vidu ankaŭ la klarigojn
real¹·/·a, realism³·/·o

real¹·a

          Efektiv·e ekzist·ant·a kaj kontrol·ebl·a: ni·a real¹·a, {proz¹·a} temp·o ;
          la fantom·a lag·o far·iĝ·os real¹·a, kaj la ter·o sen·akv·a far·iĝ·os font·o
          de akv·o ; li ne sci·is, ke real¹·a est·as tio […] sed li pens·is, ke
          li vid·as vizi⁶·on ; la ordinar·aj histori·oj, da kiu·j ni hav·as tut·e
          sufiĉ·e en la real¹·a viv·o ; la ŝanĝ·iĝ·ant·aj pens·oj en ŝi·a sonĝ·o
          akcept·is la form·on de real¹·aj bild¹·oj ; ne mal·bon·ig·u al mi mi·ajn
          knab·in·ojn kaj ne parol·u kun ili, se vi ne hav·as pli real¹·ajn
          intenc·ojn ; ver·an vir·on mon-gajn·ant·an kaj real¹·an vi elekt·u, ne
          rev·ul·on ! la imag·at·aj terur·oj mal·aper·is en la ĉe·est·o de la
          real¹·aj torĉ·oj . {efektiv·a} , {fakt¹·a} , {karn¹·a} , {objektiv²·a} ,
          {palp·ebl·a} , {praktik·a} .

real¹·o

   1.
          Tio, kio real¹·e ekzist·as: perd·i kontakt¹·on kun la real¹·o; rev·o kaj
          real¹·o ; la svag⁽⁺⁾·aj lim·oj inter real¹·o kaj sonĝ·o, inter efektiv·o
          kaj imag·o, inter frenez·o kaj raci¹·o ; nenio est·as pli danĝer·a ol
          blind·a entuziasm·o, kiu ne vid·as la real¹·on ; tiu·j nombr·oj ne
          spegul·as la real¹·on ; la brazil⁸·aj amas-inform¹·il·oj plen·e mask·is la
          real¹·on ; la aŭtor·o ne kon·as la real¹·on de la kub·a situaci·o kaj
          simpl·e ripet·as la opini·on dis·trumpet·at·an de la amas-komunik·il·oj .

   2.
          {reel⁽⁺⁾·o.}

   {real¹·o (mon·er·o)}

re·al·aĵ·o

   1.
          {Real¹·o} : ŝi re·memor·is si·an sonĝ·on, kiu star·is ankoraŭ antaŭ ŝi
          tiel viv·e, kvazaŭ ĝi est·us re·al·aĵ·o ; li·aj sonĝ·oj est·as baz¹·it·aj
          sur re·al·aĵ·o ; li opini·is, ke li en·vetur·as rekt·e en la land·on de
          aventur·oj, kaj tamen ĉirkaŭ·e est·is nud·a re·al·aĵ·o .

   2.
          Fenomen¹·o de la real¹·a viv·o, precip·e apart·aĵ·o de epok·o  lok·o;
          {fakt¹·o} : tio ne est·as plu plan·o, sed re·al·aĵ·o ; en mult·aj part·oj
          de l' mond·o milit·o pro akv·o pov·us far·iĝ·i brutal⁽⁺⁾·a re·al·aĵ·o ; [per
          tiu nom-ŝanĝ·o la aŭtor·o] ebl·e vol·is evit·i plen·an ident¹·ig·on kun la
          histori·aj re·al·aĵ·oj .

re·al·ig·i

   (tr)

          Far·i io·n (plan·it·an, projekt·it·an, kontrakt·it·an) real¹·e ekzist·ant·a:
          la unu·an foj·on la rev·o de mil-jar·oj komenc·as re·al·iĝ·i ; re·al·ig·i
          si·an program¹·on; sinjor·o Eduard⁽⁺⁾·o hav·is simpati¹·on al mi, […] mi
          hav·is la ·on de  jar·oj kaj mi est·is bel·a... li re·al·ig·is
          tiu·n simpati¹·on en tia manier·o, kiu cert·e est·is por li agrabl·a ;
          kiam la aŭtor·oj de tiu·j ĉi projekt·oj al·paŝ·as al ili·a real¹·ig·ad·o,
          ili tuj konvink·iĝ·as... ke tio, kio en teori·o ŝajn·is afer·o tiel
          facil·a, en la praktik·o montr·iĝ·as tre mal·facil·a kaj ne·plen·um·ebl·a
          ; sukces·e real¹·ig·it·aj projekt·oj ; re·al·ig·i politik¹·on cel·ant·an
          egal+rajt·ec·on . {efektiv·ig·i} , {plen·um·i} .

re·al·ig·o

          Efektiv·ig·o: la fid·o est·as re·al·ig·o de esper·at·aĵ·oj, pro·vad³·o de
          afer·oj ne vid·at·aj ; la grand·eg·ajn el·spez·ojn por la re·al·ig·o de
          si·aj art-projekt·oj ambaŭ art·ist·oj mem trans·pren·is ; la
          parti+politik¹·a konstelaci⁽⁺⁾·o ĉiam mal·help·is re·al·ig·on de tia re·form·o
          ; por tiu komput⁹·il·o est·as plur⁴·aj re·al·ig·oj de C.

re·al·iĝ·i

   (ntr)

          ·i real¹·a, ne plu virtual⁹·a, {efektiv·iĝ·i} : la rev·o de mil-jar·oj
          komenc·as re·al·iĝ·i .

