vidu ankaŭ la klarigojn
ombr·/·o

ombr·o

   1.
          Pli mal·pli plen·a mank·o de lum·o, en lok·o, kiu·n mal·diafan²·a korp·o
          ŝirm·as kontraŭ la lum·o: jam pli grand·aj la ombr·oj fal·as de la
          alt·aj mont·oj; en la ombr·o de la nokt·o; la mont·oj ĵet·is, etend·is
          long·an ombr·on sur la eben·aĵ·on; [ŝi] sid·is en la ombr·o de arb·o ;
          la ombr·o mov·iĝ·ad·is, […] kaŭz·at·a de la ne·regul·a mov·iĝ·ad·o de la
          kandel·a flam·o ; la tag·oj de la hom·o est·as kiel pas·ant·a ombr·o ;
          kie lum·o ekzist·as, ankaŭ ombr·o trov·iĝ·as (vd {makul·o} , {flank·o
          1} ) ; ombr·oj en pentr·aĵ·o (nigr·aĵ·oj  mal·hel·aĵ·oj prezent·ant·aj
          ombr·on). {krepusk·o} , {mal·lum·o} , {nokt·o}

   2.
          Tiu mal·lum·a part·o, konsider·at·a kiel re·produkt·ant·a la form·on de
          mal·diafan²·a korp·o: Petr·o Ŝlemil  la vir·o, kiu perd·is si·an
          ombr·on ; tim·ul·o tim·as  si·an propr·an ombrn ; sekv·i iu·n kiel li·a
          ombr·o (neniam li·n for·las·i); la hor+montr·a ombr·o .

   3.
          Bild¹·o de mort·int·a person·o, aper·ant·a en la memor·o  kredit¹·a kiel
          {fantom·a} re·al·aĵ·o: kiam la hom·o mort·as, li·a ombr·o viv·as kaj si·n
          montr·as al la hom·oj ; mi for·ir·os sen·re·ven·e en la land·on de
          mal·lum·o kaj de mort·a ombr·o ; ŝi·a ombr·o ŝajn·is klin·i si·n al mi·a
          lit·o; en nokt·o-mez·a silent·eg·o aper·as antaŭ ili ia ombr·o simil·a
          tut·e al la patr·o vi·a ; la land·o de la ombr·oj (la Infer·oj); mi
          esprim·as funebr·an salut·on al la ombr·oj de ĉiu·j ni·aj kar·aj
          kamarad·oj ; ŝi est·as nur la ombr·o de si mem (pro mal·san·o kaj
          mal·gras·iĝ·o). {re·aper·ant·o} , {spirit·o^4} .

   4.
          Antaŭ-  post·sign·o, influ·o de io pli grav·a, pli grand·a: si·n
          kaŝ·i en la ombr·o (sub protekt¹·o) de iu .

        a)
                {Minac·o} , influ·o de ia mal·bon·o: tiu mal·feliĉ·o ĵet·is si·an
                ombr·on (mal·ĝoj·on) sur la tut·an jar·on; ĉirkaŭ·it·a de la
                ombr·o de mort·o; tiu ĉi ombr·o (zorg·o) mal·hel·ig·is ili·an
                kun·viv·on ek~de la komenc·o .

        b)
                Mal·grav·a ŝajn·o, er·o de io: ne est·as  ombr·o da danĝer·o;
                ne rest·is  ombr·o da liber·o; sen ia ombr·o da dub·o ; oni
                las·is al li nur ombr·on da potenc·o; ni dev·as sever·e evit·i
                ĉio·n, kio pov·us prezent·i ombr·on de intern·a mal·pac·o; la
                respond·o ne hav·as  la plej mal·grand·an ombr·on de ia ŝajn·a
                mal·kontent·ec·o  riproĉ·oj.

ombr·a, ombr·o-plen·a, ombr·o-riĉ·a

          Est·ant·a en ombr·o: ombr·a val·o; ombr·a cipres·o, kverk·o, mont·o,
          flank·o ; ombr·a ale¹·o de mal·jun·aj arb·oj ; li en·ir·is en la
          ombr·o-plen·an ĝarden·on kaj mal·aper·is inter la arb·oj ; ombr·o-riĉ·aj
          arb·oj ŝirm·as ĝi·n per si·a ombr·o .

ombr·i

   (tr)

          Ĵet·i ombr·on sur io·n: kiu plant·is antaŭ la dom·o la bel·ajn
          kresk·aĵ·ojn, kiu·j tiel pentr·ind·e ĝi·n ombr·as? ; unu arb·et·aĵ·o de
          tiu ĉi kresk·aĵ·o ombr·as la spac·on de tri kvadrat¹·aj metr·oj ; la
          mal·grand·aj lip-har·oj ombr·is la mal·dik·ajn lip·ojn ; Atrejo ombr·is
          si·an vizaĝ·on per la man·o kaj ek·vid·is je proksim·um·a distanc¹·o de
          du·on·o de mejl·o ne·regul·e for·mit¹·an ŝton+pord·eg·on ; frunt·o ombr·it·a
          de zorg·oj. {nub·o}

ombr·aĵ·o, sub·ombr·o

          Lok·o ombr·it·a: promen·i sub dens·aj ombr·aĵ·oj; saĝ·a derviŝ⁽⁺⁾·o kiu
          pas·is mult·e da temp·o sub la ombr·aĵ·o de lok·a arb·o kaj post·e est·is
          en·tomb·ig·it·a apud ĝi .

ombr·iĝ·i

   (ntr)

          ·i ombr·a: la ter·o ombr·iĝ·is de nigr·a nub·eg·o; la mort·o ten·is li·n
          je la gorĝ·o kaj li·a cerb·o ombr·iĝ·is.

ombr·um·i

   (tr)

   1.
          Mal·hel·ig·i, obtuz³·ig·i: somer·o de l' am·o mi·n prem·as sur voj·o, sen
          vi·a ombr·um·o mi mort·us sen ĝoj·o ; kvankam Mercury laŭ·natur·e est·is
          tenor¹·o, li sci-pov·is mult+manier·e ombr·um·i la divers·ajn registr·ojn
          de si·a 3½-oktav²·o-voĉ·o .

   2.
          Mark⁽⁺⁾·i per strek·oj  kolor·il·oj, kiu·j prezent·as ombr·ojn en
          desegn·o  pentr·aĵ·o. {haĉ⁽⁺⁾·i}

ĉin⁹·aj ombr·oj

          {Ombr·o-teatr·o} : oni tradici¹·e kred·as ombr·o-lud·on origin¹·a de Ĉini⁽⁺⁾·o
          (en mult·aj lingv·oj, ĝi est·as krom·nom·at·aĉin⁹·aj ombr·oj“, pli
          ver+ŝajn·e ĝi aper·is en insul·o Jav⁽⁺⁾·o, ĉirkaŭ 5 000 a.k.,  Barat⁽⁺⁾·o,
          el kie ĝi dis·vast·iĝ·is en sud·--orient·an Azi⁸·on ; ni invit·as al
          spektakl¹·o de vesper·a pup+teatr·aĵ·o, aranĝ·it·a per faden·aj
          marionet¹·oj kaj ĉin⁹·aj ombr·oj ; la fe-in·o riverenc·as, kun ĉin⁹·aj
          ombr·oj sur la mur·o, la infan·o est·as rav·it·a kaj aplaŭd·as .

   [artikol-versi⁹·o: 1.41 2024/01/30 16:09:26 ]
     __________________________________________________________________