vidu ankaŭ la klarigojn
signif·/·i

signif·i

   (tr)

   1.
          Hav·i difin·it·an {senc·o} n, valor·on  konsekvenc·on: „met·i io·n
          ie·nsignif·as: far·i, ke io ie est·u ; kio·n signif·as la atest·oj
          kaj leĝ·oj kaj regul·oj, kiu·jn […] ni·a Di·o ordon·is al vi ? kio·n
          signif·as ĉi tiu tumult·a kri·ad·o ? [li] mov·et·is iom strang·e la
          kap·on, tio pov·is tiel sam·e bon·e signif·i jes, kiel ne ; li
          respond·ad·is nenio·n krom P!, kaj P! ja nenio·n signif·as ; mi ne
          hav·is bot·ojn, vest·ojn, la tut·an hom·an ekster·aĵ·on, kiu don·as al
          la hom·o li·an signif·on ; kio·n pov·as signif·i tiu hom-amas·iĝ·o tie ;
          kio·n signif·as la dolor·o de mi·aj fingr·oj en kompar·o kun la
          turment·o, kiu·n sufer·as mi·a kor·o! ; nun mi sci·as, kio·n tio
          signif·as, ricev·i vizit·on de si·aj mal·nov·aj pens·oj kaj de ĉio,
          kio·n ili pov·as vek·i en la anim·o ; est·i de·ŝir·it·a signif·is ja
          perd·i la viv·on .

   2.
          Egal~valor·i: liber·e spir·i ne signif·as viv·i ; nobel·ec·o signif·as
          nobl·ec·on, ĝi est·as la or·a mon·er·o ; komenc·i nun klar·ig·ojn, […]
          signif·us […] perd·i sen·util·e […] temp·on ; komenc·i nun klar·ig·ojn,
          […] kial tag·o est·as tag·o, kial la nokt·o est·as nokt·o, temp·otemp·o: signif·us […] perd·i sen·util·e la tag·on kaj la nokt·on kaj la
          temp·on ; est·i honest·a en tiu ĉi mond·o signif·as est·i elekt·it·a
          inter dek~mil .

          Rim.: La esprim·o _tio signif·as_ est·as oft·e uz·at·a adverb·e kaj
          sam+signif·e kiel _tio est·as_.

   3.
          {Simbol¹·i} : la leon·oj signif·as fort·on kaj la kor·oj mild²·ec·on kaj
          am·on ; i est·u j […], sam·a liter·o signif·u du divers·ajn son·ojn .

signif·o

   1.
          Esenc·a kaj kern·a {ide·o} montr·it·a de io: „dapost ia vort·o
          montr·as, ke tiu ĉi vort·o hav·as signif·on de mezur·o ; la sufiks·oumne hav·as difin·it·an signif·on ; sever·e preciz·ig·i la signif·on
          de tiu ĉi sufiks·o en la senc·o  nur aktiv·a  nur pasiv¹·a est·us
          ne·konsil·ind·e ; ili ne pov·is tra·leg·i la sur·skrib·on, nek klar·ig·i
          […] ĝi·an signif·on ; ambaŭ sonĝ·is sonĝ·on […] en la sam·a nokt·o,
          ĉiu kun apart·a signif·o ; jen est·as ĝi·a signif·o-klar·ig·o: la tri
          branĉ·oj est·as tri tag·oj ; la ruĝ·a ŝtup·et·ar·o sur la blu·a fund-mur·o
          est·as signif·o-plen·a blazon¹·a sign·o, […] ĉar en ĝi la voj·o ĉiam
          konduk·as sur flam·ant·a ŝtup·et·ar·o supr·en, al la ĉiel·o ; ĉiu
          opini·as, ke la signif·o, kiu·n li atribu¹·as al tiu esprim·o, est·as
          la sol·e ĝust·a ; du+signif·a rid·et·o . {senc·o^1}

