺⁾·o: obl⭑·ig·ant·e per⭑
oni ricev⭑·as .
Rim.: En⭑ pli⭑ fru⭑·a stat⭑·o de⭑ la⭑ lingv⭑·o oni uz⭑·is {mult⭑+obl⭑·ig·i}
ĉi⭑-cel⭑·e. Matematik¹·a Vort⭑·ar·o preciz⭑·ig·as en⭑ la⭑ traduk⭑·oj, ke⭑
tem⭑·as pri⭑ multiplik⁸·o per⭑ entjer⁽⁺⁾·o, sed⭑ sam⭑·e kiel⭑ por⭑ „obl⭑·o“
aŭ⭑ „divizor⁽⁺⁾·o“ ebl⭑·as vast⭑·ig·i la⭑ senc⭑·on al⭑ kamp⭑·oj ekster⭑
element¹·a aritmetik¹·o.
n-obla
a)
(p.p. {radik⭑·o} de⭑ polinom⁽⁺⁾·o ) Tia, ke⭑
est⭑·as la⭑ plej⭑ grand⭑·a potenc⭑·o, por⭑ kiu
divizor⁽⁺⁾·as en⭑ : akcept⭑·as du⭑ unu⭑·obl·ajn
radik⭑·ojn; est⭑·as du⭑·obl·a radik⭑·o de⭑ .
b)
(p.p. punkt⭑·o de⭑ {kurb⭑·o} ) Tia, ke⭑ la⭑ kurb⭑·o tra·pas⭑·as
ĝi·n -foj⭑·e: ĉiu·j punkt⭑·oj de⭑ {konik⁽⁺⁾·o} est⭑·as
unu⭑·obl·aj.
{obl⭑·ec·o} , {plur⁴+obl⭑·a} .
obl⭑·ec·o
(de⭑ punkt⭑·o aŭ⭑ polinom⁽⁺⁾·a radik⭑·o) Tia entjer⁽⁺⁾·o , ke⭑ la⭑
punkt⭑·o aŭ⭑ la⭑ radik⭑·o est⭑·as {n-obla} : la⭑ sum⭑·o de⭑ la⭑ obl⭑·ec·o
de⭑ ĉiu·j radik⭑·oj de⭑ kompleks⁽⁺⁾·a polinom⁽⁺⁾·o egal⭑·as al⭑ ties⭑
grad⭑·o.
plej⭑ mal·grand⭑·a komun⭑·a obl⭑·o (PMKO)
(de⭑ plur⁴·aj entjer⁽⁺⁾·oj) la⭑ plej⭑ mal·grand⭑·a komun⭑·a obl⭑·o de⭑ est⭑·as .
[artikol⭑-versi⁹·o: 1.38 2024/01/30 16:09:13 ]
__________________________________________________________________