respekt⭑·/·o

respekt⭑·o

   1.
          Sent⭑·o de⭑ {estim⭑·o} kaj⭑ sub·met⭑·iĝ·o, kiu·n oni hav⭑·as antaŭ⭑ iu
          rang⭑+super⭑·ul·o aŭ⭑ antaŭ⭑ ia⭑ super·ec⭑·o: ŝi ricev⭑·is grand⭑·an respekt⭑·on
          por⭑ li⭑·a vast⭑·a sci⭑·ad·o ; en⭑ la⭑ komenc⭑·o tio est⭑·is simpati¹·o, kaj⭑
          post⭑·e am⭑·o kaj⭑ respekt⭑·o, ― respekt⭑·o al⭑ ŝi⭑·a sen·makul⭑·a pur⭑·ec·o kaj⭑
          nobl⭑·a anim⭑·o ; neniam⭑ mi pov⭑·us don⭑·i al⭑ mi⭑·a sinjor⭑·o konsil⭑·on, kiu
          mal·util⭑·us la⭑ respekt⭑·on al⭑ la⭑ leĝ⭑·a pov⭑·o ; se⭑ mi dev⭑·as perd⭑·i la⭑
          respekt⭑·on de⭑ ali⭑·aj hom⭑·oj, almenaŭ⭑ mi konserv⭑·os la⭑ mi⭑·an .
          {admir⭑·o} , {aprez⁽⁺⁾·o} , {estim⭑·o} , {simpati¹·o} , {tim⭑·o}

   2.
          Ekster⭑·aj sign⭑·oj, per⭑ kiu·j oni aper⭑·ig·as ĉi⭑ tiu·n sent⭑·on: Mi est⭑·as
          patr⭑·o, kie est⭑·as la⭑ respekt⭑·o al⭑ Mi ? ĉiu kur⭑·is montr⭑·i si⭑·an
          respekt⭑·on al⭑ la⭑ nov⭑·a imperi⭑·estr·o ; per⭑ mov⭑·o plen⭑·a de⭑ respekt⭑·o li
          lev⭑·iĝ·is, por⭑ salut⭑·i  n ; mi⭑·an respekt⭑·on al⭑ vi,  ! {honor⭑·o} , {omaĝ⁹·o} , {riverenc⭑·o}

respekt⭑·i

   (tr)

   1.
          Hav⭑·i sent⭑·on de⭑ respekt⭑·o al⭑ iu aŭ⭑ io: respekt⭑·u vi⭑·an patr⭑·on kaj⭑
          vi⭑·an patr⭑·in·on, por⭑ ke⭑ long⭑·e daŭr⭑·u vi⭑·a viv⭑·o sur⭑ la⭑ ter⭑·o ; oni jam⭑
          ĉie ni·n respekt⭑·as, kiel⭑ grand⭑·an potenc⭑·on ; respekt⭑·u Di⭑·on kaj⭑
          reĝ⭑·on kaj⭑ obe⭑·u la⭑ leĝ⭑·on ; kiu groŝ⭑·on ne⭑ respekt⭑·as, riĉ⭑·ec·on ne⭑
          kolekt⭑·as . {estim⭑·i} , {tim⭑·i}

   2.
          Montr⭑·i per⭑ si⭑·aj ag⭑·oj, ke⭑ oni respekt⭑·as iu·n aŭ⭑ io·n: kia
          mal·alt⭑·iĝ·o! pens⭑·is la⭑ scienc⭑·ul·o, ke⭑ mi dev⭑·as li·n respekt⭑·i kiel⭑
          sinjor⭑·on kaj⭑ li kun⭑ mi parol⭑·as tut⭑·e sen·ceremoni¹·e ! tio·n, pri⭑ kio
          ĉiu·j opini⭑·oj konsent⭑·as, oni dev⭑·as respekt⭑·i ; ĉu⭑ oni respekt⭑·is
          li⭑·an izol⭑·ec·on […] aŭ⭑ simpl⭑·e tim⭑·is vizit⭑·i la⭑ princ⭑·on en⭑ mal·favor⭑·o
          ? se⭑ iu el⭑ ni ne⭑ respekt⭑·us la⭑ promes⭑·on, aŭ⭑ perfid⭑·us la⭑ sekret⭑·on,
          fal⭑·u sur⭑ li·n mal·feliĉ⭑·oj kaj⭑ mal·honor⭑·oj ; ĉi⭑ tiu·n vort⭑·on ni ĉiam⭑
          respekt⭑·u kiel⭑ sankt⭑·an ordon⭑·on ; respekt⭑·i profesi⭑·an konfidenc³·on ;
          Adam⁽⁺⁾·o  respekt⭑·is la⭑ silent⭑·an sufer⭑·on de⭑ la⭑ mal·riĉ⭑·a
          vir⭑·in·o . {akcept⭑·i^3} , {atent⭑·i} , {honor⭑·i} , {konsider⭑·i} ,
          {omaĝ⁹·i} , {plen⭑·um·i}

