vidu ankaŭ la klarigojn
pek⭑·/·i
pek⭑·i
(ntr)
1.
Mal·observ⭑·i religi⭑·an aŭ⭑ moral¹·an leĝ⭑·on: tiu popol⭑·o pek⭑·is per⭑
grand⭑·a pek⭑·o kaj⭑ far⭑·is al⭑ si or⭑·ajn di⭑·ojn ; al⭑ hom⭑·o, pek⭑·int·a
sen·intenc⭑·e, Di⭑·o facil⭑·e pardon⭑·as ; pek⭑·int·o pent⭑·as, koler⭑·o
silent⭑·as ; kontraŭ⭑ pek⭑·o predik⭑·u, sed⭑ pek⭑·int·on pardon⭑·u; laŭ⭑ la⭑
urb⭑·a polic⭑·estr·o, la⭑ cigan¹·oj ĉiel⭑ pek⭑·is, krom⭑ pri·rab⭑·i bank¹·on .
{krim⭑·i} , {kulp⭑·i}
2.
Mal·observ⭑·i regul⭑·on de⭑ dec⭑·ec·o, scienc⭑·o, art⭑·o kc: pek⭑·i kontraŭ⭑ la⭑
logik¹·o ; pek⭑·i kontraŭ⭑ la⭑ gramatik⭑·o, la⭑ ver⭑·ec·o; tiu·j form⭑·oj pek⭑·as
kontraŭ⭑ la⭑ princip⭑·o de⭑ inter·naci⭑·ec·o; mi pek⭑·is kontraŭ⭑ unu⭑ el⭑ la⭑
fer⭑·aj princip⭑·oj de⭑ ĵurnal⭑·ism·o: neniam⭑ asert¹·u ke⭑ io okaz⭑·is antaŭ⭑
ol⭑ ĝi ver⭑·e okaz⭑·is . {erar⭑·i} , {mal·korekt⭑·a}
pek⭑·o
1.
Mal·observ⭑·o pri⭑ religi⭑·a aŭ⭑ moral¹·a leĝ⭑·o: ne⭑ ekzist⭑·as hom⭑·o, kiu ne⭑
hav⭑·us ia·jn pek⭑·ojn ; de⭑ pek⭑·o kaj⭑ mizer⭑·o est⭑·as plen⭑·a la⭑ ter⭑·o ; por⭑
pek⭑·o sen·konsci⭑·a pun⭑·o nenia ; mal·modest⭑·ec·o est⭑·as patr⭑·in·o de⭑ ĉiu·j
pek⭑·oj ; pek⭑·e akir⭑·it·a ne⭑ est⭑·as profit⭑·a ; pek⭑·o mal·nov⭑·a perd⭑·as
pek⭑·ec·on ; hom⭑·oj kulp⭑·ig·as ali⭑·ul·ojn pro⭑ propr⭑·aj erar⭑·oj kaj⭑ pek⭑·oj .
2.
Mal·observ⭑·o pri⭑ ia⭑ regul⭑·o: [en⭑ tia uz⭑·o] mi neniel⭑ pov⭑·us vid⭑·i […]
pek⭑·on kontraŭ⭑ la⭑ regul⭑·oj […] de⭑ ni⭑·a lingv⭑·o .
pek⭑·em·a
Kiu facil⭑·e, oft⭑·e pek⭑·as: kiu est⭑·as pli⭑ pek⭑·em·a ol⭑ tiu, kiu kaŝ⭑·as
la⭑ pruv⭑·ojn ricev⭑·it·ajn de⭑ Alah⁽⁺⁾·o ? en⭑ malic⭑·an anim⭑·on ne⭑ en·ir⭑·as
saĝ⭑·ec·o, nek⭑ loĝ⭑·os en⭑ pek⭑·em·a korp⭑·o ; teatr⭑·o est⭑·is vid⭑·it·a kiel⭑ io
pek⭑·em·a kaj⭑ la⭑ puritan²·oj prov⭑·is tre⭑ fort⭑·e mov⭑·i ĝi·n for⭑ el⭑ si⭑·a
soci³·o ; la⭑ ĉef⭑·a vizi⁶·o de⭑ la⭑ jud³·ism·o est⭑·as ĝi⭑·a konsider⭑·o de⭑ la⭑
sam⭑+seks⭑·em·o kiel⭑ io pek⭑·em·a, ĉar⭑ ĝi est⭑·as eksplicite mal·permes⭑·at·a
en⭑ la⭑ Tora⁽⁺⁾·o .
