saĝ⭑·/·a

saĝ⭑·a

   1.
          Posed⭑·ant·a saĝ⭑·on:  aŭd⭑·is la⭑ vort⭑·ojn de⭑ Salomon⁽⁺⁾·o […] kaj⭑
          dir⭑·is: Ben⭑·at·a est⭑·u hodiaŭ⭑ la⭑ Etern⭑·ul·o, kiu don⭑·is al⭑ 
          fil⭑·on saĝ⭑·an super⭑ tiu grand⭑+nombr⭑·a popol⭑·o .

   2.
          Inteligent¹·a kaj⭑ {spert⭑·a} : pli⭑ bon⭑·a est⭑·as saĝ⭑·a mal·amik⭑·o ol⭑
          mal·saĝ⭑·a amik⭑·o ; kaj⭑ nun⭑ Faraon⁽⁺⁾·o el·serĉ⭑·u hom⭑·on kompetent⭑·an kaj⭑
          saĝ⭑·an kaj⭑ estr⭑·ig·u li·n super⭑ la⭑ Egipt⁽⁺⁾·a land⭑·o ; feliĉ⭑·o fier⭑·ig·as,
          mal·feliĉ⭑·o saĝ⭑·ig·as ; saĝ⭑·aj spert⭑·o-riĉ⭑·aj vort⭑·oj .

   3.
          {Prudent⭑·a} : kiu kolekt⭑·as dum⭑ la⭑ somer⭑·o [kaj⭑] kiu re·ten⭑·as si⭑·ajn
          lip⭑·ojn est⭑·as saĝ⭑·a ; ĉiu·j aprob⭑·is tiu·n saĝ⭑·an decid⭑·on.

saĝ⭑·o

   1.
          Ekster·ordinar⭑·a, super⭑·a sci⭑·o kaj⭑ inteligent¹·o: la⭑ saĝ⭑·o de⭑ Salomon⁽⁺⁾·o
          ; la⭑ saĝ⭑·o de⭑ Di⭑·o ; ili ek·tim⭑·is la⭑ reĝ⭑·on (Salomon⁽⁺⁾·on), ĉar⭑ ili
          vid⭑·is, ke⭑ en⭑ li est⭑·as saĝ⭑·o de⭑ Di⭑·o .

          Rim.: Do⭑, tiu+senc⭑·e saĝ⭑·o est⭑·as pli⭑ alt⭑+valor⭑·a ol⭑ prudent⭑·o: akir⭑·o
          de⭑ saĝ⭑·ec·o est⭑·as mult⭑·e pli⭑ bon⭑·a ol⭑ or⭑·o, kaj⭑ akir⭑·o de⭑ prudent⭑·o
          est⭑·as prefer⭑·ind·a ol⭑ arĝent⭑·o ; saĝ⭑·ul·o est⭑·as fenomen¹·o pli⭑
          ekster·ordinar⭑·a ol⭑ prudent⭑·ul·o (prudent⭑·o est⭑·as atribut³·o de⭑ burĝ⭑·o
          aŭ⭑ filistr⁽⁺⁾·o, saĝ⭑·o konven⭑·as al⭑ filozof¹·o, profet⭑·o, di⭑·o). Krom⭑·e, la⭑
          prudent⭑·o est⭑·as raci¹·a, dum⭑ saĝ⭑·o pov⭑·as est⭑·i mal·prudent⭑·a (kiel⭑
          Diogen⁽⁺⁾·o), intuici⁽⁺⁾·a kaj⭑ super·raci¹·a; oni pov⭑·as hav⭑·i saĝ⭑·an kor⭑·on ,
          sed⭑ ne⭑ „prudent⭑·an kor⭑·on“.

   2.
          {Prudent⭑·o} : Di⭑·o pun⭑·i dezir⭑·as, li la⭑ saĝ⭑·on for·tir⭑·as ; perd⭑·i la⭑
          saĝ⭑·on ; pli⭑ da⭑ babil⭑·em·et·o ol⭑ da⭑ saĝ⭑·o; feliĉ⭑·a est⭑·as la⭑ hom⭑·o, kiu
          trov⭑·is saĝ⭑·on kaj⭑ […] akir⭑·is prudent⭑·on .

