vidu ankaŭ la klarigojn
puŝ⭑·/·i
puŝ⭑·i
(tr)
1.
Per⭑ abrupt²·a prem⭑·o aŭ⭑ du⭑·on-frap⭑·o mov⭑·i aŭ⭑ prov⭑·i mov⭑·i io·n for⭑ de⭑ si:
puŝ⭑·i iu·n per⭑ kubut⭑·o, genu⭑·o, ŝton⭑·on per⭑ pied⭑·o; li puŝ⭑·is mi·n
ekster⭑·en; oni mi·n puŝ⭑·is, ke⭑ mi fal⭑·u ; ŝi puŝ⭑·is la⭑ knab⭑·on je⭑ la⭑
flank⭑·o, tret⁹·is li·n per⭑ la⭑ pied⭑·oj kaj⭑ for·pel⭑·is li·n el⭑ si⭑·a dom⭑·o ;
unu⭑ puŝ⭑·as kaj⭑ frap⭑·as la⭑ ali⭑·an ; ne⭑ pro⭑ mal·amik⭑·ec·o li puŝ⭑·is li·n ;
oni dis·don⭑·ad·is bulk⭑·ojn kaj⭑ kring⭑·ojn, la⭑ bub⭑·oj puŝ⭑·ad·is si·n sur⭑ la⭑
strat⭑·oj, kri⭑·ad·is hura³ kaj⭑ fajf⭑·ad·is ; la⭑ ŝip⭑·ist·o kaj⭑ li⭑·a serv⭑·ant·o
per⭑ si⭑·aj stang⭑·oj puŝ⭑·is la⭑ ŝip⭑·on antaŭ⭑·en ; jen⭑ grand⭑·a vent⭑·o
lev⭑·iĝ·is de⭑ la⭑ flank⭑·o de⭑ la⭑ dezert⭑·o, puŝ⭑·is la⭑ kvar⭑ angul⭑·ojn de⭑ la⭑
dom⭑·o, kaj⭑ ĉi⭑ tiu fal⭑·is ; ŝaŭm⭑·o puŝ⭑·at·a de⭑ la⭑ vent⭑·o flu⭑·as sur⭑ la⭑
bord⭑·o . {bat⭑·i^1} , {frap⭑·i^1} , {pel⭑·i^1} , {ŝov⭑·i}
Rim.: _Puŝ⭑·i_ disting⭑·iĝ·as de⭑ _pel⭑·i_ ĉar⭑ ĝi en·ten⭑·as ide⭑·on de⭑
sen·per⭑·a kontakt¹·o, kaj⭑ tiu·n de⭑ pli⭑ krud⭑·a fort⭑·o.
2.
Pen⭑·i met⭑·i iu·n en⭑ ia·n stat⭑·on: li puŝ⭑·us Egipt⁽⁺⁾·on al⭑ la⭑ milit⭑·o ; vi
mi·n el·pel⭑·us el⭑ la⭑ regn⭑·o kaj⭑ vi puŝ⭑·us mi·n al⭑ la⭑ mizer⭑·o ; li al⭑
general⭑·ec·o si·n puŝ⭑·as ; tiu·j mal·bon⭑·aj kondiĉ⭑·oj puŝ⭑·as ili·n sur⭑ la⭑
voj⭑·on al⭑ strik⭑·o; reciprok⭑·a mal·konfid⭑·o puŝ⭑·os ili·n al⭑ kontraŭ·star⭑·o
; ia⭑ ne·venk⭑·ebl·a dezir⭑·o puŝ⭑·ad·is li·n antaŭ⭑·en; mal·plen⭑·a sak⭑·o puŝ⭑·as
al⭑ pek⭑·o ; puŝ⭑·at·a de⭑ la⭑ dezir⭑·o ek·rigard⭑·i ; puŝ⭑·at·a de⭑ la⭑
entuziasm⭑·o ; ŝi⭑·a fort⭑·a pedagogi⁴·a talent⭑·o puŝ⭑·is ŝi·n al⭑ la⭑
instru⭑·ist·a profesi⭑·o; pro⭑ la⭑ persist⭑·o de⭑ la⭑ inter·gent⭑·aj mal·am⭑·oj
la⭑ hom⭑·ar·o est⭑·us fatal¹·e puŝ⭑·at·a al⭑ nov⭑·aj katastrof¹·oj. {instig⭑·i} ,
{pel⭑·i^2}
puŝ⭑·o
1.
