vidu ankaŭ la klarigojn
respond⭑·/·i
respond⭑·i
(x)
1.
Don⁽⁺⁾·i inform¹·on pet⭑·it·an per⭑ demand⭑·o; re·ag⭑·i al⭑ dir⭑·o de⭑ ali⭑·a
inter·parol⭑·ant·o en⭑ konversaci³·o: respond⭑·i al⭑ demand⭑·o; li
respond⭑·is, ke⭑ li akcept⭑·as; kie est⭑·as , vi⭑·a edz⭑·in·o? kaj⭑ li
respond⭑·is: jen⭑ ŝi est⭑·as en⭑ la⭑ tend⭑·o ; ni respond⭑·is al⭑ li tiu·jn
demand⭑·ojn ; la⭑ gard⭑·ist·o absolut⭑·e nenio·n respond⭑·is, tial⭑ la⭑
pas⭑·ant·o tre⭑ mild²·e pinĉ⭑·is li·n je⭑ la⭑ naz⭑·o ; [li] ne⭑ respond⭑·is eĉ⭑
unu⭑ vort⭑·on, sed⭑ nur⭑ montr⭑·is antaŭ⭑·en ; respond⭑·i je⭑ ĉiu leter⭑·o
apart⭑·e est⭑·as por⭑ mi ne⭑ ebl⭑·e, kaj⭑ tial⭑ mi decid⭑·is respond⭑·i
publik⭑·e je⭑ ĉiu·j demand⭑·oj kaj⭑ propon⭑·oj ; li respond⭑·u nur⭑ jes⭑ aŭ⭑
ne⭑ .
2.
Reciprok⭑·i: la⭑ ŝip⭑·oj respond⭑·is la⭑ bombard¹·ad·on; propon⭑·u al⭑ [la⭑
urb⭑·o] pac⭑·on, kaj⭑ se⭑ ĝi respond⭑·os al⭑ vi per⭑ pac⭑·o kaj⭑ mal·ferm⭑·os
si·n antaŭ⭑ vi, tiam⭑ la⭑ tut⭑·a popol⭑·o […] pag⭑·u al⭑ vi tribut¹·on kaj⭑
serv⭑·u vi·n ; Albani⁽⁺⁾·o dev⭑·us respond⭑·i milit⭑·ist·e ; sen·respond⭑·a am⭑·o.
3.
Laŭ⭑·i io·n, kun·akord¹·iĝ·i kun⭑ io; est⭑·i konform⭑·a, simetri¹·a, proporci¹·a
je⭑ io; inter·respond⭑·i: tiu libr⭑·o respond⭑·as ĝeneral¹·an bezon⭑·on, al⭑
ĝeneral¹·a bezon⭑·o; tiu iniciat⭑·o respond⭑·is la⭑ rev⭑·on de⭑ Z; en⭑ la⭑ 19a
jc la⭑ 1a de⭑ januar⁽⁺⁾·o de⭑ l'⭑ mal·nov⭑·a rus⭑·a kalendar¹·o respond⭑·is al⭑ la⭑
13a de⭑ la⭑ kalendar¹·o gregori⁽⁺⁾·a; Okcident⭑·o ne⭑ respond⭑·as al⭑ la⭑ bild¹·o
kiu·n ĝi ŝat⭑·is projekci¹·i pri⭑ si ; en⭑ Lorm-lingvo al⭑ ĉiu liter⭑·o de⭑
la⭑ alfabet⭑·o respond⭑·as tuŝ⭑·o sur⭑ specif⁹·a lok⭑·o sur⭑ la⭑ man⭑·o .
{kongru⁽⁺⁾·i} , {ekvivalent⁽⁺⁾·i}
4.
