vidu ankaŭ la klarigojn
pren·/·i

pren·i

   (tr)

   1.
          {Kapt·i} iu·n  io·n per si·a man·o  per instrument¹·o, por {ten·i} ,
          {port·i}  uz·i ĝi·n: mi pren·is bros·on kaj pur·ig·is la vest·on ; mi
          neniam pren·as kun mi mult·on da pak·aĵ·o ; la princ·in·o pren·is la
          ran·on per du fingr·oj, port·is ĝi·n supr·en ; mi perd·is tiu·jn ĉi du
          fingr·ojn, kies perd·o ne las·as mi·n pren·i plum·on en la man·on ;
          Nikola·o  konduk·is ŝi·n al la fenestr·o kaj pren·is ŝi·an
          kap·on per ambaŭ man·oj ; la mal·grand·a knab·in·o pren·is li·n je la
          kol·o ; ili pren·is unu la ali·an je la man·oj, ek·danc·is iu·n
          variant²·on defokstrot⁽⁺⁾·o“ ; [li] pren·is la leter·on el la man·oj de
          la send·it·oj ; pren·i si·an mantel·on ; ŝi pren·is la infan·on sur la
          brak·ojn kaj sid·ig·is ĝi·n sur si·aj genu·oj ; [ŝi] pren·is la infan·on
          sur si·aj genu·oj ; la sak·on kun mon·o li pren·is kun si ; kio mem
          ne ven·as, li per la dent·oj ĝi·n pren·as .

   2.
          Per·fort·e ek {okup·i} , {ek·posed·i} : [ili] sieĝ·os urb·on, por
          milit-akir·i ĝi·n kaj pren·i ĝi·n ; komenc·u posed-pren·i li·an land·on ;
          venk·o-pren·i urb·on ; la Etern·ul·o don·is, kaj la Etern·ul·o pren·is
          (re·pren·is), la nom·o de la Etern·ul·o est·u ben·at·a ; oni ja pren·os
          vi·an lit·aĵ·on de sub vi ; sav·u tiu·jn, kiu·jn oni pren·is por
          mort·ig·i ;  pen·is pren·i si·anmal·nov·anlok·on ĉe ŝi·a
          flank·o ; li pren·is si·an lok·on inter tiu·j, kiu·j {part·o-pren·i^1} s
          la ferdek·--lud·ojn, sed ne hav·is grand·an sukces·on . {kapt·i} ,
          {rab·i} , {ŝtel·i}

   3.
          {Hav·ig·i} al si; {proviz·i^1} si·n per io; {uz·i} io·n: pren·u mem
          akv·on, se vi vol·as trink·i ; li pren·is al si edz·in·on ; [li]
          lup-ren·is apartament³·on ; oni en·konduk·is ni·n, por […] pren·i ni·n
          kiel sklav·ojn kun·e kun ni·aj azen·oj ; pren·i ban·on ; pren·i kaf·et·on
          en la aviad⁵·il·o ; oni pren·as ordinar·e la pur·ajn radik·ojn ; plej
          bon·e est·os, se mi pren·os droŝk⁽⁺⁾·on ! mi dev·is pren·i bus⁽⁺⁾·on por
          vetur·i ĝis la hejm·o ; li […] per rapid·aj paŝ·oj pren·is la voj·on
          al Grand~torent¹·o ; ir·u en li·an dom·on, por pren·i de li garanti·aĵ·on
          ; se iu est·as virt·a […li] ne pren·as tro~profit·on ; 
          pren·is indiferent·an mien·on ; mal·grand·aj knab·oj dum·e pren·as al si
          la liber·ec·on vizit·i si·ajn patr·in·ojn en la vir·in·a apart·aĵ·o ; tio
          ĉi est·is fe-in·o, kiu pren·is sur si·n la form·on de mal·riĉ·a vilaĝ·a
          vir·in·o . {akir·i} , {ĉerp·i} , {elekt·i}

