vidu ankaŭ la klarigojn
par⭑·/·o
par⭑·o
1.
{Ar⭑·o} el⭑ du⭑ objekt⭑·oj aŭ⭑ est⭑·ul·oj prezent⭑·ant·aj ia·n simil⭑·ec·on aŭ⭑
rilat⭑·ec·on kaj⭑ konsider⭑·at·aj kiel⭑ unu⭑ tut⭑·o, nom⭑·e:
a)
Ar⭑·o de⭑ du⭑ sam⭑+spec⭑·aj objekt⭑·oj destin¹·it·aj por⭑ kun·iĝ⭑·o: par⭑·o
da⭑ gant⭑·oj; par⭑·o da⭑ nov⭑·aj glit⭑·il·oj ; par⭑·o da⭑ makzel⭑·oj ;
par⭑·o da⭑ bel⭑·aj flug⭑·il·oj ; ŝi⭑·a kostum⭑·o konsist⭑·is el⭑ par⭑·o da⭑
grand⭑·eg·aj kapric⭑·aj ŝu⭑·oj, […] blu⭑·aj ŝtrump⭑·oj kaj⭑ el⭑
mult⭑·e~kolor⭑·a katun⭑·a vest⭑·o ; [ili] ŝarg⭑·is kvin⭑ par⭑·ojn da⭑
pistol⭑·oj ; du⭑×dek⭑ par⭑·oj da⭑ okul⭑·oj ; streĉ⭑·e rigard⭑·is
laŭ·vic⭑·e ĉiu·n el⭑ la⭑ par⭑·oj da⭑ man⭑·oj […] ĉe⭑ la⭑ long⭑+form⭑·a
tabl⭑·o ; ankoraŭ⭑ unu⭑ par⭑·o (sinekdoĥ⁽⁺⁾·e: labor⭑·ant·o) da⭑ man⭑·oj
est⭑·us por⭑ ni tre⭑ util⭑·a ; vetur⭑·i sur⭑ si⭑·a par⭑·o da⭑ krur⭑·oj
(pied⭑-ir⭑·i) ; du⭑ bot⭑·oj far⭑·as par⭑·on .
b)
Du⭑·op·o da⭑ sam⭑+spec⭑·aj est⭑·ul·oj: el⭑ ĉiu·j viv⭑·aĵ·oj […] en·konduk⭑·u
po⭑ unu⭑ par⭑·o […] en⭑ la⭑ arke⁽⁺⁾·on ; en⭑ la⭑ manier⭑·o, kiel⭑ la⭑ par⭑·o
dir⭑·is al⭑ si adiaŭ⭑, est⭑·is io strang⭑·a ; jun⭑·a ge·fianĉ⭑·a par⭑·o ;
am⭑·a par⭑·o ; ge·edz⭑·a par⭑·o ; pli⭑ tir⭑·as vir⭑·in·a har⭑·o, ol⭑ ĉeval⭑·a
par⭑·o ; por⭑ par⭑·o am⭑·ant·a ĉiu lok⭑·et·o sufiĉ⭑·as ; bel⭑·a par⭑·o por⭑
altar⭑·o .
2.
Matematik¹·a objekt⭑·o, konsist⭑·ant·a el⭑ du⭑ objekt⭑·oj pren⭑·it·aj laŭ⭑
difin⭑·it·a ord⭑·o: oni sign⭑·as per⭑ la⭑ par⭑·on konsist⭑·ant·an el⭑
kaj⭑ ; , se⭑ kaj⭑ nur⭑ se⭑ ; en⭑ la⭑
par⭑·o , est⭑·as la⭑ unu⭑·a term⁽⁺⁾·o kaj⭑ la⭑ du⭑·a; la⭑ par⭑·oj
kaj⭑ est⭑·as egal⭑·aj, se⭑ kaj⭑ nur⭑ se⭑ kaj⭑ ; ebl⭑·as deriv⁴·i la⭑ noci⁽⁺⁾·on par⭑·o de⭑ la⭑ noci⁽⁺⁾·o ar⭑·o, ident¹·ig·ant·e
kun⭑ la⭑ ar⭑·o . {du⭑·op·o} {term⁽⁺⁾·o de⭑ par⭑·o}
{kartezi⁽⁺⁾·a produt⁽⁺⁾·o}
Rim.: Naci⭑·aj lingv⭑·oj oft⭑·e hezit³·as, ĉu⭑ par⭑·o est⭑·u du⭑·op·o aŭ⭑
du⭑+element¹·a ar⭑·o, kaj⭑ laŭ·bezon⭑·e al·don⭑·as „ord⭑·ig·it·a“ por⭑ la⭑ unu⭑·a,
kaj⭑ „ne·ord⭑·ig·it·a“ por⭑ la⭑ du⭑·a. Tiu·n ĉi⭑ konvenci²·on sekv⭑·as , sed⭑
ŝajn⭑·as al⭑ ni prefer⭑·ind·e konsider⭑·i, ke⭑ la⭑ baz¹·a senc⭑·o est⭑·as du⭑·op·o.
invers⁴·a par⭑·o
(de⭑ {par⭑·o} ) La⭑ par⭑·o, kies⭑ term⁽⁺⁾·oj est⭑·as en⭑ kontraŭ⭑·a
pozici¹·o, t.e. . Oni dir⭑·as ankaŭ⭑: {invers⁴·o} de⭑ par⭑·o.
par⭑·a
1.