   3.
          {Intelekt⁴·o} : kiu prudent⭑·on ne⭑ hav⭑·as, tiu·n saĝ⭑·o ne⭑ sav⭑·as ; saĝ⭑·o
          ( {erudici³·o} ) abund³·a, sed⭑ ne⭑ profund⭑·a ; la⭑ hom⭑·a saĝ⭑·o […] ne⭑
          pov⭑·as ĉirkaŭ·pren⭑·i tiu·jn afer⭑·ojn ; en⭑ ĉiu aĝ⭑·o dev⭑·as kresk⭑·i la⭑
          saĝ⭑·o (oni lern⭑·u en⭑ ĉiu aĝ⭑·o) ; hav⭑·i geni¹·an saĝ⭑·on .

saĝ⭑·ec·o

          Saĝ⭑·o^1: kaj⭑ la⭑ saĝ⭑·ec·o de⭑ Salomon⁽⁺⁾·o est⭑·is pli⭑ grand⭑·a, ol⭑ la⭑ saĝ⭑·ec·o
          de⭑ ĉiu·j orient⭑·an·oj kaj⭑ ol⭑ la⭑ tut⭑·a saĝ⭑·ec·o de⭑ Egipt⁽⁺⁾·uj·o […] kaj⭑ oni
          ven⭑·ad·is el⭑ ĉiu·j popol⭑·oj, por⭑ aŭskult⭑·i la⭑ saĝ⭑·ec·on de⭑ Salomon⁽⁺⁾·o, de⭑
          ĉiu·j reĝ⭑·oj de⭑ la⭑ ter⭑·o, kiu·j aŭd⭑·is pri⭑ li⭑·a saĝ⭑·ec·o ; la⭑ saĝ⭑·ec·o,
          kiu est⭑·as de⭑ supr⭑·e, est⭑·as unu⭑·e ĉast⭑·a, post⭑·e pac⭑·em·a, mild²·a,
          ced⭑·em·a, plen⭑·a de⭑ kompat⭑·em·o kaj⭑ bon⭑·aj frukt⭑·oj, sen⭑ parti⭑·ec·o, sen⭑
          hipokrit⭑·ec·o ; ĉe⭑ si⭑·a tut⭑·a saĝ⭑·ec·o la⭑ majstr⭑·o tamen⭑ est⭑·is nur⭑
          mal·riĉ⭑·a .

saĝ⭑·ul·o

          Hom⭑·o hav⭑·ant·a saĝ⭑·on, inteligent¹·on, prudent⭑·on, kompren⭑·em·on: en⭑
          mizer⭑·o eĉ⭑ saĝ⭑·ul·o est⭑·as mal·saĝ⭑·a ; kio·n saĝ⭑·ul·o ne⭑ kompren⭑·as, oft⭑·e
          mal·saĝ⭑·a diven⭑·as ; li ne⭑ est⭑·as el⭑ grand⭑·aj saĝ⭑·ul·oj [nek⭑] el·pens⭑·is
          la⭑ filozofi¹·an ŝton⭑·on .

saĝ⭑·um·i

          Afekt⭑·e, tro⭑·e, ĝen⭑·e rezon¹·i kaj⭑ parol⭑·i laŭ⭑ la⭑ manier⭑·o de⭑ saĝ⭑·a
          hom⭑·o: intern⭑·a tribunal¹·o, kiu·n vi neniam⭑ pov⭑·os sub·aĉet⭑·i per⭑
          skeptik¹·a saĝ⭑·um·ad·o, tiam⭑ vek⭑·iĝ·os kaj⭑ far⭑·os juĝ⭑·on kontraŭ⭑ vi ;
          jun⭑·ul·oj si·n kred⭑·as saĝ⭑·aj, sed⭑ efektiv⭑·e ili nur⭑ saĝ⭑·um·as, ili
          afekt⭑·as saĝ⭑·on per⭑ fals⭑·a kaj⭑ subtil¹·a rezon¹·ad·o kaj⭑ har⭑-fend⭑·ad·o ;
          kial⭑ vi do⭑ saĝ⭑·um·as – ek·kri⭑·is sen·pacienc⭑·e Patr⭑·o Paser⭑·o .

