vidu ankaŭ la klarigojn
pas·/·i

pas·i

   1.
          (ntr)
          Ir·i tra  preter iu lok·o por ating·i ali·an: pas·i tra la urb·o, la
          pord·o, la fenestr·o, super la mur·o; mi rimark·is inter la
          ne·matur·ul·oj jun·ul·on sen·prudent·an, kiu pas·is sur la plac·o preter
          ŝi·a angul·o kaj ir·is la voj·on al ŝi·a dom·o ; mi pas·is tra kamp·o de
          hom·o mal·diligent·a kaj tra vin-ber-ĝarden·o de sen·saĝ·ul·o ; li mem
          pas·is preter ili·n, kaj klin·iĝ·is ĝis la ter·o sep foj·ojn, antaŭ ol
          li ating·is si·an frat·on ; dir·int·e ĉi tio·n, ŝi pas·is preter la
          mir·eg·ig·it·a jun·ul·o kaj mal·aper·is post la pord·eg·o ; ŝi pas·is jam
          kelk·e da ŝtup·oj de la hel·e lu+mit¹·a ŝtup·ar·o, kiam ŝi aŭd·is post si
          susur⁶·ad·on ; li tiel rapid·e pas·is de unu lok·o al ali·a, ke
          atend·at·a ĉie li tamen fal·is ĉiam ; pas·i al ali·a demand·o; la voj·o
          pas·is tra mal·vast·a kaj mal·lum·a koridor¹·o ; ĉiu·j ĉi bild¹·oj rapid·e
          pas·is tra li·a cerb·o; ĉio ĉi pas·is en la daŭr·o de dek kvar hor·oj
          ?

   2.
          (ntr)
          Trans·ir·i de iu stat·o al ali·a, ali+stat·iĝ·i, trans·form·iĝ·i: pas·i de
          riĉ·ec·o al sen·hav·ec·o; mi dezir·as al li, ke mi ne bezon·u trans·pas·i
          de l' avert·oj al la ag·oj .

   3.
          (ntr)
          Ir·i de iu moment·o al ali·a, ne·halt·ant·e; {for·pas·i^1} : en la
          serĉ·ad·o pas·is pli ol tut·a jar·o ; kvar semajn·oj pas·as por la
          bon·ig·ad·o de la karavel⁽⁺⁾·oj ; kiam pas·is la sep tag·oj, la diluv⁴·a
          akv·o ven·is sur la ter·on ; kiam pas·is dek jar·oj ; pas·is jam long·a
          temp·o kaj ĉio far·iĝ·is ali·a ; la solen·o pas·is tut·e silent·e ; la
          tut·a sekv·ant·a tag·o pas·is en sen·frukt·a serĉ·ad·o ; kiel pas·ant·a
          vent·eg·o, tiel mal·pi·ul·o rapid·e mal·aper·as ; kun komik¹·a mien·o de
          pas·ant·a medit·ad·o ; sen pas·int·ec·o ne far·iĝ·as est·ont·ec·o, dir·as
          ĉin⁹·a proverb·o; pas·int-jar·a neĝ·o; leĝ·o pas·int·aĵ·on ne tuŝ·as (ne plu
          pov·as ŝanĝ·i); kio pas·is ne re·ven·os ; ebri¹·ec·o pas·as post dorm·o,
          mal·saĝ·ec·o neniam ; aper·as prudent·o, kiam pas·is la moment·o ; kiam
          pas·is la ·o, aper·as la saĝ·o ; kio est·is kaj pas·is, tio·n temp·o
          frakas·is . {flu·i} , {flug·i} , {glit·i} , {kur·i}

   4.
          (tr)
          {Tra·pas·i} : li pas·is akv·on kaj fajr·on kaj marĉ·ojn kaj mar·ojn (li
          mult·e spert·is) ; est·aĵ·oj […] jam lac·ig·it·aj de la mal·long·a pasita
          voj·o .

pas·e

          Ne·daŭr·e, pas·ant·e: li pas·e rigard·is la radiotelegram⁽⁺⁾·on, en·poŝ·ig·is
          ĝi·n kaj de·nov·e el·poŝ·ig·is ĝi·n nur pli post·e post·tag-mez·e ; en 4 a.
          K. administr·is Jude⁽⁺⁾·on romi⁽⁺⁾·aj prefekt¹·oj kaj prokurator⁽⁺⁾·oj, kiu·j
          pas·e de la temp·o sen·ĉes·e pli ne·sen·tem·e inter·ven·is en la afer·ojn
          de jud³·oj .