{Respons⁽⁺⁾·i} : ĉiu ali⭑·a ide⭑·o aŭ⭑ esper⭑·o, kiu·n tiu aŭ⭑ ali⭑·a
esperant⭑·ist·o lig⭑·as kun⭑ la⭑ Esperant⭑·ism·o, est⭑·as li⭑·a afer⭑·o pur⭑·e
privat⭑·a, por⭑ kiu la⭑ Esperant⭑·ism·o ne⭑ respond⭑·as ; ni ne⭑ respond⭑·as
pri⭑ la⭑ en·hav⭑·o de⭑ la⭑ reklam¹·oj.
respond⭑·o
Tio, kio·n oni respond⭑·as: ĉu⭑ li don⭑·is al⭑ vi jes⭑·an respond⭑·on aŭ⭑
ne⭑·an? ; kia demand⭑·o, tia respond⭑·o ; mi postul⭑·as respond⭑·on ;
aper⭑·is nenia voĉ⭑·o nek⭑ respond⭑·o ; est⭑·is nenia respond⭑·o ; mi don⭑·os
al⭑ vi respond⭑·on ; mi⭑·aj respond⭑·oj dev⭑·as est⭑·i rigard⭑·at·aj kiel⭑
opini⭑·oj kaj⭑ konsil⭑·oj absolut⭑·e privat⭑·aj ; pri⭑ tio ĉi⭑ la⭑ histori⭑·o
don⭑·is jam⭑ perfekt⭑·e trankvil⭑·ig·an respond⭑·on .
respond⭑·a
1.
Rilat⭑·a al⭑ respond⭑·o, respond⭑·ant·a: respond⭑·a leter⭑·o; la⭑ vir⭑·in·oj
est⭑·as la⭑ plej⭑ fort⭑·e dis·volv⭑·it·a en⭑ la⭑ aĝ⭑·o, kiu est⭑·as la⭑ plej⭑
respond⭑·a (kp {konven⭑·a} , {taŭg⭑·a} ) por⭑ edz⭑·iĝ·o, nom⭑·e en⭑ la⭑ aĝ⭑·o de⭑
20 ĝis⭑ 30 jar⭑·oj ; la⭑ statu¹·oj en⭑ la⭑ templ¹·o, ĉe⭑ la⭑ pilon⁽⁺⁾·oj, kaj⭑ ĉe⭑
la⭑ sankt⭑·a lag⭑·et·o hav⭑·is respond⭑·ajn proporci¹·ojn ; [ili] hav⭑·as
ordinar⭑·e la⭑ alt⭑·ec·on de⭑ 3-4 metr⭑·oj kaj⭑ respond⭑·an larĝ⭑·ec·on ; ni
manĝ⭑·as verd⭑·ajn legom⭑·ojn, frukt⭑·ojn kaj⭑ ber⭑·ojn, kiu·jn al·port⭑·as
ĉiu+foj⭑·e la⭑ respond⭑·a jar⭑-temp⭑·o ; la⭑ intenc⭑·oj de⭑ dram¹·o […] est⭑·as
kaj⭑ est⭑·os: prezent⭑·i […] al⭑ la⭑ respond⭑·a temp⭑·o la⭑ re·pres⭑·on de⭑ ĝi⭑·a
form⭑·o ; se⭑ oni frukt⭑·ojn kaj⭑ gren⭑·on el·met⭑·as al⭑ respond⭑·aj influ⭑·oj,
tiam⭑ nov⭑·a viv⭑·o nask⭑·iĝ·as el⭑ ili ; ĉiu·j form⭑·oj de⭑ la⭑ pasiv¹·o est⭑·as
format¹·aj per⭑ help⭑·o de⭑ respond⭑·a form⭑·o de⭑ la⭑ verb⭑·o est⭑·i kaj⭑
particip⭑·o pasiv¹·a ; li est⭑·as respond⭑·a antaŭ⭑ Di⭑·o ; la⭑
esperant⭑·ist·oj ne⭑ pov⭑·as est⭑·i respond⭑·aj (t.e. „ne⭑ respons⁽⁺⁾·u“) pri⭑
mi⭑·aj person⭑·aj ide⭑·oj kaj⭑ aspir³·oj .
2.
(p.p. {angul⭑·oj} ) Situ⁸·ant·aj sam⭑+flank⭑·e de⭑ rekt⭑·o sekc⭑·ant·a du⭑
paralel⭑·ajn rekt⭑·ojn, kaj⭑ ambaŭ⭑ „sub⭑·e“ de⭑ la⭑ paralel⭑·oj aŭ⭑ „super⭑·e“
de⭑ ili: angul⭑·o respond⭑·a al⭑ ali⭑·a.