   2.
          {Grav·ec·o} , {valor·o} , {konsekvenc·o} : ni·a kongres·o hav·os
          apart·an signif·on kaj est·os epok-far·ant·a ; est·as sen·frukt·a kaj
          danĝer·a […] la sekv·ad·o de teori·aj princip·oj, se ni ne demand·as
          ni·n, kia·n praktik·an signif·on ili hav·as ; grand·eg·an signif·on
          lingv·o inter·naci·a hav·us por la scienc·o, komerc·o ; kia·n signif·on
          hav·as la mort·o? la korp·o dis·solv·iĝ·as […] . {senc·o^2}

   Rim.: Oft·e oni pov·as uz·isenc·okajsignif·opreskaŭ sinonim¹·aj: mi ne
   kompren·as la signif·on ( senc·on) de la fraz¹·o. Tamen ili nuanc·ig·as
   divers·ajn aspekt¹·ojn: dumsenc·ocel·as unu specif⁹·an, oft·e subjektiv²·an,
   interpret¹·on en moment·a kun·tekst·o, „signif·ocel·as la tut·an ampleks·on de
   la ebl·aj interpret¹·oj, objektiv²·ig·it·aj per konvenci²·o. La unu·an oni pov·as
   traduk·i al ali·aj lingv·oj, kaj esprim·i per ali·aj vort·oj, la du·a est·as
   lig·it·a al konkret²·a lingv·o kaj vort·um·o. En figur·a uz·o, „senc·oen·hav·as
   la ide·on de intenc·o  cel·o de iu ag·o, dumsignif·oakcent·as ĝi·an
   konsekvenc·on. La kutim·a cel·o de el·dir·o est·as esprim·i cert·an senc·on, dum
   la signif·o est·as atribu¹·at·a de la aŭskult·ant·oj, el kiu ili dev·as diven·i
   la senc·on de la aŭd·at·aj vort·oj. Se la vort·oj est·as elekt·at·aj mal·lert·e,
   ili·a signif·o devi⁽⁺⁾·as de la intenc·it·a senc·o kaŭz·ant·a mis·kompren·on.

signif·a

   1.
          Hav·ant·a kompren·ebl·an signif·on, senc·a: vant·aj aŭtomobil¹·ist·oj
          pov·is elekt·i licenc⁸·--plat·ojn kun si·aj person·aj bon~ŝanc¹·o-cifer·oj
           kun signif·a liter-kombin·o . {kompren·ebl·a}

   2.
          Hav·ant·a signif·on, est·ant·a grav·a  valor·a en la koncern·a
          situaci·o, rigard·ebl·a kiel {grav·a} : signif·e [li] lev·is la
          fingr·on supr·en . ŝpar·o el kost·oj est·as pli ol signif·a por la
          util·ig·ant·o de trans·port·o, se ĝi est·as kompar·at·a kun ... ; la
          river·oj mal·pur·iĝ·is je signif·a kvant·o da kupr·o . {grav·a}

sen·signif·a

   1.
          Ne hav·ant·a kompren·ebl·an signif·on, {sen·senc·a} , {absurd¹·a} : la
          kant·oj de la am+kant·ist·oj ‐ [nun por li] nenio krom sen·signif·aj
          son·oj ! la vort·oj est·as sen·signif·aj ; la poem¹·a karakter·o de la
          sen·signif·a fraz¹·o ·as pli evident¹·a . {ne·kompren·ebl·a}

   2.
          Ne hav·ant·a signif·on, grav·on  valor·on en la koncern·a situaci·o,
          rigard·ebl·a kiel {mal·grav·a} : est·as tiom da spec·oj de voĉ·oj en la
          mond·o, kaj nenia est·as sen·signif·a ; sur la plank·o sid·is […] la
          sen·signif·amide la person·o, admir·ant·e si·an propr·an grand·ec·on
          ; titol·o sen mon·osen·signif·a son·o ; gaj·aj sen·signif·ul·oj ; mi
          not·is la fakt¹·ojn ŝajn·e plej sen·signif·ajn, ŝi·ajn plej mal·grand·ajn
          gest·ojn, ŝi·ajn plej sen·valor·ajn parol·ojn . {mal·grav·a}

   [artikol-versi⁹·o: 1.114 2023/12/12 20:10:27 ]
     __________________________________________________________________