vidu ankaŭ la klarigojn
pord·/·o

pord·o

   1.
          {Mal·ferm·aĵ·o} en {mur·o} de konstru·aĵ·o, en {bar·il·o} , en flank·o de
          {vetur·il·o}  maŝin·o por tra·ir·o: li ne pov·as tra·ir·i tra ni·a
          mal·larĝ·a pord·o ; la kovr·il·oj de l' fenestr·oj kaj la pord·oj
          rest·is ferm·it·aj la tut·an tag·on ; la pord·o-kurten·o ek·ĵet·iĝ·is
          flank·en, kaj sur la sojl·o de la pord·o si·n montr·is alt·a, graci·a
          vir·in·a figur·o ; kaleŝ-pord·o, ĉar²-pord·o ; li sid·is ĉe la pord·o de
          la tend·o ; sieĝ·i ies pord·on ; se vi ag·os mal·bon·e, la pek·o kuŝ·os
          ĉe la pord·o ; or·a ŝlos·il·o ĉiu·n pord·on mal·ferm·as ( {sub·aĉet·as} )
          ; en bon·a ord·o tra la pord·o ; se ĉiu bala·os antaŭ si·a pord·o,
          tiam en la tut·a urb·o est·os ord·o ; pel·u mizer·on tra l' pord·o, ĝi
          re·ven·os tra l' fenestr·o ; diabl·o ne ĉiam unu pord·on sieĝ·as .
          {en·ir·ej·o} {luk⁸·o} , {potern⁽⁺⁾·o} {ans⁽⁺⁾·o} , {klink⁽⁺⁾·o^2} , {klap·o^3} ,
          {pord-hok·o} , {serur·o}

   2.
          {Plat·o} , kiu ferm·as pord·an spac·on, kaj klap·e  glit·e
          for·mov·iĝ·as por ebl·ig·i tra·ir·on: ŝlos·i la pord·on ; li ferm·is
          koler·e la pord·on ; ili al·ir·is, por el·romp·i la pord·on ; sur la
          pord·o est·is mal·grand·a tabul·et·o, sur kiu per grand·aj liter·oj
          est·is skrib·it·a: „tiu ĉi dom·o est·as vend·at·a“ ; subit·e oni frap·as
          tre mal·laŭt·e sur la pord·o ; krad-pord·o ; du soldat·oj port·is la
          knab·et·on ekster·en al la bar·il-pord·o de la kamp·o ; la fajr·o-pord·oj
          salt·e mal·ferm·iĝ·is kaj la ard³·ant·a karb·o lant⁽⁺⁾·e vor⁽⁺⁾·as je ni·aj
          pied·oj ; dezir·ant·e si·n sci·ig·i, [ili] ir·is frap·i sur la pord·on
          (pet·i {help·o} n  konsil·on) de divers·aj amik·oj, kaj fin·e
          al·ven·is en la hejm·on de Klozelo ; las·i la pord·on mal·ferm·it·a
          (rezerv·i la ebl·on) al pli·aj sen·de·pend·ig·aj prov·oj . {flug·il·o^4} ,
          {klap·o^3}

pord·eg·o

          Ĉef·a {pord·o} de dom·o, de fortik·a urb·o, por pas·o de vetur·il·oj:
          kun bru·o oni mal·ferm·is la pord·eg·on, kaj la kaleŝ·o en·vetur·is en
          la kort·on ; kiam li ven·is al la pord·eg·o de la urb·o, la gard·ist·oj
          demand·is, ĉu ili dev·as anonc·i li·n al la re·ĝin²·o ; ĉiu templ¹·o kaj
          palac·o hav·is grand·eg·an pord·eg·on kun pilon⁽⁺⁾·oj, kaj tial oni nom·is
          Teb⁽⁺⁾·ojn urb·ocent+pord·eg·a“ ; ili […] el·port·as la pak·aĵ·on ekster
          la pord·eg·on ; vi·a id·ar·o posed·os la pord·eg·ojn de si·aj mal·amik·oj ;
          la Gibraltar⁽⁺⁾·a pord·eg·o ( {mar-kol·o} ) ; la propr·aj posed·aĵ·oj, kun
          kiu·j [vi] ven·as al la pord·eg·o de la soci³·a viv·o .

pord·eg·ej·o

          Grand·a {en·ir·ej·o} en konstru·aĵ·o, kiu·n ferm·as pord·eg·o: la mal·lum·a
          figur·o de la vir·in·o kur·is [...] tra la ark·aĵ·an pord·eg·ej·on de la
          dom·o ; la kastel·o […], tri tur·oj, la pord·eg·ej·o kaj la dom·o de la
          administr·ant·o .