pek⭑·ig·i
(tr)
Instig⭑·i iu·n al⭑ pek⭑·o: li·n pek⭑·ig·is la⭑ ali⭑+gent⭑·aj edz⭑·in·oj ; ne⭑
permes⭑·u al⭑ vi⭑·a buŝ⭑·o pek⭑·ig·i vi⭑·an korp⭑·on . {de·log⭑·i} , {mal·virt⭑·ig·i}
.
pek⭑·ul·o
Hom⭑·o, kiu pek⭑·ad·as: ĉiu·j impost¹·ist·oj kaj⭑ pek⭑·ul·oj al·proksim⭑·iĝ·is al⭑
li, por⭑ aŭskult⭑·i li·n ; eĉ⭑ inter⭑ pi⭑·ul·oj ne⭑ mank⭑·as pek⭑·ul·oj ; li ne⭑
trem⭑·is kiel⭑ pek⭑·ul·o, li sci⭑·is, ke⭑ li est⭑·is ĝust⭑·a kred⭑·ant·o ;
mult⭑·aj „impost¹·o-pek⭑·ul·oj” inter·temp⭑·e mem⭑ akuz³·is si·n pro⭑ pri·fraŭd⁽⁺⁾·o
de⭑ la⭑ ŝtat⭑·o je⭑ impost¹·oj .
pra·pek⭑·o
La⭑ unu⭑·a pek⭑·o far⭑·e de⭑ Adam⁽⁺⁾·o kaj⭑ Evo (Genez⁽⁺⁾·o 3): laŭ⭑ la⭑ katolik¹·a
teologi¹·o, la⭑ pra·pek⭑·o daŭr⭑·e est⭑·as person⭑·a pek⭑·o de⭑ ĉiu nov⭑~nask⭑·it·o;
laŭ⭑ la⭑ ortodoks²·a teologi¹·o, nov⭑~nask⭑·it·o ne⭑ respond⭑·ec·as je⭑ tiu pek⭑·o
(kiu·n ĝi tut⭑·e ne⭑ far⭑·is), sed⭑ port⭑·as en⭑ si mem⭑ la⭑ psik⁽⁺⁾·o-fizik⭑·ajn
kaj⭑ spirit⭑·ajn sekv⭑·ojn de⭑ tiu pra·pek⭑·o — ni⭑·an de·fal⭑·int·an natur⭑·on ;
la⭑ pra·pek⭑·o de⭑ art⭑·e~far⭑·it·ec·o persekut⭑·as ni⭑·an lingv⭑·on ek⭑~de⭑ ĝi⭑·a
nask⭑·iĝ·o .
sen·pek⭑·a
1.
Neniel⭑ pek⭑·int·a: kiu el⭑ vi est⭑·as sen·pek⭑·a, tiu unu⭑·a ĵet⭑·u sur⭑ ŝi·n
ŝton⭑·on ; kvankam⭑ la⭑ Hebre⭑-in⭑·o est⭑·as tre⭑ kulp⭑·a, mi ne⭑ vol⭑·as, ke⭑
sufer⭑·u ŝi⭑·a sen·pek⭑·a id⭑·o ; hom⭑·o sen·pek⭑·a neniam⭑ ekzist⭑·is .
2.
Tut⭑·e sen·difekt⭑·a, tut⭑·e korekt⭑·a, tut⭑·e konven⭑·a, perfekt⭑·a: sen·pek⭑·a
ĝentil⭑·ec·o, elokvent⭑·ec·o; la⭑ roman¹·o est⭑·as facil⭑·e legat²·a, kun⭑ klar⭑·a
stil⭑·o, kaj⭑ la⭑ traduk⭑·o est⭑·as sen·pek⭑·a .
sen·pek⭑·ig·i
(tr)
Mal·ŝarĝ⭑·i je⭑ pek⭑·oj aŭ⭑ profan³·ec·o, re·akir⭑·i rit³·an pur⭑·on: kiu ek·tuŝ⭑·is
la⭑ kadavr¹·on de⭑ ia⭑ hom⭑·o, tiu rest⭑·os mal·pur⭑·a dum⭑ sep⭑ tag⭑·oj; li
sen·pek⭑·ig·os si·n per⭑ ĝi en⭑ la⭑ tri⭑·a tag⭑·o kaj⭑ en⭑ la⭑ sep⭑·a tag⭑·o, kaj⭑
li far⭑·iĝ·os pur⭑·a ; kaj⭑ sen·pek⭑·ig·u la⭑ altar⭑·on, ofer⭑·ant·e sur⭑ ĝi, kaj⭑
ole⭑·u ĝi·n, por⭑ ĝi·n sankt⭑·ig·i .