Rilat⭑·a al⭑ par⭑·o: tia plend⭑·o, rit³·a en⭑ ili⭑·a par⭑·a viv⭑·o, ne⭑ pov⭑·is
venk⭑·i li⭑·an labor⭑·--avid⭑·on ; maten⭑+manĝ⭑·e, li diskut¹·is pri⭑ si⭑·a sonĝ⭑·o
kun⭑ ŝi, laŭ⭑ jam⭑ long⭑·a par⭑·a tradici¹·o ; grup⭑·a aŭ⭑ par⭑·a labor⭑·o kun⭑
mult⭑·aj parol⭑·ebl·oj ; oni protest¹·is kontraŭ⭑ la⭑ dub⭑·ind·a du⭑·obl·ig·o de⭑
or⭑-medal⭑·oj en⭑ par⭑·a artsketado .
2.
Konsist⭑·ig·ant·a par⭑·on: par⭑·aj turt⭑·oj; par⭑·aj kolon⭑·oj.
3.
a)
(p.p. {entjer⁽⁺⁾·o} ) {Divid⭑·ebl·a} per⭑ : est⭑·as par⭑·a
nombr⭑·o; la⭑ mal·par⭑·aj paĝ⭑-numer⭑·oj trov⭑·iĝ·as sur⭑ la⭑ mal·dekstr⭑·aj
paĝ⭑·oj, kaj⭑ la⭑ par⭑·aj paĝ⭑-numer⭑·oj sur⭑ la⭑ dekstr⭑·aj paĝ⭑·oj .
b)
(p.p. {funkci¹·o} ) Tia, ke⭑ ĝi al·pren⭑·as egal⭑·ajn valor⭑·ojn ĉe⭑
kontraŭ·egal⭑·aj argument⭑·oj: la⭑ funkci¹·o est⭑·as par⭑·a.
c)
(p.p. {permut⁽⁺⁾·o} ) Hav⭑·ant·a par⭑·an ^3.a nombr⭑·on da⭑
{renvers⭑·aĵ·oj} .
ne·par⭑·a
a)
(p.p. {entjer⁽⁺⁾·o} ) Ne⭑ {divid⭑·ebl·a} per⭑ : ne·par⭑·aj
entjer⁽⁺⁾·oj kongru⁽⁺⁾·as kun⭑ modul¹·e ; [ili] uz⭑·as kiel⭑
aksiom¹·on ke⭑ numer⭑·oj est⭑·as par⭑·aj kaj⭑ ne·par⭑·aj .
b)
(p.p. {funkci¹·o} ) Tia, ke⭑ ĝi al·pren⭑·as kontraŭ·egal⭑·ajn
valor⭑·ojn ĉe⭑ kontraŭ·egal⭑·aj argument⭑·oj: la⭑ funkci¹·o
est⭑·as ne·par⭑·a.
Rim.: Ial⭑ prefer⭑·as la⭑ form⭑·on „mal·par⭑·a“ ĉi⭑-senc⭑·e.
c)
(p.p. {permut⁽⁺⁾·o} ) Hav⭑·ant·a ne·par⭑·an ^1.a nombr⭑·on da⭑
{renvers⭑·aĵ·oj} .
par⭑·ec·o
1.
Stat⭑·o de⭑ par⭑·o: la⭑ poet¹·o ankaŭ⭑ medit⭑·as pri⭑ la⭑ propr⭑·a intim⭑·ec·o –
sol⭑·ec·o, anim⭑·aj mal·varm⭑·oj […], pri⭑ amik⭑·ec·o kaj⭑ par⭑·ec·o .
2.
Ec⭑·o de⭑ io {par⭑·a} : par⭑·ec·o de⭑ entjer⁽⁺⁾·o est⭑·as ekvivalent⁽⁺⁾·a al⭑ par⭑·ec·o
de⭑ ĝi⭑·a last⭑·a dek⭑·um·a cifer⭑·o; la⭑ par⭑·ec·o de⭑ {permut⁽⁺⁾·o} (ident¹·ig·ebl·a
kun⭑ la⭑ valor⭑·o de⭑ {sign⭑·um·o} ĉe⭑ ĝi).