pord·ist·o

          {Gard·ist·o} de dom·o, kiu kontrol·as la en·ir·ant·ojn, ricev·as
          poŝt·aĵ·ojn...: hom·o for·vojaĝ·int·a [...] ordon·is al la pord·ist·o, ke
          li vigl·u ; majest·e star·is la pord·ist·o en velur·o kaj silk·o, kun
          grand·a arĝent·it·a baston·o ; la pord·ist·o kaj du serv·ist·in·oj
          re·kon·is li·n, ĉar la nokt·o est·is sufiĉ·e lum·a ; la pord·ist·o kur·as
          post mi sur la ŝtup·ar·o kun bros·o: permes·u [ke] mi al vi pur·ig·os
          la bot·ojn . {grum⁽⁺⁾·o} , {lake·o^1}

dom-pord·o

          Pord·o tra kiu oni en·ir·as  el·ir·as dom·on: kiam ili ir·is el la
          dom-pord·o, Rejn⁽⁺⁾-hard·o don·is al ŝi la brak·on ; ni star·is antaŭ la
          dom-pord·o por kapt·i iom da freŝ·a aer·o ; mi kaŝ·is ŝlos·il·on de la
          mal·antaŭ·a dom-pord·o sub la tegment·on de ĝarden·a bud·o .

fald-pord·o

          {Pord·o} kun {balg⁽⁺⁾·e} fald·ebl·a ferm·aĵ·o.

fenestr·o-pord·o

          Pord·o pro·vizit·a per {fenestr·o} , kiu·jn oni uz·as ekz-e ĉe
          balkon¹·oj kaj teras·oj: [li] met·is la mikrofon²·on ĉe la balkon¹·a
          fenestr·o-pord·o .

klap-pord·o

          {Pord·o} kun klap·e mov·ebl·a ferm·aĵ·o: post kelk·aj minut·oj en la
          mur·o per si mem de·klin·iĝ·is mal·grand·a tabl·o, kaj post tio tra la
          klap-pord·o oni ŝov·is sur ĝi·n plad·on da manĝ·aĵ·o, kaj post·e la
          pord·o de·nov·e ferm·iĝ·is ; vi konstru·is klap-pord·on, per kiu mi
          pov·is fal·ig·i mi·ajn [...] am·at·in·ojn en profund+akv·an put·on ; la
          klap-pord·o de la kript²·o […] abomen·e faŭk·is tuj antaŭ la katedr¹·o,
          kaj nun sen·bru·e tord·iĝ·is sub·en ; la ĉerk·ist·o jam est·is proksim·e
          de si·a dom·o, kiam […] iu ven·is al li·a pord·eg·o, mal·ferm·is la
          klap+pord·et·okaj mal·aper·is post ĝi .

          Rim.: Vort·ar·oj kaj verk·oj prezent·as ordinar·eklap-pord·onnur
          kun la senc·o de klap·a {plank-pord·o} . Tamen la vort·o taŭg·as ankaŭ
          por vertikal·a pord·o kun klap·eg·o, kontrast¹·e al fald-, ŝov·--pord·oj
          kaj ali·aj.

kluz-pord·o

          Mov·ebl·a part·o de {kluz·o} , per kiu oni ĝi·n ferm·as kaj mal·ferm·as:
          dok⁴·o [est·as] haven·a basen²·o, kun kluz-pord·oj kaj kaj¹·oj ; li ir·ad·is
          inspekt²·ad·i la kluz-pord·on .

lev-pord·o

          {Pord·o} kun vertikal·e lev·ebl·a ferm·aĵ·o, ekzempl·e en {kluz·o} ;
          {hers⁽⁺⁾·o} .

plank-pord·o

          Kuŝ·a {pord·o} en plank·o super ŝtup·ar·o  al·ir·ebl·a per ŝtup·et·ar·o:
          ĝi el·tir·is la fer·an bolt⁽⁺⁾·on el la ferm·it·a plank-pord·o kaj ŝtel·ec·e
          mal·supr·en~ir·is al la mal·liber·ul·o .

sving-pord·o , sving·o-pord·o

          {Pord·o} kun ferm·aĵ·o egal·e puŝ·ebl·a  tir·ebl·a, kiu·n risort·o
          aŭtomat¹·e re·lok·as: la sving-pord·o de la bank¹·o mal·ferm·iĝ·is mal·pez·e
          ; la vitr·aj sving·o-pord·oj sur la pru⁽⁺⁾·o est·is ferm·it·aj; neniu sid·is
          sur la pru⁽⁺⁾·o .

ŝov-pord·o , glit-pord·o

          {Pord·o} kun flank·en ŝov·ebl·a ferm·aĵ·o: ŝov·a pord·o konduk·as en
          grand·eg·an ĉambr·on najbar·an, kiu tut·a est·as plen·ig·it·a de pak·et·oj
          ; panik²·iĝ·int·e li mal·aper·is en la tut·e hazard²·e jam pret·e
          atend·ant·an lift²·on, la aŭtomat¹·aj ŝov-pord·oj helik²·e mal·rapid·e
          ferm·iĝ·is ; rjokanaj ĉambr·oj ankaŭ prezent·as aler⁽⁺⁾·on  balkon¹·on,
          sam·e ekip²·it·an de glit-pord·o .

   [artikol-versi⁹·o: 1.134 2023/10/20 16:38:17 ]
     __________________________________________________________________