   {re·spekt·i}

respekt⭑·a

          Sent⭑·ant·a, montr⭑·ant·a respekt⭑·on: la⭑ libr⭑·ist·o far⭑·is de·nov⭑·e
          respekt⭑·an salut⭑·on ; kun⭑ respekt⭑·a pietism⁽⁺⁾·o ili skrib⭑·is tio·n, kio·n
          ili aŭd⭑·is de⭑ popol⭑·aj rakont⭑·ant·oj, ŝanĝ⭑·ant·e nenio·n ; [la⭑] buked⭑·on
          [mi] re·met⭑·is kun⭑ tre⭑ respekt⭑·a serv⭑·em·o ; esprim⭑·i la⭑ plej⭑
          respekt⭑·an dank⭑·on ; li⭑·a serv⭑·ist·o sekv⭑·is post⭑ respekt⭑·a inter·spac⭑·o
          . {afabl⭑·a} , {de·ten⭑·iĝ·em·a} , {diplomat⭑·a} , {ĝentil⭑·a} ,
          {modest⭑·a^1} , {takt¹·a^2}

respekt⭑·eg·e

          Montr⭑·ant·e, ke⭑ iu·n aŭ⭑ io·n oni rigard⭑·as grav⭑·eg·a, valor⭑·a,
          estim⭑·ind·a: en⭑ grup⭑·o respekt⭑·eg·e star⭑·is en⭑ angul⭑·o la⭑ pastr⭑·ar·o de⭑
          la⭑ ĉirkaŭ·aĵ⭑·o, kvazaŭ⭑ dev⭑·us okaz⭑·i en·ter⭑·ig·o ; en⭑ si⭑·aj mal·riĉ⭑·aj,
          sed⭑ pur⭑·aj kaj⭑ tre⭑ zorg⭑·e flik⭑·it·aj vest⭑·oj […] la⭑ knab⭑·o star⭑·is
          respekt⭑·eg·e, kvazaŭ⭑ li star⭑·is antaŭ⭑ la⭑ reĝ⭑·o mem⭑ .

respekt⭑·eg·i

   (tr)

          Sent⭑·i aŭ⭑ el·montr⭑·i grand⭑·an, admir⭑·an respekt⭑·on: Mi⭑·an sankt⭑·ej·on
          respekt⭑·eg·u: Mi est⭑·as la⭑ Etern⭑·ul·o ; vi est⭑·as tiel⭑ grand⭑·aj
          saĝ⭑·ul·oj, ke⭑ la⭑ tut⭑·a mond⭑·o dev⭑·us respekt⭑·eg·i vi·n ; en⭑ kia·n
          sen·fund⭑·an mal·esper⭑·on est⭑·is en·abism¹·iĝ·int·a la⭑ anim⭑·o de⭑ tiu
          mal·feliĉ⭑·ul·o, kiu·n li tiel⭑ plen⭑·e respekt⭑·eg·is en⭑ la⭑ pas⭑·int·a temp⭑·o
          ; post⭑·e li ankaŭ⭑ respekt⭑·eg·is la⭑ grand⭑+aĝ⭑·ul·on,  .

respekt⭑·eg·o

          Grand⭑·a estim⭑·o al⭑ iu super⭑·a, kvazaŭ⭑ ne·tuŝ⭑·ebl·a: mi klin⭑·iĝ·os en⭑ Vi⭑·a
          sankt⭑·a templ¹·o kun⭑ respekt⭑·eg·o al⭑ Vi ; mi rigard⭑·is li·n kun⭑ ia⭑
          respekt⭑·eg·o: kiom⭑ mult⭑·e vi sci⭑·as ! li mort⭑·is, ĉirkaŭ⭑·at·a de⭑ l’
          estim⭑·o kaj⭑ de⭑ la⭑ respekt⭑·eg·o de⭑ si⭑·a fil⭑·o .

respekt⭑·ind·a

          Pro⭑ si⭑·aj kvalit¹·oj, aĝ⭑·o, rang⭑·o merit⭑·ant·a respekt⭑·on: li⭑·a aspekt¹·o
          est⭑·is kiel⭑ la⭑ aspekt¹·o de⭑ anĝel⭑·o de⭑ Di⭑·o, tre⭑ respekt⭑·ind·a ; viv⭑·as
          ja⭑ la⭑ respekt⭑·ind·a re·ĝin²·o  , al⭑ ŝi do⭑ aparten⭑·as la⭑
          tron⭑·o ; ŝi⭑·aj har⭑·oj est⭑·is arĝent⭑·e blank⭑·aj kaj⭑ respekt⭑·ind·aj ; kun⭑
          bon⭑·e ŝajn⭑·ig·it·aj serioz⭑·ec·o kaj⭑ humil⭑·ec·o, li dir⭑·is kiel⭑ se⭑ li
          al·parol⭑·us respekt⭑·eg·ind·an sinjor⭑·in·on . {dign³·a^1} , {honor⭑·ind·a}