par⭑·ig·i
(tr)
Kun·ig⭑·i en⭑ par⭑·on: vi⭑·an brut⭑·on ne⭑ par⭑·ig·u miks⭑·o-spec⭑·e . {kupl⁽⁺⁾·i^3} ,
{svat⭑·i^1}
par⭑·iĝ·i
Est⭑·ig·i par⭑·on, kun·ig⭑·ant·e du⭑ viv⭑·ul·ojn aŭ⭑ du⭑ kongru⁽⁺⁾·ajn afer⭑·ojn: la⭑
du⭑ afiŝ¹·oj par⭑·iĝ·as bel⭑·eg·e kaj⭑ simetri¹·e kaj⭑ log⭑·os atent⭑·on al⭑ vi⭑·a
butik⭑·o ; par⭑·o par⭑·iĝ·as en⭑ park⭑·o ; en⭑ la⭑ du⭑·obl·a helic⁴·o adenin⁽⁺⁾·o
ĉiam⭑ par⭑·iĝ·as kun⭑ timin⁽⁺⁾·o, kaj⭑ guanin⁽⁺⁾·o ĉiam⭑ par⭑·iĝ·as kun⭑ citosin⁽⁺⁾·o ;
ĉarm⭑·e pep⭑·as la⭑ bird⭑·oj, par⭑·iĝ·as, konstru⭑·as nest⭑·et·on ; individu¹·oj
de⭑ diferenc⭑·aj sub·speci⁽⁺⁾·oj aŭ⭑ de⭑ ras¹·oj pov⭑·as par⭑·iĝ·i kaj⭑
re·produkt⭑·iĝ·i ; li hav⭑·as ver⭑·e ras¹·ist·an sin⁸-ten⭑·on kaj⭑ ĉes⭑·is la⭑
rilat⭑·ojn kun⭑ la⭑ frat⭑·o, kiam⭑ tiu ĉi⭑ dung⭑·is la⭑ malaj⁽⁺⁾~si⭑·an ĉin⁹-in⭑·on
kaj⭑ par⭑·iĝ·is kun⭑ ŝi ; alkohol¹·aĵ·oj dev⭑·as ĉiam⭑ par⭑·iĝ·i kun⭑ io por⭑
manĝ⭑·et·i .
par⭑·ul·o
Hom⭑·o rigard⭑·at·a kiel⭑ an⭑·o de⭑ por·temp⭑·a aŭ⭑ konstant⭑·a {par⭑·o} : li
est⭑·is mi⭑·a par⭑·ul·o en⭑ la⭑ bal⭑·o; ni, sekv⭑·e de⭑ ek·nask⭑·iĝ·int·a
sentiment⁽⁺⁾·o, don⭑·as al⭑ la⭑ trov⭑·it·a par⭑·ul·o ĉiu·n ni⭑·an est⭑·on kaj⭑ hav⭑·on
kaj⭑ dediĉ⭑·as ni·n tut⭑·e al⭑ tiu ; aper⭑·is amuz⭑·a demand⭑·o pri⭑ du⭑
rem⭑·il·oj, unu⭑ el⭑ kiu·j est⭑·as rem⭑·il·o simpl⭑·a kaj⭑ la⭑ ali⭑·a ĝi⭑·a par⭑·ul·o:
ĉu⭑ […] la⭑ verk⭑·ist·o atribu¹·is al⭑ tiu·j objekt⭑·oj in⭑·ajn kaj⭑ vir⭑·ajn
trajt⭑·ojn ? {partner⁽⁺⁾·o^1.b} , {fianĉ⭑·o}
par⭑·ul·in·o
In⭑-seks⭑·a {par⭑·ul·o} : nun⭑ ŝi rajt⭑·us kun·viv⭑·i kun⭑ li kiel⭑ li⭑·a
permanent⁽⁺⁾·a par⭑·ul·in·o ; ŝi hav⭑·ig·is al⭑ si am⭑·ant·on, kiu tamen⭑
rifuz⭑·is al·pren⭑·i ŝi·n kiel⭑ konstant⭑·an par⭑·ul·in·on .
punkt⭑·o-par⭑·o
Par⭑·o, konsist⭑·ant·a el⭑ du⭑ {punkt⭑·oj} . {ekvipolent⁽⁺⁾·a} .
Rim.: Ni ne⭑ trov⭑·is aŭtoritat⭑·an termin⭑·on por⭑ tiu noci⁽⁺⁾·o. Ŝajn⭑·as, ke⭑
„punkt⭑·o-par⭑·o“ est⭑·as bon⭑·a, ĉar⭑ pri·skrib⭑·a. Ebl⭑·a anstataŭ⭑·aĵ·o pov⭑·us est⭑·i
„du⭑-punkt⭑·o“.
blind⭑·a par⭑·ig·o
Aranĝ⭑·it·a renkont⭑·o inter⭑ du⭑ par⭑·iĝ·o-dezir⭑·ant·oj, kiu·j antaŭ⭑·e ne⭑
kon⭑·is si·n: „ne⭑ tem⭑·as pri⭑ blind⭑·a par⭑·ig·o,” urĝ¹·is „ni
simpl⭑·e est⭑·os en⭑ grup⭑·o” .
[artikol⭑-versi⁹·o: 1.136 2023/12/12 20:10:25 ]
__________________________________________________________________