vidu ankaŭ la klarigojn
ombr⭑·/·o
ombr⭑·o
1.
Pli⭑ mal·pli⭑ plen⭑·a mank⭑·o de⭑ lum⭑·o, en⭑ lok⭑·o, kiu·n mal·diafan²·a korp⭑·o
ŝirm⭑·as kontraŭ⭑ la⭑ lum⭑·o: jam⭑ pli⭑ grand⭑·aj la⭑ ombr⭑·oj fal⭑·as de⭑ la⭑
alt⭑·aj mont⭑·oj; en⭑ la⭑ ombr⭑·o de⭑ la⭑ nokt⭑·o; la⭑ mont⭑·oj ĵet⭑·is, etend⭑·is
long⭑·an ombr⭑·on sur⭑ la⭑ eben⭑·aĵ·on; [ŝi] sid⭑·is en⭑ la⭑ ombr⭑·o de⭑ arb⭑·o ;
la⭑ ombr⭑·o mov⭑·iĝ·ad·is, […] kaŭz⭑·at·a de⭑ la⭑ ne·regul⭑·a mov⭑·iĝ·ad·o de⭑ la⭑
kandel⭑·a flam⭑·o ; la⭑ tag⭑·oj de⭑ la⭑ hom⭑·o est⭑·as kiel⭑ pas⭑·ant·a ombr⭑·o ;
kie lum⭑·o ekzist⭑·as, ankaŭ⭑ ombr⭑·o trov⭑·iĝ·as (vd {makul⭑·o} , {flank⭑·o
1} ) ; ombr⭑·oj en⭑ pentr⭑·aĵ·o (nigr⭑·aĵ·oj aŭ⭑ mal·hel⭑·aĵ·oj prezent⭑·ant·aj
ombr⭑·on). {krepusk⭑·o} , {mal·lum⭑·o} , {nokt⭑·o}
2.
Tiu mal·lum⭑·a part⭑·o, konsider⭑·at·a kiel⭑ re·produkt⭑·ant·a la⭑ form⭑·on de⭑
mal·diafan²·a korp⭑·o: Petr⭑·o Ŝlemil aŭ⭑ la⭑ vir⭑·o, kiu perd⭑·is si⭑·an
ombr⭑·on ; tim⭑·ul·o tim⭑·as eĉ⭑ si⭑·an propr⭑·an ombrn ; sekv⭑·i iu·n kiel⭑ li⭑·a
ombr⭑·o (neniam⭑ li·n for·las⭑·i); la⭑ hor⭑+montr⭑·a ombr⭑·o .
3.
Bild¹·o de⭑ mort⭑·int·a person⭑·o, aper⭑·ant·a en⭑ la⭑ memor⭑·o aŭ⭑ kredit¹·a kiel⭑
{fantom⭑·a} re·al·aĵ⭑·o: kiam⭑ la⭑ hom⭑·o mort⭑·as, li⭑·a ombr⭑·o viv⭑·as kaj⭑ si·n
montr⭑·as al⭑ la⭑ hom⭑·oj ; mi for·ir⭑·os sen·re·ven⭑·e en⭑ la⭑ land⭑·on de⭑
mal·lum⭑·o kaj⭑ de⭑ mort⭑·a ombr⭑·o ; ŝi⭑·a ombr⭑·o ŝajn⭑·is klin⭑·i si·n al⭑ mi⭑·a
lit⭑·o; en⭑ nokt⭑·o-mez⭑·a silent⭑·eg·o aper⭑·as antaŭ⭑ ili ia⭑ ombr⭑·o simil⭑·a
tut⭑·e al⭑ la⭑ patr⭑·o vi⭑·a ; la⭑ land⭑·o de⭑ la⭑ ombr⭑·oj (la⭑ Infer⭑·oj); mi
esprim⭑·as funebr⭑·an salut⭑·on al⭑ la⭑ ombr⭑·oj de⭑ ĉiu·j ni⭑·aj kar⭑·aj
kamarad⭑·oj ; ŝi est⭑·as nur⭑ la⭑ ombr⭑·o de⭑ si mem⭑ (pro⭑ mal·san⭑·o kaj⭑
mal·gras⭑·iĝ·o). {re·aper⭑·ant·o} , {spirit⭑·o^4} .