   4.
          {Akcept·i} , {ricev·i} : pren·u mi·an instru·on, kaj ne arĝent·on ;
          fajr·o eksterm·os la tend·ojn de tiu·j, kiu·j pren·as sub·aĉet·on ; ĉu
          vi vol·as pren·i ĉi tiu·n knab·in·on kun vi, en vojaĝ·on (akompan·ig·i
          ŝi·n kun vi) ? pren·i sur si·n (si·n ŝarĝ·i per) la klopod·ojn de
          vojaĝ·o ; kiu instru·as blasfem¹·ant·on, tiu pren·as sur si·n
          mal·honor·on ; ŝi pren·is sur si·n la task¹·on prepar·i kaf·on ; la
          elekt·it·oj […] kompren·u la tut·an respond·ec·on, kiu·n ili pren·as sur
          si·n ; oni pren·as avid·e, oni re·don·as mal·rapid·e . {al·pren·i}
          {ĉerp·i}

   5.
          Iel {rilat·i} al iu  io; {konsider·i} iu·n  io·n de ia
          vid-punkt·o: tia·j person·oj, ek·vid·int·e la mal·grand·eg·an lern·o-libr·on
          […], pov·as pren·i la afer·on kun ia mal·estim·a mal·ŝat·o ; neniu
          pren·is tio·n serioz·e,  kiam elokvent·is la dik·a Juli·o ; mi
          pren·is vi·n por iu pli merit·a ; mi vi·n pren·as kiel atest·ant·ojn,
          ke ĉi tiu vir·in·o blasfem¹·as ; Angelik²·o, kiu·n li pren·as por
          (inter·miks·as kun) Klaŭd⁽⁺⁾·in·o . {kompren·i}

pren·o

   1.
          Ag·o pren·i: de la fam·o pri la pren·o de  ek·trem·os la ter·o ;
          la griz·an kat·in·on […] li kelk·a+foj·e tren·is […] je la vost·o,
          port·is ĝi·n per pren·o ĉirkaŭ la ventr·o kvazaŭ […] pak·aĵ·o ; post
          pren·o de la re·freŝ·ig·aĵ·oj la vizit·ant·oj […] en·ir·is ; ŝi mal·mol·e
          ek·pren·is li·an nuk·on kaj ard³·e prem·is li·n al si, kiam ŝi·a pren·o
          inert⁴·iĝ·is, li lev·iĝ·is ; ekvilibr²·o el don·o kaj pren·o .

   2.
          Io pren·it·a: pren·et·o ( {pinĉ·aĵ·o} ) da flar-tabak·o ; pren·et·o da
          tabak·o; ili en·ferm·is grand·an amas·on da fiŝ·oj, kaj ili·aj ret·oj
          ek·romp·iĝ·is […] pro la pren·o de fiŝ·oj, kiu·n ili akir·is, mir·o
          kapt·is li·n ; la lanĉ⁹·int·o, surpriz·e por ĉiu·j, mal·traf·is […] –
          perd·it·a pren·o! – blek·eg·is la kat·o ; pro kart·a pren·o perd·iĝ·is
          bien·o .

pren·il·o

          {Instrument¹·o} , kun du artik·ig·it·aj branĉ·oj, uz·at·a por divers·aj
          cel·oj, i.a. por el·tir·i najl·ojn: star·ig·u […] lucern²·ojn, […] ĝi·aj
          pren·il·oj (meĉ {tond·il·o} j) kaj cindr·uj·oj est·u el pur·a or·o ; en
          la man·o ard³·ant·an karb·on, kiu·n li per pren·il·o (vd {fajr·o-pren·il·o}
          ) pren·is de la altar·o ; ŝi mal·ferm·is la tri·an [skatol·on k]iu
          en·hav·is tut·an il·ar·on de kolekt·ist·o, pingl·ojn, pren·il·ojn,
          karton·ojn, kork·o-lign·aĵ·ojn kaj ĉiu+spec·ajn pulvor·ojn ; for·fortik·a
          jun·ul·o per pren·il·oj kapt·as rad-ring·on, kiu star·is por varm·ig·o en
          la fajr·o ; pren·int·e en si·a poŝ·o mal·grand·an pren·il·on, […] li
          el·tir·is delikat·e la najl·et·ojn ; strang+form·a ponard·o, hav·ant·a
          lign·an pren·il·on ( {ten·il·o} n) kaj tranĉ·ant·on ond·o-lini·an ;
          pinĉ-pren·il·o. {tenajl⁽⁺⁾·o} {pinĉ·il·o (de krust·ul·oj)}

al·pren·i

   (tr)