Ek·prem⭑·o aŭ⭑ ek·frap⭑·o, kiu de·lok⭑·ig·as: ricev⭑·i puŝ⭑·ojn de⭑ si⭑·a patr⭑·o;
la⭑ glit⭑-vetur⭑·il·o flug⭑·is antaŭ⭑·en: de⭑ temp⭑·o al⭑ temp⭑·o oni sent⭑·is
puŝ⭑·on, kvazaŭ⭑ oni vetur⭑·us super⭑ kav⭑·ojn aŭ⭑ arb⭑·et·aĵ·ojn ; don⭑·u al⭑
ŝi mal·grand⭑·an puŝ⭑·on tiel⭑, ke⭑ ŝi fal⭑·u en⭑ la⭑ akv⭑·on ; [pro⭑]
for·teg⭑·aj vent⭑-puŝ⭑·oj […] en⭑ la⭑ aer⭑·o flug⭑·ad·is simil⭑·e al⭑ cign⭑·a
lanug⭑·o la⭑ ŝaŭm⭑·o el⭑ la⭑ mar⭑·o ; tiam⭑ ni⭑·a afer⭑·o ricev⭑·is potenc⭑·an
puŝ⭑·on antaŭ⭑·en .
2.
{Atak⭑·o} : furioz⭑·a puŝ⭑·o de⭑ pasi⭑·o atak⭑·as nun⭑ subit⭑·e la⭑ pastr⭑-in⭑·on ;
se⭑ […] per⭑ unu⭑ puŝ⭑·o de⭑ ponard⭑·o li pov⭑·us si·n de⭑ ĉio liber⭑·ig·i ;
malgraŭ⭑ ĉiu·j vent⭑·oj kaj⭑ puŝ⭑·oj Esperant⭑·o viv⭑·is kaj⭑ kresk⭑·is regul⭑·e
.
puŝ⭑·iĝ·i
Est⭑·i puŝ⭑·at·a; ricev⭑·i puŝ⭑·ojn: puŝ⭑·iĝ·i per⭑ la⭑ kap⭑·o al⭑ la⭑ mur⭑·o; ili
puŝ⭑·iĝ·as je⭑ tiom⭑ da⭑ mal·help⭑·oj […] ke⭑ ili perd⭑·as ĉia·n pacienc⭑·on ;
vi ir⭑·os sen·danĝer⭑·e vi⭑·an voj⭑·on kaj⭑ vi⭑·a pied⭑·o ne⭑ fal⭑+puŝ⭑·iĝ·os ; ĉies⭑
liber⭑·o lim⭑·iĝ·as tie, kie ĝi puŝ⭑·iĝ·as kontraŭ⭑ la⭑ liber⭑·o de⭑ ali⭑·aj;
{fal⭑+puŝ⭑·iĝ·i} ĉe⭑ , sur⭑ ŝton⭑·o; la⭑ entrepren⭑·o puŝ⭑·iĝ·as je⭑ mal·help⭑·oj .
{al·bat⭑·iĝ·i} , {kolizi⁴·i} , {sin⁸-pel⭑·ad·o}
antaŭ·en·puŝ⭑·i
{Antaŭ·en·ig⭑·i} : mi⭑·a man⭑·o sam⭑+zorg⭑·e turn⭑·is la⭑ klink⁽⁺⁾·on de⭑ la⭑ pord⭑·o,
kaj⭑ ĝi·n antaŭ·en·puŝ⭑·is kvazaŭ⭑ ŝtel⭑·ist·o surpriz⭑·ont·a trankvil⭑·an
loĝ⭑·ant·on ; tio est⭑·as la⭑ sol⭑·a ebl⭑·ec·o antaŭ·en·puŝ⭑·i la⭑ afer⭑·on ; la⭑
financ¹+pov⭑·a alianc⁽⁺⁾·o de⭑ firma⁽⁺⁾·oj kaj⭑ politik¹·o mult⭑+lok⭑·e energi⭑·e
klopod⭑·as antaŭ·en·puŝ⭑·i privat⭑·ig·on .
