vidu ankaŭ la klarigojn
regul⭑·/·o
regul⭑·o
Tio, kio est⭑·as difin⭑·it·a por⭑ gvid⭑·i la⭑ ag⭑·ad·on, kondut⭑·on, stud¹·on,
verk⭑·ad·on ks: ne⭑ ekzist⭑·as regul⭑·o sen⭑ {escept⭑·o} ; tio ĉi⭑ tut⭑·e ne⭑
est⭑·as dev⭑·ig·a regul⭑·o, ni far⭑·as ĝi·n nur⭑ por⭑ ne⭑ romp⭑·i subit⭑·e kun⭑ la⭑
kutim⭑·oj ; li far⭑·os brul⭑-ofer⭑·on laŭ⭑ la⭑ regul⭑·oj ; aŭskult⭑·u la⭑
leĝ⭑·ojn kaj⭑ la⭑ regul⭑·ojn, kiu·jn mi instru⭑·as al⭑ vi, ke⭑ vi ili·n
plen⭑·um·u ; la⭑ fundament⭑·aj regul⭑·oj de⭑ ni⭑·a lingv⭑·o ; la⭑ regul⭑·o 15 de⭑
ni⭑·a gramatik⭑·o ; regul⭑·oj pri⭑ la⭑ uz⭑·ad·o de⭑ la⭑ interpunkci⭑·oj ;
regul⭑·o por⭑ difin⭑·i la⭑ tag⭑·on en⭑ mal·proksim⭑·a jar⭑·o ; li est⭑·as tiel⭑
akurat¹·a en⭑ la⭑ obe⭑·o al⭑ la⭑ regul⭑·oj de⭑ la⭑ migr⭑·ant·a kavalir⭑·ar·o ;
viv⭑-manier⭑·o cert⭑·e ne⭑ konform⭑·a al⭑ la⭑ regul⭑·oj de⭑ la⭑ higien¹·o ;
predik⭑·o dev⭑·as est⭑·i mal·long⭑·a: simpl⭑·e regul⭑·o, pren⭑·it·a el⭑ la⭑ leĝ⭑·oj
moral¹·aj, filozofi¹·aj, art⭑·ism·aj ; kiu ne⭑ aplik³·as ĉiu·jn tiu·jn
regul⭑·ojn pov⭑·as verk⭑·i unu⭑ aŭ⭑ du⭑ tragedi⭑·ojn, […] sed⭑ neniam⭑ li
okup⭑·os lok⭑·on inter⭑ la⭑ grand⭑·aj verk⭑·ist·oj . {konvenci²·o} ,
{kutim⭑·o^2} , {leĝ⭑·o} , {princip⭑·o} , {tradici¹·o} , {uzanc⁽⁺⁾·o}
regul⭑·a
1.
{Konform⭑·a} al⭑ unu⭑ aŭ⭑ plur⁴·aj regul⭑·oj; {laŭ·regul⭑·a} : sovaĝ⭑·ul·oj,
kiu·j prefer⭑·is la⭑ ŝtel⭑·ad·on […] ol⭑ regul⭑·an labor⭑·on ; kelk⭑·e da⭑
regul⭑·aj regiment⭑·oj ; regul⭑·aj deklinaci⭑·oj ; aranĝ⭑·o de⭑ regul⭑·a kaj⭑
rajt⭑·ig·it·a kongres⭑·a voĉ⭑-don⭑·ad·o ; ŝi⭑·a vizaĝ⭑·o kun⭑ sufiĉ⭑·e regul⭑·aj
trajt⭑·oj ne⭑ hav⭑·is ia·n klar⭑·e difin⭑·it·an karakter⭑·an esprim⭑·on ; ĉiu·j
li⭑·aj famili⭑-akt¹·oj est⭑·as tre⭑ regul⭑·aj, kaj⭑ li⭑·a kondut⭑·o tut⭑·e ne⭑
riproĉ⭑·ind·a ; la⭑ jun⭑·ul·o est⭑·is kondamn⭑·it·a laŭ⭑ regul⭑·a juĝ⭑·o .