4.
Antaŭ⭑- aŭ⭑ post·sign⭑·o, influ⭑·o de⭑ io pli⭑ grav⭑·a, pli⭑ grand⭑·a: si·n
kaŝ⭑·i en⭑ la⭑ ombr⭑·o (sub⭑ protekt¹·o) de⭑ iu .
a)
{Minac⭑·o} , influ⭑·o de⭑ ia⭑ mal·bon⭑·o: tiu mal·feliĉ⭑·o ĵet⭑·is si⭑·an
ombr⭑·on (mal·ĝoj⭑·on) sur⭑ la⭑ tut⭑·an jar⭑·on; ĉirkaŭ⭑·it·a de⭑ la⭑
ombr⭑·o de⭑ mort⭑·o; tiu ĉi⭑ ombr⭑·o (zorg⭑·o) mal·hel⭑·ig·is ili⭑·an
kun·viv⭑·on ek⭑~de⭑ la⭑ komenc⭑·o .
b)
Mal·grav⭑·a ŝajn⭑·o, er⭑·o de⭑ io: ne⭑ est⭑·as eĉ⭑ ombr⭑·o da⭑ danĝer⭑·o;
ne⭑ rest⭑·is eĉ⭑ ombr⭑·o da⭑ liber⭑·o; sen⭑ ia⭑ ombr⭑·o da⭑ dub⭑·o ; oni
las⭑·is al⭑ li nur⭑ ombr⭑·on da⭑ potenc⭑·o; ni dev⭑·as sever⭑·e evit⭑·i
ĉio·n, kio pov⭑·us prezent⭑·i ombr⭑·on de⭑ intern⭑·a mal·pac⭑·o; la⭑
respond⭑·o ne⭑ hav⭑·as eĉ⭑ la⭑ plej⭑ mal·grand⭑·an ombr⭑·on de⭑ ia⭑ ŝajn⭑·a
mal·kontent⭑·ec·o aŭ⭑ riproĉ⭑·oj.
ombr⭑·a, ombr⭑·o-plen⭑·a, ombr⭑·o-riĉ⭑·a
Est⭑·ant·a en⭑ ombr⭑·o: ombr⭑·a val⭑·o; ombr⭑·a cipres⭑·o, kverk⭑·o, mont⭑·o,
flank⭑·o ; ombr⭑·a ale¹·o de⭑ mal·jun⭑·aj arb⭑·oj ; li en·ir⭑·is en⭑ la⭑
ombr⭑·o-plen⭑·an ĝarden⭑·on kaj⭑ mal·aper⭑·is inter⭑ la⭑ arb⭑·oj ; ombr⭑·o-riĉ⭑·aj
arb⭑·oj ŝirm⭑·as ĝi·n per⭑ si⭑·a ombr⭑·o .
