vidu ankaŭ la klarigojn
sid·/·i

sid·i

   (ntr)

   1.
          Rest·i ie, met·int·e la post·aĵ·on de la korp·o sur io: li sid·as apud
          la tabl·o ; sid·i ĉe la pord·o de si·a dom·o ; sid·i sur la tron·o ;
          bird·o sid·as sur branĉ·o ; fort·e sid·as, kiu Di·on fid·as ; tri
          kontraŭ·sid·ant·aj sinjor·oj ; juĝ·ist·o kun dis·ŝov·it·aj brak·oj,
          sid-fleks·iĝ·int·e preskaŭ ĝis la plank·o (vd {riverenc·i} ) ; [li]
          sid·is turk+sid·e sur la gimnastik¹-matrac·oj ; sid-ban-kuv·o .
          {sid-vang·o}

   2.
          Rest·i sur seĝ·o por konsil·iĝ·i, diskut¹·i  juĝ·i: la parlament¹·o
          sid·is dum la tut·a nokt·o; mi ne sid·as kun hom·oj mal·ver·em·aj .

   3.
          Rest·i sen·mov·a, sen·ag·a: sid·i kiel mus·o sub bala·il·o ; Di·on fid·u,
          sed sen·far·e ne sid·u ; ŝi sid·ad·is super la libr·o en la daŭr·o de
          tut·aj hor·oj ; la vort·oj flug·as, sed la pens·oj sid·as . {kov·i} ,
          {kuŝ·i} , {sieĝ·i} , {star·i}

   4.
          {Rest·ad·i} , est·ad·i: en la kandel·ing·o sid·is brul·ant·a kandel·o ; vi
          rimark·os tri pord·ojn […], la ŝlos·il·o sid·as en ili ; la avar·ul·o
          star·is, forges·int·e la ŝlos·il·on de si·a mon-kest·o, kaj la ŝlos·il·o,
          kiel li bon·e sci·is, sid·is en tiu kest·o ; ordinar·e mal·grand·a
          ĉap·et·o sid·is ie sur ŝi·a kap·o ; la verd·a stel·o, kiu sid·as sur ni·a
          brust·o ; en ŝerc·o kaj lud·o oft·e sid·as alud·o ; sid·as efektiv·e
          tut·e ekster·ordinar·a fort·o en tia mal·grand·a best·et·o ; se en kor·'
          io sid·as, vizaĝ·o perfid·as ; kiel sol·ec·e sid·as la urb·o !
          mal·saĝ·ec·o fort·e sid·as en la kor·o de la knab·o .

   5.
          Konven·i, akord¹·iĝ·i laŭ la vid-punkt·o de la ekster·a bel·ec·o: la
          vest·oj bon·eg·e sid·as .

sid·ant·o

          Iu, kiu sid·as: la sid·ant·oj ĉe la pord·eg·o ; li sid·ant·o sur la
          tron·o ; sid·ant·o ĉe manĝ·o .

sid·ej·o

          Lok·o, kie sid·as iu  io: la vetur·ig·ist·o de·salt·is de si·a sid·ej·o,
          star·iĝ·is, kun·tir·is per la man·o la long·ajn konduk-ŝnur·ojn, kaj per
          voĉ·o raŭk·a de terur·o li kri·is al la ĉeval·oj, ke ili halt·u ;
          portret·o pend·ig·it·a ĉe mur·o de l' sid·ej·o ; mi·a popol·o loĝ·os en
          loĝ·ej·o pac·a kaj en sid·ej·oj sen·danĝer·aj kaj en ripoz·ej·oj
          sen·zorg·aj ; la UN-sid·ej·o en Nov~jork·o ; la ĉef·sid·ej·o de NATO en
          Brusel⁽⁺⁾·o ; lim·ig·it·a fizik·a spac·o en kun·sid·ej·oj . {sid-lok·o}

sid·ig·i

          Ig·i iu·n sid·i 1: sid·ig·u vi·n […], sinjor·o . ĉar sid·ig·i si·n mem li
          ne vol·as, se li ne pov·as est·i sid·ig·at·a, sub·mov·u seĝ·on sub li·ajn
          pied·ojn, kaj li kontraŭ·vol·e sid·iĝ·os ; Mose⁽⁺⁾·o pren·is si·an edz·in·on
          kaj si·ajn fil·ojn kaj sid·ig·is ili·n sur azen·o ; sid·ig·u li·n sur la
          tron·o ; sid·ig·i li·n kun eminent·ul·oj .

sid·iĝ·i

          {Ek·sid·i} : sid·iĝ·u, sinjor·o . ŝi ir·is kaj sid·iĝ·is kontraŭ·e ;
           kaj ŝi·aj serv·ist·in·oj kaj sid·iĝ·is sur la kamel·oj ; Mose⁽⁺⁾·o
          sid·iĝ·is por juĝ·i la popol·on, kaj la popol·o star·is antaŭ Mose⁽⁺⁾·o de
          la maten·o ĝis la vesper·o ; oni kun·e~sid·iĝ·is por trink·i nigr·an
          kaf·on ĝis ĉirkaŭ la kvin·a hor·o ; li kontraŭ·vol·e sid·iĝ·os ;
          fal·int·e de l' supr·o de l' arb·o, li sid·iĝ·is sur la mal·supr·an
          branĉ·on .