{laŭ·leĝ⭑·a} , {oficial⭑·a}
2.
Obe⭑·ant·a al⭑ firm⭑·a, ripet⭑·iĝ·ant·a ritm¹·o aŭ⭑ ord⭑·o: ĉiu neĝ⭑·a flok⭑·o […]
aspekt¹·is kiel⭑ bel⭑·eg·a flor⭑·o aŭ⭑ dek⭑+pint⭑·a stel⭑·o […] en⭑ ili trov⭑·iĝ·as
nenia erar⭑·o, ili est⭑·as tut⭑·e regul⭑·aj ; postul⭑·ant·e grand⭑·an,
sen·ĉes⭑·an kaj⭑ regul⭑·an labor⭑·on ; regul⭑·a kaj⭑ pac⭑·a progres⭑·ad·o ;
aŭskult⭑·int·e la⭑ facil⭑·an kaj⭑ regul⭑·an spir⭑·ad·on de⭑ si⭑·a infan⭑·o ; la⭑
regul⭑·a tik-tako de⭑ l’ horloĝ⭑·o ; regul⭑·aj plaŭd⭑·iĝ·ant·aj ek·sving⭑·oj
de⭑ rem⭑·il·oj ; ekzist⭑·as tut⭑·a ar⭑·o da⭑ regul⭑·aj klient¹·oj, kiu·j vizit⭑·as
la⭑ vend⭑·ej·on pli⭑ por⭑ babil⭑·i […] ol⭑ por⭑ io·n aĉet⭑·i . {period¹·a^1} ,
{simetri¹·a}
3.
a)
(p.p. {plur⁴~later⁴·o} ) Tia, ke⭑ ĝi est⭑·as {en·skrib⭑·it·a} en⭑
cirkl⁸·o, kaj⭑ ke⭑ ĝi⭑·aj later⁴·oj est⭑·as sam⭑~long⭑·aj: regul⭑·an
{rek⁽⁺⁾+tang⁽⁺⁾·ul·on} oni nom⭑·as {kvadrat¹·o} ; ĉiu·j angul⭑·oj de⭑
regul⭑·a plur⁴~later⁴·o est⭑·as egal⭑·aj.
b)
(p.p. {plur⁴~edr⁽⁺⁾·o} ) Tia, ke⭑ ĝi est⭑·as {en·skrib⭑·it·a} en⭑ sfer¹·o,
kaj⭑ ke⭑ ĝi⭑·aj fac⁸·oj est⭑·as {izometri⁽⁺⁾·aj} , {regul⭑·aj}
plur⁴~later⁴·oj: inter⭑ ĉiu·j konveks²·aj plur⁴~edr⁽⁺⁾·oj nur⭑ kvar⭑-edr⁽⁺⁾·o,
ses⭑-edr⁽⁺⁾·o, ok⭑-edr⁽⁺⁾·o, dek⭑-du⭑-edr⁽⁺⁾·o kaj⭑ du⭑×dek⭑-edr⁽⁺⁾·oj pov⭑·as est⭑·i
regul⭑·aj. {platon⁽⁺⁾·a solid²·o.}
c)
(p.p. {(n,n)-matric⁹·o} ) {Invers⁴·ig·ebl·a} .
d)
(p.p. {distribuci⁽⁺⁾·o} ) Tia, ke⭑ la⭑ bild¹·o per⭑ ĝi de⭑ ĉiu
test⁹·a funkci¹·o est⭑·as esprim⭑·ebl·a per⭑ por⭑ iu funkci¹·o (funkci¹·o asoci¹·it·a al⭑ la⭑
distribuci⁽⁺⁾·o): la⭑ dirak⁽⁺⁾·a distribuci⁽⁺⁾·o ne⭑ est⭑·as regul⭑·a.