Rim.: Kiel⭑ por⭑ la⭑ noci⁽⁺⁾·o de⭑ {altern⭑·aj} angul⭑·oj, tiu·n difin⭑·on oni
vast⭑·ig·as ankaŭ⭑ al⭑ la⭑ okaz⭑·o, kiam⭑ la⭑ du⭑ „unu⭑·aj“ rekt⭑·oj ne⭑ est⭑·as
paralel⭑·aj.
respond⭑·ec·o
1.
Ec⭑·o de⭑ io inter·respond⭑·a: rim⭑·o est⭑·as ia⭑ respond⭑·ec·o de⭑ son⭑·oj.
2.
{Respons⁽⁺⁾·o} : (U.V.) respond'ec' ; mi pren⭑·os sur⭑ mi·n la⭑
respond⭑·ec·on ; person⭑·a respond⭑·ec·o ; de·met⭑·i de⭑ unu·j ĉiu·n
respond⭑·ec·on por⭑ la⭑ ag⭑·oj de⭑ ali⭑·aj ; mi akcept⭑·as la⭑ respond⭑·ec·on ;
se⭑ mal·trankvil⭑·ig·as vi·n la⭑ grand⭑·eg·a respond⭑·ec·o, pren⭑·u kiel⭑
help⭑·ant·on la⭑ plej⭑ alt⭑·an juĝ⭑·ist·on ; la⭑ problem¹·o de⭑ kolektiv³·a
respond⭑·ec·o ; arme¹·an·oj ne⭑·is respond⭑·ec·on, dir⭑·ant·e, ke⭑ la⭑ raket¹·o
traf⭑·is ja⭑ si⭑·an cel⭑·on ; honor⭑·a kaj⭑ grand⭑·-~respond⭑·ec·a posten⭑·o ;
respond⭑·ec·ul·oj diktator²·e verdikt¹·is kaj⭑ ekzekut⭑·is ; ŝovinism¹·a
mal·respond⭑·ec·o . {lav⭑·i}
Rim.: Ĉi⭑ tiu form⭑·o paŭs⁽⁺⁾·as la⭑ form⭑·on de⭑ mult⭑·aj naci⭑·aj lingv⭑·oj,
est⭑·as tradici¹·a kaj⭑ Zamenhof⭑·a, tamen⭑ ĝi ja⭑ est⭑·as ne·logik¹·a: la⭑
rilat⭑·o de⭑ la⭑ noci⁽⁺⁾·o al⭑ la⭑ ide⭑·o esprim⭑·at·a per⭑ la⭑ radik⭑·o est⭑·as tiom⭑
mal·rekt⭑·a ke⭑ la⭑ traf⭑·a rimed⭑·o por⭑ imit⭑·i la⭑ naci⭑+lingv⭑·ajn form⭑·ojn
est⭑·us uz⭑·i la⭑ sufiks⭑·on _-um:_ „respond⭑·um·o“. Tiu·n form⭑·on oni iam⭑
trov⭑·as, ankaŭ⭑ en⭑ verk⭑·oj de⭑ bon⭑·aj aŭtor⭑·oj; tamen⭑ la⭑ instru⭑·ist·oj
tiom⭑ energi⭑·e mal·rekomend⭑·as la⭑ sufiks⭑·on _-um_, ke⭑ tiu·n perfekt⭑·an
solv⭑·on nur⭑ mal·mult⭑·aj aŭdac⁸·as akcept⭑·i; pli⭑ volont⭑·e oni akcept⭑·as
la⭑ paronim⁽⁺⁾·on {respons⁽⁺⁾·o} .
respond⭑·il·o, respond⭑-aparat¹·o
Aparat¹·o aŭ⭑ sistem⭑·o, kiu aŭtomat¹·e akcept⭑·as telefon¹-al·vok⭑·on kaj⭑
aŭd⭑·ig·as respond⭑·on, kaj⭑ plej⭑ oft⭑·e ebl⭑·ig·as al⭑ la⭑ vok⭑·ant·o post·las⭑·i
mesaĝ⁹·on: je⭑ la⭑ kvin⭑·a, kiel⭑ ĉiam⭑, ek·funkci¹·as la⭑ respond⭑·il·o ;
, la⭑ respond⭑-aparat¹·o por⭑ la⭑ vindoz⁽⁺⁾·a versi⁹·o de⭑ .