pas·o

   1.
          Ag·o pas·i: la pas·o de la voĉ·o tra la pli·laŭt·ig·a aparat¹·o part·e
          konfuz·as la son·ojn kaj mal·klar·ig·as la vort·on ; post la pas·o de
          la sep jar·oj la vir·in·o re·ven·is ; laŭ la pas·o de la jar·oj ŝi ĝis
          cert·a grad·o adapt³·iĝ·is al la vid-punkt·oj de la fi·lin·o ; la pas·o de
          li·a viv·o est·is […] tre trankvil·a ; ek·lukt²·is ali·aj par·oj, post
          kies pas·o ek·flam·is nur la batal·o de la tut·aj taĉment·oj . {daŭr·o}
          , {fin·o^1}

   2.
          Pas·ej·o: la part·o loĝ·at·a en·hav·as […] sen·nombr·ajn ir·ojn, pas·ojn
          kaj mal·plen·ajn lok·ojn, aranĝ·it·ajn laŭ la sekv·ant·a plan·o ;

pas·ad·o

          Ir·ad·o, trans·ir·ad·o, daŭr·ad·o dum pli-mal·pli long·a temp·o: la pas·ad·o
          tra la arb·ar·o est·as mal·facil·a; mi vid·as […] per vi·a mal·trankvil·a
          pas·ad·o kaj sen·ord·a sving·ad·o de l' man·oj, ke en la nun·a moment·o
          vi sent·as mal·esper·on ; kiam ŝi ek·loĝ·is en la alt·a mansard²·o, la
          pas·ad·o de la mal·larĝ·a […] tri+etaĝ·a ŝtup·ar·o est·is por ŝi tiel
          facil·a .

pas·aĵ·o

          Grav·a, atent·ind·a inter·moment·o en daŭr·a tut·o: ek·vid·int·e
          Ĥlestakovon genu·eha kia pas·aĵ·o ! ŝi·aj fingr·oj […]
          konfuz·iĝ·ad·is sur la klav·oj […], ŝi erar·ad·is en la pas·aĵ·oj .

pas·ant·o

          Hom·o, kiu pas·as en strat·o, sur voj·o: li aŭd·is inter·parol·ad·on de
          du pas·ant·oj . hund·o boj·as, pas·ant·o voj·as ; kiu dung·as pas·ant·ojn,
          tiu dung·as mal·saĝ·ul·ojn ; pas·ant·o, kiu si·n miks·as en mal·propr·an
          disput·on, est·as kiel iu, kiu kapt·as hund·on je la orel·oj ; „kiom·a
          hor·o est·as, gard·ist·o?“ demand·is iu pas·ant·o ; li aŭd·is
          inter·parol·ad·on de du pas·ant·oj ; ond·o da pas·ant·oj, sen·ĉes·e
          flu·ant·a sur la trotuar·o, kovr·is antaŭ ŝi la person·on, kiu·n ŝi
          vol·is kur-ating·i .

pas·ej·o

          Lok·o tra kiu oni pov·as pas·i: antaŭ la ofic·aj ĉambr·oj est·is
          pas·ej·o, hav·ant·a la larĝ·on de dek uln·oj ; la pas·ej·oj, tra kiu·j
          Jon⁽⁺⁾·at·an vol·is trans·ir·i al la garnizon¹·o ; fer+voj·a tunel¹·o 50 km
          long·a sub la  -mont·o-pas·ej·o solv·us la problem¹·on ; tri
          arb·ar·aj region·oj ĉirkaŭ la alp⁽⁺⁾·a pas·ej·o Got⁽⁺⁾-ard³·o ; ĉe la
          lim-tra·pas·ej·o la ident¹·ig·il·o est·os skan⁹·at·a ; konstru·ad·o de
          ring+pas·ej·o ĉirkaŭ la plac·o ; Serbi⁽⁺⁾·o mal·ferm·os la land+lim·ajn
          pas·ej·ojn ankaŭ por var⁴·oj kaj hom·oj el Kosov⁽⁺⁾·o . {tra·ir·ej·o}

