vidu ankaŭ la klarigojn
parti⭑·/·o
parti⭑·o
1.
{Grup⭑·o} , kies⭑ an⭑·oj solidar¹·as, lukt²·as por⭑ komun⭑·a cel⭑·o aŭ⭑
sin⁸-defend⭑·o: la⭑ popol⭑·o si·n divid⭑·is en⭑ du⭑ parti⭑·ojn .
a)
Grup⭑·o da⭑ hom⭑·oj hav⭑·ant·aj sam⭑·ajn politik¹·ajn aŭ⭑ soci³·ajn
opini⭑·ojn: kelk⭑·aj skrib⭑·ist·oj el⭑ la⭑ parti⭑·o de⭑ la⭑ Farise⁽⁺⁾·oj ;
mi tim⭑·as, ke⭑ […] est⭑·os mal·pac⭑·o, ĵaluz⭑·o, koler⭑·oj, parti⭑·oj,
kalumni⭑·oj […] ; li jam⭑ trov⭑·is en⭑ la⭑ cion⁽⁺⁾·ist·aj rond⭑·oj tro⭑
da⭑ ŝovinism¹·o, la⭑ kontraŭ⭑·a parti⭑·o de⭑ la⭑ „asimil²·ist·oj“ ankaŭ⭑
ne⭑ plaĉ⭑·is al⭑ li ; esperant⭑·ist·a parti⭑·o, kiu nom⭑·as si·n
{hom⭑·ar·an·oj} ; nov⭑·aj parti⭑·et·oj kaj⭑ split³·o-grup⭑·oj gajn⭑·is
konsider⭑·ind·an kvant⭑·on da⭑ voĉ⭑·oj, ja⭑ iu·j el⭑ ili eĉ⭑ far⭑·iĝ·is
grand⭑·et·aj parti⭑·oj ; mal·dekstr⭑·aj parti⭑·oj ; opozici²·a parti⭑·o
; dekstr⭑·em·a, konservativ³·a parti⭑·o ; popol⭑-parti⭑·oj […] vol⭑·as
lig⭑·i al⭑ si laŭ+ebl⭑·e grand⭑·an nombr⭑·on da⭑ civit³·an·oj .
{tend⭑·ar·o^2}
b)
Iu el⭑ la⭑ du⭑ aŭ⭑ plur⁴·aj kontraŭ·star⭑·ant·oj en⭑ milit⭑·o, batal⭑·o,
proces⭑·o, kontrakt⭑·o: la⭑ korpus⭑·o de⭑ est⭑·is la⭑ plej⭑
fort⭑·a, sed⭑ ĝi hav⭑·is antaŭ⭑ si preskaŭ⭑ ĉiu·jn libi⁸·ajn
fort⭑·ojn, nombr⭑·e ambaŭ⭑ parti⭑·oj est⭑·is egal⭑·aj ; ili […]
konduk⭑·ad·is mult⭑·ajn mal·grand⭑·ajn batal⭑·ojn por⭑ mult⭑·aj
milit⭑·ant·aj parti⭑·oj .
c)
Iu el⭑ la⭑ du⭑ aŭ⭑ plur⁴·aj kontraŭ·star⭑·ant·oj en⭑ sport¹·o.
{taĉment⭑·o} , {team⁽⁺⁾·o}
2.
Part⭑·o de⭑ soci³·a {aranĝ⭑·o} :
a)
de⭑ {turnir⭑·o} ; {maĉ⭑·o} : parti⭑·o de⭑ kart⭑·oj, de⭑ bilard²·o; lud⭑·i
parti⭑·on, tre⭑ mal·facil⭑·an parti⭑·on .
b)
de⭑ {edz(in)iĝ⭑·o} : […] atend⭑·is bon⭑·an parti⭑·on por⭑ si⭑·a
fi·lin⭑·o ; ili inter·fianĉ⭑·iĝ·is kaj⭑ efektiv⭑·e tio est⭑·is tre⭑
ĝust⭑·a parti⭑·o, ambaŭ⭑ est⭑·is jun⭑·aj ; oni dev⭑·as ben⭑·i la⭑ jun⭑·an
par⭑·on, la⭑ parti⭑·o est⭑·as bon⭑·a en⭑ ĉiu·j rilat⭑·oj, la⭑ hav⭑·o de⭑
est⭑·as ne⭑ mal·grand⭑·a, li est⭑·as la⭑ sol⭑·a fil⭑·o kaj⭑
li⭑·a patr⭑·o est⭑·as brav⭑·a hom⭑·o .
parti⭑·a
1.
