vidu ankaŭ la klarigojn
privat⭑·/·a
privat⭑·a
1.
Ekster·ofic⭑·a; aper⭑·ant·a, ekzist⭑·ant·a aŭ⭑ plen⭑·um·at·a ekster⭑ ajn⭑·a
oficial⭑·a funkci¹·o aŭ⭑ rol¹·o: mi esper⭑·as, ke⭑ ĝi est⭑·os komenc⭑·o de⭑ tiu
nov⭑·a temp⭑·o, kiam⭑ ni⭑·a ide⭑·o ĉes⭑·os est⭑·i pen⭑·ad·o de⭑ nur⭑ privat⭑·aj
person⭑·oj, sed⭑ ĝi far⭑·iĝ·os grav⭑·a task¹·o por⭑ la⭑ reg⭑·ist·ar·oj de⭑ la⭑
mond⭑·o ; la⭑ afer⭑·o Esperant⭑·a de·pend⭑·as de⭑ nenia person⭑·o nek⭑
societ⭑·o, kaj⭑ nenia hom⭑·o per⭑ si⭑·aj privat⭑·aj fals⭑·aj paŝ⭑·oj pov⭑·as
hav⭑·i ia·n influ⭑·on sur⭑ ĝi⭑·an sort⭑·on ; tiu·j Respond⭑·oj hav⭑·is
karakter⭑·on pur⭑·e privat⭑·an, tiel⭑ sam⭑·e kiel⭑ la⭑ respond⭑·oj, kiu·jn en⭑
divers⭑·aj gazet⭑·oj don⭑·as ali⭑·aj kompetent⭑·aj Esperant⭑·ist·oj ; sed⭑
kelk⭑·aj esperant⭑·ist·oj hav⭑·is la⭑ bon⭑·an ide⭑·on far⭑·i per⭑ voj⭑·o privat⭑·a
tio·n, kio·n oficial⭑·e far⭑·i ni ne⭑ pov⭑·is ; ĉiu ali⭑·a esper⭑·o aŭ⭑ rev⭑·o,
kiu·n tiu aŭ⭑ ali⭑·a person⭑·o lig⭑·as kun⭑ la⭑ Esperant⭑·ism·o, est⭑·as li⭑·a
afer⭑·o pur⭑·e privat⭑·a, por⭑ kiu la⭑ Esperant⭑·ism·o ne⭑ respond⭑·as ; la⭑
deleg¹·it·oj mal·ĝoj⭑·aj for·las⭑·is la⭑ faraon⁽⁺⁾·on, kiu post⭑ ili⭑·a for·ir⭑·o
kun·vok⭑·is privat⭑·an (sekret⭑·an) konsil⭑·an kun·ven⭑·on ;
ministr¹·o-prezid⭑·ant·o mis·uz⭑·is flug⭑·ojn je⭑ ŝtat⭑·aj kost⭑·oj por⭑ privat⭑·aj
cel⭑·oj .
2.
Special⭑·e, tia kiu koncern⭑·as nur⭑ la⭑ person⭑·an aŭ⭑ famili⭑·an viv⭑·on de⭑
individu¹·o: privat⭑·a dom⭑·o; viv⭑·on privat⭑·an kaŝ⭑·u la⭑ mur⭑·oj ; tiu
kontrakt⭑·o est⭑·as mi⭑·a afer⭑·o pur⭑·e privat⭑·a kaj⭑ person⭑·a; privat⭑·a
leter⭑·o; ĉu⭑ privat⭑·a aŭtomobil¹·o aŭ⭑ publik⭑·a trans·port⭑·il·o?
3.