   1.
          {Pren·i^4} : ju la kritik·oj de mi·a lingv·o est·as pli sever·aj, des
          pli dank·e mi ili·n al·pren·as, se ili nur hav·as la cel·on montr·i al
          mi la erar·ojn ;  kaj  , aŭd·int·e li·n, al·pren·is
          li·n al si, kaj klar·ig·is al li pli preciz·e la voj·on de Di·o ;
          neniu al·pren·as al si tiu·n honor·on krom la vok·at·o de Di·o ;
          klar·ig·u, kial li al·pren·is korupt³·aĵ·ojn ? li al·pren·is aspekt¹·on de
          mal·fortik·a mal·jun·ul·o, lac·a pro long·a vojaĝ·o ; ŝi·a mal·gras·a
          vizaĝ·o al·pren·is  pli mal·mol·an aspekt¹·on ol ordinar·e ; la sabl·o
          al·pren·is fajr·an kolor·on kaj en tiu·j bril·oj […] est·is io tim·ig·a ;
          ni ne al·pren·is decid·on sen antaŭ·e konsult³·iĝ·i ; mi pen·is konserv·i
          laŭ+ebl·e la form·on de la fraz¹·oj kaj okaz·is, ke ne ĉiam mi
          al·pren·us sam·an se mi verk·us original¹·e .

   2.
          {bild¹·ig·o} , {variabl⁽⁺⁾·o} .

ĉirkaŭ·pren·i

   (tr)

          Pren·i, ĉirkaŭ·ig·ant·e per la man·oj  la brak·oj: am·e ĉirkaŭ·pren·i
          iu·n;  kur·is al [  ] renkont·e kaj ĉirkaŭ·pren·is li·n,
          kaj ĵet·is si·n sur li·an kol·on kaj kis·is li·n ; pro ne·hav·ad·o de
          rifuĝ·ej·o ili ĉirkaŭ·pren·as rok³·on ; vi·a ĉirkaŭ·pren·o est·as dolĉ·a
          kiel la dorm·o de lac·a hom·o ; ili ven·is al lok·o, de kie per unu
          ek·rigard·o oni pov·is ĉirkaŭ·pren·i la tut·an land·on ; ni·a mov·ad·o
          ĉirkaŭ·pren·as pli kaj pli vast·ajn sfer¹·ojn. {ĉirkaŭ·brak·i} ,
          {en·brak·ig·i}

de·pren·i

   (tr)

          Pren·i io·n de iu  io: rapid·e ŝi de·pren·is si·an kruĉ·on de la
          ŝultr·o ; ili de·pren·is de li li·an vest·on ; Faraon⁽⁺⁾·o de·pren·os de vi
          vi·an kap·on kaj pend·ig·os vi·n sur arb·o ; Faraon⁽⁺⁾·o de·pren·is si·an
          ring·on de si·a man·o ; de·pren·u vi·ajn ŝu·ojn de vi·aj pied·oj ; el vi·a
          labor·o nenio est·os de·pren·at·a ; tiu ĉi lern·ad·o est·as tiel
          mal·facil·a kaj temp·on de·pren·ant·a ; mi nun de·pren·as de mi tut·an
          aŭtoritat·on ; mi·a sinjor·o de·pren·as de mi la administr·ad·on .
          {de·met·i} , {de·tir·i} , {for·ig·i} , {subtrah⁸·i}