mal·respekt⭑·a

          Krud⭑·e ag⭑·ant·a, sen⭑ konsider⭑·o al⭑ hom⭑·oj aŭ⭑ afer⭑·oj: vi⭑·aj vort⭑·oj
          est⭑·as mal·respekt⭑·aj dir⭑·is la⭑ knab⭑·in·o sulk⭑·ig·ant·e la⭑ brov⭑·ojn ; ŝi
          est⭑·as mal·delikat⭑·a kaj⭑ mal·respekt⭑·a, tamen⭑ bon⭑·a vir⭑·in·o ; la⭑
          oficir⭑·o […], ĵet⭑·int·e mal·respekt⭑·an rigard⭑·on sur⭑ mi⭑·an figur⭑·on,
          ĝentil⭑·e prononc³·as: „– bon⭑·an vesper⭑·on, fraŭl⭑-in⭑·o  “ ! en⭑ la⭑
          son⭑·o de⭑ li⭑·a voĉ⭑·o est⭑·is aŭd⭑·ebl·a io krud⭑·a, preskaŭ⭑ mal·respekt⭑·a .
          {krud⭑·a^3} , {mal·ĝentil⭑·a} , {mal·modest⭑·a} , {sen·takt¹·a}

mal·respekt⭑·i

   (tr)

          Sent⭑·i, montr⭑·i mal·estim⭑·on al⭑ iu aŭ⭑ io, ĉar⭑ oni rigard⭑·as ĝi·n ne⭑
          ind⭑·a: ili mal·respekt⭑·os si⭑·ajn edz⭑·ojn ; li mal·respekt⭑·as la⭑
          pastr⭑·ojn, mok⭑·as la⭑ mirakl¹·ojn, ne⭑ kred⭑·as la⭑ di⭑·ojn ! mi sci⭑·as, ke⭑
          vi jam⭑ mal·respekt⭑·as mi·n, sed⭑ tamen⭑ vi ne⭑ for·pel⭑·u mi·n! mi ne⭑
          el·ten⭑·as la⭑ viv⭑·on sen⭑ vi ! li mal·respekt⭑·as si⭑·an infan⭑·ec·an
          amik⭑-in⭑·on, tiu·n kompat⭑·ind·an jun⭑·ul·in·on . {mal·am⭑·i} , {mal·estim⭑·i} ,
          {mal·ŝat⭑·i}

mal·respekt⭑·o

          Sent⭑·o, el·montr⭑·o de⭑ tio, ke⭑ oni rigard⭑·as iu·n aŭ⭑ io·n mal·grav⭑·a,
          ne·am⭑·ind·a: bel⭑·a traktat¹·o pri⭑ amik⭑·ec·o inter⭑ du⭑ ŝtat⭑·oj, kiu
          komenc⭑·iĝ·as per⭑ mal·respekt⭑·o al⭑ la⭑ ambasador¹·o ! neniam⭑ mi
          toler⭑·os[…] tia·n ofend⭑·an mal·respekt⭑·on vi⭑·a+flank⭑·e ; [ili] montr⭑·is
          mal·respekt⭑·on, kred⭑·ebl·e sen·pri·pens⭑·e aŭ⭑ pro⭑ tro⭑·ec·o de⭑ jun⭑·ul·a
          ŝerc⭑·em·o, al⭑ du⭑ sen·help⭑·aj, tim⭑·em·aj knab⭑·in·oj el⭑ la⭑ kamp⭑·ar·o .

mem·respekt⭑·o

          {Mem·estim⭑·o} : la⭑ princ⭑·o respond⭑·is kun⭑ ver⭑·e reĝ⭑·a mem·respekt⭑·o ;
          kelk⭑·aj em⭑·oj pere⭑·as dum⭑ ali⭑·aj for·fal⭑·as, tiel⭑ ke⭑ mem·respekt⭑·o
          establ⁴·iĝ·as en⭑ la⭑ spirit⭑·o de⭑ la⭑ jun⭑·ul·o ;  dev⭑·as rezign³·i
          la⭑ mon⭑·on por⭑ konserv⭑·i si⭑·an mem·respekt⭑·on ; [li] ofer⭑·as si⭑·an
          mem·respekt⭑·on kontraŭ⭑ humil⭑·ig·a sekur⁴·ec·o .

sen·respekt⭑·e al⭑

   (prepozici⭑·aĵ·o)

          Ne⭑ ag⭑·ant·e mal·sam⭑·e pro⭑, {sen·konsider⭑·e al⭑} , {indiferent⭑·e al⭑} :
          ĉiu·j hom⭑·oj est⭑·as ge·frat⭑·oj, unu⭑ hom⭑·a famili⭑·o, sen·respekt⭑·e al⭑ ties⭑
          diferenc⭑·oj pri⭑ spert⭑·o, kultur¹·o, aĝ⭑·o, kompren⭑·o .

   [artikol⭑-versi⁹·o: 1.40 2023/10/20 19:20:37 ]
     __________________________________________________________________