vidu ankaŭ la klarigojn
sek⭑·/·a
sek⭑·a
1.
En·hav⭑·ant·a neniom⭑ aŭ⭑ mal·mult⭑·e da⭑ {akv⭑·o} , flu⭑·aĵ·o, suk⭑·o aŭ⭑ gras⭑·o.
a)
Ne⭑ sorb⭑·int·a flu⭑·aĵ·on (sub⭑ la⭑ pluv⭑·o, en⭑ akv⭑·uj·o ktp): ŝi lu⭑·os
ie […] du⭑ ĉambr⭑·et·ojn varm⭑·ajn, sek⭑·ajn, sun⭑·ajn ; ĉio […] sur⭑
la⭑ sek⭑·a ter⭑·o mort⭑·is ; trans⭑ la⭑ marĉ⭑·on [ŝi prov⭑·is] trans·ir⭑·i
kun⭑ sek⭑·aj pied⭑·oj ; la⭑ skerm⭑·ist·o sving⭑·is la⭑ spad¹·on pli⭑ kaj⭑
pli⭑ rapid⭑·e kaj⭑ rest⭑·is tut⭑·e sek⭑·a kvazaŭ⭑ sub⭑ tegment⭑·o ; de⭑
ĉio flu⭑·is akv⭑·o, la⭑ kompat⭑·ind·a reĝ⭑·id·o ne⭑ hav⭑·is sur⭑ si eĉ⭑
unu⭑ sek⭑·an faden⭑·on .
b)
Perd⭑·int·a si⭑·an natur⭑·an akv⭑·on pro⭑ el·vapor⭑·iĝ·o aŭ⭑ sek⭑·ig·ad·o:
sek⭑·aj foli⭑·oj ek·krak⭑·et·is sub⭑ li⭑·aj pied⭑·oj ; el⭑ ŝi⭑·aj okul⭑·oj,
ĝis⭑ nun⭑ sek⭑·aj kaj⭑ nebul⭑·it·aj, kun⭑ subit⭑·a for·teg⭑·o ek·verŝ⭑·iĝ·is
larm⭑·oj ; ŝi kapt⭑·is Ha⁽⁺⁾·ĉj·on per⭑ si⭑·aj sek⭑·aj man⭑·oj, for·port⭑·is
li·n en⭑ mal·grand⭑·an stal⭑·on ; [li] komenc⭑·is preĝ⭑·i per⭑ sek⭑·aj
lip⭑·oj ; mi⭑·a gorĝ⭑·o est⭑·as sek⭑·a kaj⭑ brul⭑·e varm⭑·eg·a ; li manĝ⭑·is
ili⭑·an horde⭑·an pan⭑·on kun⭑ sek⭑·a viand⭑·o ; li prefer⭑·as la⭑
mizer⭑·an soldat⭑·an bier⭑·on kaj⭑ sek⭑·an plat⭑·an kuk⭑·on ; [ni]
ricev⭑·is […] kaka¹·on kaj⭑ krist⭑+nask⭑·an kuk⭑·on kun⭑ sek⭑·aj
vin⭑-ber⭑·oj ; nur⭑ la⭑ nud⭑·aj sek⭑·aj stopl³·oj el·star⭑·is el⭑ la⭑
glaci⭑·iĝ·int·a ter⭑·o ; sek⭑·a pan⭑-pec⭑·o, sed⭑ en⭑ liber⭑·ec·o .
c)
Rilat⭑·a al⭑ mal·est⭑·o aŭ⭑ mal·mult⭑·o da⭑ akv⭑·o aŭ⭑ flu⭑·aĵ·o ĉe⭑
fabrik⭑·ad·o, est⭑·iĝ·o, funkci¹·ad·o de⭑ io: ek·tus⭑·is per⭑
sek⭑·a (sen⭑ muk⭑·aĵ·o), mal·long⭑·a sed⭑ turment⭑·a tus⭑·o ; est⭑·is tut⭑·e
sek⭑·a veter⭑·o (sen⭑ precipit⁽⁺⁾·o) ; sek⭑·a pez⭑·o, mas⭑·o (de⭑ nutr⭑·aĵ·o
sen⭑ en·hav⭑·at·a akv⭑·o); sek⭑·a ripar¹·o (en⭑ sek⭑·a {dok⁴·o^1} ).