pas·em·a

          Facil·e pas·ant·a, ne stabil⁹·a, ne long·a+temp·a: ŝanĝ·iĝ·em·aj kaj
          pas·em·aj kiel akv·aj ond·oj ; filozof¹·oj […] sugest⁹·as ke la koncept²·o
          demateri¹·oest·as pas·em·a kaj ne·bon·e difin·it·a ; la hom·a ne·sci·ec·o
          al·lig·iĝ·as al tio, kio fakt¹·e est·as pas·em·a kaj trov·iĝ·as en sen·ĉes·a
          re·ŝanĝ·ad·o . {efemer³·a} , {mal·daŭr·a}

pas·ig·i

   1.
          Ir·ig·i iu·n  io·n tra iu lok·o al ali·a: la pram·ist·o pas·ig·is ni·n
          trans la river·o;  vok·is  on, kaj pas·ig·is li·n
          antaŭ  ; Di·o fend·is la mar·on kaj pas·ig·is ili·n ; bon~vol·u
          pas·ig·i al mi la sal·on; la mal·grand·a knab·in·o el·tir·is long·an
          tranĉ·il·on el fend·o de la mur·o kaj pas·ig·is ĝi·n super la kol·o de
          la cerv·o .

   2.
          Uz·i la temp·on por io: tie mi pas·ig·is du jar·ojn; la liber~temp·on
          mi pas·ig·os en la mont·ar·o; la mal·san·ul·o pas·ig·is mal·kviet·an
          nokt·on; li ven·is al iu lok·o kaj rest·is tie, por pas·ig·i la
          nokt·on, ĉar la sun·o sub·ir·is ; la nokt·on ŝi pas·ig·is ĉe si·a labor·o
          ; agrabl·a temp·o-pas·ig·o .

pas·int·a

          Kiu jam pas·is, est·is en antaŭ·a, oft·e {proksim·a^1.b} temp·o,
          kontrast¹·e al io {ven·ont·a} : pas·int·a dolor·o ; serĉ·i la tag·on
          pas·int·an (ne·trov·ebl·aĵ·on) .

pas·int·ec·o

          {Temp·o} pas·int·a; {est·int·ec·o} : la {est·ont·ec·o} ne ekzist·as por
          ili·a pens·o, la pas·int·ec·o rapid·e el·viŝ·iĝ·as el ili·a memor·o ; [tio]
          est·is kontrast¹·o inter la pas·int·ec·o kaj la nun·ec·o ; monument·oj de
          la rom⁽⁺⁾·a pas·int·ec·o kaj de la rom⁽⁺⁾·a glor·o ; inter ili trov·iĝ·is
          objekt·o, kiu iam en la pas·int·ec·o simil·is al tri+pied·a tabl·o ;
          li·aj pens·oj komenc·is vag·i en la pas·int·ec·o ; oni bon·e sci·as el la
          spert·o de la pas·int·ec·o kiom da kok·id·oj nask·iĝ·as el dek tri ov·oj
          .

for·pas·i

   1.
          Mal·aper·i, iom post iom neni·iĝ·i, sen·re·ven·e: ĉio for·pas·as; ŝi·a
          bel·ec·o for·pas·is; la okaz·o, la mod·o jam for·pas·is; mi·aj tag·oj
          for·pas·is, pere·is mi·aj intenc·oj, kiu·jn hav·is mi·a kor·o ; subit·e
          ĉio de·nov·e mal·aper·is! ha, kie do ĝi rest·is? kiel per turn·o de la
          man·o ĉio for·pas·is ; long·e jam for·pas·is tiu·j de l' ĝoj·ec·o hor·oj .
          {fin·iĝ·i}

   2.
          Eŭfemism⁹·o por {mort·i} : Kruc·et·o antaŭ la nom·o indik³·as, ke la
          koncern·a kontribu³·int·o for·pas·is ; Ŝi ·is cent kvar jar·ojn kaj
          for·pas·is sen mal·san·oj kaj ĝen·oj ; mi ĉiam aŭd·is ke por kompren·i
          mister·an mort·on oni dev·as plej fund·e sci·i pri la for·pas·int·o ;
          Cert·e, est·as nobl·a task¹·o re·memor·i for·pas·int·ajn aktiv·ul·ojn,
          mult·on far·int·ajn por la mov·ad·o . {agoni¹·i} , {mort·i} , {velk·i^2}

preter·pas·i

   (tr)

