vidu ankaŭ la klarigojn
oportun^⭑·/·a

oportun^⭑·a

   1.
          Facil^⭑·e {uz^⭑·ebl·a} ; bon^⭑·e adapt³·it·a al^⭑ si^⭑·a destin¹·o; ne^⭑ lac^⭑·ig·a: [la^⭑
          artikol^⭑·o] est^⭑·as oportun^⭑·a sed^⭑ ne^⭑ neces^⭑·a ; ĉio est^⭑·as por^⭑ mi
          permes^⭑·at·a, sed^⭑ ne^⭑ ĉio est^⭑·as oportun^⭑·a ; el·konduk^⭑·u mi·n, mi pet^⭑·as,
          per^⭑ pli^⭑ mal·long^⭑·a kaj^⭑ pli^⭑ oportun^⭑·a voj^⭑·o ; [vi] el·rigard^⭑·is por^⭑ vi
          oportun^⭑·an lok^⭑·on ; la^⭑ am^⭑·at·a kaj^⭑ am^⭑·ant·a edz^⭑·o mez^⭑·e de^⭑ la^⭑ urb^⭑·a bru^⭑·o
          aranĝ^⭑·is por^⭑ ŝi mol^⭑·an, varm^⭑·an kaj^⭑ oportun^⭑·an nest^⭑·on ; est^⭑·as tre^⭑
          oportun^⭑·a […], ke^⭑ mi^⭑·a frat^⭑·in·o kaj^⭑ mi […] hav^⭑·as la^⭑ sam^⭑·ajn
          korp^⭑-mezur^⭑·ojn, unu^⭑ sol^⭑·a el^⭑ ni ir^⭑·as en^⭑ magazen^⭑·oj, aĉet^⭑·as por^⭑ ambaŭ^⭑
          ; la^⭑ efektiv^⭑·a nombr^⭑·o da^⭑ vort^⭑·oj, al^⭑ kiu·j oni anstataŭ^⭑ la^⭑ form^⭑·o
          Esperant^⭑·a pov^⭑·us don^⭑·i form^⭑·on pli^⭑ oportun^⭑·an, prezent^⭑·as ne^⭑ pli^⭑ ol^⭑
          ia·jn 10% . {komfort^⭑·a} , {konven^⭑·a} , {taŭg^⭑·a} , {util^⭑·a}

   2.
          Facil^⭑·ig·ant·a sukces^⭑·on aŭ^⭑ prosper^⭑·on pro^⭑ si^⭑·a ĝust^⭑·a konven^⭑·ec·o: vi ne^⭑
          pov^⭑·is ven^⭑·i en^⭑ pli^⭑ oportun^⭑·a temp^⭑·o ; mi parol^⭑·os al^⭑ vi en^⭑ temp^⭑·o pli^⭑
          oportun^⭑·a ; [mi] atend^⭑·is oportun^⭑·an moment^⭑·on, por^⭑ pri·parol^⭑·i la^⭑
          afer^⭑·on kun^⭑ vi ; oportun^⭑·a okaz^⭑·o ; aĝ^⭑·o mal·jun^⭑·a ne^⭑ est^⭑·as oportun^⭑·a .
          {adekvat⁽⁺⁾·a} , {cel^⭑-konform^⭑·a} , {favor^⭑·a} , {konsent^⭑·ebl·a} ,
          {konform^⭑·a^1.c} , {konven^⭑·a}

   Rim.: La^⭑ senc^⭑·o de^⭑ {oportun^⭑·a^1} est^⭑·as mal·pli^⭑ ampleks^⭑·a ol^⭑ tiu de^⭑
   _komfort^⭑·a_: est^⭑·as oportun^⭑·aj nur^⭑ apart^⭑·aj simpl^⭑·aj objekt^⭑·oj, komfort^⭑·aj
   pov^⭑·as est^⭑·i viv^⭑·o, aranĝ^⭑·o ktp. Ekzempl^⭑·e font^⭑·o-plum^⭑·o est^⭑·as oportun^⭑·a sed^⭑ ne^⭑
   komfort^⭑·a. Pli^⭑·e _oportun^⭑·a_ est^⭑·as pli^⭑ objektiv²·a (la^⭑ oportun^⭑·ec·o de·pend^⭑·as
   de^⭑ la^⭑ pli^⭑ mal·pli^⭑ grand^⭑·a taŭg^⭑·ec·o de^⭑ la^⭑ objekt^⭑·o), _komfort^⭑·a_ est^⭑·as pli^⭑
   subjektiv²·a (la^⭑ komfort^⭑·ec·o de·pend^⭑·as de^⭑ la^⭑ humor^⭑·o, de^⭑ la^⭑ anim^⭑-stat^⭑·o de^⭑ la^⭑
   uz^⭑·ant·o).

