vidu ankaŭ la klarigojn
scienc·/·o

scienc·o

   1.
          Sistem·a tut·aĵ·o da kon·oj baz¹·it·a sur metod¹·a raci¹·a esplor·o kaj
          cel·ant·a el·trov·on de la leĝ·oj de la natur·o: la scienc·o kaj
          teknik³·o far·is grand·eg·ajn progres·ojn ; ni·a viv·o est·as mal·long·a,
          kaj la scienc·o est·as vast·a ; tia·j instru·oj […] ne kontraŭ·parol·as
          al la scienc·o ; scienc·o hav·as sem·on enu·an, sed frukt·on bon+ĝu·an ;
          scienc·on oni ne mend·as, kler·ec·on oni ne vend·as .

   2.
          Ekzakt⁴·a, preciz·a kaj metod¹·a kon·o pri iu difin·it·a {fak·o^3} :
          fizik·o est·as la nom·o de la scienc·o mem ; scienc·oj natur·aj ; la
          akademi¹·o de scienc·oj en Kopenhag⁽⁺⁾·o ; profesor¹·o de botanik¹·o […]
          pri·rigard·is la kresk·aĵ·on, gust·um·is ĝi·n, sed pri ĝi nenio est·is
          dir·it·a en li·a scienc·o pri kresk·aĵ·oj . {scienc·o ^1}

scienc·a

          Rilat·a al scienc·o: scienc·aj metod¹·oj ; scienc·a nomenklatur⁽⁺⁾·o ;
          far·i scienc·ajn eksperiment¹·ojn kaj observ·ojn ; pri·trakt·ad·o de
          scienc·aj demand·oj ; la profesor¹·o de botanik¹·o skrib·is scienc·an
          verk·on ; ni turn·as ni·n al divers·aj scienc·aj societ·oj kaj
          kongres·oj .

scienc·ist·o

          Profesi·a scienc·ul·o, kutim·e ofic·ant·a en universitat·o,
          esplor-institut·o, eksperiment¹·ant·a, publik·ig·ant·a propr·ajn
          el·trov·ojn pri si·a fak·o ktp: la scienc·ist·o antaŭ·en·ir·is en la
          el·montr·on de si·a tez·o ; [en la] inter·naci·a lingv·ist·a kongres·o
          […] part·o-pren·is mult·aj scienc·ist·oj el divers·aj land·oj ;
          re·lig·i-scienc·ist·o ; german·a komunik·--scienc·ist·o esplor·is
          amas-komunik·il·ojn laŭ uz·ad·o de font·oj kaj konstat·is, ke en 85
          el~cent·oj de ĉiu·j kontrol·it·aj kontribu³·aĵ·oj la aŭtor·oj baz¹·is si·n
          sur nur unu font·o, kiu·n ili ne kontrol·is ; tio·n pens·as kelk·aj
          pseŭd⁽⁺⁾·o-scienc·ist·oj ; laŭ kalkul·oj de scienc·ist·oj, por form·iĝ·o de
          unu milimetr²·o da kristal·o, neces·as 30 000 jar·oj ; uson⁹·aj kaj
          kore⁽⁺⁾·aj scienc·ist·oj enket¹·is pri la influ·o de aer-mal·pur·aĵ·oj sur la
          pez·on de kore⁽⁺⁾·aj beb⁸·oj .

scienc·ul·o

          Esplor·ant·o pri fenomen¹·oj de iu fak·o, pri ties de·ven·oj, evolu²·oj
          kaj klar·ig·oj: la fond·int·oj kun·vok·is al Pariz·o komitat·on de
          scienc·ul·oj divers+land·aj ; li est·is lert·a scienc·ul·o koncern·e la
          instru·on de Mose⁽⁺⁾·o ; hom·oj, aparten·ant·aj al la pli bon+stat·aj
          klas·oj, mar·ist·oj, Kopenhag⁽⁺⁾·aj burĝ·oj kaj ankaŭ kelk·e da
          scienc·ul·oj sid·is en vigl·a inter·parol·ad·o ĉe si·aj kruĉ·et·oj ;
          apog·is li·n […] hungar⁸·aj aktor¹·oj, sport¹·ist·oj kaj scienc·ul·oj ; ne
          demand·u scienc·ul·on, demand·u spert·ul·on .

kvazaŭ·scienc·a, pseŭdoscienc⁽⁺⁾·a

          Ŝajn·ig·ant·a si·n {scienc·a} , tromp·e scienc·a: alte+flug·aj
          kvazaŭ-scienc·aj fraz¹·oj ; sen·en·hav·a pseŭd⁽⁺⁾·o-scienc·a babil·ad·o .
          {esoter⁽⁺⁾·a} , {mistik²·a}

hom-scienc·o, hom·a scienc·o

          Iu el la scienc·oj, kiu·j hav·as la hom·on kiel stud¹-objekt·on:
          histori·o, psiĥologi⁽⁺⁾·o, medicin¹·o..., kontrast¹·e al {natur-scienc·oj}
          : konsider·ant·e la freŝ·an histori·on de la hom-scienc·oj, kurioz¹·as
          ke ili ĉiu·j dis·iĝ·is de la filozofi¹·o ek~de ĉirkaŭ du jar-cent·oj por
          kre·i propr·an metod¹·on kaj dokument·ar·on .

natur-scienc·o, natur·a scienc·o

          Iu el la scienc·oj, kiu·j stud¹·as aspekt¹·ojn de la ekster·a, natur·a
          mond·o, kontrast¹·e al {hom-scienc·oj} : svarm¹·as popular²+scienc·aj
          revu²·oj pri·trakt·ant·aj la problem¹·ojn de kosm⁸·o-vojaĝ·oj, de la
          teknik³·o kaj de la natur-scienc·oj ĝeneral¹·e .

natur+scienc·ist·o

          Fak·ul·o pri {natur-scienc·o} .

soci³-scienc·o, soci³·o-scienc·o, soci³·a scienc·o

          Iu el la scienc·oj, kiu·j stud¹·as hom·ajn soci³·ojn: {sociologi¹·o} ,
          {etnologi⁹·o} kaj ceter·aj: en soci³-scienc·oj krom kvant·a metodologi⁽⁺⁾·o
          ekzist·as kvalit¹·a metodologi⁽⁺⁾·o, kaj modern¹·a tendenc¹·o baz¹·iĝ·as sur
          ĝust·a uz·o de ambaŭ .

ter-scienc·o, ter·o-scienc·o

          Iu el la scienc·oj, kiu·j stud¹·as la planed·on ter·o: {meteorologi²·o}
          , {geografi·o} , {geologi¹·o} , {sismologi⁽⁺⁾·o} kaj ali·aj: meteologi⁽⁺⁾·o
          est·as ter-scienc·o, kiu stud¹·as la atmosfer¹·ajn fenomen¹·ojn .

veter-scienc·o

          Tiu part·o de {meteorologi²·o} , kiu esplor·as la veter·on: tiu·j
          hom·oj […] ne tim·is entrepren·i tia·jn mar-vetur·ad·ojn! pri
          geografi·o, pri veter-scienc·o ili preskaŭ nenio·n sci·is .

   [artikol-versi⁹·o: 1.125 2024/01/24 06:29:09 ]
     __________________________________________________________________