Rilat⭑·a, aparten⭑·ant·a aŭ⭑ lim⭑·ig·it·a al⭑ fizik⭑·a aŭ⭑ ne·ŝtat⭑·a jur⭑·a
person⭑·o: privat⭑·a propriet⁽⁺⁾·o; al·ŝtat⭑·ig·i privat⭑·an kompani¹·on; Teb⁽⁺⁾·oj
est⭑·is grand⭑·eg·a urb⭑·o kaj⭑ […] posed⭑·is […] mult⭑·e da⭑ publik⭑·aj kaj⭑
privat⭑·aj (uz⭑·at·aj) konstru⭑·aĵ·oj ; mil⭑·oj da⭑ tia·j privat⭑·aj
entrepren⭑·oj ferm⭑·iĝ·is kaj⭑ mult⭑·aj fremd⭑·aj invest⁽⁺⁾·ist·oj for·ir⭑·is ;
tiu·j, kiu·j vol⭑·as stud¹·i medicin¹·on ĉe⭑ privat⭑·a universitat⭑·o, pag⭑·as
unu⭑·e 60 000 en⭑·ojn por⭑ ekzamen⭑·iĝ·i kaj⭑ post⭑·e […] jar⭑-kotiz¹·on de⭑
9 950 000 en⭑·ojn ; ekster·leĝ⭑·aj privat⭑·aj milici⁽⁺⁾·oj .
Rim.: La⭑ PIV-oj ĉi⭑ tie kontrast¹·ig·as inter⭑ „privat⭑·a“ kaj⭑
„publik⭑·a“, kio·n mi opini⭑·as strang⭑·a kaj⭑ ne·logik¹·a (kvankam⭑ en⭑ iu·j
lingv⭑·oj tiu·j vort⭑·oj funkci¹·as kiel⭑ antonim⁽⁺⁾·oj). Art⭑·a privat⭑·a
galeri⭑·o aŭ⭑ bibliotek¹·o tut⭑·e bon⭑·e pov⭑·as est⭑·i mal·ferm⭑·it·a al⭑ la⭑
publik⭑·o; simil⭑·e pri⭑ privat⭑·a ŝose³·o ktp; tial⭑ la⭑ PIV-an ekzempl⭑·on
privat⭑·a en·ir⭑·ej·o mi opini⭑·as mal·rekomend⭑·ind·a, ĉar⭑ ĝi est⭑·as
perpleks⁽⁺⁾·ig·e mal·klar⭑·a naci⭑·aĵ·o.
privat⭑·aĵ·o
Afer⭑·o privat⭑·a: ĉio, kio est⭑·as super⭑ tiu intern⭑·a ide⭑·o de⭑
Esperant⭑·o, est⭑·as nur⭑ privat⭑·aĵ·o ; la⭑ instituci⭑·oj, kiu·jn ni kre⭑·is,
aŭ⭑ ebl⭑·e ankoraŭ⭑ kre⭑·os, ĉes⭑·os hav⭑·i la⭑ karakter⭑·on de⭑ ia⭑ privat⭑·aĵ·o
.
privat⭑·ec·o
Stat⭑·o privat⭑·a, cirkonstanc⭑·oj privat⭑·aj: li sent⭑·is la⭑ pez⭑·on de⭑ la⭑
honor⭑·o kaj⭑ la⭑ ĉen⭑·on de⭑ la⭑ sklav⭑·ec·o ‐ li prefer⭑·is plen⭑·an
privat⭑·ec·on ; kvar⭑ milion⭑·oj da⭑ sub·skrib⭑·int·oj […] plend⭑·is pri⭑ tia·j
komerc⭑·aj telefon¹-vok⭑·oj, taks⭑·ant·e ili·n atenc⭑·o kontraŭ⭑ privat⭑·ec·o ;
garanti⭑·i la⭑ privat⭑·ec·on de⭑ person⭑·aj don⭑·it·aĵ·oj ; super·bazar⭑·aj
firma⁽⁺⁾·oj […] pri·spion⭑·as si⭑·ajn labor⭑·ist·ojn en⭑ situaci⭑·oj, kiam⭑ tiu·j
hav⭑·as rajt⭑·on je⭑ plen⭑·a privat⭑·ec·o ; privat⭑·ec·on en⭑ [famili⭑·aj]
situaci⭑·oj garanti⭑·as artikol⭑·o 8 de⭑ la⭑ leĝ⭑·o pri⭑ hom⭑·aj rajt⭑·oj,
akcept⭑·it·a de⭑ la⭑ brit⁹·a parlament¹·o en⭑ 1998 .