mal·saĝ⭑·a

   1.
          Ne⭑ posed⭑·ant·a normal¹·an spirit⭑·o-stat⭑·on nek⭑ ĝust⭑·an juĝ⭑-kapabl⭑·on: oni
          rigard⭑·as ili·n kiel⭑ hom⭑·ojn frenez⭑·ajn, infan⭑·e mal·saĝ⭑·ajn ; dik⭑·aj
          kaj⭑ mal·saĝ⭑·aj, ĉiu·j ili⭑·aj pens⭑·oj est⭑·as direkt⭑·it·aj nur⭑ al⭑
          plen⭑·ig·ad·o de⭑ si⭑·a korp⭑·o ; kiu serĉ⭑·as vant⭑·aĵ·ojn, tiu est⭑·as
          mal·saĝ⭑·ul·o ; mal·saĝ⭑·ul·o oft⭑·e est⭑·as profet⭑·o . {frenez⭑·a}

   2.
          Mal·prudent⭑·a, mal·moder⭑·a kaj⭑ ne·sin⁸+gard⭑·a en⭑ la⭑ praktik⭑·a kondut⭑·o:
          mal·ord⭑·em·a kaj⭑ mal·saĝ⭑·a, li ne⭑ taŭg⭑·as por⭑ si⭑·a ofic⭑·o; mal·saĝ⭑·e
          mal·ŝpar⭑·i la⭑ hered⭑·it·an mon⭑·on. {prudent⭑·a}

   3.
          Sen·inteligent¹·a, {stult²·a} : mal·saĝ⭑·a kiel⭑ ŝtip⭑·o ; eĉ⭑ mal·saĝ⭑·ul·o, se⭑
          li silent⭑·as, est⭑·as rigard⭑·at·a kiel⭑ saĝ⭑·ul·o .

mal·saĝ⭑·ec·o

          Sen·inteligent¹·ec·o, ne⭑ bon⭑·a juĝ⭑·ad·o pri⭑ situaci⭑·oj, cel⭑·oj kaj⭑
          rimed⭑·oj: ebri¹·ec·o pas⭑·as post⭑ dorm⭑·o, mal·saĝ⭑·ec·o neniam⭑ ;
          mal·pacienc⭑·ul·o el·montr⭑·as mal·saĝ⭑·ec·on ; en⭑ la⭑ mal·humil⭑·ec·o kaj⭑
          mal·saĝ⭑·ec·o de⭑ si⭑·a kor⭑·o li konstru⭑·ig·is ekster·ordinar⭑·an ŝip⭑·on, per⭑
          kiu li pov⭑·is vetur⭑·i en⭑ la⭑ aer⭑·o .

mal·saĝ⭑·ul·o

          Hom⭑·o ne⭑ hav⭑·ant·a saĝ⭑·on, sen⭑ prudent⭑·o, sen⭑ san⭑·a konsider⭑·o de⭑
          situaci⭑·oj: mal·saĝ⭑·ul·o dir⭑·is vort⭑·er·on, saĝ⭑·ul·o kompren⭑·as la⭑ tut⭑·an
          afer⭑·on ; danĝer⭑·a est⭑·as bov⭑·o antaŭ⭑·e, ĉeval⭑·o mal·antaŭ⭑·e, kaj⭑
          mal·saĝ⭑·ul·o de⭑ ĉiu·j flank⭑·oj ; komplez⭑·em·a mal·saĝ⭑·ul·o est⭑·as pli⭑
          danĝer⭑·a ol⭑ mal·amik⭑·o .

super·saĝ⭑·i

   (tr)

          Ag⭑·i pli⭑ saĝ⭑·e, per⭑ si⭑·a saĝ⭑·o super⭑·i: ĉi⭑ tiu·n ni iel⭑ super·saĝ⭑·os .

komun⭑·a saĝ⭑·o

          {Prudent⭑·o} , kapabl⭑·o por⭑ juĝ⭑·i ordinar⭑·ajn situaci⭑·ojn, {saĝ⭑·o^2} :
          grand⭑·a part⭑·o de⭑ la⭑ irak⁸·a popol⭑·o ĝoj⭑·as pri⭑ for·ig⭑·o de⭑ terur⭑·a
          diktatur⁽⁺⁾·o, komun⭑·a saĝ⭑·o dir⭑·as, ke⭑ tio est⭑·as kred⭑·ebl·a ; ĉiu·j kun⭑
          komun⭑·a saĝ⭑·o konvink⭑·iĝ·is, ke⭑ Japani⁽⁺⁾·o bezon⭑·as pli·alt⭑·ig·i la⭑
          impost¹·on por⭑ financ¹·i la⭑ ĉiam⭑ kresk⭑·ant·an el·spez⭑·on .

   [artikol⭑-versi⁹·o: 1.44 2023/10/21 06:31:28 ]
     __________________________________________________________________