2.
Sen·ornam⭑·a, sen⭑ {fantazi¹·a} , sen⭑ {detal⭑·a} : kia bagatel⭑+am⭑·a,
mal·alt⭑·a, sek⭑·a est⭑·is tiu ĉi⭑ pens⭑·o! […] ĝi rigid⭑·iĝ·is en⭑ la⭑
mal·varm⭑·o de⭑ la⭑ cifer⭑·oj, dum⭑ ĉe⭑ la⭑ al·proksim⭑·iĝ·ad·o de⭑ la⭑ nov⭑·a jar⭑·o
la⭑ hom⭑·ar·o bol⭑·is de⭑ dezir⭑·oj, sent⭑·oj, esper⭑·oj ; per⭑ sek⭑·a teori⭑·' ⫽
Ni ne⭑ tiom⭑ ni·n instru⭑·as, ⫽ Kiom⭑ per⭑ alegori¹·' ; sek⭑·a form⭑·o,
stil⭑·o, artikol⭑·o; sek⭑·a (sen·interes⭑·a) lern⭑·ad·o de⭑ izol⭑·aj vort⭑·oj;
sek⭑·aj (sen·interes⭑·aj) fakt¹·oj kaj⭑ dat⭑·oj; sek⭑·e teori⭑·a logik¹·ec·o .
{nud⭑·a} , {proz¹·a} , {sen·metafor¹·a} , {sobr⭑·a}
3.
{Sen·kompat⭑·a} , {sen·sent⭑·a} , {sever⭑·a} , {ordon⭑·em·a} : li est⭑·is
mal·varm⭑·a, sek⭑·a, sever⭑·a hom⭑·o […] kaj⭑ hav⭑·is mal·grand⭑·ajn
fajr⭑-er⭑·ant·ajn okul⭑·ojn ; li⭑·a sek⭑·a kaj⭑ komik¹·a manier⭑·o de⭑ ag⭑·ad·o
hav⭑·is bon⭑·an influ⭑·on sur⭑ la⭑ ĉagren⭑·on de⭑ la⭑ klient¹·o ; Vi ven⭑·is ĉi⭑
tie·n kun⭑ nigr⭑·a humor⭑·o, ⫽ Kun⭑ jam⭑·a intenc⭑·o, pri⭑ l'⭑ eksperiment¹·' ⫽
Kondamn⭑·e raport⭑·i laŭ⭑ sek⭑·a rigor³·o .
4.
Pri⭑ son⭑·oj sen⭑ {sonor⭑·a} j, plat⭑·aj, ne⭑ {melodi¹·a} j: ĉe⭑ ŝi⭑·a orel⭑·o
ek·son⭑·is sek⭑·a, mal·long⭑·a rid⭑·o, kiu nun⭑ simil⭑·is klak³·il·on de⭑ nokt⭑·a
gard⭑·ist·o ; sek⭑·aj kaj⭑ monoton⁶·aj son⭑·oj […] la⭑ ĉambr⭑·ojn de⭑ la⭑
lern⭑·ej·oj plen⭑·ig·as per⭑ enu⭑·o .
sek⭑·aĵ·o
1.
Io sek⭑·a: la⭑ patr⭑·in·o ir⭑·as […] en⭑ la⭑ ĉambr⭑·et·on al⭑ la⭑ et⭑·ul·o, kiu
ĵus⭑ ek·kri⭑·is, met⭑·as li·n en⭑ sek⭑·aĵ·on, don⭑·as al⭑ li botel⭑·on .