Rim.: Oni oft⭑·e ident¹·ig·as regul⭑·an distribuci⁽⁺⁾·on kun⭑ ĝi⭑·a
asoci¹·it·a funkci¹·o. Eĉ⭑ por⭑ distribuci⁽⁺⁾·oj, kiu·j ne⭑ est⭑·as
regul⭑·aj, oni tradici¹·e uz⭑·as funkci¹·ec·ajn skrib⭑·aĵ·ojn, ekz-e
de⭑ la⭑ tip¹·o anstataŭ⭑ .
regul⭑·ar·o
Tut⭑·o de⭑ la⭑ regul⭑·oj de⭑ iu organiz¹·aĵ·o aŭ⭑ societ⭑·o: sam⭑·a regul⭑·ar·o
est⭑·u por⭑ vi, kiel⭑ por⭑ la⭑ fremd⭑·ul·o ; li projekt⭑·is star⭑·ig·on de⭑
neŭtral²·e-hom⭑·a etik¹·a regul⭑·ar·o ; la⭑ regul⭑·ar·o de⭑ la⭑ Lig⭑·o de⭑ la⭑
Naci⭑·oj ; la⭑ intern⭑·aj regul⭑·ar·oj […] de⭑ parlament¹·oj ; [la⭑]
program¹·o est⭑·u prepar⭑·it·a laŭ⭑ la⭑ kongres⭑·a regul⭑·ar·o ; laŭ⭑ ni⭑·a
regul⭑·ar·o, pastr⭑-in⭑·o en⭑ tre⭑ escept⭑·aj okaz⭑·oj pov⭑·as far⭑·iĝ·i edz⭑·in·o ;
mi neniam⭑ el·lern⭑·os la⭑ regul⭑·ar·on de⭑ la⭑ kipuo, ĉar⭑ ĝi absolut⭑·e ne⭑
ekzist⭑·as ; ne⭑ puŝ⭑·u vi⭑·an regul⭑·ar·on en⭑ fremd⭑·an an⭑·ar·on . {statut⁹·o}
regul⭑·ec·o
{Konform⭑·ec·o} al⭑ koncern⭑·aj regul⭑·oj: facil⭑·ec·o kaj⭑ regul⭑·ec·o de⭑ la⭑
gramatik⭑·o ; mult⭑·e~kost⭑·aj mebl⭑·oj star⭑·is kun⭑ la⭑ ordinar⭑·a regul⭑·ec·o
apud⭑ la⭑ mur⭑·oj ; al⭑ Bazarov ne⭑ plaĉ⭑·is ĉi⭑ tiu mezur⭑·it·a, iom⭑ solen⭑·a
regul⭑·ec·o de⭑ la⭑ ĉiu+tag⭑·a viv⭑·o .
regul⭑·ig·i, regul⭑·i
(tr)
1.
{Konform⭑·ig·i} al⭑ regul⭑·o: la⭑ popol⭑·o loĝ⭑·ant·a en⭑ la⭑ val⭑·o de⭑ Nil⁽⁺⁾·o
dev⭑·is […] regul⭑·ig·i la⭑ akv⭑·ojn ; oni ne⭑ regul⭑·ig·is definitiv¹·e la⭑
kont³·ojn kun⭑ [li] ; ekzist⭑·as inter⭑ ni mal·nov⭑·a kont³·o regul⭑·ig·ot·a
pli⭑ post⭑·e, daŭr⭑·ig·is mal·varm⭑·e la⭑ kapitan⭑·o ; unu⭑ el⭑ tiu·j lamp⭑·oj
pend⭑·is antaŭ⭑ la⭑ vapor⭑-metr⭑·o, por⭑ ke⭑ la⭑ hejt⭑·ist·o pov⭑·u leg⭑·i kaj⭑
regul⭑·i la⭑ vapor⭑-prem⭑·on . {ekvilibr²·ig·i} , {nivel⭑·i}
2.