el·pren·i

          Pren·i el io: kiam li el·pren·is ĝi·n, jen li·a man·o est·is
          lepr·o-kovr·it·a ; li el·pren·is du denar·ojn kaj don·is ili·n al la
          gast·ej·estr·o ; la serv·ist·in·o el·pren·is la cindr·on el la forn·o ; la
          juĝ·ant·ar·o el·pren·is la kap·ojn el sub la benk·oj ; [li] vend·is
          spil⁽⁺⁾·on [por] el·pren·i la suk·on el melon·o ; sun·a vent·o el·pren·as el
          la atmosfer¹·o po ĉirkaŭ 100 gram¹·ojn en sekund·o ; el·pren·i la mon·on
          de mi·a kont³·o ; kiu·n konklud·on oni el·pren·is el la tiu spert·o ?
          {ekstrakt¹·i} , {el·met·i^1} , {el·tir·i} , {mal·plen·ig·i} ,
          {prezent·i^1}

for·pren·i

   (tr)

          Pren·i kaj for·ig·i io·n, sen·ig·ant·e iu·n je ĝi:  for·pren·is
          si·an tend·on, kaj ir·is ;  for·pren·is la tut·an hav·on de ni·a
          patr·o, kaj el [tio] akir·is la tut·an riĉ·ec·on. ; ĉia esper·o pri
          ni·a sav·o est·is for·pren·it·a ; Ale·ĉj·o […] ne for·pren·is la okul·ojn
          for de  ; vi prem·as sen·hav·ul·on kaj for·pren·as de li la
          pan·on per grand·aj impost¹·oj ; [li] for·pren·as de mal·jun·ul·oj la
          prudent·on ; for·pren·u de mi la viv·on, ĉar vi jam de mi for·pren·is
          la honor·on ; plaĉ·a vent·et·o for·pren·is la tro·on da varm·o ; mi
          for·pren·is mi·ajn ŝu·ojn por ne bru·i ; Jano for·pren·is de sur seĝ·o
          stak⁽⁺⁾·on da libr·oj ; la kofr¹·et·o mal·ferm·iĝ·as facil·e, kaj mi
          for·pren·is kelk·ajn afer·ojn el ĝi ; ŝi halt·is por for·pren·i
          ŝton·et·on el la ŝu·o ;  dezir·is nur ia·n laŭ·leĝ·ec·on, kiu
          for·pren·us de li la ĉiam pli prem·an respond·ec·on ; Di·o don·is kaj
          ben·is, sed diabl·o for·pren·is . {de·pren·i} , {evikci⁽⁺⁾·i} , {rab·i} ,
          {ŝtel·i}

kun·pren·i

   (tr)

          Ir·ont·e pren·i kun si: kun·pren·u vi·an patr·on kaj ven·u ; la kest·on
          tie en la angul·o vi dev·as kun·pren·i kun vi, mi ne vol·as ten·i ĝi·n
          en mi·a dom·o ; kiam ni fin·os la labor·on, ni re·ven·os kaj kun·pren·os
          vi·n ; ili ir·os arb·ar·on, kun·pren·os manĝ·aĵ·on en korb·oj, amuz·iĝ·os
          tre bon·e ; mi kun·pren·is nur mal·mult·e da mon·o kun mi .

ne·for·pren·ebl·a

          Kiu ne pov·as est·i for·pren·it·a  trans·don·it·a: li sci·is bon·e […]
          ke tia re·al·ig·o est·as li·a ne·for·pren·ebl·a rajt·o ; laŭ la krist·an·oj,
          la pra·pek·o est·as ne·for·pren·ebl·a part·o de la hom·o; lud·oj est·as
          ne·for·pren·ebl·a part·o de hom·a viv·o kaj lern·ad·o . {esenc·a} ,
          {ne·mal·hav·ebl·a} , {nepr·a}

re·pren·i

   (tr)