respond⭑·um·o
{Respons⁽⁺⁾·o} : est⭑·is ven⭑·int·a la⭑ temp⭑·o por⭑ ag⭑·i, li dev⭑·is el·trink⭑·i
la⭑ mal·dolĉ⭑·an kalik⭑·on de⭑ la⭑ respond⭑·um·o ; ĝu⭑·ad·o de⭑ tiu·j rajt⭑·oj
kun·tren⭑·as respond⭑·um·ojn kaj⭑ dev⭑·ojn rilat⭑·e al⭑ ali⭑·aj person⭑·oj .
pri·respond⭑·a, respond⭑·ec·a, respond⭑·um·a
{Respons⁽⁺⁾·a} : pri·respond⭑·a pri·zorg⭑·ant·in·o de⭑ mi⭑·a famili⭑·o ;
respond⭑·ec·a (pri·respond⭑·a) redaktor⭑·o ; respond⭑·um·aj pri⭑ tiu
kompat⭑+vek⭑·a stat⭑·o est⭑·as la⭑ „profesor¹·oj, poliglot²·oj, lat⁴-in⭑·em·ul·oj,
skolastik²·ul·oj, har⭑-fend⭑·em·ul·oj“... kaj⭑ ali⭑·aj gramatik⭑·ist·oj .
pri·respond⭑·i
1.
(tr)
Proviz⭑·i je⭑ respond⭑·o(j), don⭑·i respond⭑·o(j)n: tamen⭑ per⭑ tio mi ne⭑
pri·respond⭑·is vi⭑·an demand⭑·on: ĉu⭑ Esperant⭑·o est⭑·as mal·pli⭑ dogm⭑·ec·a ol⭑
ali⭑·aj lingv⭑·oj .
2.
(x)
{Respons⁽⁺⁾·i} : ili mir⭑·as, ke⭑ vi ne⭑ kur⭑·as kun⭑·e kun⭑ ili en⭑ la⭑ sam⭑·an
super·flu⭑·on de⭑ diboĉ⭑·ad·o, kaj⭑ ili kalumni⭑·as vi·n, ili pri·respond⭑·os
al⭑ tiu, kiu est⭑·as pret⭑·a juĝ⭑·i la⭑ viv⭑·ant·ojn kaj⭑ la⭑ mort⭑·int·ojn .
Rim.: „Pri·respond⭑·i“ paŭs⁽⁺⁾·as la⭑ german⭑·an „_ver_antworten“,
trud⭑·ant·e al⭑ la⭑ prefiks⭑·o „pri⭑-“ la⭑ mal·propr⭑·an funkci¹·on de⭑ „-um“.
respond⭑·ec·i, respond⭑·um·i
{Respons⁽⁺⁾·i} : en⭑ mult⭑·aj region⭑·oj la⭑ rom⁽⁺⁾-katolik¹·a eklezi¹·o
respond⭑·ec·as pri⭑ san⭑·o ; kaj⭑ ĉar⭑ tiu·j leĝ⭑·oj […] efik⭑·as plej⭑
intens⁴·e ĉe⭑ la⭑ popol⭑·o, mal·plej⭑ ĉe⭑ la⭑ kler⭑·ul·oj, ni rajt⭑·as dir⭑·i, ke⭑
la⭑ popol⭑·o respond⭑·um·as pri⭑ la⭑ ĥaos⭑·a stat⭑·o de⭑ la⭑ lingv⭑·o, kiu·n ĝi
parol⭑·as! . {kaĉ⭑·o^2} , {kas⭑·o} , {kulp⭑·o}
Rim.: „Respond⭑·ec·i“ est⭑·as konvert⭑·o de⭑ la⭑ mal·regul⭑·a {respond⭑·ec·o^2} .
„Respond⭑·um·i“ est⭑·as logik¹·e ne·riproĉ⭑·ebl·a, sed⭑ mal·pli⭑ oft⭑·a ol⭑ la⭑ paronim⁽⁺⁾·a
„respons⁽⁺⁾·i“.
[artikol⭑-versi⁹·o: 1.136 2023/12/12 20:10:27 ]
__________________________________________________________________