{Sub·met⭑·i} al⭑ regul⭑·ar·o: regul⭑·ig·i la⭑ rilat⭑·ojn de⭑ tiu ĉi⭑ grup⭑·o al⭑
la⭑ ĉirkaŭ⭑·ant·a mond⭑·o ; la⭑ parol⭑-art⭑·o […] est⭑·as konsci⭑·e regul⭑·ig·it·a
elokvent⭑·ec·o ; regul⭑·ig·i la⭑ inter·ŝanĝ⭑·on de⭑ la⭑ var⁴·oj . {ord⭑·ig·i} ,
{organiz¹·i} , {struktur¹·i}
regul⭑·iĝ·i
(ntr)
Konform⭑·iĝ·i al⭑ regul⭑·o, akcept⭑·i regul⭑·on: la⭑ merkat⁴·o regul⭑·iĝ·as […]
per⭑ uz⭑·o de⭑ rezerv⭑·oj akumul⁽⁺⁾·it·aj en⭑ la⭑ grand⭑·aj eksport¹·ant·aj land⭑·oj
.
regul⭑·iĝ·o
Konform⭑·iĝ·o al⭑ regul⭑·o, ek·obe⭑·o al⭑ regul⭑·o: se⭑ mank⭑·as trafik⁴+reg⭑·ul·oj
do⭑ pro⭑ ili⭑·a bezon⭑·o okaz⭑·as lok⭑·a regul⭑·iĝ·o .
laŭ·regul⭑·a
Obe⭑·ant·a la⭑ regul⭑·ojn: li⭑·aj ali⭑·aj akt¹·o-paper⭑·oj […] ŝajn⭑·as tut⭑·e
laŭ·regul⭑·aj ; la⭑ orator¹·o tut⭑·e simpl⭑·e sur·met⭑·as la⭑ vest⭑·on, kiu
est⭑·as kutim⭑·a aŭ⭑ laŭ·regul⭑·a en⭑ la⭑ koncern⭑·a land⭑·o kaj⭑ por⭑ la⭑
koncern⭑·a situaci⭑·o ; mi⭑·an rol¹·on oni ne⭑ rajt⭑·os menci³·i, ĉar⭑ ĝi
est⭑·as ne⭑ laŭ·regul⭑·a . {regul⭑·a^1} {bon⭑+ord⭑·a^1} , {formal²·a^1.a} ,
{konvenci²·a} , {kutim⭑·a} , {ord⭑·a} , {tradici¹·a}
mal·regul⭑·a, ne·regul⭑·a, sen·regul⭑·a
Kiu mal·konform⭑·as al⭑ atend⭑·it·a, aŭ⭑ al⭑ ia⭑ diven⭑·ebl·a regul⭑·o: subit⭑·e
la⭑ skrib⭑·o far⭑·iĝ·is mal·regul⭑·a, atest⭑·e pri⭑ for·teg⭑·a psik⁽⁺⁾·a perturb⁽⁺⁾·o ;
ĉiu·j river⭑·oj en⭑ la⭑ mond⭑·o hav⭑·as flu⭑·on tre⭑ kurb⭑·an kaj⭑ tre⭑
ne·regul⭑·an ; la⭑ re·gant⭑·oj ne⭑ permes⭑·us, ke⭑ oni sen·regul⭑·e koit⁽⁺⁾·u aŭ⭑
sen·regul⭑·e far⭑·u io·n ajn⭑ ali⭑·an, en⭑ bon⭑+ord⭑·a civit³·o .
{escept⭑·a}
mal·regul⭑·aĵ·o, ne·regul⭑·aĵ·o
Aĵ⭑·o kiu ne⭑ hav⭑·as regul⭑·on: ĉiu·j lingv⭑·oj natur⭑·aj hav⭑·as grand⭑·an
amas⭑·on da⭑ mal·regul⭑·aĵ·oj kaj⭑ mal·facil⭑·aĵ·oj ; ekzist⭑·as aglutin⁽⁺⁾·aj
fleksi¹·oj en⭑ ali⭑·aj etn⁹·aj lingv⭑·oj, kiu·j hav⭑·as ne·regul⭑·aĵ·ojn kaj⭑
escept⭑·ojn .