   Rim.: Konfuz·ebl·a kun {re·al··i} , al·iĝ·i de·nov·e.

realism³·a

          Prudent·a, baz¹·it·a sur la real¹·o, real¹·ig·ebl·a: li·aj postul·oj, plan·oj
          ne est·as realism³·aj; realism³·e pens·ant·e, ni ne atend·u ke la Fin·a
          Venk·o okaz·os jam morgaŭ; tio ŝajn·as bedaŭr·ind·e realism³·a, sed ne
          cent+procent·e ver·a ; ni rest·u realism³·aj: dekstr·eg·aj parti·oj
          ekzist·as ne nur en Germani⁽⁺⁾·o, sed ankaŭ en ali·aj demokrat²·aj
          ŝtat·oj ; oni lev·as la el·spez-kriteri²·on al pli realism³·aj nivel·oj .

realism³·o

   1.
          Platon⁽⁺⁾·a kaj skolastik²·a doktrin¹·o, kiu konsider·as la ĝeneral¹·ajn
          ide·ojn kiel objektiv²·e ekzist·ant·ajn: Se vi est·us filozof¹·o / El la
          skol³·' de l' realism³·', / Vi kompren·us, ke […] . {nominal³·ism·o} .

   2.
          Ĉia art·a stil·o, kiu cel·as prezent·i la mond·on real⁽⁺⁾·--konform·e sen
          pli·nobl·ig·o  fantazi¹·em·o: eŭrop·aj kritik·ist·oj em·as parol·i pri
          realism³·o  {kub·ism·o}  {ekspresionism⁽⁺⁾·o}  {sur·realism³·o} ;
           pint·as mejl·o-ŝton·e en la realism³·a tradici¹·o de la
          esperant·a literatur·o .

   Rim.: La 3a OA registr·as realism³·/·o kun propr·a radik·o, sed ni konsider·as
   ĝi·n laŭ·regul·a deriv⁴·aĵ·o de real¹·/·a.

ne·real¹·a, mal·real¹·a

          Iluzi¹·a: Di·o elekt·is [objekt·ojn] ne·real¹·ajn, por neni·ig·i la
          real¹·ajn ; la rakont·o ŝajn·as al mi tre ne·real¹·a ; ŝi ek·tim·is
          ne·real¹·e ; Peterburg⁽⁺⁾·o la fantast⁽⁺⁾·a, mal·real¹·a, frenez·ig·a, grotesk²·a
          urb·o . {aer·a} , {fantom·a} , {rev·a} , {subjektiv²·a} , {tromp·a} ,
          {utopi¹·a} , {vent·a}

sur·realism³·o

          {Super·realism³·o} : sur·realism³·o (en·konduk·ant·a imag·it·an re·al·ec·on) ;
          la pentr·aĵ·oj de  per·e de esprim+iv⁽⁺⁾·aj rimed·oj
          est·as formal²·e simbol¹·ism·aj kre·aĵ·oj, port·ant·aj iu+foj·e sur·realism³·an
          signif·on ; ali·a font·o [de] sur·realism³·o est·as la psik⁽⁺⁾-analiz¹·o .

super·realism³·a

          Konform·a al {super·realism³·o} : la german·a dadaist⁽⁺⁾·o kaj
          super·realism³·a  .

super·realism³·o

          Art·a stil·o, kiu grav·ig·as fantazi¹·on  hazard²·on kaj prezent·as
          surpriz·ajn kun·met·ojn; precip·e tia inter·naci·a skol³·o el la komenc·o
          de la 20a jar-cent·o:  […] ― li·a verk·ar·o, sen lig·il·o
          al iu ajn skol³·o, hav·as karakteriz¹·ojn de super·realism³·o kaj de
          nov·-~primitiv²·ism·o .

magi·a realism³·o

          Art·a mov·ad·o, kiu miks·e prezent·as realism³·ajn kaj fantazi¹·ajn
          element¹·ojn; precip·e tia beletr⁹·a skol³·o sud+amerik⁸·a el la du·a du·on·o
          de la du+dek·a jar-cent·o: „Cent jar·oj da sol·ec·oest·as superb⁽⁺⁾·a
          ekzempl·o de magi·a realism³·o ;  […] kiel flandr¹⁰·a
          verk·ist·o en·konduk·is la magi·an realism³·on en la nederland⁸+lingv·an
          literatur·on .

social²·ism·a realism³·o

          Art·a mov·ad·o precip·e soveti⁽⁺⁾·a el la du+dek·a jar-cent·o, cel·ant·a
          konform·on al la labor·ist·a viv·o, emfaz³·on de soci³·aj progres·oj: dum
          la 50-aj⁽⁺⁾ jar·oj de la 20-a jar-cent·o iom post iom komenc·is en
          konstru·ad·o montr·iĝ·i karakter·oj de la t.n. social²·ism·a realism³·o .

   [artikol-versi⁹·o: 1.51 2023/10/20 19:20:37 ]
     __________________________________________________________________