vidu ankaŭ la klarigojn
punkt·/·o

punkt·o

   1.
          Mal·grand·a {makul·o^1.b} sur supr·aĵ·o: la punkt·oj kaj strek·oj de la
          Mors⁽⁺⁾·a alfabet·o; hav·i ruĝ·ajn punkt·ojn sur la haŭt·o; nigr·a punkt·o
          vid·iĝ·is en la ĉiel·o, anonc·ant·e pluv·on; la flav·a punkt·o en la
          lekant·o bril·is kiel or·o ; sur la verd·a tabul·o ili aspekt¹·as kiel
          punkt·oj de kret·o ; [li rigard·is] la ruĝ·ajn punkt·ojn sur la blu·e
          tapet·it·aj mur·oj ; la sabl·o est·is makul·it·a de brun·aj sang·aj
          punkt·oj . {form·o^1}

   2.
          {Interpunkci·a} {sign·o} (.) uz·at·a precip·e por mark·i fraz¹-fin·on kaj
          mal·long·ig·on: demand·o-sign·o est·as uz·at·a post demand·aj ĉef·fraz¹·oj
          anstataŭ punkt·o ; uz·uktp“ (sen punkt·o) kaj ne k.t.p. ; nur la
          liter·o „f“ kaj post·e kelk·aj punkt·et·oj, kiu·j pov·as indik³·i
          mank·ant·ajn liter·ojn (vd {tri-punkt·o} ) ; {punkt·o-kom·o} ; met·i la
          fin·an punkt·on al polemik¹·o.

        a)
                Apart·ig·il·o en la skrib·o de nombr·oj: decimal²~punkt·o;
                mil-punkt·o. {onkomo}

                Rim.: En inter·naci·aj dokument·oj oni uz·u kom·on por apart·ig·i
                decimal²·ojn kaj spac·et·on por apart·ig·i mil·ojn, ekz-e
                125 250 416,75. Divers+land·e oni uz·as jen punkt·on jen kom·on
                por apart·ig·i la decimal²·ojn kaj jen kom·on mal·alt·an  alt·an
                 spac·et·on por apart·ig·i la mil·ojn de grand·a nombr·o.

        b)
                Emfaz³·as la antaŭ·an fraz¹·on, precip·e por montr·i ke ĝi ne
                est·as {diskut¹-ind·a} : ŝi deklam¹·is, ke ŝi jam princip·e ne
                tiom okup·iĝ·as pri diabl·oj, ŝi kred·as je la bon·o kaj je la
                mal·bon·o, punkt·o ; kial ne far·i laŭ li·a pet·o: ced·i al li la
                misi·ist·on kaj punkt·o ?

   3.
          Preciz·a lok·o  temp·o, kie io okaz·as: la de·ir-punkt·o,
          al·ven-punkt·o; mi est·as nur la centr·a punkt·o, en kiu kolekt·iĝ·is
          ĉiu·j gratul·oj ; la arme¹·ojn [star·ig·i] en la plej grav·aj punkt·oj
          de la land·o ; dom·et·o, star·ant·a sur alt·a punkt·o de mont·o; ne
          mal·proksim·e de l' punkt·o de l' kun·iĝ·o de la du inter·mont·oj ; sur
          la plej alt·aj punkt·oj de la land·o oni fin·is la rikolt·on ; la
          sankt·a kurten·o fort·e sku·iĝ·is kaj en divers·aj punkt·oj aper·is
          flam·et·oj ; [li] fiks¹·e rigard·is ĉi tiu·n punkt·on ; akir·u punkt·on
          de apog·o ; sur la plej alt·a punkt·o de si·a viv·o ; ĉi tie est·as la
          punkt·o de turn·iĝ·o de la histori·o ; tiu·j kvar feliĉ·aj tag·oj est·is
          la lum·a punkt·o de li·a temp·o de jun·ec·o ; ni parol·is tio·n kaj
          ali·on kaj fin·e tamen star·is sur la sam·a punkt·o (ne progres·is) ;
          sur kia punkt·o li frenez·iĝ·is ? li ĝi·n rigard·us de divers·aj
          punkt·oj de vid·ad·o ( {vid-punkt·o} ) ; unu el la plej {tikl·a^3} j
          punkt·oj de […] kompleks⁽⁺⁾·a politik¹·a panoram²·o ; tio est·as li·a
          tikl·a, vund·a punkt·o (pri tio li est·as tre impres·ebl·a, tio est·as
          li·a mal·fort·a flank·o); el la vid-punkt·o de infan·o .