oportun^⭑·e

   Laŭ^⭑ oportun^⭑·a manier^⭑·o:

   1:
          sub·ten^⭑·ant·e la^⭑ kruĉ^⭑·on, por^⭑ ke^⭑ la^⭑ vir^⭑·in·o pov^⭑·u trink^⭑·i pli^⭑ oportun^⭑·e
          ; kelk^⭑·aj far^⭑·as al^⭑ si oportun^⭑·e kaj^⭑ sid^⭑·iĝ·as (komfort^⭑·ig·is si·n) ;
           far^⭑·is al^⭑ si oportun^⭑·e sur^⭑ mol^⭑·a tapiŝ^⭑·o apud^⭑ la^⭑ fajr^⭑·uj·o ;
          vol^⭑·u en·ir^⭑·i en^⭑ la^⭑ labor^⭑·ej·on, tie ni pov^⭑·os pli^⭑ oportun^⭑·e parol^⭑·i pri^⭑
          la^⭑ afer^⭑·o ; person^⭑·o post^⭑ person^⭑·o ek·star^⭑·is por^⭑ pli^⭑ oportun^⭑·e
          rigard^⭑·i tia·jn art^⭑·ist·ojn .

   2:
          ne^⭑ oportun^⭑·e est^⭑·as en^⭑ la^⭑ nun^⭑·a moment^⭑·o tio·n pri·plor^⭑·i ; ne^⭑ est^⭑·as
          oportun^⭑·e far^⭑·i tiel^⭑ ; se^⭑ tia est^⭑·as la^⭑ rilat^⭑·o de^⭑ vir^⭑·o al^⭑ vir^⭑·in·o,
          ne^⭑ est^⭑·as oportun^⭑·e edz^⭑·iĝ·i .

oportun^⭑·o

          Facil^⭑·o, kiu rezult²·as de^⭑ favor^⭑·aj kondiĉ^⭑·oj: est^⭑·is mult^⭑·aj ven^⭑·ant·aj
          kaj^⭑ ir^⭑·ant·aj, kaj^⭑ ili ne^⭑ hav^⭑·is oportun^⭑·on eĉ^⭑ por^⭑ manĝ^⭑·i ; gast^⭑·ej·oj
          establ⁴·it·aj por^⭑ la^⭑ oportun^⭑·o de^⭑ l'^⭑ komerc^⭑·ad·o ; kial^⭑ cent^⭑+foj^⭑·e dum^⭑
          la^⭑ sam^⭑·a jar^⭑·o la^⭑ marŝ^⭑-rut¹·oj est^⭑·as ŝanĝ^⭑·at·aj? ĉu^⭑ por^⭑ oportun^⭑·o de^⭑ l’
          publik^⭑·o ? li ne^⭑ sur·hav^⭑·is tog²·on, ĉar^⭑ la^⭑ oportun^⭑·o kaj^⭑ kutim^⭑·o
          ordon^⭑·is de·met^⭑·i tog²·ojn por^⭑ festen^⭑·oj . {okaz^⭑·o^3} , {ŝanc¹·o}
          {komfort^⭑·o} , {konvenci²·o^1} , {konven^⭑·ec·o} , {kutim^⭑·o}