de·puŝ⭑·i
(tr)
Fal⭑·ig·i puŝ⭑·ant·e: de·puŝ⭑·int·e la⭑ kapuĉ⭑·on de⭑ l'⭑ orel⭑·oj, li aŭskult⭑·is;
eĉ⭑ se⭑ ili supr⭑·en~ir⭑·us en⭑ la⭑ ĉiel⭑·on, mi de⭑ tie de·puŝ⭑·os ili·n ; ni⭑·a
lingv⭑·o ne⭑ bezon⭑·as jam⭑ tim⭑·i, ke⭑ io pere⭑·ig·e de·puŝ⭑·us ĝi·n de⭑ tiu
natur⭑·a rekt⭑·a voj⭑·o, laŭ⭑ kiu ĝi evolu²·as .
dis·puŝ⭑·i
(tr)
Dis·ig⭑·i puŝ⭑·ant·e: la⭑ talp⭑·o ek·prem⭑·is per⭑ si⭑·a larĝ⭑·a naz⭑·o […] kaj⭑
dis·puŝ⭑·is la⭑ ter⭑·on tia·mani¹·er·e, ke⭑ far⭑·iĝ·is grand⭑·a tru⭑·o, tra⭑ kiu
penetr⭑·is lum⭑·o ; la⭑ polic⭑·ist·oj est⭑·is dev⭑·ig·it·aj dis·puŝ⭑·i ili·n por⭑
liber⭑·ig·i la⭑ voj⭑·on .
el·puŝ⭑·i, for·puŝ⭑·i
(tr)
1.
For·ig⭑·i puŝ⭑·ant·e: el·puŝ⭑·i iu·n de⭑ li⭑·a lok⭑·o; for·puŝ⭑·i almoz⭑·ul·on el⭑ la⭑
kort⭑·o; de⭑ l'⭑ fremd⭑·ul·o for·puŝ⭑·as mi·n la⭑ tim⭑·o ; vi est⭑·os el·puŝ⭑·it·a
el⭑ vi⭑·a hered⭑·aĵ·o ; Esperant⭑·o neniom⭑ cel⭑·as el·puŝ⭑·i la⭑ naci⭑·ajn
lingv⭑·ojn . {for·pel⭑·i}
2.
Mal·konsent⭑·i, mal·akcept⭑·i, rifuz⭑·i: for·puŝ⭑·i pet⭑·on ; for·puŝ⭑·i admon⭑·on
; for·puŝ⭑·i instru⭑·on . {for·bala⭑·i} , {for·ig⭑·i} , {for·ĵet⭑·i}
en·puŝ⭑·i
(tr)
Puŝ⭑·i en⭑ io·n: la⭑ knab⭑·in·o […] super·fort⭑·e en·puŝ⭑·is la⭑ pied⭑·on en⭑ la⭑
ŝu⭑·on ; en·puŝ⭑·i al⭑ iu la⭑ tranĉ⭑·il·on en⭑ la⭑ korp⭑·on .
inter·puŝ⭑·iĝ·o
Reciprok⭑·aj prem⭑·iĝ·ad·o kaj⭑ re·puŝ⭑·iĝ·ad·o: ni⭑·a labor⭑·ej·o […] hav⭑·as plej⭑
bon⭑·an reputaci¹·on […] tial⭑ labor⭑·ist·in·oj si·n puŝ⭑·as al⭑ ni, amas⭑·e
[…] est⭑·as ver⭑·a inter·puŝ⭑·iĝ·o ; en⭑ la⭑ amas⭑·o far⭑·iĝ·is ne·imag⭑·ebl·a
inter·puŝ⭑·iĝ·o . {tumult⭑·o}
kun·puŝ⭑·iĝ·i
Puŝ⭑·iĝ·i unu⭑ kontraŭ⭑ ali⭑·a: ambaŭ⭑ al·ir⭑·as sam⭑+temp⭑·e kaj⭑ kun·puŝ⭑·iĝ·as
per⭑ la⭑ frunt⭑·oj ; en⭑ la⭑ pord⭑·o ili kun·puŝ⭑·iĝ·as kun⭑ la⭑ re·ven⭑·ant·a
polic⭑·an·o ; ni pov⭑·as pere⭑·i en⭑ la⭑ okaz⭑·o, se⭑ ia⭑ el⭑ la⭑ komet¹·oj
kun·puŝ⭑·iĝ·os kun⭑ la⭑ ter⭑·o ; la⭑ lingv⭑·oj mem⭑, konstant⭑·e kun·puŝ⭑·iĝ·ant·e
unu·j kun⭑ la⭑ ali⭑·aj, ĉiam⭑ pli⭑ kaj⭑ pli⭑ konfuz⭑·iĝ·as, kripl⭑·iĝ·as .