2.
La⭑ sek⭑·a ter⭑·o, kontrast¹·e al⭑ la⭑ {ocean¹·o} kaj⭑ {mar⭑·o} kaj⭑ ceter⭑·aj
akv⭑·uj·oj: kaj⭑ Di⭑·o nom⭑·is la⭑ sek⭑·aĵ·on Ter⭑·o, kaj⭑ la⭑ kolekt⭑·iĝ·ojn de⭑ la⭑
akv⭑·o Li nom⭑·is Mar⭑·oj ; la⭑ sek⭑·aĵ·o okup⭑·as proksim⭑·um·e tri⭑·on·on da⭑
ter⭑-surfac⁸·o, kies⭑ rest⭑·on kovr⭑·as la⭑ akv⭑·o; la⭑ kuli⁽⁺⁾+vat⭑·a ter⭑·o okup⭑·as
mal·pli⭑ ol⭑ 14% de⭑ la⭑ tut⭑·a sek⭑·aĵ·o.
sek⭑·ig·i
(tr)
Ig⭑·i sek⭑·a: ŝi sek⭑·ig·is si⭑·ajn okul⭑·ojn kaj⭑ el·lit⭑·iĝ·is ; la⭑ bril⭑·aj
sun⭑-radi⭑·oj jam⭑ sek⭑·ig·is mi⭑·an vest⭑·aĵ·on ; sek⭑·ig·as si⭑·an
korp⭑·on kaj⭑ komenc⭑·as vest⭑·i si·n ; post⭑ lav⭑·ad·o de⭑ la⭑ mal·san⭑·ul·o, oni
ne⭑ forges⭑·u tut⭑·e pur⭑·ig·i kaj⭑ sek⭑·ig·i la⭑ tuk⭑·on post⭑ ĉiu uz⭑·ad·o .
{dren⁽⁺⁾·i} , {sen·akv⭑·ig·i} , {vring⁽⁺⁾·i}
sek⭑·ig·ej·o
Lok⭑·o destin¹·it·a al⭑ sek⭑·ig·o: aŭtun⭑·e […] en⭑ la⭑ sek⭑·ig·ej·o est⭑·is
lign⭑·o-krad⭑·ar·oj plen⭑·aj je⭑ prun⭑·oj .
sek⭑·iĝ·i
(ntr)
Iĝ⭑·i sen·akv⭑·a, sen·abund³·a, mal·riĉ⭑·a: sid⭑·iĝ·u ĉe⭑ la⭑ fajr⭑·o, por⭑ ke⭑ vi⭑·aj
vest⭑·oj sek⭑·iĝ·u ; post⭑ kelk⭑·a temp⭑·o la⭑ torent¹·o el·sek⭑·iĝ·is, ĉar⭑ ne⭑
est⭑·is pluv⭑·o en⭑ la⭑ land⭑·o ; for·sek⭑·iĝ·is la⭑ akv⭑·o sur⭑ la⭑ ter⭑·o ; mi⭑·a
fort⭑·o el·sek⭑·iĝ·is ; alt⭑·e sur⭑ la⭑ mont⭑·o […] la⭑ potenc⭑·aj kverk⭑·oj […]
velk⭑-sek⭑·iĝ·is ; la⭑ bret⭑·oj tiom⭑ sek⭑·iĝ·is, ke⭑ mult⭑+lok⭑·e est⭑·is grand⭑·aj
fend⭑·oj ; [ili] sek⭑·iĝ·as de⭑ melankoli³·o ; ĉi⭑ tie jam⭑ sek⭑·iĝ·is la⭑
gorĝ⭑·oj ; nask⭑·iĝ·is plan⭑·o [por⭑ akir⭑·i] font⭑·on de⭑ en·spez⭑·oj, neniam⭑
sek⭑·iĝ·ant·an ; larm⭑·o vir⭑·in·a baldaŭ⭑ sek⭑·iĝ·as .
mal·sek⭑·a
1.