ombr⭑·i
(tr)
Ĵet⭑·i ombr⭑·on sur⭑ io·n: kiu plant⭑·is antaŭ⭑ la⭑ dom⭑·o la⭑ bel⭑·ajn
kresk⭑·aĵ·ojn, kiu·j tiel⭑ pentr⭑·ind·e ĝi·n ombr⭑·as? ; unu⭑ arb⭑·et·aĵ·o de⭑
tiu ĉi⭑ kresk⭑·aĵ·o ombr⭑·as la⭑ spac⭑·on de⭑ tri⭑ kvadrat¹·aj metr⭑·oj ; la⭑
mal·grand⭑·aj lip⭑-har⭑·oj ombr⭑·is la⭑ mal·dik⭑·ajn lip⭑·ojn ; Atrejo ombr⭑·is
si⭑·an vizaĝ⭑·on per⭑ la⭑ man⭑·o kaj⭑ ek·vid⭑·is je⭑ proksim⭑·um·a distanc¹·o de⭑
du⭑·on·o de⭑ mejl⭑·o ne·regul⭑·e for·mit¹·an ŝton⭑+pord⭑·eg·on ; frunt⭑·o ombr⭑·it·a
de⭑ zorg⭑·oj. {nub⭑·o}
ombr⭑·aĵ·o, sub·ombr⭑·o
Lok⭑·o ombr⭑·it·a: promen⭑·i sub⭑ dens⭑·aj ombr⭑·aĵ·oj; saĝ⭑·a derviŝ⁽⁺⁾·o kiu
pas⭑·is mult⭑·e da⭑ temp⭑·o sub⭑ la⭑ ombr⭑·aĵ·o de⭑ lok⭑·a arb⭑·o kaj⭑ post⭑·e est⭑·is
en·tomb⭑·ig·it·a apud⭑ ĝi .
ombr⭑·iĝ·i
(ntr)
Iĝ⭑·i ombr⭑·a: la⭑ ter⭑·o ombr⭑·iĝ·is de⭑ nigr⭑·a nub⭑·eg·o; la⭑ mort⭑·o ten⭑·is li·n
je⭑ la⭑ gorĝ⭑·o kaj⭑ li⭑·a cerb⭑·o ombr⭑·iĝ·is.
ombr⭑·um·i
(tr)
1.
Mal·hel⭑·ig·i, obtuz³·ig·i: somer⭑·o de⭑ l'⭑ am⭑·o mi·n prem⭑·as sur⭑ voj⭑·o, sen⭑
vi⭑·a ombr⭑·um·o mi mort⭑·us sen⭑ ĝoj⭑·o ; kvankam⭑ Mercury laŭ·natur⭑·e est⭑·is
tenor¹·o, li sci⭑-pov⭑·is mult⭑+manier⭑·e ombr⭑·um·i la⭑ divers⭑·ajn registr⭑·ojn
de⭑ si⭑·a 3½-oktav²·o-voĉ⭑·o .
2.
Mark⁽⁺⁾·i per⭑ strek⭑·oj aŭ⭑ kolor⭑·il·oj, kiu·j prezent⭑·as ombr⭑·ojn en⭑
desegn⭑·o aŭ⭑ pentr⭑·aĵ·o. {haĉ⁽⁺⁾·i}
ĉin⁹·aj ombr⭑·oj
{Ombr⭑·o-teatr⭑·o} : oni tradici¹·e kred⭑·as ombr⭑·o-lud⭑·on origin¹·a de⭑ Ĉini⁽⁺⁾·o
(en⭑ mult⭑·aj lingv⭑·oj, ĝi est⭑·as krom·nom⭑·at·a „ĉin⁹·aj ombr⭑·oj“, pli⭑
ver⭑+ŝajn⭑·e ĝi aper⭑·is en⭑ insul⭑·o Jav⁽⁺⁾·o, ĉirkaŭ⭑ 5 000 a.k., aŭ⭑ Barat⁽⁺⁾·o,
el⭑ kie ĝi dis·vast⭑·iĝ·is en⭑ sud⭑·--orient⭑·an Azi⁸·on ; ni invit⭑·as al⭑
spektakl¹·o de⭑ vesper⭑·a pup⭑+teatr⭑·aĵ·o, aranĝ⭑·it·a per⭑ faden⭑·aj
marionet¹·oj kaj⭑ ĉin⁹·aj ombr⭑·oj ; la⭑ fe⭑-in⭑·o riverenc⭑·as, kun⭑ ĉin⁹·aj
ombr⭑·oj sur⭑ la⭑ mur⭑·o, la⭑ infan⭑·o est⭑·as rav⭑·it·a kaj⭑ aplaŭd⭑·as .
[artikol⭑-versi⁹·o: 1.41 2024/01/30 16:09:26 ]
__________________________________________________________________