   4.
          Special·a {tem·o} , kiu·n oni atent·as: [li] observ·as la tut·an
          leĝ·ar·on, sed fal+puŝ·iĝ·as pri unu punkt·o ; pri tiu punkt·o mi hav·as
          ali·an opini·on ; li koncern·e tiu·n punkt·on ne far·iĝ·is pli saĝ·a ;
          tiu  ali·a punkt·o est·as sen·dub·e erar·a ; ni ne parol·os plu pri
          tiu ĉi punkt·o ; ni las·os por kelk·a temp·o flank·e la demand·on pri
          la ebl·ec·o  ne·ebl·ec·o de la en·konduk·o de lingv·o inter·naci·a (pri
          tiu ĉi punkt·o ni parol·os mal·supr·e) […] ; la dis·kut⁽⁺⁾·it·a punkt·o de
          la regul·ar·o est·is...; la ĉef·a punkt·o est·as sukces·i; parol·ad·o,
          predik·o pri tri punkt·oj; Sofi·o est·is tut·e ne bel·a, tamen sen
          okul-incit·ant·aj mal·bon~punkt·oj . (p-to) {objekt·o^3}

          Rim.: Por referenc³·i punkt·on en oficial·a dokument·o oni foj·e
          mal·long·ig·as la vort·on al p-to: raport·oj al Unesk⁽⁺⁾·o pri la
          progres·oj de Esperant·o-instru·ad·o en lern·ej·oj, konform·e al p-to
          IV.4.224 de la Rezoluci⁹·o de Unesk⁽⁺⁾·o de 1954 .

   5.

        a)
                Sen·lim·e mal·vast·a spac·er·o, konsider·at·a kiel hav·ant·a nek
                larĝ·on, nek long·on: renkont·o de du rekt·aj lini·oj nask·as
                unu punkt·on.

        b)
                {Element¹·o} en {spac·o} , special·e topologi⁽⁺⁾·a, afin⁽⁺⁾·a 
                metrik²·a.

   6.
          Mal·grand·a en·paĝ·ig·a {mezur-unu·o} de long·o, kies valor·o vari³·as laŭ
          land·oj: en Anglalingvujo oni uz·as lapig·an punkt·on“ (351 µm)
          kaj lagrand·an punkt·on“ (353 µm); en la kontinent¹·a Eŭrop·o oni
          uz·as lacicer⁽⁺⁾·an punkt·on“ (376 µm); naŭ+punkt·a tip¹·ar·o.

   Rim.: Evit·ind·a est·as la uz·o de _punkt·o_ kun la signif·o de grad·o.

punkt·i

   (tr)

          Met·i, desegn·i mult·ajn punkt·ojn sur io: punkt·i gravur·aĵ·on; griz·a,
          nigr·e punkt·it·a plu·mar·o; blu·a paper·o ruĝ·e punkt·it·a tapet·is la
          mur·ojn ; ŝton·eg·oj punkt·it·aj de strang·aj sign·oj ; li trov·is
          suk-plen·an verd·aĵ·on de herb·oj, punkt·it·an de flor·oj .

cel-punkt·o

          Ekzakt⁴·a lok·o, al kiu oni cel·as: mi far·iĝ·is la cel-punkt·o de
          koncentr⁸·it·a atak·o ;

ĉef·punkt·o

          Precip·a, centr·a {punkt·o^3}  {^4} : prefer·e mi list¹·ig·u
          ĉef·punkt·ojn favor·ajn kaj mal·favor·ajn ; la ĉef·punkt·o est·as, ke
           ne est·is filozof¹·o ; la Stanislav⁽⁺⁾·o-plac·o […]
          trans·form·iĝ·is de ĉef·punkt·o de la urb·a aŭt⁸·o-trafik⁴·o al bel·a,
          prestiĝ⁹·a zon·o por pied-ir·ant·oj .

        a)
                Unu el la kvar grav·aj punkt·oj de la {horizont¹·o} : {Nord·o}
                , {Sud·o} , {Orient·o} , {Okcident·o} .

du-punkt·o

          {Interpunkci·a} {sign·o} (:) uz·at·a precip·e por en·konduk·i klar·ig·on
           {cit·aĵ·on} : neces·as majuskl⁹·o, se la du-punkt·o en·konduk·as
          plur⁴·ajn fraz¹·ojn ; komenc·u term⁽⁺⁾·on per du-punkt·o kaj ĝi·a difin·ad·o
          apud·e .

