vidu ankaŭ la klarigojn
progres·/·i

progres·i

   (ntr)

          Antaŭ·en·ir·i al super·a grad·o de dis·volv·iĝ·o, perfekt·iĝ·i: tie li
          pov·is pli bon·e est·i instru·at·a kaj pli bon·e progres·i; progres·i en
          la stud¹·ad·o, en la civiliz·o; la afer·o rapid·e progres·as; la
          prepar·oj por la ekspozici·o kontent·ig·e progres·as; la scienc·o,
          moral¹·o ĉiu+tag·e progres·as; malgraŭ progres·int·a leĝ·ar·o la indian⁽⁺⁾·oj
          viv·as mizer·e; mi pli·mult·e progres·is en Jud³·ism·o, ol mult·aj mi·aj
          sam+aĝ·ul·oj en mi·a naci·o ; vi·a san·iĝ·o rapid·e progres·os ; la
          dek-du-jar·a Jadvi⁽⁺⁾·nj·o jam mult·e lern·is kaj jam mult·e progres·is en
          la lern·ad·o ; viv·u, progres·u, sed lern·i ne ĉes·u ; li ne progres·as
          (adapt³·iĝ·as) kun la temp·o ; lingv·o inter·naci·a dev·as viv·i, kresk·i
          kaj progres·i laŭ la sam·aj leĝ·oj, laŭ kia·j est·is el·labor·at·aj ĉiu·j
          viv·aj lingv·oj ; nun·temp·e muzik·a kultur¹·o de Esperant·uj·o iom
          mal·pli progres·as kompar·e al poezi¹·--kultur¹·o ; ŝajn·as, ke la plej
          popular²·a libr·et·o pri gramatik·o por progres·ant·oj, plen·e en
          Esperant·o antaŭ·e est·isLa tut·a esperant·ode Henrik Seppik .
          {prosper·i} {stagn⁹·i}

progres·o

          Iompostioma dis·volv·iĝ·o al pli alt·a grad·o: la progres·o de la
          scienc·o, mal·san·o; est·u diligent·a pri tiu·j afer·oj, dediĉ·u vi·n al
          ili, por ke vi·a progres·o evident¹·iĝ·u al ĉiu·j ; oni dev·as kolekt·i
          si·ajn pens·ojn kaj medit·i pri si·a propr·a intern·a esenc·o […]
          re·kon·i si·n mem est·as la ver·a progres·o ; mi tut+kor·e esper·as, ke
          U.E.A. far·os ĉiam pli grav·ajn progres·ojn kaj per si·a rapid·a
          pli·fortik·iĝ·o ni·n ŝov·os antaŭ·en ; ŝi·a pen·eg·ad·o si·n mem konsum·ad·is
          […] per si·a propr·a tro fort·a streĉ·iĝ·o ne·pov·ebl·ig·is ĉiu·n
          progres·on . {paŝ·o}

progres·ad·i

          Daŭr·e progres·i: por ke lingv·o inter·naci·a pov·u bon·e kaj regul·e
          progres·ad·i kaj por ke ĝi hav·u plen·an cert·ec·on, […] . progres·ad·i
          en ĉio brav·a ; kun la kudr·ad·o de gant·oj la afer·o ir·is mal·bon·e,
          en si·a meti·o li progres·ad·is nur mal·rapid·e ; sub la prem·o de tre
          grand·aj mal·help·oj ekster·aj, ni progres·ad·is tre mal·rapid·e kaj
          mal·facil·e ; ŝi progres·ad·is mal·rapid·e, tre mal·rapid·e, la morgaŭ·a
          tag·o oft·e ruin·ig·ad·is kaj ĵet·ad·is en abism¹·on de forges·o tio·n,
          kio·n ŝi kun grand·a mal·facil·ec·o sukces·is ating·i hieraŭ .

progres·ad·o

          iom-post~iom·a dis·volv·iĝ·ad·o al pli alt·a grad·o: sever·a ne·tuŝ·ebl·ec·o
          de ni·a fundament·o est·as la plej grav·a kaŭz·o de ni·a ĝis~nun·a
          progres·ad·o kaj la plej grav·a kondiĉ·o por ni·a regul·a kaj pac·a
          progres·ad·o est·ont·a ; laŭ la mezur·o de la progres·ad·o kaj riĉ·iĝ·ad·o
          de l' lingv·o oni dev·as el·don·ad·i pli plen·ajn vort·ar·ojn ; mi vol·as
          cert·ig·i vi·n, ke mi·aj afer·oj pli·e efektiv·iĝ·is por la progres·ad·o
          de la evangeli¹·o ; la progres·ad·o de aidos⁹·o .

