vidu ankaŭ la klarigojn
ol⭑
ol⭑
Konjunkci⭑·o esprim⭑·ant·a diferenc⭑·on ĉe⭑ kompar⭑·o
1.
por⭑ en·konduk⭑·i la⭑ du⭑·an sam⭑+natur⭑·an kompar⭑·at·aĵ·on: ŝi⭑·a pli⭑ jun⭑·a
frat⭑·in·o est⭑·as ja⭑ pli⭑ bel⭑·a ol⭑ ŝi ; [ĉe⭑] la⭑ fin⭑·o de⭑ la⭑ histori⭑·o,
ni sci⭑·os pli⭑ mult⭑·e ol⭑ ĉe⭑ la⭑ komenc⭑·o ; ne⭑ rest⭑·is pli⭑ ol⭑ kvin⭑×dek⭑
rajd⭑·ist·oj ; [li] hav⭑·is la⭑ aĝ⭑·on de⭑ mal·pli⭑ ol⭑ du⭑×dek⭑ jar⭑·oj ; [li
est⭑·as] ne⭑ general⭑·o, sed⭑ ne⭑ mal·pli⭑ valor⭑·as ol⭑ general⭑·o ; ia+foj⭑·e
la⭑ kuraĝ⭑·o valor⭑·as pli⭑ mult⭑·e ol⭑ la⭑ prudent⭑·o ; kiu nenio·n tim⭑·as
est⭑·as ne⭑ mal·pli⭑ potenc⭑·a ol⭑ tiu, kiu·n ĉiu tim⭑·as ; li pov⭑·as ven⭑·i
ne⭑ pli⭑ fru⭑·e, ol⭑ en⭑ la⭑ nokt⭑·o ; pli⭑ bon⭑·a pan⭑·o sen⭑ buter⭑·o ol⭑ kuk⭑·o
sen⭑ liber⭑·o ; pli⭑ feliĉ⭑·a est⭑·as don⭑·ant·o ol⭑ pren⭑·ant·o .
Rim.: Oni vid⭑·as, ke⭑ la⭑ kompar⭑·at·aĵ·o, kiu sekv⭑·as la⭑ konjunkci⭑·on
_ol⭑_, hav⭑·as ĉiam⭑ la⭑ sam⭑·an form⭑·on kiel⭑ tiu, al⭑ kiu ĝi rilat⭑·as
(substantiv⭑·o, adjektiv⭑·o, infinitiv²·o, kc). Ĝi hav⭑·as konsekvenc⭑·e
ankaŭ⭑ sam⭑·an kaz⭑·on: li vi·n am⭑·as pli⭑ ol⭑ ĉiu·jn (oni kompar⭑·as la⭑
am⭑·on al⭑ vi kaj⭑ al⭑ ĉiu·j) ; li vi·n am⭑·as pli⭑ ol⭑ ĉiu·j (oni kompar⭑·as
la⭑ am⭑·on de⭑ _li_ kaj⭑ de⭑ ĉiu·j); vi vid⭑·is iu·n ali⭑·an _ol⭑ mi·n_ (la⭑
objekt⭑·a „ol⭑“, „ne⭑ mi·n vi vid⭑·is“); vi vid⭑·is iu·n ali⭑·an _ol⭑ mi_ (la⭑
subjekt⭑·a „ol⭑“, „_vi_ vid⭑·is unu⭑ hom⭑·on, kaj⭑ _mi_ vid⭑·is ali⭑·an
hom⭑·on“).
2.