privat⭑·ig·i
Trans·form⭑·i, ekz. per⭑ vend⭑·o, publik⭑·an posed⭑·aĵ·on al⭑ privat⭑·a:
privat⭑·ig·it·aj fer⭑+voj⭑·aj kompani¹·oj ; la⭑ reg⭑·ist·ar·o est⭑·as dev⭑·ig·it·a
rezign³·i pri⭑ si⭑·a plan⭑·o privat⭑·ig·i flug⭑+haven⭑·ajn kontrol⭑·ist·ojn ; la⭑
reg⭑·ist·ar·o decid⭑·is du⭑·on-privat⭑·ig·i (konserv⭑·ant·e du⭑·on·on de⭑ la⭑ psoedo
kiel⭑ ŝtat⭑·aj akci¹·oj) la⭑ serv⭑·on, kre⭑·ant·e du⭑ apart⭑·ajn profit⭑+don⭑·ajn
entrepren⭑·ojn .
privat⭑·ig·o
Trans·form⭑·o, ekz. per⭑ vend⭑·o, publik⭑·an posed⭑·aĵ·on al⭑ privat⭑·a: la⭑
aŭtor⭑·oj prognoz¹·as, ke⭑ Litovi⁽⁺⁾·o iĝ⭑·os pli⭑ liber⭑·a, se⭑ ĝi daŭr⭑·ig·os
privat⭑·ig·on kaj⭑ rifuz⭑·os […] re·gad⭑·on de⭑ prez⭑·oj ; fer⭑+voj⭑·a privat⭑·ig·o
en⭑ Briti⁽⁺⁾·o konsist⭑·as el⭑ bizar⁽⁺⁾·a miks⭑·aĵ·o de⭑ fiask¹·o kaj⭑ fest⭑·o […]
por⭑ ŝpar⭑·i mon⭑·on est⭑·is el·posten⭑·ig·it·aj ĉe⭑ privat⭑·ig·o tiom⭑ da⭑ oft⭑·e
spert⭑·aj, lojal¹·aj fer⭑+voj⭑·ist·oj ; post⭑ la⭑ ven⭑·o de⭑ privat⭑·ig·o oni
permes⭑·is al⭑ la⭑ vir⭑·in·o akir⭑·i part⭑·on de⭑ la⭑ ŝtat⭑·a are⁹·o ; la⭑
privat⭑·ig·o cel⭑·as dis·divid⭑·i la⭑ japan⁹·an poŝt⭑·on, kiu est⭑·as publik⭑·a
korporaci⭑·o, en⭑ plur⁴·ajn privat⭑·ajn firma⁽⁺⁾·ojn, kaj⭑ konfid⭑·i ties⭑
grand⭑·eg·an kapital¹·on al⭑ merkat⁴·a ekonomi¹·o .privat⭑·ajn
privat⭑·ul·o
Hom⭑·o kiel⭑ individu¹·o, natur⭑·a {person⭑·o} ‐ kontrast¹·e al⭑ organiz¹·aĵ·o,
parti⭑·o, firma⁽⁺⁾·o, ŝtat⭑·o, {jur⭑·a person⭑·o} , {funkci¹·ul·o} , oficial⭑·ul·o
ktp: la⭑ prez⭑·o de⭑ tiu komput⁹·il·o est⭑·as tro⭑ alt⭑·a por⭑ privat⭑·ul·o;
privat⭑·ul·oj sukces⭑·is konstru⭑·i privat⭑·ajn vila⁽⁺⁾·ojn kaj⭑ butik⭑·um·ajn
centr⭑·ojn ‐ kontraŭ⭑ grand⭑·a privat⭑·a profit⭑·o ‐ sur⭑ teren⁸·oj
bezon⭑·at·aj por⭑ social²·aj loĝ⭑·ej·oj ; komun⭑·ism·aj leĝ⭑·oj mal·permes⭑·is al⭑
privat⭑·ul·oj posed⭑·i entrepren⭑·on kun⭑ pli⭑ ol⭑ kvin⭑ en·posten⭑·ig·it·oj ;
ŝtat⭑·e asekur⭑·it·a mal·san⭑·ul·o cert⭑·e ne⭑ kompat⭑·as privat⭑·ul·on
(asekur⭑·it·a ĉe⭑ privat⭑·a asekur⭑·ej·o) pro⭑ la⭑ divers⭑·aj decid⭑·oj .
[artikol⭑-versi⁹·o: 1.39 2023/10/20 16:38:17 ]
__________________________________________________________________