progres·em·a

          Inklin·a, favor·a al progres·o; ne {konservativ³·a} : progres·em·a
          ministr¹·o; li est·is progres·em·a hom·o, kiu esplor·is kaj far·is
          map⁸·ojn de la region·o, projekt·is fer-voj·ojn kaj cert·ig·is la
          sekur⁴·ec·on ; progres·em·a medicin¹·a scienc·o kaj genetik⁽⁺⁾·on ; for·ĵet·i
          si·ajn mal·nov·ajn sent·ojn pri ident¹·ec·o por brak·um·i pli
          progres·em·ajn ide·ojn .

progres·ig·i

   (tr)

          Puŝ·i io·n antaŭ·en al pli alt·a grad·o, {dis·volv·i} : mult·aj mi·n
          demand·as, […] kiel oni pov·as la plej cert·e progres·ig·i la afer·on
          ; la fond·aĵ·o cel·as progres·ig·i la ter-ŝip·o-princip·ojn (dom·oj pasiv¹·e
          hejt·it·aj) ; Heisenberg asert¹·as, ke li progres·ig·is la esplor·on
          por kontraŭ·i la alianc⁽⁺⁾·ul·ajn fizik·ist·ojn ; progres·ig·i la turist¹·an
          dis·volv·iĝ·on de la iam·a jud³·a kvartal·o en la urb·o ; ministr¹·a
          aranĝ·o por progres·ig·i pur·an energi·on . {antaŭ·en·puŝ·i} , {akcel·i}
          , {pli·bon·ig·i} , {perfekt·ig·i}

progres·int·o

          Lern·ant·o, kiu jam progres·is, hav·as sci·ojn en la koncern·a tem·o:
          leg·o-libr·et·o por komenc·ant·oj kaj progres·int·oj ; Ŝarad¹·o por
          progres·int·oj ; la libr·o cel·as minimum³·e progres·int·ojn, fakt¹·e
          spert·ajn uz·ant·ojn de Esperant·o ; perfekt·ig·a kurs¹·o por
          progres·int·oj .

progres·ism·o

          Ide·ar·o, sin⁸-ten·o de tiu, kiu kred·as, ke nov·aĵ·oj pli·bon·ig·os la
          stat·on de afer·oj, kiu vol·as ŝanĝ·ojn: Esperant·o est·is part·o de
          progres·ism·o kiu pov·as impres·i iom naiv·a hodiaŭ ; la Martinika
          Progres·ism·a Parti·o […] origin¹·e est·is difin·it·a kiel
          kontraŭ·koloni¹·ism·a, demokrati⁸·a kaj naci·ism·a parti·o, inspir·it·a de
          la social²·ism·a ideologi⁹·o . {konservativ³·ism·o} , {reakci³·ism·o}

mal·progres·i

   (ntr)

          Perd·i ating·it·an nivel·on de dis·volv·iĝ·o, kaduk·iĝ·i, degener·i,
          mal·kresk·i: en Ber+val·a ŝpin·ej·o la produkt·ad·o mal·progres·as ; mi
          supr·e konstat·is, ke Esperant·o ne est·as progres·int·a, kaj ebl·e 
          mal·progres·int·a, en la hind⁽⁺⁾·a kontinent¹·o ; la urb·et·o mal·progres·is
          ĝis 1980, kiam oni star·ig·is favor·ajn impost¹-leĝ·ojn por la region·o
          kaj evolu²·ig·is turism²·on .

mal·progres·o

          Perd·o de ating·it·a nivel·o de dis·volv·iĝ·o, kaduk·iĝ·o, {degener·o} ,
          mal·kresk·o, {dekadenc³·o} : nun en la simfoni¹·a ĝenr⁽⁺⁾·o ni observ·as
          grav·an mal·progres·on nur iom·et·e dilu⁽⁺⁾·it·an per eksperiment¹·oj de I.
          Stravinskij kaj S. Prokofjev ; laŭ·leĝ·a ek·permes·o seks·um·i kun pli
          jun·aj ne-plen+aĝ·ul·oj,  proksim·aj al infan·ec·o […] est·as grav·a
          mal·progres·o pri la respekt·ad·o kaj protekt¹·ad·o .

   [artikol-versi⁹·o: 1.42 2023/10/20 16:38:17 ]
     __________________________________________________________________