por⭑ en·konduk⭑·i fraz¹·on kun⭑ subjunkci⁽⁺⁾·o, kutim⭑·e per⭑ _ol⭑ kiam⭑, ol⭑
kiel⭑, ol⭑ kiom⭑, ol⭑ se⭑_, laŭ⭑ tio, ĉu⭑ ĝi hav⭑·as temp⭑·an, manier⭑·an,
mezur⭑·an aŭ⭑ kondiĉ⭑·an senc⭑·on: ne⭑ mal·lig⭑·u ĝi·n pli⭑ fru⭑·e, ol⭑ kiam⭑ la⭑
reĝ⭑·id·in·o demand⭑·os pri⭑ la⭑ objekt⭑·o ; tio est⭑·as pli⭑ ol⭑ kiom⭑ mi
pov⭑·is sonĝ⭑·i ; ŝi al·naĝ⭑·ad·is mult⭑·e pli⭑ proksim⭑·e […], ol⭑ kiel⭑
kuraĝ⭑·us iu ali⭑·a ; est⭑·us pli⭑ bon⭑·e por⭑ vi, se⭑ unu⭑ el⭑ vi⭑·aj membr⭑·oj
pere⭑·us, ol⭑ se⭑ vi⭑·a tut⭑·a korp⭑·o est⭑·us ĵet⭑·it·a en⭑ n ; mi
hav⭑·as pli⭑ bon⭑·ajn okul⭑·ojn, ol⭑ kiel⭑ oni pens⭑·as ; pli⭑ grand⭑·a est⭑·as
mi⭑·a pun⭑·o, ol⭑ kiom⭑ mi pov⭑·os el·port⭑·i ; ĝi ĉes⭑·os bat⭑·i ne⭑ pli⭑ fru⭑·e,
ol⭑ kiam⭑ vi dir⭑·os: baston⭑·o, en⭑ la⭑ sak⭑·on ! ŝat⭑·i ili·n pli⭑ alt⭑·e, ol⭑
kiom⭑ ili merit⭑·as ; „si⭑·a“ montr⭑·as pli⭑ grand⭑·an intim⭑·ec·on […]. ol⭑
kiom⭑ montr⭑·as la⭑ vort⭑·o „ĝi⭑·a“ ; tra·glit⭑·as pli⭑ da⭑ mal·lum⭑·aj nub⭑·oj,
ol⭑ kiom⭑ la⭑ nord⭑·o sci⭑·as ; nenio pli⭑ grand⭑·an mizer⭑·on prezent⭑·as, ol⭑
se⭑ san⭑·o mank⭑·as kaj⭑ ŝuld⭑·oj turment⭑·as .
Rim.: Okaz⭑·e tamen⭑ sufiĉ⭑·as la⭑ simpl⭑·a _ol⭑_: ĝi daŭr⭑·is long⭑·e – pli⭑
long⭑·e ol⭑ mi kred⭑·is ; ekzist⭑·as en⭑ ĉiel⭑·o kaj⭑ sur⭑ ter⭑·o pli⭑ da⭑
afer⭑·oj, ol⭑ en⭑ la⭑ lern⭑·ej·oj instru⭑·as filozof¹·oj.
3.
por⭑ en·konduk⭑·i okaz⭑·on aŭ⭑ ebl⭑·on, kiu·n oni prefer⭑·as al⭑ la⭑ antaŭ⭑·a
laŭ⭑ prefer⭑·o, laŭ⭑ temp⭑·o ktp: mi prefer⭑·as ĉirkaŭ·mord⭑·i de⭑ mal·sat⭑·o
mi⭑·ajn mal·jun⭑·ajn ost⭑·ojn […], ol⭑ ( {anstataŭ⭑} ) per⭑ mort⭑·ig·o akir⭑·i
viv⭑·on en⭑ riĉ⭑·ec·o ! ili ebl⭑·e elekt⭑·os ali⭑·an solv⭑·on, ol⭑ (anstataŭ⭑
tiu·n, kiu·n) ni elekt⭑·is ; la⭑ esprim⭑·on „ne⭑ jam⭑“ […] signif⭑·as io·n
tut⭑·e ali⭑·an ol⭑ „jam⭑ ne⭑“ ; ŝi est⭑·is tut⭑·e ali⭑·a, ol⭑ kiel⭑ ŝi·n
imag⭑·is al⭑ si ; antaŭ⭑ ol⭑ (antaŭ⭑ {kiam⭑} ) vi ven⭑·os al⭑ mi, li dir⭑·os
al⭑ mi la⭑ ver⭑·on ; li⭑·a mien⭑·o ŝanĝ⭑·iĝ·is eĉ⭑ pli⭑·e post⭑ ol⭑ (post⭑ kiam⭑)
li leg⭑·is la⭑ pergamen⭑·on .
[artikol⭑-versi⁹·o: 1.102 2023/10/20 13:11:47 ]
__________________________________________________________________