En·hav⭑·ant·a mult⭑·e da⭑ akv⭑·o aŭ⭑ flu⭑·aĵ·o: mal·sek⭑·a ĉifon⭑·o, vest⭑·o,
viŝ⭑-tuk⭑·o; li est⭑·is tut⭑·e mal·sek⭑·a, kaj⭑ la⭑ akv⭑·o flu⭑·is el⭑ li⭑·aj long⭑·aj
blond⭑·aj har⭑·oj ; la⭑ mantel⭑·o est⭑·as mal·sek⭑·a, sed⭑ la⭑ vest⭑·o sub⭑ ĝi –
sek⭑·a ; larm⭑·e mal·sek⭑·aj okul⭑·oj ; ili sent⭑·is si·n bon⭑·e en⭑ la⭑ mal·sek⭑·a
element¹·o (akv⭑·o) ; [ŝi] glit⭑-fal⭑·ad·is sur⭑ la⭑ mal·sek⭑·a herb⭑·o ; en⭑ la⭑
mal·sek⭑·a argil⭑·a grund⁴·o oni pov⭑·is vid⭑·i la⭑ post⭑·e~sign⭑·ojn de⭑ ili⭑·aj
pied⭑·oj ; oni tren⭑·is ŝi·n en⭑ mal·lum⭑·an, mal·sek⭑·an mal·liber⭑·ej·on ;
mi⭑·aj fingr⭑·oj est⭑·is mal·sek⭑·aj de⭑ mirh⭑·a fluid⭑·aĵ·o ; mal·sek⭑·a neĝ⭑·o
(neĝ⭑·o en·hav⭑·ant·a mult⭑·e da⭑ likv⁸·a akv⭑·o) ; reg⭑·is krud⭑·a, mal·sek⭑·a […]
veter⭑·o . {pluv⭑·o} , {ros⭑·o}
2.
(pri⭑ gas⭑·o, atmosfer¹·o:) En·ten⭑·ant·a percept¹·ebl·e mult⭑·e da⭑ gas⭑+stat⭑·a
akv⭑·o; {humid⁸·a^1} : dens⭑·a ond⭑·o da⭑ mucid⁽⁺⁾·a, mal·sek⭑·a aer⭑·o frap⭑·is la⭑
vizaĝ⭑·ojn de⭑ ambaŭ⭑ en·ir⭑·ant·aj vir⭑·in·oj ; ĝarden⭑·oj, kies⭑ arb⭑·oj dank⭑·'
al⭑ la⭑ mal·sek⭑·a blov⭑·o de⭑ l'⭑ mar⭑·o kresk⭑·is ; mal·sek⭑·a frid⁽⁺⁾·a klimat⭑·o .
mal·sek⭑·ec·o
Stat⭑·o de⭑ io mal·sek⭑·a: oft⭑·e la⭑ ŝip⭑·o est⭑·is en⭑ danĝer⭑·o, oft⭑·e ni
dev⭑·is sufer⭑·i de⭑ mal·sek⭑·ec·o. .
mal·sek⭑·et·a
Moder⭑·e, ne⭑ tre⭑ mult⭑·e mal·sek⭑·a: sabl⭑·o-muld⁹·il·o (est⭑·as) lud⭑·il·o por⭑
form⭑·i figur⭑·on el⭑ mal·sek⭑·et·a sabl⭑·o ; la⭑ rond⭑·a vizaĝ⭑·o est⭑·is ruĝ⭑·et·a
kaj⭑ ŝi iom⭑ ŝvit⭑·is; la⭑ okul⭑·oj bril⭑·is mal·sek⭑·et·e ; mal·sek⭑·et·a
ĉambr⭑·o, mur⭑·o, kel⭑·o.