oportun^⭑·aĵ·o

          Facil^⭑·ig·a aĵ^⭑·o aŭ^⭑ flank^⭑·o de^⭑ situaci^⭑·o: post^⭑·a ĉambr^⭑·et·o […] ornam^⭑·it·a
          kaj^⭑ pro·vizit^⭑·a je^⭑ ĉiu+spec^⭑·aj oportun^⭑·aĵ·oj, kiu·jn am^⭑·aj kor^⭑·oj pov^⭑·is
          propon^⭑·i ; tiu·j konsider^⭑·oj jam^⭑ sufiĉ^⭑·e pli^⭑~pez^⭑·as ĉiu·jn favor^⭑·ajn
          oportun^⭑·aĵ·ojn, kiu·j si·n pov^⭑·us prezent^⭑·i hodiaŭ^⭑ ; krom^⭑ tiu·j ĉi^⭑
          natur^⭑·aj vort^⭑+far^⭑·aj oportun^⭑·aĵ·oj, kiu·jn la^⭑ lingv^⭑·o Esperant^⭑·o hav^⭑·as,
          vi trov^⭑·os en^⭑ ĝi ankoraŭ^⭑ apart^⭑·ajn […] rimed^⭑·ojn, kiu·j en·konduk^⭑·as
          grand^⭑·eg·an ekonomi¹·on ĉe^⭑ la^⭑ lern^⭑·ad·o de^⭑ la^⭑ vort^⭑·oj ; Ĉini⁽⁺⁾·o nepr^⭑·e
          dispon^⭑·ig·u grand^⭑·eg·ajn mon^⭑-sum^⭑·ojn al^⭑ instru^⭑·ad·o, publik^⭑·a higien¹·o,
          […] konstru^⭑·ad·o de^⭑ baz¹·aj oportun^⭑·aĵ·oj .

oportun^⭑·ec·o

   Karakter^⭑·o de^⭑ io oportun^⭑·a.

   1:
          por^⭑ oportun^⭑·ec·o de^⭑ la^⭑ vizit^⭑·ant·oj, la^⭑ verand¹·o est^⭑·as dis·ig^⭑·it·a en^⭑
          apart^⭑·aj kabinet⁵·oj ; ricev^⭑·int·e de^⭑ vi leter^⭑·on […] kaj^⭑ kompren^⭑·int·e
          ĝi·n, kvankam^⭑ li la^⭑ lingv^⭑·on ne^⭑ lern^⭑·is, vi^⭑·a adres^⭑·it·o vid^⭑·os
          praktik^⭑·e la^⭑ oportun^⭑·ec·on de^⭑ l'^⭑ lingv^⭑·o ; la^⭑ hom^⭑·oj vid^⭑·as en^⭑ la^⭑
          Esperant^⭑·ism·o ne^⭑ sol^⭑·e afer^⭑·on de^⭑ egoism¹·a oportun^⭑·ec·o, sed^⭑ grav^⭑·an
          ide^⭑·on .

   2:
          mi ne^⭑ vid^⭑·as la^⭑ oportun^⭑·ec·on de^⭑ tiu klopod^⭑·o, se^⭑ vi est^⭑·as cert^⭑·a
          mal·sukces^⭑·i; pro·oportun^⭑-ec^⭑·a ced^⭑·o ; la^⭑ tem^⭑·o de^⭑ la^⭑ kongres^⭑·o [est^⭑·is]
          „lingv^⭑·o, kultur¹·o kaj^⭑ oportun^⭑·ec·oj“ .

