vidu ankaŭ la klarigojn
sat⭑·/·a
sat⭑·a
1.
Kies⭑ manĝ⭑·o-bezon⭑·o est⭑·as plen⭑·e kviet⭑·ig·it·a: en⭑ mi⭑·a gast⭑·ej·o la⭑ hom⭑·o
pov⭑·as est⭑·i sat⭑·a kaj⭑ pi⭑·a por⭑ tre⭑ mal·mult⭑·e da⭑ mon⭑·o ; la⭑ popol⭑·o,
[…] sat⭑·a post⭑ la⭑ festen⭑·o kaj⭑ ĝoj⭑·a, en·ir⭑·ad·is la⭑ cirk¹·on kun⭑
ek·kri⭑·oj ; [li est⭑·is] manĝ⭑·eg·em·a, oni pov⭑·us pens⭑·i, ke⭑ li neniam⭑
est⭑·is sat⭑·a ; mi pov⭑·is pag⭑·i la⭑ labor⭑·ist·ojn, […] sed⭑ mal·oft⭑·e ni
est⭑·is sat⭑·aj ; vi manĝ⭑·as, sed⭑ ne⭑ ĝis·sat⭑·e, vi trink⭑·as, sed⭑ ne⭑
ĝis·ebri¹·e ; kiu pri·labor⭑·as si⭑·an ter⭑·on, tiu hav⭑·os sat⭑·e (sufiĉ⭑·e) da⭑
pan⭑·o ; sat⭑·a mal·sat⭑·an ne⭑ pov⭑·as kompren⭑·i .
2.
Kies⭑ dezir⭑·o est⭑·as plen⭑·e kontent⭑·ig·it·a: […] mort⭑·is en⭑
bon⭑·a mal·jun⭑·ec·o, profund⭑+aĝ⭑·a kaj⭑ sat⭑·a de⭑ viv⭑·o ; sat⭑·a de⭑ favor⭑·o ;
mi est⭑·as tiom⭑ sat⭑·a je⭑ tiu grand⭑·eg·a amas⭑·o da⭑ mal·ŝat⭑·ind·aj libr⭑·oj,
kiu·j super·ŝut⭑·as mi·n ; ili est⭑·is jam⭑ sat⭑·aj de⭑ tiu·j amuz⭑·oj ; la⭑
rom⁽⁺⁾·a popol⭑·o neniam⭑ est⭑·is sat⭑·a je⭑ tiu ĉi⭑ spektakl¹·o ; la⭑ radi⭑·ant·a
ruĝ⭑+vang⭑·a vizaĝ⭑·o rakont⭑·as pri⭑ la⭑ sat⭑·a viv⭑·o, sed⭑ rapid⭑~kur⭑·ant·aj
okul⭑·oj el·montr⭑·as mal·trankvil⭑·ec·on ; ĉu⭑ vi sat⭑~dorm⭑·is ? {abund³·a} ,
{ted⭑·iĝ·i}
sat-
Prefiks⭑·o de⭑ verb⭑·oj, indik³·ant·a plen⭑·um·on de⭑ la⭑ ag⭑·o ĝis⭑ plen⭑·a
kontent⭑·o, satur⭑·ec·o ktp: {sat⭑~dorm⭑·i} , {sat⭑~manĝ⭑·i} , {sat⭑~parol⭑·i} ,
{sat⭑~plor⭑·i} , {sat⭑~trink⭑·i} . {el⭑^2} , {fin-, ĝis·fin⭑·e} , {tut-,
tut⭑·e}
sat⭑·ig·i
(tr)
1.
Kontent⭑·ig·i la⭑ manĝ⭑·o-bezon⭑·on sufiĉ⭑·e {nutr⭑·ant·e} : las⭑·u unu⭑·e sat⭑·ig·i
la⭑ infan⭑·ojn ; kuir⭑·ist·on vapor⭑·o sat⭑·ig·as ; promes⭑·o ne⭑ sat⭑·ig·as .
2.
{Kontent⭑·ig·i} la⭑ dezir⭑·on: Di⭑·o sat⭑·ig·os ĉia·n vi⭑·an bezon⭑·on ; li⭑·a
anim⭑·o ne⭑ est⭑·as sat⭑·ig·ebl·a ; la⭑ milit⭑·o […] pov⭑·is sat⭑·ig·i li⭑·an
bezon⭑·on de⭑ la⭑ glor⭑·o ; por⭑ sat⭑·ig·i la⭑ avid⭑·ec·on de⭑ mi⭑·aj help⭑·ant·oj,
la⭑ di⭑·oj dev⭑·us kre⭑·i dek⭑ Egipt⁽⁺⁾·ojn ; vi dezir⭑·as nur⭑ […] la⭑ sat⭑·ig·on
de⭑ egoism¹·a am⭑·o ; tiu kontraŭ·star⭑·o ekscit⭑·eg·is ĝis⭑ la⭑ frenez⭑·ec·o
volupt⭑·em·an pasi⭑·on ĝis⭑ nun⭑ neniam⭑ sat⭑·ig·it·an . {plen⭑·ig·i^3} ,
{satur⭑·i^3}
sat⭑·iĝ·i
(ntr)
1.