          Pren·i al si io·n, kio·n oni antaŭ·e don·is  las·is: vi·an babil·on vi
          jam ne pov·os re·pren·i ; mi ne pov·as re·pren·i la far·on ; mi
          re·pren·os de li la komand·on ; ne re·pren·u vi·an vort·on ; ŝi
          promes·is la edz·in·iĝ·on kaj post·e re·pren·is si·an promes·on ; ŝi
          re·pren·as si·an liber·ec·on kaj ni·n for·las·as ; [la] mal·jun·ul·o,
          fal·int·e sur seĝ·on, iom post iom re·pren·is si·an spir·ad·on ; sub
          serur·o promes·ojn ten·u, sed don·int·e ne re·pren·u ; donac·on re·pren·u
          kaj mi·an viv·on ne venen·u .

sur·pren·i

   (tr)

   1.
          Pren·i io·n kaj {sur·met·i} : se ŝi sur·pren·us si·an mantel·on, ŝi
          pov·us el·ir·i rekt·e ; Johan·o sur·pren·is si·an ban-pantalon·on ; ŝi
          sur·pren·as si·an ruĝ·an super·vest·on kaj for·ir·as ;  est·u
          prezent·at·a kiel sur·pren·int·a la form·on de pastr-in·o kolekt·ant·a
          mon·on .

   2.
          {Ŝarĝ·iĝ·i} , {task¹·iĝ·i} , pren·i respond·ec·on pri: ebl·e iu·j el ili
          hav·as profesi·an spert·on pri io, kaj pov·as sur·pren·i plej
          kapabl·o-postul·ajn task¹·ojn ; la membr·oj ne plen·e pret·as sur·pren·i
          aktiv·ajn respond·ec·ojn ; sur·pren·i la el·don·ad·on kaj administr·ad·on
          ; vi  ne kompren·as la labor·on, kiu·n vi sur·pren·is .

trans·pren·i

          Pren·i de iu en propr·an posed·on, respond·ec·on, kontrol·on: la
          german·a imperi·a poŝt·o […] trans·pren·as de la amerik⁸·aj ofic·ist·oj
          la send·aĵ·on ; tiu ĉi dom·o […] est·is en preskaŭ sam·a stat·o kiel
          antaŭ tri×dek jar·oj, kiam li trans·pren·is ĝi·n de si·a patr·o ;
          propon·is Ajn·a, ke Ald²·a trans·pren·u la instru·ad·on, […] ŝi hav·is
          ali·an manier·on kaj ali·an temperament¹·on ; jun·ul·o kun tir-harmonik²·o
          trans·pren·is la prezid·on por la last·a part·o de la program¹·o ;
          li·ajn princip·ojn trans·pren·is post·e Ciceron⁽⁺⁾·o kaj de tiu ĉi ili
          est·is hered·ig·it·aj, post jar-cent·oj, al la literatur·oj de Eŭrop·o ;
          en tiu·j klub·oj form·iĝ·is mult·aj aktiv·ul·oj, kiu·j post·e trans·pren·is
          respond·ec·ajn task¹·ojn . {adopt¹·i} , {akcept·i^1} , {hered·i^1} ,
          {task¹·iĝ·i} {atribu¹·i^1} , {komisi·i} , {trans·ced·i} , {trans·don·i} ,
          {trans·las·i}

fajr·o-pren·il·o

          Du+brak·a {il·o} por pren·i brul·ant·an material·on: la fajr·o-ŝovel·il·o
          kaj la fajr·o-pren·il·o ; la mastr·in·o kri·is kaj pen·is frap·i ĝi·n per
          la fajr·o-pren·il·o .

lup-ren·i

   (tr)

          {Lu·i} :L sinjor·o Fradeko lup-ren·os loĝ·ej·on en hotel·o ; post la
          milit·o est·is tre mal·facil·e lup-ren·i lok·on taŭg·an por tia·j somer·aj
          aranĝ·oj ; bubal·o, kiu·n li lup-ren·as de najbar·o por plu·gad·o ;
          Uson⁹·o […] decid·is sam+temp·e lup-ren·i du komerc·ajn ŝip·ojn por
          trans·port·i milit·--ekip²·aĵ·ojn . {farm·i} , {prunt·i}

   [artikol-versi⁹·o: 1.134 2023/12/12 20:10:26 ]
     __________________________________________________________________