Aparten⭑·ant·a al⭑ parti⭑·o: mi ne⭑ aparten⭑·as al⭑ ia⭑ naci⭑·a aŭ⭑ parti⭑·a
religi⭑·o ; parti⭑·aj disput⭑·oj ; parlament¹·an·oj elekt⭑·it·aj per⭑ parti⭑·a
list¹·o .
2.
Mal·just⭑·a pro⭑ favor⭑·o al⭑ la⭑ sam⭑~parti⭑·an·oj: ne⭑ far⭑·u mal·just⭑·aĵ·on en⭑
la⭑ juĝ⭑·ad·o, ne⭑ est⭑·u parti⭑·a por⭑ mal·riĉ⭑·ul·o kaj⭑ ne⭑ estim⭑·u potenc⭑·ul·on
; far⭑·ant·e nenio·n pro⭑ parti⭑·ec·o ; tio·n ĉi⭑ mal·permes⭑·as […] parti⭑·a
ambici¹·o ; Patr⭑·in·o ĉia est⭑·as de⭑ natur⭑·o / Ja⭑ tre⭑ parti⭑·a kaj⭑ ne⭑
pov⭑·as hav⭑·i / Sufiĉ⭑·an sever⭑·ec·on en⭑ la⭑ juĝ⭑·o ; sen·parti⭑·aj juĝ⭑·ist·oj
; liver⭑·i al⭑ la⭑ leg⭑·ant·o histori⭑·on de⭑ Esperant⭑·o liber⭑·an de⭑ parti⭑·a
rigard⭑·o . {parti⭑·ec·a} , {tendenc¹·a} {neŭtral²·a}
parti⭑·an·o
Membr⭑·o de⭑ parti⭑·o: parti⭑·an·o de⭑ la⭑ Etern⭑·ul·o ; parti⭑·an·oj de⭑ l'⭑
dinasti¹·o […] pret⭑·aj serv⭑·i al⭑ ĝi kun⭑ ver⭑·a fervor⭑·o ; la⭑ uz⭑·ad·o de⭑
la⭑ lingv⭑·o Esperant⭑·o, neniu·n dev⭑·ig·as est⭑·i parti⭑·an·o de⭑ tiu aŭ⭑ ali⭑·a
ide⭑·o ; sam⭑~parti⭑·an·oj ; eks·parti⭑·an·oj ; plur⁴·aj lojal¹·ist·oj est⭑·as
murd⁴·it·aj de⭑ si⭑·aj iam⭑·aj kun⭑~parti⭑·an·oj .
parti⭑·an·iĝ·i
(ntr)
Elekt⭑·i parti⭑·on, iĝ⭑·i mal·neŭtral²·a: en⭑ la⭑ tiu+temp⭑·a neologism²·a
batal⭑·o, ŝi parti⭑·an·iĝ·is al⭑ la⭑ konservativ³·a tend⭑·ar·o ; Radi⭑·o Rom⁽⁺⁾·o
vigl⭑·e parti⭑·an·iĝ·is por⭑ la⭑ hero⭑·a sin⁸-defend⭑·o de⭑ mal·grand⭑·a Finn¹⁰-land⭑·o
.
parti⭑·ec·a
{Parti⭑·a^2} : [kiel⭑] orient⭑·iĝ·i en⭑ tiu sen·ord⭑·a amas⭑·o de⭑ parti⭑·ec·aj
el·dir⭑·oj .
ekster·parti⭑·a
Aparten⭑·ant·a al⭑ neniu ajn⭑ parti⭑·o: ekster·parti⭑·a kandidat¹·o ; venk⭑·is
la⭑ ĝis⭑~nun⭑·aj urb⭑·estr·oj […], sub·ten⭑·at·aj ne⭑ de⭑ parti⭑·oj sed⭑ de⭑
propr⭑·aj ekster·parti⭑·aj list¹·oj .