   1.
          Pas·i flank·e de io: ni ir·is tro mal·proksim·en kaj preter·pas·is la
          dom·on; pro sen·atent·o mi preter·pas·is mi·an amik·on sur la strat·o;
          mult·e da pens·oj kaj mult·e da bild¹·oj preter·pas·as antaŭ ŝi ; kiam
          patr·o preter·pas·is ŝi·n kun si·a fil·o, li […] dir·is al li mal·laŭt·e
          […] ; vi preter·pas·is (evit·is) grav·an danĝer·on.

   2.
          Las·i flank·e, mal·zorg·i, ne atent·i: preter·pas·i detal·on, lini·on,
          mir·ind·an okaz·on; mi preter·pas·as mult·ajn mal·pli grav·ajn afer·ojn
          (por trans·ir·i al grav·a) . {preter·las·i}

tra·pas·i

   (tr)

          Tra·ir·i tra iu lok·o  temp·o: tra·pas·i river·on, urb·on, pord·on,
          hom-amas·on;  for·ir·is de Faraon⁽⁺⁾·o kaj tra·pas·is la tut·an
          Egipt⁽⁺⁾·an land·on ; li for·ir·is, tra·pas·int·e tra ili·a mez·o ; li
          kontent·ig·e kaj feliĉ·e tra·pas·is si·an ekzamen·on de pilot·o ; ĝi
          tra·pas·is la kruel·an prem·ad·on de la vintr·o ; en ĉi tiu moment·o
          strang·a ide·o tra·pas·is kiel fulm·o [li·an] anim·on ; mult·e tra·pas·at·a
          strat·o; tra·pas·i (tra·viv·i, spert·i) mal·facil·ajn tag·ojn, pen·ig·an
          batal·ad·on, danĝer·an kriz·on.

trans·pas·i

   1.
          (tr)
          Ir·i trans iu lok·o: trans·pas·i la Alp⁽⁺⁾·ojn, la land-lim·ojn; trans·pas·i
          la mezur·on, la lim·ojn de la leĝ·ec·o; li trans·pas·is la river·on kaj
          direkt·iĝ·is al la mont·o  ; ili trans·pas·is al la ali·a
          bord·o ; en·kur·is la gaj·a Ale·ĉj·o, per kelk·e da salt·oj trans·pas·is
          la ŝtup·ar·on kaj en·kur·is en la loĝ·ej·on ; trans·pas·i {Rubikon⁽⁺⁾·on}
          (decid·i sen post·a ebl·a ŝanĝ·o).

   2.
          (tr)
          Super·i, est·i pli grand·a ol: tio trans·pas·as mi·an kompren·on, ĉiu·n
          imag·on; kvin konkurs·ant·oj sukces·e trans·pas·is lim·on de 50
          de·ci-bel·oj (dB): la gajn·int·o, kant·ist·in·o, ating·is 55,8 dB ; la
          respond·o trans·pas·is mi·ajn esper·ojn, mi ne nur est·is kompren·it·a,
          sed krom tio […] .

   3.
          (ntr)
          Ir·i de iu lok·o al ali·a trans io: li trans·pas·is en Amerik⁸·on; la
          pov·o […] trans·pas·as en la man·ojn de  ; grek⁸·aj
          lim+gard·ist·oj tuj mal·help·is al cent·oj da alban⁸·oj trans·pas·i al
          Greki⁽⁺⁾·o ; trans·pas·i de la avert·oj al la ag·oj .

   4.
          (ntr)
          Ŝanĝ·i si·an stat·on en ali·an, ali+stat·iĝ·i: trans·pas·i de la solid²·a
          al la flu·ec·a stat·o.

temp·o-pas·ig·il·o

          Amuz·aĵ·o kiu for·ig·as enu·on dum sen·okup·o: kiel temp·o-pas·ig·il·o, la
          maĝang⁽⁺⁾·o trov·iĝ·as en tetr+ink·ej·oj, klub·ej·oj ; ge·knab·et·ojĉas·ant·ajinteres·ajn temp·o-pas·ig·il·ojn .

   [artikol-versi⁹·o: 1.131 2023/12/12 20:10:25 ]
     __________________________________________________________________