oportun^⭑·ism·o

          Politik¹·a aŭ^⭑ ordinar^⭑·a sin⁸-ten^⭑·o, laŭ^⭑ kiu oni dev^⭑·as atent^⭑·i la^⭑
          cirkonstanc^⭑·ajn oportun^⭑·aĵ·ojn pli^⭑ ol^⭑ la^⭑ princip^⭑·ojn: nom^⭑·ant·e la^⭑
          gvid^⭑·ant·ar·on de^⭑ SAT oportun^⭑·ism·a, ne·marks⁽⁺⁾·ism·a, kontraŭ·sovet⁽⁺⁾·a kaj^⭑
          et^⭑+burĝ^⭑·a, la^⭑ sovet⁽⁺⁾·aj SAT-an^⭑·oj kaj^⭑ ili^⭑·aj sam^⭑~ide^⭑·an·oj ali^⭑+land^⭑·aj
          trov^⭑·iĝ·is sub^⭑ la^⭑ prem^⭑·o de^⭑ la^⭑ decid^⭑·oj de^⭑  ; pro^⭑
          oportun^⭑·ism·o la^⭑ popol^⭑·o fin^⭑+fin^⭑·e decid^⭑·is tiel^⭑ voĉ^⭑-don^⭑·i, sub·ten^⭑·ant·e
          la^⭑ flank^⭑·on, kiu aper^⭑·as pli^⭑ fort^⭑·a ; ekzist^⭑·as ne^⭑ nur^⭑ oportun^⭑·ism·o,
          sed^⭑ ankaŭ^⭑ „politik¹·a toler^⭑·em·o“ ; reg^⭑·ist·ar·o ag^⭑·ant·a tiel^⭑ ne^⭑ pov^⭑·as
          evit^⭑·i riproĉ^⭑·on de^⭑ oportun^⭑·ism·o, se^⭑ subit^⭑·e ne^⭑ plu^⭑ valid⁴·as la^⭑
          antaŭ^⭑·aj argument^⭑·oj pri^⭑ protekt¹·ad·o de^⭑ san^⭑·o . {pragmat⁽⁺⁾·ism·o} ,
          {util^⭑·ism·o}

oportun^⭑·ist·o

          Oportun^⭑·ism·an·o: j angl^⭑·aj verk^⭑·ist·oj kred^⭑·as, ke^⭑ Napoleon⁽⁺⁾·o debut⁽⁺⁾·is
          kiel^⭑ sen·princip^⭑·a oportun^⭑·ist·o, kaj^⭑ post^⭑ ĉio est^⭑·is paranoj⁽⁺⁾·a
          megalomani⁽⁺⁾·ul·o ;  fakt¹·e prezent^⭑·as mi·n kiel^⭑ sen·hont^⭑·an
          oportun^⭑·ist·on . {karier³·ist·o}

mal·oportun^⭑·a

   1.
          Mal·facil^⭑·e uz^⭑·ebl·a; mis·adapt³·it·a al^⭑ si^⭑·a destin¹·o; {lac^⭑·ig·a} : tiu ĉi^⭑
          simbol¹·a skrib^⭑·ad·o […] est^⭑·as tre^⭑ mal·oportun^⭑·a kaj^⭑ mal·facil^⭑·e uz^⭑·ebl·a
          ; por^⭑ kio vetur^⭑·ig·as kun^⭑ si la^⭑ hom^⭑·oj tiom^⭑ da^⭑ mult^⭑+pez^⭑·a,
          mal·oportun^⭑·a, grand^⭑+ampleks^⭑·a ŝarĝ^⭑·o ? la^⭑ bas¹·o pov^⭑·as bon^⭑·eg·e taŭg^⭑·i
          por^⭑ pez^⭑·aj, grav^⭑·aj parol^⭑·ad·oj, sed^⭑ ĝi est^⭑·as mal·oportun^⭑·a por^⭑ […]
          ali^⭑·aj parol^⭑·ad·oj ; mal·oportun^⭑·a krajon^⭑·o; mal·oportun^⭑·a klasifik³·o;
          oni dev^⭑·as disting^⭑·i la^⭑ agrabl^⭑·ajn iluzi¹·ojn de^⭑ la^⭑ mal·oportun^⭑·aj.
          {mal·komfort^⭑·a}

   2.
          Ĝen^⭑·a pro^⭑ ne·konven^⭑·ec·o de^⭑ la^⭑ situaci^⭑·o: pro^⭑ la^⭑ mal·oportun^⭑·a
          sin⁸-ten^⭑·ad·o en^⭑ kiu li trov^⭑·iĝ·is, li ne^⭑ pov^⭑·is cel^⭑·i sufiĉ^⭑·e ĝust^⭑·e ; mi
          tim^⭑·is ven^⭑·i al^⭑ vi en^⭑ mal·oportun^⭑·a hor^⭑·o ; eg^⭑·e mal·oportun^⭑·a mort^⭑·o ;
          liber^⭑·iĝ·i de^⭑ la^⭑ mal·oportun^⭑·aj gast^⭑·oj ; oni ŝarĝ^⭑·as el^⭑ ĉiu·j ebl^⭑·aj
          kaj^⭑ ne·ebl^⭑·aj plad^⭑·oj sur^⭑ unu^⭑ kaj^⭑ tiu sam^⭑·a teler^⭑·o, kaj^⭑ tiam^⭑ oni
          tio·n manĝ^⭑·as en^⭑ la^⭑ plej^⭑ mal·oportun^⭑·a situaci^⭑·o ! {dispon^⭑·it·a}
          {mal·konven^⭑·a}