re·puŝ⭑·i
(tr)
En⭑ kontraŭ⭑·an direkt⭑·on puŝ⭑·i: dum⭑ paf⭑·ad·o la⭑ du⭑ „brak⭑·oj” de⭑ la⭑ ark⭑·o
„re·puŝ⭑·iĝ·as”, kaj⭑ la⭑ rezult²·ant·a energi⭑·o plu·ig⭑·as la⭑ fort⭑·on de⭑ la⭑
el·ig⭑·at·a sag⭑·o ; re·puŝ⭑·i atak⭑·on, mal·amik⭑·ojn; re·puŝ⭑·i iu·n kun⭑
mal·estim⭑·o; re·puŝ⭑·i (refut¹·i) argument⭑·on; re·puŝ⭑·i la⭑ saĝ⭑·ul·ojn
mal·antaŭ⭑·en kaj⭑ mal·saĝ⭑·ig·as ili⭑·an sci⭑·on ; re·puŝ⭑·is si⭑·ajn
hom⭑·ojn per⭑ [si⭑·aj] vort⭑·oj, kaj⭑ ne⭑ permes⭑·is al⭑ ili lev⭑·iĝ·i kontraŭ⭑
n ; ili re·puŝ⭑·as influ⭑·on de⭑ Vaŝington⭑·o kaj⭑ lam⭑·ig·as
Unu⭑·iĝ·int·ajn Naci⭑·ojn .
tra·puŝ⭑·i
(tr)
Tra·ig⭑·i puŝ⭑·ant·e: la⭑ nigr⭑·e vest⭑·it·a vir⭑·in·o rapid⭑·e tra·puŝ⭑·iĝ·ad·is tra⭑
la⭑ amas⭑·oj da⭑ pas⭑·ant·oj ; kia·mani¹·er·e mi pov⭑·os tra·puŝ⭑·i mi·n tra⭑ la⭑
mus⭑-tru⭑·o ?
pied⭑-puŝ⭑·i
Puŝ⭑·i per⭑ pied⭑·o: restoraci⭑·aj viŝ⭑-tuk⭑·oj […] glit⭑·ad·is sur⭑ la⭑ tut⭑·a
ŝarĝ⭑·o-plat⭑·o, […] pied⭑-puŝ⭑·is ili·n mal⭑·a+taŭ⁽⁺⁾·en kaj⭑ ĉes⭑·is
atent⭑·i ili·n ; li akcept⭑·as pied⭑-puŝ⭑·on de⭑ l’ sub·kapitan⭑·o kaj⭑
puŝ⭑·iĝ·as sub⭑ la⭑ ferdek⭑·on . {tret⁹·i}
vent⭑·o-puŝ⭑·o, vent⭑-puŝ⭑·o
Subit⭑·a, iom⭑ fort⭑·a vent⭑·o-blov⭑·o: sekv⭑·is ankoraŭ⭑ unu⭑ vent⭑-puŝ⭑·o, kaj⭑
ĉiu·j sur⭑ ŝnur⭑·o pend⭑·ant·aj fiŝ⭑·oj ek·bat⭑·iĝ·is al⭑ la⭑ mur⭑·o de⭑ la⭑ dom⭑·o,
; kiam⭑ vent⭑-puŝ⭑·o traf⭑·as ĝi·n, la⭑ tut⭑·a konstru⭑·aĵ·o sku⭑·iĝ·as ; [ĝi]
kri⭑·is, kiam⭑ vent⭑·o-puŝ⭑·o ĝi·n ĵet⭑·is sur⭑ la⭑ dors⭑·on . {burask⁽⁺⁾·o}
[artikol⭑-versi⁹·o: 1.112 2023/10/20 16:38:18 ]
__________________________________________________________________