el·ir-punkt·o, de·ir-punkt·o, ek·ir-punkt·o

          Baz¹·o de ek·ag·o;  (figur·e) rezon¹·o, tut·o de {antaŭ·supoz·oj} por
          pens·ad·o  ag·ad·o: dum long·a, tre long·a temp·o tiu afer·o […] est·is
          la el·ir-punkt·o de mi·aj paŝ·oj al kompren·o, al dub·o kaj al kritik·o
          ; la ambasad⁸·o est·as el·ir-punkt·o por rezist⁴·o kontraŭ la reg·ist·ar·o
          kaj sen·de·pend·a de parti·oj kaj organiz¹·oj ; est·ant·e ne nur·a
          pedagog⁴·o, sed ver·a verk·ist·o, li sam+temp·e kre·is simpl·an art-verk·on
          aŭtentik¹·an, jen do bon·a de·ir-punkt·o ; li deklar¹·is, ke tio est·as
          iom konfuz·a kaj embaras·a, li postul·is ia+spec·annatur·an
          ek·ir-punkt·on“ ; la aŭtor·oj tro facil+anim·e akcept·as la
          el·ir-punkt·ojn de instituci·oj, ekonomi¹·a sistem·o kaj
          ŝtat-organiz¹·ad·o, kiu·jn ili fakt¹·e dev·us kritik·e konsider·i .

fin-punkt·o

          Definitiv¹·a, decid·it·a fin·o de iu afer·o, de iu procez⁽⁺⁾·o: la
          el·don·aĵ·o Mask·o nun met·is ia·n fin-punkt·on al tiu esper·o-plen·a
          voj·o, ĉar ĝi mal·kovr·as skleroz⁽⁺⁾·em·ajn tendenc¹·ojn ; la balanc·il·o
          […] sving·iĝ·as supr·en, al iu fin-punkt·o . {ekstrem·aĵ·o} , {fin·o^1}
          , {maksimum³·o}

komenc-punkt·o

          Lok·o, en kiu oni komenc·is io·n: do ni re·ven·is al la komenc-punkt·o
          ; pli-mal·pli la sam·aj aŭtomobil¹·oj ating·as li·n, ĉu li est·as ĉe la
          komenc-punkt·o  kelk·ajn kilometr·ojn plu .

kontraŭ·punkt·o

          {Kontrapunkt¹·o} (kontraŭ·polus·o, kontraŭ·voĉ·o): Somer-mez·o, kiu·n oni
          en ali·aj land·oj nom·as Johan·o-fest·o […] est·as la fest·o, kies
          kontraŭ·punkt·o en la jar·o-rond·o est·as la vintr·o-mez·o, la sun-re·ven·o
          ; general’  […] kapt·is rapir·on, lev·is […], sving·is
          fulm·e-bril·e, […] kruc·--art·on, muel·il·on, kurb·an, tranĉ·an bat·on,
          ŝtel-bat·on, kontraŭ·punkt·ojn .

mez-punkt·o

          {Mez·o} : ŝi est·is la mez-punkt·o de ĉiu viv·o .

mezur-punkt·o

          Preciz·a lok·o en kiu oni mezur·as io·n: trov·iĝ·as neniu obstakl⁸·o
          inter la muel·il·o kaj la mezur-punkt·o .

observ·o-punkt·o

          Lok·o, de kiu oni observ·as io·n: ili·a vigl·a babil·ad·o ating·is mi·n
          sur mi·a alt·a observ·o-punkt·o en komun·a ĥor·o kun la sam·e vigl·a
          blek·ad·o de la anser·oj kaj anas·oj . {gvat⁽⁺⁾·ej·o} , {posten·o^2} ,
          {vaĉ⁽⁺⁾·ej·o}

star-punkt·o

          Esprim·it·a {opini·o}  {sin⁸-ten·o} je pri·disput·at·a tem·o: la tekst·o
          est·as ampleks·a kaj bon·e pri·lum·as mi·an star-punkt·on pri mult·aj
          aktual⁴·aj demand·oj ; laŭ tia·j argument·oj la dosier⁽⁺⁾·o pren·is
          ne·kutim·an star-punkt·on ; oft·e mal·facil·as konstat·i, kie trov·iĝ·as
          la ver·e por·hom-ar·a star-punkt·o .