          Rim.: Z konsil·as, ke anstataŭsid·iĝ·uest·us pli bon·e dir·isid·ig·u vi·nek·sid·u“, tamen ĉar la form·osid·iĝ·ujam de tre
          long·e est·as uz·at·a preskaŭ de ĉiu·j Esperant·ist·oj, tial ĝi far·iĝ·is
          jamesperant·ism·okaj nom·i ĝi·n erar·o oni jam ne pov·as ; kaj ke
          postsid·iĝ·ini pov·as egal·e bon·e uz·i la akuzativ·on kaj la
          nominativ·on, de·pend·e de tio, ĉu ni vol·as esprim·i mov·on 
          komenc·on de nov·a stat·o .

sid·il·o

          Ĉia {mebl·o}  ·o uz·at·a por sur·sid·o: ŝi fal·is sur la plej
          apud·an sid·il·on ; mi sen·atent·e las·is [mi·an poŝ-telefon¹·on] sur mi·a
          sid·il·o kaj vizit·is la neces·ej·on .

ek·sid·i

          Komenc·i sid·i, {sid·iĝ·i} : ŝi en si·a griz·a kitel·o ek·sid·is en la
          kuir·ej·o sur la cindr·o ; la tajlor·o ek·sid·is sur branĉ·o ; li
          ek·sid·is en la ombr·o ; ili ek·sid·is ĉe la tabl·o, oni ferm·is kaj
          rigl·is la pord·on .

kun·sid·i

          Part·o-pren·i en komun·a diskut¹·ad·o  konsil·iĝ·o: mult·aj impost¹·ist·oj
          kaj pek·ul·oj kun·sid·is kun Jesu³·o kaj li·aj disĉipl³·oj ; estr·oj de la
          Labor·ist·a Parti·o kaj la Alianc⁽⁺⁾·o kun·sid·is tuj post la elekt·oj kaj
          en·e de unu semajn·o inter·konsent·is pri divid·o de ministr¹·aj task¹·oj
          .

kun·sid·o

          Iom daŭr·a diskut¹·ad·o  konsil·iĝ·o inter sid·ant·aj person·oj: la
          kun·sid·o est·is long·a; kun·sid·o de plej+aĝ·ul·oj ; kun·sid·o kun la
          ministr¹·oj ; kun·sid·o de blasfem¹·ant·oj ; ne rapid·u kun fid·o antaŭ
          long·a kun·e~sid·o ; hodiaŭ est·as kun·sid·o en la redakci·o ; mal·ferm·a
          kun·sid·o ; la 45a jar-kun·sid·o de la Brazil⁸·a Societ·o por la
          Progres·ig·o de la Scienc·o ; la tri·a pint-kun·sid·o de ŝtat·estr·oj .
          {kun·ven·o}

fals+id·iĝ·i

          Abrupt²·e, pez·e, fal·ant·e sid·iĝ·i: ŝi fals+id·iĝ·is sur la seĝ·on
          kontraŭ  .

forn·o-sid·a, hejm·o-sid·a

          Ŝat·ant·a rest·ad·i hejm·e ĉe varm·a forn·o, tim·ant·e la raŭk·an ekster·an
          mond·on: sek·iĝ·int·aj forn·o-sid·ist·oj, kiu·j jam ne pov·is trov·i la
          pord·on ; feder⁸·ism·a kruc-milit·o kontraŭ laforn·o-sid·akajen·mem·iĝ·int·aFranci⁽⁺⁾·o .

lok+sid·a

          {Fiks¹+hejm·a} : la migr·aj trib⁹·oj hav·is pli mult·e da bon~ŝanc¹·o sed
          la lok+sid·aj mal·aper·is ; tradici¹·a okup·o de Burjat⁽⁺⁾·ojagr⁽⁺⁾·o-kultur¹·o
          kaj brut-bred⁸·ad·o lok+sid·a  du·on+nomad²·a .

rajd·o-sid·e

          Sid·ant·a kiel sur ĉeval·o kun krur·oj pend·ant·aj je la flank·oj: jen
          al·ven·as en galop¹·' rajd·o-sid·e […] ĉarm·a knab·o .

   [artikol-versi⁹·o: 1.127 2023/12/12 20:10:27 ]
     __________________________________________________________________