pekl⭑+iber⁽⁺⁾·ig·i
Nul⭑·ig·i pek⭑·ojn, mal·ŝarĝ⭑·i je⭑ pek⭑·oj: pekl⭑+iber⁽⁺⁾·ig·u Vi⭑·an popol⭑·on
Izrael, kiu·n Vi liber⭑·ig·is, ho⭑ Etern⭑·ul·o, kaj⭑ ne⭑ kalkul⭑·u sang⭑·on
sen·kulp⭑·an inter⭑ Vi⭑·a popol⭑·o Izrael ; kaj⭑ la⭑ pastr⭑·o pekl⭑+iber⁽⁺⁾·ig·os
li·n per⭑ la⭑ pro·kulp⭑·a vir⭑-ŝaf⭑·o, kaj⭑ est⭑·os pardon⭑·it·e al⭑ li (
{pro·pek⭑·a kapr⭑·o} ).
mort⭑·a pek⭑·o, mort⭑-pek⭑·o
1.
Grav⭑·a pek⭑·o, kiu pere⭑·ig·as la⭑ anim⭑·on de⭑ la⭑ pek⭑·ul·o (kondamn⭑·ig·as li·n
al⭑ infer⭑·o): ve⭑ al⭑ tiu·j, kiu·j mort⭑·os en⭑ mort⭑·aj pek⭑·oj! .
2.
Grav⭑·a, fatal¹·a erar⭑·o aŭ⭑ difekt⭑·o: kio est⭑·as pardon⭑·ebl·a al⭑ mi, tio
far⭑·iĝ·as ne·for⭑·ig·ebl·a mort⭑·a pek⭑·o por⭑ la⭑ nun·temp⭑·aj „marks⁽⁺⁾·ist·oj“,
kiu·j ne⭑ lern⭑·as kaj⭑ ne⭑ util⭑·ig·as la⭑ art⭑·e~far⭑·it·an tut⭑+mond⭑·an lingv⭑·on
; la⭑ kulmin⁽⁺⁾·an mort⭑-pek⭑·on kontraŭ⭑ inter·naci⭑·ec·o la⭑ aŭtor⭑·o kred⭑·as
trov⭑·i ĉe⭑ ni rilat⭑·e la⭑ uz⭑·on de⭑ jen⭑·a surogat⁽⁺⁾·a alfabet⭑·o kun⭑ la⭑
aĉ¹·aĵ·o „x” .
mort⭑·o-merit⭑·a pek⭑·o
1.
Krim⭑·o aŭ⭑ pek⭑·o pun⭑·end·a per⭑ mort⭑·ig·o: se⭑ sur⭑ kamp⭑·o renkont⭑·os la⭑
vir⭑·o la⭑ fianĉ⭑·ig·it·an jun⭑·ul·in·on, kaj⭑ la⭑ vir⭑·o ŝi·n kapt⭑·os kaj⭑ kuŝ⭑·os
kun⭑ ŝi: tiam⭑ oni mort⭑·ig·u sol⭑·e la⭑ vir⭑·on […] sed⭑ al⭑ la⭑ jun⭑·ul·in·o
far⭑·u nenio·n, la⭑ jun⭑·ul·in·o ne⭑ hav⭑·as mort⭑·o-merit⭑·an pek⭑·on .
2.
{Mort⭑·a pek⭑·o^1} : de⭑ la⭑ mur⭑·oj de⭑ la⭑ dom⭑·oj lum⭑·is per⭑ fajr⭑·aj
liter⭑·oj la⭑ nom⭑·oj de⭑ la⭑ mort⭑·o-merit⭑·aj pek⭑·oj: mal·humil⭑·ec·o, avar⭑·ec·o,
drink⭑·em·ec·o, volupt⭑·em·ec·o, ‐ per⭑ unu⭑ vort⭑·o, la⭑ tut⭑·a sep⭑+kolor⭑·a
ĉiel⭑~ark⭑·o de⭑ la⭑ mort⭑·o-merit⭑·aj pek⭑·oj ; la⭑ sep⭑ mort⭑+merit⭑·aj pek⭑·oj .
[artikol⭑-versi⁹·o: 1.41 2023/10/20 14:25:20 ]
__________________________________________________________________