rivolu⁸·/·o

rivolu⁸·o

   1.
          Tia {rotaci⁹·o} de⭑ solid²·o, ke⭑ tiu re·ven⭑·as al⭑ si⭑·a origin¹·a pozici¹·o.

          Rim.: Tiu termin⭑·o fakt¹·e ne⭑ est⭑·as uz⭑·at·a en⭑ matematik¹·o, sed⭑ iel⭑
          prav⭑·ig·as la⭑ ali⭑+fak⭑·ajn senc⭑·ojn.

   2.
          Mov⭑·o de⭑ io, kio far⭑·as komplet²·an turn⭑·iĝ·on ĉirkaŭ⭑ {aks⭑·o} : je⭑ la⭑
          rapid⭑·ec·o de⭑ 100 km/h la⭑ rad⭑·o de⭑ mi⭑·a aŭt⁸·o far⭑·as pli⭑ ol⭑ dek⭑
          rivolu⁸·ojn en⭑ ĉiu sekund⭑·o.

   3.
          Mov⭑·o de⭑ astr¹·o, kiu turn⭑·iĝ·as laŭ⭑ si⭑·a orbit⁴·o ĝis⭑ re·ven⭑·o al⭑ la⭑
          de·ir⭑-punkt⭑·o: la⭑ rivolu⁸·o de⭑ ni⭑·a ter⭑-glob⭑·o ĉirkaŭ⭑ la⭑ sun⭑·o daŭr⭑·as
          proksim⭑·um·e 365 tag⭑·ojn; la⭑ taks⭑·it·a period¹·o de⭑ rivolu⁸·o de⭑ la⭑
          planed⭑·o est⭑·as proksim⭑·um·e 2500 jar⭑·oj ; [tiu] planed⭑·o […] hav⭑·as
          rivolu⁸-temp⭑·on de⭑ 58 tag⭑·oj ; la⭑ lum⭑·o est⭑·is lig⭑·it·a al⭑ la⭑ ĉiel⭑·o kiel⭑
          trirem⁽⁺⁾-kabl¹·o por⭑ stabil⁹·e fiks¹·i la⭑ cirkonferenc⁽⁺⁾·on […] kaj⭑ ĉirkaŭ⭑
          ĝi est⭑·as la⭑ rivolu⁸·oj ; dum⭑ si⭑·aj rivolu⁸·oj la⭑ planed⭑·oj laŭ·ir⭑·as
          elips¹·ajn orbit⁴·ojn.

rivolu⁸·a

   1.
          Rilat⭑·a al⭑ rivolu⁸·o: rivolu⁸·a mov⭑·o; rivolu⁸·a aks⭑·o de⭑ figur⭑·o (aks⭑·o de⭑
          la⭑ rotaci⁹·oj, per⭑ kiu·j la⭑ surfac⁸·o est⭑·as en·tut⭑·e sen·ŝanĝ⭑·a).

   2.
          (p.p. {solid²·o} aŭ⭑ {surfac⁸·o} ) Tia, ke⭑ ĝi est⭑·as en·tut⭑·e sen·ŝanĝ⭑·a
          per⭑ ĉiu {rotaci⁹·o} ĉirkaŭ⭑ difin⭑·it·a {aks⭑·o} (ali⭑+dir⭑·e: ĝi en·hav⭑·as la⭑
          bild¹·on de⭑ ĉiu ĝi⭑·a punkt⭑·o per⭑ tiu·j rotaci⁹·oj): cirkl⁸·aj {cilindr¹·o}
          kaj⭑ {konus⭑·o} est⭑·as rivolu⁸·aj surfac⁸·oj. {rotaci⁹·a.}

          Rim.: Rivolu⁸·an surfac⁸·on (resp. solid²·on) oni pov⭑·as intuici⁽⁺⁾·e
          prezent⭑·i al⭑ si, kiel⭑ spur⁸·on, las⭑·it·an de⭑ iu eben⭑·a kurb⭑·o (resp.
          surfac⁸·o), kiu rivolu⁸·as ĉirkaŭ⭑ rekt⭑·o, kuŝ⭑·ant·a en⭑ ĝi⭑·a eben⭑·o.
          Kelk⭑·aj prefer⭑·as uz⭑·i ĝi⭑·an sinonim¹·on „rotaci⁹·a“, opini⭑·ant·e ke⭑ la⭑
          radik⭑·o „ri~vol⭑·u“ ne⭑ respond⭑·as al⭑ ver⭑·a bezon⭑·o de⭑ la⭑ lingv⭑·o.
          Rimark⭑·ind·as, ke⭑ la⭑ termin⭑·o aper⭑·as jam⭑ ĉe⭑  , sed⭑ sub⭑
          form⭑·o „rev⭑·o-lu⭑·a“.

rivolu⁸·i

          Far⭑·i rivolu⁸·ojn: tiam⭑ mult⭑·aj eŭrop⭑·an·oj ankoraŭ⭑ kred⭑·is, ke⭑ la⭑ sun⭑·o
          rivolu⁸·as ĉirkaŭ⭑ la⭑ ter⭑·o ; la⭑ helic⁴·o ne⭑ rivolu⁸·as sufiĉ⭑·e rapid⭑·e;
          rivolu⁸·ant·a satelit⁹·o; ort⁸·a tri⭑-angul⭑·o, rivolu⁸·ant·a ĉirkaŭ⭑ later⁴·o de⭑
          ĝi⭑·a ort⁸·o, nask⭑·as konus⭑·on. {rond⭑-ir⭑·i} , {rotaci⁹·i} .

          Rim.: La⭑ senc⭑·a diferenc⭑·o inter⭑ „rivolu⁸·i“ kaj⭑ „rotaci⁹·i“ ne⭑ est⭑·as
          tre⭑ grand⭑·a, sed⭑, parol⭑·ant·e pri⭑ astr¹·o aŭ⭑ satelit⁹·o, ebl⭑·as disting⭑·i
          la⭑ rotaci⁹·ad·on ĉirkaŭ⭑ la⭑ propr⭑·a aks⭑·o kaj⭑ la⭑ rivolu⁸·ad·on laŭ⭑ ĝi⭑·a
          gravit⁽⁺⁾·a orbit⁴·o.

   [artikol⭑-versi⁹·o: 1.31 2023/10/21 05:38:07 ]
     __________________________________________________________________