mal·oportun^⭑·aĵ·o

          Mal·oportun^⭑·a afer^⭑·o aŭ^⭑ kondiĉ^⭑·o, kiu ĝen^⭑·as: kia·n rekompenc^⭑·on oni
          ricev^⭑·as pro^⭑ ĉiu·j tiu·j mal·oportun^⭑·aĵ·oj ? ni zorg^⭑·e pes^⭑·u la^⭑
          oportun^⭑·aĵ·ojn kaj^⭑ la^⭑ mal·oportun^⭑·aĵ·ojn kaj^⭑ decid^⭑·u ; ia^⭑ natur^⭑·a
          konstant^⭑·a ĉef^⭑·o […] prezent^⭑·as grav^⭑·an mal·oportun^⭑·aĵ·on por^⭑ ni^⭑·a
          afer^⭑·o, ĉar^⭑ ĝi don^⭑·as al^⭑ la^⭑ afer^⭑·o kvazaŭ^⭑ person^⭑·an karakter^⭑·on ; ni^⭑·a
          funebr^⭑·a ceremoni¹·ar·o cert^⭑·ig·as al^⭑ la^⭑ ombr^⭑·o fort^⭑·ojn, gard^⭑·as ĝi·n de^⭑
          la^⭑ mal·oportun^⭑·aĵ·oj kaj^⭑ de^⭑ la^⭑ sopir^⭑·o al^⭑ la^⭑ ter^⭑·o ; el·turment^⭑·it·a de^⭑
          la^⭑ mult^⭑·aj mal·oportun^⭑·aĵ·oj ; por^⭑ evit^⭑·i ebl^⭑·ajn mal·oportun^⭑·aĵ·ojn en^⭑
          la^⭑ okaz^⭑·o, se^⭑ oni Vi·n re·kon^⭑·us […], pli^⭑ bon^⭑·e ke^⭑ ni […] ir^⭑·u en^⭑ la^⭑
          urb^⭑·on vesper^⭑·e ; la^⭑ plej^⭑ grand^⭑·a mal·oportun^⭑·aĵ·o de^⭑ ni^⭑·a Akademi¹·o
          est^⭑·as la^⭑ perd^⭑·o de^⭑ ĉiu tri^⭑·a jar^⭑·o dum^⭑ la^⭑ okaz^⭑·ig·o de^⭑ la^⭑ elekt^⭑·oj .

mal·oportun^⭑·i

   (x)

          Est^⭑·i mal·oportun^⭑·a, {embaras^⭑·i} iu·n: tiam^⭑ mi vi·n ne^⭑ pli^⭑ long^⭑·e
          mal·oportun^⭑·os ; ambaŭ^⭑ est^⭑·is apart^⭑·ig·it·e konduk^⭑·at·aj en^⭑ ĉambr^⭑·ojn,
          kie reg^⭑·is eg^⭑·a freŝ^⭑·o kaj^⭑ en^⭑ kiu·j la^⭑ sun^⭑·o neniam^⭑ mal·oportun^⭑·is
          (t.e. ĉel^⭑·oj de^⭑ mal·liber^⭑·ej·o) ; por^⭑ la^⭑ poŝ^⭑-komput⁹·il·o grav^⭑·as ke^⭑ la^⭑
          ekran⁸·o est^⭑·u sufiĉ^⭑·e grand^⭑·a [sed^⭑] tiom^⭑ grand^⭑·a poŝ^⭑-telefon¹·o tut^⭑·e
          mal·oportun^⭑·as .

   [artikol^⭑-versi⁹·o: 1.35 2024/01/30 16:09:26 ]
     __________________________________________________________________