Pren⭑·i sufiĉ⭑·an manĝ⭑·on, ne⭑ plu⭑ sent⭑·i mal·sat⭑·on: maten⭑·e vi sat⭑·iĝ·os
per⭑ pan⭑·o ; la⭑ ŝip⭑·estr·o cel⭑·as ŝpar⭑·i tiom⭑ je⭑ la⭑ ŝip⭑·an·ar·a manĝ⭑·o, ke⭑
la⭑ mar⭑·ist·oj neniam⭑ sat⭑·iĝ·as ; ĉiu·j manĝ⭑·is kaj⭑ sat⭑·iĝ·is ; mus⭑·o
sat⭑·iĝ·is, farun⭑·o mal·bon⭑·iĝ·is .
2.
{Kontent⭑·iĝ·i} , plen⭑·um·i si⭑·an dezir⭑·on: mir⭑·ind·e bel⭑·a […] panoram²·o
[…], mi⭑·aj okul⭑·oj ne⭑ pov⭑·is sat⭑·iĝ·i admir⭑·ant·e ĝi·n ; Mi ĝoj⭑·is kaj⭑ mi
ĝu⭑·is, mi ne⭑ pov⭑·is ⫽ Sat⭑·iĝ·i de⭑ l’ feliĉ⭑·o mi⭑·a propr⭑·a ; la⭑ et⭑·ul·o
baldaŭ⭑ sat⭑·iĝ·is de⭑ la⭑ lud⭑·o .
ĝis·sat⭑·e
Ĝis⭑ ating⭑·o de⭑ sat⭑·ec·o, laŭ·dezir⭑·e, {laŭ·vol⭑·e} : vi pov⭑·as manĝ⭑·i
vin⭑-ber⭑·ojn kiom⭑ vi vol⭑·os, ĝis·sat⭑·e ; ; vi kaj⭑ mi ĝis·sat⭑·e
konversaci³·os .
mal·sat⭑·a
Sent⭑·ant·a manĝ⭑·o-bezon⭑·on: li est⭑·is mal·sat⭑·a kaj⭑ soif⭑·a, neniu don⭑·is
al⭑ li spes⁽⁺⁾·on ; ven⭑·os sep⭑ jar⭑·oj de⭑ mal·sat⭑·o ; nur⭑ tio est⭑·as fast⭑·o
[…] se⭑ vi de·romp⭑·os vi⭑·an pan⭑·on por⭑ mal·sat⭑·ul·o ; ni est⭑·as mal·sat⭑·aj
kiel⭑ lup⭑·oj ; mort⭑·i de⭑ mal·sat⭑·o ; ĉe⭑ stomak⭑·o mal·sat⭑·a ne⭑ kapric⭑·as
palat⭑·o ; en⭑ mal·sat⭑·a famili⭑·o mank⭑·as harmoni¹·o .
mal·sat⭑·i
(ntr)
Sent⭑·i la⭑ bezon⭑·on manĝ⭑·i: la⭑ el·pel⭑·it·o mal·sat⭑·as jam⭑ la⭑ tri⭑·an tag⭑·on
; li ŝtel⭑·as por⭑ si·n sat⭑·ig·i, kiam⭑ li mal·sat⭑·as ; jen⭑ pren⭑·u ankoraŭ⭑
du⭑ pan⭑·ojn kaj⭑ unu⭑ ŝink⭑·on, por⭑ ke⭑ vi ne⭑ bezon⭑·u mal·sat⭑·i ! estr⭑·o ne⭑
mal·sat⭑·as ; tut⭑·a jam⭑ sat⭑·a, sed⭑ okul⭑·o mal·sat⭑·as (avid⭑·as) . {fast⭑·i}
ne·sat⭑·ig·ebl·a
1.
Kiu·n nenio sat⭑·ig·as, nenio sufiĉ⭑·e nutr⭑·as: ne·sat⭑·ig·ebl·a soif⭑·o ŝi·n
konsum⭑·is ; la⭑ ne·sat⭑·ig·ebl·a Malt⁽⁺⁾·an·o en·sorb⭑·is, ĉiu+tag⭑·e post⭑ la⭑
vesper⭑-manĝ⭑·o, grand⭑·eg·an plad⭑·on da⭑ avel⭑·oj .
2.
Kiu·n nenio kontent⭑·ig·as: ne·sat⭑·ig·ebl·a ambici¹·o ; mi ek·kon⭑·is ili⭑·an
ne·sat⭑·ig·ebl·an fier⭑·on kaj⭑ dezir⭑·on regn⭑·i ; ne·sat⭑·ig·ebl·aj sen·dank⭑·ul·oj
! ne·sat⭑·ig·ebl·a est⭑·as mi⭑·a dezir⭑·o ĉio·n ek·vid⭑·i, ĉio·n tra·palp⭑·i,
nenio·n preter·las⭑·i ; indign⭑·ig·is ni·n la⭑ ne·sat⭑·ig·ebl·a postul⭑·em·o de⭑
la⭑ edz⭑·in·o .
super·sat⭑·ec·o, tro·sat⭑·iĝ·o
Stat⭑·o de⭑ tiu, kiu est⭑·as pli⭑ ol⭑ sat⭑·a: tro·sat⭑·iĝ·o per⭑ manĝ⭑·ad·o ; oni
dir⭑·as ke⭑ per⭑ [mal·sat⭑·o] la⭑ spirit⭑·o lert⭑·iĝ·as kaj⭑ mal⭑·e per⭑ la⭑
tro·sat⭑·iĝ·o ; daŭr⭑·ig·i […] ĝis⭑ la⭑ super·sat⭑·ig·o .
[artikol⭑-versi⁹·o: 1.45 2024/02/03 18:26:33 ]
__________________________________________________________________