{escept⭑·o} , {tuber⭑·o}
mem·regul⭑·iĝ·i
(ntr)
Propr⭑·a+mov⭑·e akcept⭑·i regul⭑·on: ili […] form⭑·as ekosistem⁽⁺⁾·on
kompleks⁽⁺⁾·an kiu mem·regul⭑·iĝ·as .
mem·regul⭑·iĝ·o
Propr⭑·a+decid⭑·a, spontane³·a konform⭑·iĝ·o al⭑ regul⭑·o: la⭑ uson⁹·a reg⭑·ist·ar·o
[…] malgraŭ⭑ la⭑ postulat⁽⁺⁾·o de⭑ mem·regul⭑·iĝ·o de⭑ la⭑ merkat⁴·oj, kur⭑·as
help⭑·i al⭑ privat⭑·aj bank¹·oj .
trafik⁴-regul⭑·ar·o
Tut⭑·o de⭑ la⭑ regul⭑·oj, laŭ⭑ kiu·j oni vetur⭑·u sur⭑ voj⭑·oj: en⭑ la⭑ idili⭑·a
urb⭑·o oni ne⭑ bezon⭑·is trafik⁴·--regul⭑·ar·on, kvankam⭑ foj⭑·e okaz⭑·is
akcident²·o ; laŭ⭑ la⭑ trafik⁴-regul⭑·ar·o oni ced⭑·u la⭑ voj⭑·on al⭑ la⭑ aŭt⁸·oj
kun⭑ blu⭑·aj signal⭑-lamp⭑·oj sur⭑ la⭑ tegment⭑·o .
viv⭑+reg⭑·ul·o
Regul⭑·o pri⭑ ĉiu+tag⭑·a viv⭑·o, pri⭑ ag⭑·ad·o, pri⭑ {mor⭑·o} : la⭑ jun⭑·aj in⭑·aj
generaci⭑·oj facil⭑·e kaj⭑ rapid⭑·e konform⭑·iĝ·is al⭑ la⭑ nov⭑·aj viv⭑+reg⭑·ul·oj
; opini⭑·is neces⭑·a la⭑ kred⭑·on je⭑ di⭑·o por⭑ star⭑·ig·o de⭑
moral¹·aj princip⭑·oj kaj⭑ viv⭑+reg⭑·ul·oj inter⭑ la⭑ hom⭑·oj ; la⭑ ceter⭑·aj
viv⭑+reg⭑·ul·oj de⭑ la⭑ behinoj est⭑·as ja⭑ amas⭑·o da⭑ frenez⭑·aĵ·oj . {deviz⭑·o}
, {konvenci²·o^1} , {norm²·o^2}
regul⭑-esprim⭑·o
En⭑ re·daktil⭑·o, dosier⁽⁺⁾-administr⭑·il·o, ret⭑·um·il·o ktp, serĉ⭑·a ŝablon⁽⁺⁾·o,
difin⭑·ant·a regul⭑·on por⭑ re·kon⭑·i {kongru⁽⁺⁾·ajn} sign⭑·o-ĉen⭑·ojn: sufiĉ⭑·as
serĉ⭑·i per⭑ la⭑ regul⭑-esprim⭑·o „+kaj⭑ +la⭑ +kiu +est⭑·as“ uz⭑·ant·e serĉ⭑·il·on
kia ; […] montr⭑·as la⭑ uz⭑·on de⭑
regul⭑-esprim⭑·o . {ĵoker⁽⁺⁾·o^2}
[artikol⭑-versi⁹·o: 1.133 2023/11/05 21:23:50 ]
__________________________________________________________________