mal·sek⭑·ig·i
(tr)
Ig⭑·i mal·sek⭑·a, proviz⭑·i je⭑ akv⭑·o aŭ⭑ flu⭑·aĵ·o: printemp⭑·a pluv⭑·o […]
mal·sek⭑·ig·as la⭑ ter⭑·on ; per⭑ mi⭑·aj larm⭑·oj mi mal·sek⭑·ig·as mi⭑·an kuŝ⭑·ej·on
; kelk⭑·e da⭑ hom⭑·oj […] ĉerp⭑·is la⭑ akv⭑·on [kaj⭑] per⭑ ŝpruc⭑·ig·il·oj
mal·sek⭑·ig·is la⭑ arb⭑·ojn ; sang⭑·o […] mal·sek⭑·ig·is li⭑·ajn vest⭑·ojn ; li
nur⭑ mal·sek⭑·ig·is la⭑ lip⭑·ojn per⭑ la⭑ lakt⭑·o ; strang⭑·a likvor⭑·o
mal·sek⭑·ig·is mi⭑·ajn lang⭑·on kaj⭑ gorĝ⭑·on . {akv⭑·um·i} , {asperg²·i} ,
{ban⭑·i} , {tremp⭑·i}
mal·sek⭑·iĝ·i
(ntr)
Iĝ⭑·i mal·sek⭑·a: ili ne⭑ hav⭑·is fajr⭑·on, [do⭑] la⭑ lign⭑·aj pec⭑·et·oj […]
mal·sek⭑·iĝ·is ; ŝi⭑·aj vang⭑·oj ruĝ⭑·iĝ·is [kaj⭑ ŝi⭑·aj] okul⭑·oj mal·sek⭑·iĝ·is ;
li mal·sek⭑·iĝ·is, kiel⭑ spong⭑·o, kaj⭑ trem⭑·is pro⭑ mal·varm⭑·o . {tremp⭑·iĝ·i}
tra·mal·sek⭑·a
Mal·sek⭑·a en⭑ ĉiu·j si⭑·aj part⭑·oj, sur⭑ la⭑ tut⭑·a korp⭑·o: trov⭑·is
ŝi·n dorm⭑·ant·a apud⭑ la⭑ roj⁽⁺⁾·o, tiam⭑ jam⭑ pluv⭑·is, ŝi kuŝ⭑·is tie
tra·mal·sek⭑·a kun⭑ la⭑ vang⭑·o sur⭑ la⭑ bord⭑·o .
tra·mal·sek⭑·iĝ·i
(ntr)
Plen⭑·e, tut⭑·e mal·sek⭑·iĝ·i: li⭑·a zon⭑·o jam⭑ est⭑·is tra·mal·sek⭑·iĝ·int·a de⭑
ŝvit⭑·o .
frost⭑·o-sek⭑·ig·i, frost⭑-sek⭑·ig·i
(tr)
Sen·akv⭑·ig·i per⭑ sin⁸+sekv⭑·aj frost⭑·ig·o kaj⭑ sublim⁽⁺⁾·o; {liofiliz⁽⁺⁾·i} .
frost⭑·o-sek⭑·ig·o, frost⭑-sek⭑·ig·o
Sin⁸+sekv⭑·aj frost⭑·ig·o kaj⭑ sublim⁽⁺⁾·o; proced³·o por⭑ konserv⭑·o de⭑
akv⭑·o-en·hav⭑·aj substanc²·oj: frost⭑-sek⭑·ig·o ŝajn⭑·as iom⭑·e sukces⭑·i .
plor⭑-mal·sek⭑·a
Abund³·e plor⭑·int·a, kun⭑ vid⭑·ebl·e mal·sek⭑·a vizaĝ⭑·o: ven⭑·is tie·n
el·turment⭑·it·a, plor⭑-mal·sek⭑·a, pal⭑·a kiel⭑ mur⭑·o .
[artikol⭑-versi⁹·o: 1.133 2023/10/21 06:31:44 ]
__________________________________________________________________