plur⁴+parti⭑·ism·o, mult⭑+parti⭑·ism·o
Politik¹·a sistem⭑·o, {reĝim³·o^1} , permes⭑·ant·a funkci¹·ad·on de⭑ plur⁴·aj
{parti⭑·oj^1.a} en⭑ kiu la⭑ ŝtat⭑·a re·gad⭑·o pov⭑·as est⭑·i gvid⭑·at·a de⭑ unu⭑
aŭ⭑ ali⭑·a: ek⭑~de⭑ 1992, plur⁴+parti⭑·ism·o est⭑·is establ⁴·it·a, kaj⭑ kun⭑ ĝi,
la⭑ flag⭑·o kun⭑ komun⭑·ist·aj simbol¹·oj est⭑·is for·ĵet⭑·it·a; ek⭑~de⭑ tiam⭑ la⭑
nun⭑·a flag⭑·o ek·valid⁴·is ; Togolo jam⭑ dir⭑·is ne⭑ al⭑ tiu plur⁴+parti⭑·ism·o;
tio·n decid⭑·is la⭑ last⭑·a konsili⁽⁺⁾·o de⭑ la⭑ unu⭑-sol⭑·a parti⭑·o , kiu
okaz⭑·is en⭑ maj⁽⁺⁾·o 1990 ; est⭑·os mult⭑+parti⭑·ism·o, kiel⭑ en⭑ Siri⁸·o, est⭑·os
balot²·oj, sed⭑ de⭑ nun⭑, neniu balot²·o est⭑·os perd⭑·it·a de⭑ tiu klik⁽⁺⁾·o
ĉe·kap⭑·e de⭑ la⭑ Ŝtat⭑·o .
sam⭑~parti⭑·an·o
An⭑·o de⭑ sam⭑·a parti⭑·o: la⭑ […] epigram¹·o el·vok⭑·is aprob⭑·an ĝoj⭑·on inter⭑
li⭑·aj sam⭑~parti⭑·an·oj kaj⭑ koler⭑·on de⭑ la⭑ kontraŭ·ul⭑·oj ; demisi⁽⁺⁾·o kaj⭑
anstataŭ⭑·ig·o per⭑ sam⭑~parti⭑·an·o .
sen·parti⭑·a
1.
Ekster·parti⭑·a; objektiv²·a, scienc⭑·a: politik¹·a en·miks⭑·iĝ·o mal·help⭑·as
la⭑ sen·parti⭑·an ag⭑·ad·on de⭑ la⭑ justic⁽⁺⁾·o ; esper⭑·ebl·e, iu simil⭑·a
honest⭑·ul·o kaj⭑ klar⭑+vid⭑·ul·o verk⭑·os sen·parti⭑·an kaj⭑ sen·propagand¹·an
histori⭑·an libr⭑·on ; sen·parti⭑·e prepar⭑·iĝ·i por⭑ la⭑ ven⭑·ont·aj diskut¹·oj
; sen·parti⭑·e elekt⭑·it·a […] Lingv⭑·an Komitat⭑·on .
2.
Montr⭑·ant·a neniu·n favor⭑·on al⭑ tiu aŭ⭑ ali⭑·a parti⭑·o; just⭑·e juĝ⭑·ant·a,
ne⭑ konsider⭑·ant·e opini⭑·ojn aŭ⭑ person⭑·ojn: skrib⭑·a ekzamen⭑·o ĉe⭑ al·est⭑·o
de⭑ sen·parti⭑·aj kaj⭑ konform⭑·aj atest⭑·ant·oj ; en⭑ ĉiu sen·parti⭑·a,
sent⭑·ant·a hom⭑·o viv⭑·as abomen⭑·o al⭑ detru⭑·ad·o de⭑ viv⭑·o ; la⭑ elekt⭑·it·oj
est⭑·u hom⭑·oj prudent⭑·aj kaj⭑ sen·parti⭑·aj ; ni do⭑ kompar⭑·u li⭑·ajn
asert¹·ojn kun⭑ tiu·j de⭑ la⭑ sen·parti⭑·aj histori⭑·ist·oj .
sen·parti⭑·ec·o
Ne⭑ al·iĝ⭑·em·o al⭑ iu parti⭑·o, ne·favor⭑·ad·o de⭑ iu aŭ⭑ ali⭑·a parti⭑·o;
neŭtral²·ec·o: sagac⭑·a sen·parti⭑·ec·o .
trans·parti⭑·an·iĝ·i
For·las⭑·i parti⭑·on kaj⭑ an⭑·iĝ·i en⭑ ali⭑·a: venk⭑·it·o ordinar⭑·e
trans·parti⭑·an·iĝ·is al⭑ venk⭑·int·o .
unu⭑+parti⭑·ism·o
Politik¹·a sistem⭑·o, {reĝim³·o^1} , permes⭑·ant·a nur⭑ unu⭑ {parti⭑·on^1.a}
kiu ĉiam⭑ gvid⭑·as la⭑ ŝtat⭑·an re·gad⭑·on: Ĉini⁽⁺⁾·o ne⭑ rekomend⭑·as
unu⭑+parti⭑·ism·on al⭑ la⭑ ekster⭑·a mond⭑·o kiel⭑ okcident⭑·aj land⭑·oj
dis·vast⭑·ig·as si⭑·an politik¹·an sistem⭑·on .
[artikol⭑-versi⁹·o: 1.119 2023/10/20 14:25:20 ]
__________________________________________________________________