super·punkt·o

          {Diakrit⁽⁺⁾·o} en form·o de punkt·o met·it·a super la koncern·a baz¹·a
          liter·o: en Esperant·o super·punkt·o diferenc·ig·as j dis~de ĵ.

temp·o-punkt·o

          Ekzakt⁴·a, difin·it·a {moment·o} : akuzativ·o de temp·o-punkt·o:
          Vaŝington est·is nask·it·a la du×dek-du·an de Februar·o ; mult·aj
          skrib·aĵ·oj menci³·as la event⁸·ojn okaz·int·ajn ĝis la temp·o-punkt·o,
          kiam post ok×cent jar·oj la korp·o de la apostol¹·o aper·is en la
          Kamp·o de la stel·oj, de kiu de·ven·as la nun·a nom·o de la urb·o
           .

tri-punkt·o

          {Interpunkci·a} {sign·o} (…) uz·at·a anstataŭ punkt·o post ne·fin·it·aj
          fraz¹·oj,  kie io est·as el·las·it·a,  sign·as iom long·an paŭz·on
          (pro hezit³·o, inter·romp·o ktp): la difin·o en PIV sekv·ig·as tiu·n
          nombr·on per tri-punkt·o ; la tri-punkt·on oni ne juĝ·u silent·o pro
          pudor⁽⁺⁾·o  pro neces·o kaŝ·i io·n mister·an: ili simpl·e indik³·as, ke
          est·as tru·o en la papirus²·o mem ; krom la ja ironi¹·aj supr·e
          alud·it·aj tri-punkt·oj mi evit·as ĉi-kontribu³·aĵ·e kramp·ojn,
          strek·et·ojn kaj ali·ajn subit·ajn halt·o-indik³·ojn . {elips¹·o^1}

turn·o-punkt·o, turn-punkt·o

          Grav·a ŝanĝ·o de direkt·o, de ag-manier·o, oft·e sub prem·o de ekster·a
          cirkonstanc·o: en la hom·a histori·o est·as event⁸·oj, kiu·jn oni pov·as
          taks·i turn·o-punkt·oj ; la jar·o 2008 ·os grav·a turn-punkt·o en la
          histori·o de la hom·ar·o ; sent·ebl·a turn·o-punkt·o du semajn·ojn antaŭ
          la balot²·o ; turn·o-punkt·o ven·is en 1992, kiam la tiam·a flandr¹⁰·a
          ĉef·ministr¹·o […] konvink·is […] la invest⁽⁺⁾-kompani¹·on de la flandr¹⁰·a
          reg·ist·ar·o, financ¹·e sub·ten·i .

vid-punkt·o

   1.
          Punkt·o de observ·ad·o: li vid·is, ke supr·e kaj mal·supr·e est·as la
          sam·a afer·o, de·pend·e de la vid-punkt·o, kiu·n oni okup·as sur la
          ŝveb³·ant·a glob·o .

   2.
          Mens³·a pozici¹·o el kiu oni rigard·as afer·on: laŭ / el tiu vid-punkt·o
          vi est·as prav·a;  de si·a pastr·a vid-punkt·o li vol·os riproĉ·i li·n
          ; ĝi est·as rimark·ind·a laŭ plur⁴·aj vid-punkt·oj ; oni dev·as ja
          konsider·i ili·ajn kutim·ojn kaj tiu·n vid-punkt·on, el kiu ili
          rigard·as la viv·on kaj ĝi·ajn afer·ojn ; fiks¹·it·a vid-punkt·o,
          pozitiv¹·a konsci·o, blind·ig·us kaj sur·dig·us la poet¹·on al la ver·aj
          tendenc¹·oj de la epok·o .

zenit-punkt·o

          {Zenit·o} : vintr·e […] la sun·o neniam ven·as  proksim·en al la
          zenit-punkt·o de la ĉiel·o, kaj inter la tag·iĝ·o kaj vesper·iĝ·o ne
          pas·as tro mult·aj hor·oj . {kulmin⁽⁺⁾·o}

fiks¹·a punkt·o

          (de {bild¹·ig·o}  ) Tia element¹·o  , ke  : {kun·tir·o}
          de komplet²·a metrik²·a spac·o al si mem akcept·as nur unu fiks¹·an
          punkt·on.

          Rim.: Oni dir·as sen·disting·eest·as fiks¹·a punkt·o de  “,
          punkt·o  est·as fiks¹·a per  “.

   [artikol-versi⁹·o: 1.156 2023/10/21 06:28:46 ]
     __________________________________________________________________